زنجیره ارزش پورتر چیست؟
مزیت رقابتی کسب و کار شما چیست؟ یک پیشنهاد ارزشی به کسب و کارها کمک می کند تا تشخیص دهند که چه چیزی آنها را از رقبا متمایز می کند .اما چگونه می توانید تشخیص دهید که فعالیت های تجاری شما بیشترین ارزش را برای مشتریان شما ایجاد می کند و در نتیجه حاشیه سود زیادی به همراه دارد؟ یکی از راههای رسیدن به آن، انجام تحلیل زنجیره ارزش است. پورتر
زنجیره ارزش چیست؟
یک زنجیره ارزش برای توصیف تمام فعالیت های تجاری مورد نیاز برای ایجاد یک محصول از ابتدا تا انتها (مانند طراحی، تولید، توزیع و غیره) استفاده می شود. تجزیه و تحلیل زنجیره ارزش به کسب و کارها یک مدل بصری از این فعالیت ها می دهد و به آنها اجازه می دهد تعیین کنند که کجا می توانند هزینه ها را کاهش دهند. بر خلاف پنچ نیروی رقابتی پورتر که به بررسی بیرون از مرزهای کسب و کار می پردازد، زنجیره ارزش به بررسی مرزهای درونی کسب و کار می پردازد. بسیاری از سازمانها از ساختار پورتر استفاده می کنند و حتی در کسب و کارهای نحوه تجزیه و تحلیل زنجیره ارزش متفاوت مثلا پلتفرم دیجیتال، می توانند از نوع نگاه پورتر الهام بگیرند. زنجیره ارزش معمولاً ابزار قدرتمندی برای شناسایی اقدامات استراتژیک برای اطمینان از مزیت های رقابتی شرکت ها است. زنجیره ارزش ، زنجیره ای از فعالیت های تولیدی در یک شرکت است که از ورودی ها تا تحویل نهایی به مشتری شروع می شود. محصولات یا خدمات به ترتیب از تمام فعالیت های زنجیره عبور می کنند و در هر فعالیت، محصول یا خدمات مقداری ارزش پیدا می کند. با تجزیه و تحلیل زنجیره ارزش می توانید برای ایجاد مزیت رقابتی، بهبود کارایی و افزایش حاشیه سود گام بردارید.
تحلیل زنجیره ارزش چیست؟
تجزیه و تحلیل زنجیره ارزش یک فرآیند استراتژیک است که در آن یک شرکت فعالیت های داخلی خود را ارزیابی می کند تا مشخص کند که هر کدام چگونه به مزیت رقابتی شرکت کمک می کنند. هدف نهایی تجزیه و تحلیل زنجیره ارزش، مشخص کردن شیوه ها و فرآیندهایی است که یک شرکت را از رقبای خود متمایز می کند – چه خوب یا چه بد.
سازمانها از تجزیه و تحلیل زنجیره ارزش جهت تجزیه و تحلیل فعالیت هایی استفاده می نمایند که برای ایجاد یک محصول انجام می دهند. هنگامی که فعالیت ها تجزیه و تحلیل شدند، یک کسب و کار می تواند از نتایج برای ارزیابی راه های بهبود مزیت رقابتی خود استفاده کند. در حالی که یکی از اهداف تحلیل زنجیره ارزش بهبود کارایی عملیاتی است، هدف نهایی و مهم آن ایجاد مزیت نسبت به رقبا است. همانطور که تجزیه و تحلیل زنجیره ارزش خود را تکمیل می کنید، مزیتی را که می خواهید نسبت به رقبا به دست آورید، شناسایی خواهید کرد. دو رویکرد برای تحلیل زنجیره ارزش وجود دارد: مزیت هزینه و مزیت تمایز. اینها لنزهایی هستند که از طریق آنها باید کسب و کار خود را تجزیه و تحلیل کنید.
زنجیره ارزش پورتر چیست؟
مایکل پورتر، استاد مدرسه بازرگانی هاروارد، در کتاب خود به نام Competitive Advantage یک مدل زنجیره ارزش ساده را معرفی کرد. او مراحل انجام تجزیه و تحلیل زنجیره ارزش را توسعه داد و فعالیت های تجاری را به دو دسته اصلی و پشتیبانی تقسیم کرد.
فعالیت های اصلی در زنجیره ارزش پورتر
لجستیک ورودی
کسب و کارهای موجود در صنعت باید تصمیم بگیرند که چگونه میتوانند خرید و سایر فعالیتهای ورودی را بهبود بخشند. لجستیک ورودی شامل دریافت، کنترل موجودی، ذخیره سازی و برنامه ریزی مربوط به حمل و نقل است.
عملیات
گام بعدی در زنجیره ارزش، تجزیه و تحلیل عملیات شرکت است. باید بدانید که واقعاً چگونه دراین صنعت کار می شود. باید درمورد فعالیت های خود مانند، پردازش سفارشات مشتریان و سرعت انجام آن تصمیم بگیرید.
لجستیک خروجی
گام بعدی در تحلیل زنجیره ارزش، لجستیک خروجی است که باید از آن مراقبت نمود. این قسمت شامل حمل و نقل و تحویل واقعی محصولات و خدمات به مشتریان است ، نگهداری کالا نیزدراین قسمت انجام می گردد.
بازاریابی و فروش
بخش بعدی تجزیه و تحلیل زنجیره ارزش، توجه به بخش بازاریابی و فروش سازمان است. شیوه های مناسب برای بازاریابی شما چیست؟ چه طور اهداف فروش را تعیین کنید؟ قیمت گذاری را چگونه انجام دهید؟ کنترل بازاریابی و فروش خود را چکونه انجام می دهید؟ و ….
خدمات
بخش آخر شامل مهمترین بخش زنجیره ارزش است، زیرا این قسمت بسیار در ارتباط با مشتری می باشد. این بخش شامل فناوری است که مشتریان می توانند در اسرع وقت به وضعیت سفارشات خود دسترسی پیدا کنند، یعنی تا حد امکان شفاف سازی سیستم تحویل صورت می پذیرد و بدین صورت برای مشتریان این امکان مهیا می شود تا درک روشنی از موقعیت محموله های خود داشته باشند. بنابراین این گام مهمی برای سازمان ها خواهد بود.
فعالیت های پشتیبانی در زنجیره ارزش پورتر چیست؟
زیرساخت شرکت: این شامل تمام سیستم های مدیریتی، مالی و حقوقی یک کسب و کار برای تصمیم گیری های تجاری و مدیریت موثر منابع است.
مدیریت منابع انسانی: مدیریت منابع انسانی شامل کلیه فرآیندها و سیستم های مربوط به مدیریت کارکنان و استخدام کارکنان جدید است. این امر به ویژه برای شرکت هایی که خدمات حضوری ارائه می دهند بسیار مهم است و پرسنل آموزش دیده و مجرب می توانند یک مزیت رقابتی باشند. نیروی کار متعهد یک ویژگی کلیدی در موفقیت و رشد شرکت در طول سالیان در نظر گرفته شده است.
توسعه فناوری: توسعه فناوری به کسب و کار کمک می کند تا نوآوری کند. فناوری را می توان در مراحل مختلف زنجیره ارزش برای کسب مزیت نسبت به رقبا با افزایش کارایی یا کاهش هزینه های تولید مورد استفاده قرار داد.
تدارکات: به این صورت است که منابع و مواد یک محصول تامین می شود و تامین کنندگان تعیین می گردند. هدف در این مقوله یافتن موارد با کیفیت و متناسب با بودجه کسب و کار است. D
مراحل تحلیل زنجیره ارزش
- فعالیت های اصلی و پشتیبانی کسب و کار را تعیین کنید.
- ارزش و هزینه فعالیت ها را تجزیه و تحلیل کنید.
- به زنجیره ارزش رقبای خود مراجعه کنید.
- نسبت به درک گروه مشتریان از ارزش آگاه باشید.
- شناسایی فرصت ها برای به دست آوردن یک مزیت رقابتی.
درتجزیه و تحلیل زنجیره ارزش نیاز به تحقیق می باشد و توسعه آن زمان می برد. در زیر مراحل کلی برای ایجاد تحلیل زنجیره ارزش آورده شده است.
مرحله 1: فعالیت های اصلی و پشتیبانی کسب و کار را تعیین کنید
فعالیت های اولیه و پشتیبانی با هم زنجیره ارزش را تشکیل می دهند. آنها شامل هر اقدام مورد نیاز در توسعه یک محصول یا خدمات، از مواد خام تا محصول نهایی هستند.
مرحله 2: ارزش و هزینه فعالیت ها را تجزیه و تحلیل کنید. تیمی که وظیفه ایجاد تجزیه و تحلیل زنجیره ارزش را بر عهده دارد، باید از طریق روشهای طوفان فکری هر فعالیتی که در کل برای مشتریان و کسبوکار خلق ارزش میکند، تعیین شود. فعالیت را با مزیت رقابتی که میخواهید به آن دست یابید (رهبری هزینه یا تمایز) مقایسه کنید و ببینید آیا هدف را پشتیبانی میکند یا خیر. پس از تکمیل تجزیه و تحلیل ارزش، نگاهی به هزینه فعالیت ها بیندازید. آیا فعالیت بصورت فشرده است؟ هزینه مواد اولیه X چقدر است؟ پرسیدن سوالاتی مشابه اینها به تشخیص اینکه کدام فعالیت ها مقرون به صرفه هستند و کدام غیر مقرون به صرفه هستند کمک می کند. اینجاست که می توان زمینه های بهبود را شناسایی کرد. پورتر
مرحله 3: به زنجیره ارزش رقبای خود مراجعه کنید. به احتمال زیاد، شما با یک تصویر دقیق و عمیق از فعالیت های اصلی و پشتیبانی رقبای خود مواجه نخواهید شد. تجزیه و تحلیل زنجیره ارزش وسیله ای برای بهبود مزیت رقابتی شماست، اما شما می توانید از طریق بنچ مارک رقابتی ، با استفاده از معیارهای مرتبط برای مقایسه شرکت خود با رقبا، مفهومی از زنجیره ارزش همتایان خود در صنعت خود به دست آورید. این عمل چند وجهی است و برای سه عملکرد اصلی استفاده می شود. D
بنچ مارک استراتژیک: مقایسه مدل ها و استراتژی های کسب و کار
بنچ مارک فرآیند: مقایسه فرآیندهای تجاری و عملیاتی
بنچ مارک اجرا: مقایسه نتایج کسب و کار بر اساس مجموعه ای از معیارها
هنگامی که دسته بندی معیارها را که می خواهید دنبال کنید، شناسایی کردید، می توانید رقبای مورد نظر خود را انتخاب کنید. سپس، معیارهایی را انتخاب میکنید که میتوانید به طور واقع بینانه دادهها را برای آن جمعآوری کنید و از منابعی استفاده کنید که تحقیقات مربوطه را امکانپذیر میکند.
مرحله 4: نسبت به درک مشتری از ارزش آگاه باشید. حق با مشتری است یعنی، هر چقدر مشتریان شما محصول یا خدمات شما را ارزشمند بدانند، دقیقاً به همان میزان ارزش دارد. ادراک مشتری ممکن است مهمترین عامل در چارچوببندی مزیت رقابتی شما باشد، بنابراین باید روی آن تمرکز داشته باشید. گامهایی مانند انجام نظرسنجیهای مشتریان، کاوش در هر داده کیفی یا کمی که میتوانید با هم جمع کنید ویا انجام هر کار دیگری که نمایش دهنده بازار هدفتان به منظور انجام موفقیتآمیز تجزیه و تحلیل زنجیره ارزش کاملاً تحقق یافته، شما را راهنمایی میکند.
مرحله 5: فرصتها را برای به دست آوردن مزیت رقابتی شناسایی کنید. هنگامی که تجزیه و تحلیل زنجیره ارزش کامل شد، ذینفعان اصلی در کسب و کار می توانند یک نمای کلی از جایی که کسب و کار برتر است و درک می کنند در کدام قسمت می توان به صورت عملیاتی بهبودها را انجام داد. با پیشرفت هایی شروع کنید که تغییرات جزئی را به همراه دارند و نتایج تاثیرگذار بالایی ارائه می دهند. پس از شناسایی و انجام بردهای آسان، شما و تیمتان میتوانید با چالشهای بزرگتری که ممکن است مانع کارآمدی شوند، مقابله کنید. تجزیه و تحلیل زنجیره ارزش به کسب و کارها ایده روشنی درباره نحوه تنظیم اقدامات و فرآیندهای خود برای ارائه بیشترین ارزش به بازار هدف و افزایش حاشیه سود می دهد.
زنجیره ارزش پورتر چیست و چگونه آن را پیاده سازی کنیم؟
کسب و کارهای موفق به شکلهای مختلفی همچون رضایت مشتریان ارزش ایجاد میکنند. یکی از تفاوتهای مهم کسب و کار در امر سوددهی، ایجاد ارزش است. برای نحوه تجزیه و تحلیل زنجیره ارزش ارزیابی میزان ارزشی که شرکت شما ایجاد میکند، درک زنجیره ارزش آن بسیار مهم است. در این مطلب مفاهیمی مانند زنجیره ارزش چیست، چرا وجود آن مهم است و اقداماتی که میتوانید برای ایجاد آن اتجام دهید و به شرکت خود کمک کنید ارزش بیشتری از فروش خود ایجاد و حفظ کند، بیان شده است. از طرف دیگر، در پایان این مقاله میتوانید پاسخ به سوالاتی نظیر «چرا حاشیه سود برخی از شرکتها از رقبای خود بیشتر است؟» و یا «چگونه یک شرکت در برابر همتایان خود مزیت رقابتی کسب میکند؟» را در تجزیه و تحلیل زنجیرخ ارزش دریافت نمایید.
زنجیره ارزش به چه معناست؟
اصطلاح زنجیره ارزش به فعالیتها و فرآیندهای تجاری مختلف مربوط به ایجاد یک محصول یا انجام خدمات اشاره دارد. یک زنجیره ارزش میتواند شامل مراحل متعددی از چرخه عمر یک محصول یا خدمات باشد، از جمله تحقیق و توسعه، تامین مواد اولیه، تولید، بازاریابی و فروش و همه چیز در این بین رخ دهد. این مفهوم توسط پروفسور مایکل پورتر در کتاب «مزیت رقابتی: ایجاد و پایداری عملکرد برتر» مطرح شده است.
بررسی فرآیندهایی که زنجیره ارزش شرکت شما را تشکیل میدهند، میتواند به شما کمک کند تا در مورد هر یک از معاملات ارزشمند، درک و بینشی صحیح کسب نمایید. با به حداکثر رساندن ارزش ایجاد شده در هر نقطه از زنجیره، شرکت شما میتوانید موقعیت بهتری برای به اشتراک گذاری ارزش بیشتر با مشتریان تجربه نماید و در عین حال سهم بیشتری را برای خود تصاحب کند.
تحلیل زنجیره ارزش پورتر
در سال ۱۹۸۵، مایکل پورتر به عنوان یکی از اساتید دانشگاه هاروارد، یک مدل زنجیره ارزش پایه را در کتاب «مزیت رقابتی: ایجاد و پایداری عملکرد برتر» معرفی کرد. او نحوه تجزیه و تحلیل زنجیره ارزش چندین مرحله کلیدی را شناسایی کرد که در بین تمام تحلیلهای زنجیره ارزش، مشترک است و مشخص کرد که فعالیتهای اولیه و پشتیبان وجود دارد و وقتی این فعالیت ها در بهینهترین سطوح انجام شود برای مشتریان ارزش ایجاد میکند، به طوری که ارزش ارائه شده به مشتری از هزینه ایجاد آن ارزش بیشتر شود، منجر به سود بیشتر میشود. چارچوب پورتر فعالیتها را به دستههای اولیه و پشتیبانی گروهبندی میکند.
فعالیتهای اولیه بر دریافت ورودیها، تبدیل آنها به خروجی و تحویل خروجی به مشتری متمرکز است. فعالیتهای حمایتی نقش کمکی در فعالیتهای اولیه ایفا میکنند. هنگامی که یک شرکت در ترکیب این فعالیتها برای ارائه محصول یا خدمات برتر کارآمد باشد، آنگاه مشتری حاضر است برای محصول بیشتر از هزینه ساخت و تحویل محصول بپردازد که منجر به حاشیه سود بالاتر میشود.
به عنوان مثال، یک شرکت مدیریت دارایی داریم. هدف مشتری دستیابی به بالاترین بازگشت سرمایه ممکن در چارچوب دستورالعملها و محدودیتهای تعیین شده توسط مشتری است. فعالیتهای اولیه شرکت عبارتاند از:
- تیم سرمایهگذاری (مدیران پورتفولیو، تحلیلگران): این دسته وظیفه اتخاذ تصمیمات سرمایهگذاری را بر عهده دارند.
- ناظران و معامله گران: این دسته وظیفه دارند اطمینان حاصل کنند که سرمایهگذاریها مطابق با دستورالعملهای تعیین شده توسط مشتری است و معاملات در بهترین قیمت اجرا میشوند.
- بازاریابی و فروش: این دسته مسئول تامین مشتریان هستند.
- خدمات (مدیریت ارتباط با مشتری): این دسته مسئول ارائه تمام نقاط تماس به مشتری است.
فعالیتهای پشتیبانی عبارتاند از:
- فناوری. ماژول تجارت و مشتری را طراحی میکند که کارآمد و مؤثر باشد و به تیم اجازه میدهد بالاترین سطح خدمات را ارائه دهد و بهترین تصمیمات سرمایهگذاری را اتخاذ کند.
- منابع انسانی. بالاترین سطح استعداد را در شرکت پیدا کرده و حفظ میکند.
- زیرساخت. شامل وکلا و مدیران ریسک است که نظارت آنها برای اطمینان از پیروی از دستورالعملهای مشتری، کنترل ریسک سرمایهگذاری و عملکرد شرکت در چارچوب مقررات تعیین شده بسیار مهم است.
زنجیره ارزش شامل چه اجزایی می شود؟
طبق تعریف پورتر، تمام فعالیتهایی که زنجیره ارزش یک شرکت را تشکیل میدهند، میتوانند به دو دسته (فعالیتهای اصلی و فعالیتهای پشتیبانی) تقسیم شوند. فعالیتهای اصلی فعالیتهایی هستند که مستقیما به ایجاد یک محصول یا اجرای یک سرویس میپردازند و محقق کننده ماموریت اصلی نحوه تجزیه و تحلیل زنجیره ارزش شرکت و سازمان خواهند بود که آنها را میتوان در دستههای ذیل طبقهبندی نمود:
- لجستیک ورودی: فعالیتهای مربوط به دریافت، انبارداری و مدیریت موجودی مواد و منابع.
- عملیات: فعالیتهای مربوط به تبدیل مواد خام و اجزاء به محصول نهایی.
- لجستیک خروجی: فعالیتهای مربوط به توزیع، از جمله بسته بندی، مرتبسازی و حمل و نقل.
- بازاریابی و فروش: فعالیتهای مرتبط با بازاریابی و فروش یک محصول یا خدمات، از جمله تبلیغات و استراتژی قیمتگذاری.
- خدمات پس از فروش: فعالیتهایی که پس از نهایی شدن فروش انجام میشوند، شامل نصب، آموزش، تضمین کیفیت، تعمیر و خدمات مشتری.
فعالیتهای پشتیبانی به کارآمدتر شدن فعالیتهای اصلی کمک میکنند و به طور موثر مزیت رقابتی ایجاد میکنند و به موارد زیر تقسیم میشوند:
- تدارکات: فعالیتهای مربوط به تامین منابع مواد خام، اجزاء، تجهیزات و خدمات.
- توسعه فناوری: فعالیتهای مرتبط با تحقیق و توسعه، از جمله طراحی محصول، تحقیقات بازار و توسعه فرآیند.
- مدیریت منابع انسانی: فعالیتهای مربوط به استخدام، آموزش، توسعه، حفظ و جبران خدمات کارکنان.
- زیرساخت: فعالیتهای مربوط به سربار و مدیریت شرکت، از جمله تامین مالی و برنامه ریزی.
تجزیه و تحلیل زنجیره ارزش چیست؟
تجزیه و تحلیل زنجیره ارزش ابزاری برای ارزیابی هر یک از فعالیتهای زنجیره ارزش یک شرکت برای درک موقعیتهایی برای بهبود است. اجرای تجزیه و تحلیل زنجیره ارزش از شما میخواهد تا در نظر بگیرید که چگونه هر مرحله از فعالیتها و اقدامات، ارزش محصول یا خدمات نهایی شما را اضافه یا کم میکند. این موضوع به نوبه خود میتواند به شما کمک کند تا به نوعی مزیتهای رقابتی مانند موارد زیر را به دست آورید:
- کاهش هزینه: هر فعالیت در زنجیره ارزش کارآمدتر میشود و در نتیجه کاهش هزینهها را به همراه دارد.
- تمایز محصول: زمان و منابع بیشتری را بر روی فعالیتهایی مانند تحقیق و توسعه، طراحی یا بازاریابی سرمایهگذاری خواهید کرد. این موضوع برای محصولات شما در بین رقبا وجه تمایز ایجاد میکند.
به طور معمول، افزایش عملکرد یکی از چهار دسته فعالیتهای پشتیبانی میتواند حداقل برای یکی از فعالیتهای اصلی مفید باشد.
چگونه تحلیل زنجیره ارزش را پیاده سازی کنیم؟
در این قسمت مراحل پیادهسازی تحلیل زنجیره ارزش را به بیانی ساده تشریخ خواهیم نمود.
۱. فعالیت های زنجیره ارزش را شناسایی می کنیم
اولین گام در انجام تجزیه و تحلیل زنجیره ارزش، درک تمام فعالیتهای اصلی و پشتیبانی است که در ایجاد محصول یا خدمت شما انجام میشود. اگر شرکت شما چندین محصول یا خدمت را میفروشد، انجام این فرآیند برای هر یک از آنها میبایست صورت پذیرد.
۲.هزینه و ارزش فعالیت ها را تعیین می کنیم
هنگامی که فعالیتهای اصلی و پشتیبانی شناسایی شدند، گام بعدی تعیین ارزشی است که هر فعالیت با در نظر گرفتن هزینههای احتمالی به فرآیند اضافه میکند. وقتی به ارزش ایجاد شده توسط فعالیتها فکر میکنید، از خود سوالات زیر را بپرسید:
- هر کدام از فعالیتها چگونه رضایت کاربر نهایی را افزایش میدهد؟
- چگونه برای شرکت من ارزش ایجاد میکند؟ به عنوان مثال، آیا ساخت محصول از مواد خاص آن را برای کاربر بادوام یا مجللتر میکند؟
- آیا اضافه کردن یک ویژگی خاص باعث میشود که شرکت شما از اثرات آن، افزایش فروش و مشتریان جدید را تجربه کند؟
به طور مشابه، درک هزینههای مربوط به هر مرحله از فرآیند، مهم است. بسته به موقعیت خود، شما ممکن است متوجه شوید که کاهش هزینهها راهی آسان برای بهبود ارزشی است که هر فعالیت ارائه میدهد.
۳.از شناسایی فرصت ها به عنوان مزیت رقابتی استفاده کنیم
هنگامی که اطلاعات مربوط به زنجیره ارزش سازمان خود را جمع آوری کردید و هزینه و ارزش مربوط به هر مرحله را درک نمودید، شما میتوانید آن را از دریچه مزیتهای رقابتی مظلوب خود تجزیه و تحلیل کنید.
به عنوان مثال، اگر هدف اصلی شما کاهش هزینههای شرکت است، باید هر بخش از زنجیره ارزش خود را از دریچه کاهش هزینهها ارزیابی کنید. کدام مراحل میتواند کارآمدتر باشد؟ آیا مواردی وجود دارند که ارزش قابل توجهی ایجاد نمیکنند و میتوانند برون سپاری شوند یا حذف شوند تا هزینهها به میزان قابل توجهی کاهش یابد؟
به طور مشابه، اگر هدف اصلی شما دستیابی به تمایز محصول باشد، کدام بخش از زنجیره ارزش شما بهترین فرصت را برای تحقق آن هدف ارائه میدهد؟ آیا ارزش ایجاد شده سرمایهگذاری منابع اضافی را توجیه میکند؟
با استفاده از تجزیه و تحلیل زنجیره ارزش، شما میتوانید چندین فرصت را برای شرکت خود کشف کنید که اولویتبندی آنها ممکن است دشوار باشد. معمولا بهتر است با بهبودهایی شروع کنید که کمترین تلاش را میطلبند اما بیشترین بازده سرمایه را ارائه میدهند.
چگونه زنجیره ارزش سازمان خود را بهبود بخشیم؟
هنگامی که یک شرکت زنجیره ارزش خود را در نظر میگیرد، باید ارزش پیشنهادی خود یا آنچه که آن را از رقبای خود متمایز میکند، در نظر بگیرد. تجزیه و تحلیل زنجیره ارزش برای بهبود سود با ایجاد محصول یا خدماتی طراحی شده است و آنقدر مزایا به همراه دارد که مشتریان بیشتری همراه خود خواهد آورد.
اما بهبود یک زنجیره ارزش نباید هدف نهایی باشد. در عوض، یک شرکت باید تصمیم بگیرد که چرا میخواهد زنجیره ارزش خود را به عنوان مزیت رقابتی خود بهبود بخشد تا خود را در بین همتایان متمایز کند. دو استراتژی رایج مزیت رقابتی شامل هزینه کم یا تخصص و تمایز محصول یا خدمات است.
- هزینه کم: تجزیه و تحلیل زنجیره ارزش بر هزینهها و اینکه چگونه یک شرکت میتواند این هزینهها را کاهش دهد، تمرکز میکند.
- تخصص: تجزیه و تحلیل زنجیره ارزش بر فعالیتهایی متمرکز است که تمایز منحصر به فرد در یک محصول یا خدمت ایجاد میکند.
بر اساس محرکهای منحصر به فرد بودن که پورتر شناسایی کرده است، شرکت باید بر روی سیاستها و تصمیمات خود تمرکز کند و شیوه متمایز شدن را از از نظر عملکرد یاد بگیرد. با تمرکز بر این محرکها، دو فعالیت اصلی، تیم سرمایهگذاری، عملیات و معاملهگران، با بکارگیری فعالیتهای پشتیبانی شناساییشده، میتوانند محصولی را مدیریت کنند که به مزیت رقابتی متمایز خود دست یابد.
سخن پایانی
تجزیه و تحلیل زنجیره ارزش میتواند ابزار بسیار موثری برای درک و زمینهسازی فرآیندهای کسب و کار شما باشد اما این تنها یک ابزار در اختیار شماست. مجموعهای از چارچوبها و مفاهیم دیگر وجود دارد که میتواند به شما کمک کند عملکرد سازمانی را ارزیابی کنید، استراتژیهای پشبرنده را ایجاد نموده و در نقش خود مؤثرتر عمل نمایید.
تجزیه و تحلیل زنجیره ارزش یک ابزار مدیریتی مفید است و فعالیتهایی را شناسایی میکند که منجر به ایجاد یک محصول یا خدمت برتر میشود که توسط مشتریان ارزش بالایی دارد. نتیجه ایجاد این محصول با ارزش این است که مشتریان مایل به پرداخت مبالغ بیشتر نسبت به هزینههای تولید و ارائه محصول یا خدمت خواهند بود و در نتیجه سود بیشتری را برای شما به همراه دارد.
مزایای این مدل ایجاد شده توسط مایکل پورتر بیشتر در توانایی آن در تجزیه محصول کاری به گروههای فعالیت مختلف برای تمرکز استراتژیک بر روی فعالیتهای سودمند و ایجاد ارزش مشاهده میشود. این مدل همچنین یک شرکت را برای تعیین چشمانداز با استفاده از استراتژی مزیت رقابتی، متمرکز میکند تا محصولات و خدمات آینده خود را راهبری و هدایت نماید. فعالیتهای حمایتی در این فرآیند اعتبار بیشتری پیدا میکنند و این درک را ایجاد نموده که این فعالیتهایی که گاهی نادیده گرفته میشوند، از زنجیره ارزش و ارزش پیشنهادی یک شرکت جداییناپذیر هستند.
زنجیره ارزش چیست؟
امروزه هر کسب و کاری که راه اندازی می شود یک سری اهداف و برنامه ها را تعیین می کند و تمام استراتژی ها و برنامه ریزی را برای رسیدن به اهداف پیاده می کند. از آنجا که رقابت در بازار بسیار زیاد است پس کسب و کارها تلاش می کنند تا راهی را انتخاب کنند تا از رقبای خود جلو بزنند. رقابت سالم باید با ابزارهای سالم انجام شود که یکی از این ابزارها زنجیره ارزش می باشد. این ابزار به عنوان ارزشمندترین ابزارها در جهان کسب و کار است و می توانید تضمینی برای پیروزی شما در مقابل رقبایتان باشد. یک کسب و کار باید بداند در کدام مرحله از عملیات شرکت خود از مزیت تولید نسبی برخوردار است و در چه بخش هایی می تواند بهترین ارزش را به مشتریان خود بدهد.
شاید این مسئله در گذشته اهمیت چندانی نداشته است اما امروزه کسب و کارها به قدری افزایش پیدا کرده اند که انتخاب محصول متناسب با نیاز مشتری را تا حدودی با مشکل مواجه می کند. از این رو کسب و کارها برای اینکه بتوانند بخش های مختلف کسب و کار خود را تقویت کنند و محصولاتی را به دست مشتریان برسانند که رضایت صد درصدی ایجاد کند بایستی از تحلیل زنجیره ارزش استفاده نمایند. با شروع این استراتژی شرکت ابتدا با مشخص نمودن هر بخش از فرآیند تولید می تواند تعیین کند که در این بخش چه چیزی نیاز به بهبود دارد و چه چیزی لازم است که کاملا حذف شود. این اصلاحات شاید جزیی باشد اما می تواند هزینه ها را کاهش دهد و متعاقبا ظرفیت تولید را بالا ببرد و محصول مورد نظر با قیمت بسیار بهینه ای به دست مشتری می رسد. این زنجیره اگر به درستی پیش برود می تواند فرآیند سود دهی و پیشرفت کسب و کار را تقویت ببخشد.
زنجیره ارزش چیست؟
هر کسب و کاری قبل از پیاده سازی به زنجیره ارزش نیاز دارد تا بتواند در بین رقبا محصول خود را هم از نظر کیفیت و هم قیمت متمایز کند. این زنجیره یک سری فعالیت ها از قبیل طراحی، تولید، بازاریابی و توزیع را شامل می شود. این مراحل از زمان شروع تولید تا رسیدن محصول به دست مشتری ادامه پیدا می کند. به طور مثال یک شرکت را در نظر بگیرید که در زمینه تولید کالا فعالیت می کند. زنجیره ارزش برای این شرکت از تهیه مواد اولیه تا ساخت و عرضه آن به دست مشتری ادامه دارد. پس به طور کلی می توانیم عنوان کنیم که زنجیره ارزش شامل فعالیت هایی است که قبل از رسیدن محصول به دست مشتری انجام می شود تا ارزش محصول بالاتر رود.
در واقع از زنجیره ارزش برای شرح تمام فعالیت های یک کسب و کار در تولید محصول استفاده می شود. این فعالیت ها می تواند از ابتدا تا انتها یعنی از مرحله طراحی تا تولید و توزیع را شامل شود. با تحلیل این زنجیره یک مدل بصری از تمام فعالیت ها را ارائه می شود.
تحلیل زنجیره ارزش چگونه انجام می شود؟
هر کسب و کاری یک فرآیند مشخص را تا تولید محصول طی می کند در این فرآیند یک سری فعالیت ها انجام می شوند. برای اینکه بتوانیم فعالیت ها را با نظم واقعی انجام دهیم به مدیریت زنجیره ارزش نیاز داریم تا فعالیت ها به درستی تحلیل و پیاده سازی شوند. در این زنجیره هدف بر آن است تا افراد شاغل در هر مرحله از زنجیره بتوانند ارتباط بهتری با هم داشته باشند و با کمک هم بتوانند در زمان کمی بهترین محصول را ارائه کنند. حال یکی از روش هایی که به واسطه ی آن فعالیت های تولید محصول یا ارائه خدمات را تحلیل می کنند، روش تحلیل زنجیره ارزش می باشد. با پیاده سازی این روش کسب و کار می تواند برای ارزیابی روش های بهبود مزیت رقابتی خود از نتایجی که از تحلیل زنجیره به دست آمده استفاده کنند. حال برای درک درست این تحلیل باید ابتدا با مزیت رقابتی آشنا شویم.
در واقع مزیت رقابتی (Competitive Advantage) یعنی هر آنچه که شما را از رقبا متمایز تر می کند. برای رسیدن به این هدف باید درک درستی از کاری که می کنید و اهدافی که در سر می پرورانید داشته باشید و با شناخت بازار هدف و مزایای محصول تولیدی خود، گام های خود را بردارید. همچنین برای رسیدن به مزیت رقابتی بایستی درک درستی از رقبا و محصولات رقیب هم داشته باشید. برای کسب مزیت رقابتی کسب و کارها می توانند با رهبری هزینه و تمایز به این هدف برسند.
- رهبری هزینه: مکدونالد (McDonald‘s) و والمارت (Walmart) دو نمونه بارز رهبری هزینه هستند در این استراتژی هدف کم کردن هزینه های مواد و منابع است تا محصول با قیمت کمتری به دست مشتری برسد.
- تمایز: کمپانی استارباکس (Starbucks) و اپل (Apple) دو نمونه از استراتژی متمایز سازی هستند. اگر به محصولات بی رقیب و منحصر به فرد کمپانی اپل نگاه کنید با این استراتژی بیشتر آشنا می شوید. چون دقیقا هدف در استراتژی تمایز ارائه نمودن یک محصول بسیار تخصصی و بی رقیب است. این استراتژی با ابزار های تخصیص زمان و منابع برای نوآوری، تحقیقات و توسعه پیش می رود. صاحبان کسب و کارهای این چنینی می توانند برای محصول خود قیمت بالایی را تعیین نمایند.
نکته مهم این است که کسب و کارها در ابتدای شروع باید یک روش مزیت رقابتی را انتخاب و روی آن تمرکز کنند. با انتخاب روش مزیت رقابتی، هدف تحلیل زنجیره ارزشی کسب و کار برای ارتقای سود، کاهش قیمت یا تولید محصول متمایز می شود. رعایت این نکات و انتخاب روش ها می تواند تصویر روشنی از اهداف مجموعه را پیش روی شما بگذارد نحوه تجزیه و تحلیل زنجیره ارزش و برای ارزش گذاری به راحتی می توانید برخی از فعالیت ها را متوقف یا بهبود ببخشید تا کل مجموعه را بتوانید ارتقا دهید.
تفاوت بین زنجیره تامین و زنجیره ارزش چیست؟
هر بنگاه یا کسب و کاری برای ادامه فعالیت خود نیاز به دو فرآیند زنجیره ارزش و زنجیره تامین دارد تا بتواند مدیریت صحیحی بر روی تولید و عرضه کالای با کیفیت داشته باشد و مشتری هم بتواند محصول مورد نظر خود را با قیمت کمتری تهیه کند. در این فرآیند هر آنچه که در خصوص تولید محصول، فروش و توزیع باشد در زمره زنجیره تامین قرار می گیرد و از طرفی دیگر زنجیره ارزش با سازماندهی عملیات شرکت سعی می کند تا بهترین ارزش را برای یک محصول به وجود بیاورد. عمده ترین تفاوتی که بین این دو فرآیند وجود دارد در این است که در زنجیره تامین، شروع دنبال کردن زنجیره های عرضه محصول از مرحله عرضه تا رسیدن دست مشتری است. اما در زنجیره ارزش ابتدا نیازهای مشتری ارزیابی می شود و پس از آن تمام فرآیندهای تولید پیگیری و ارزیابی می شوند و در صورت لزوم مراحل اصلاح می شوند تا بهتر بتوان به نیاز مشتری پاسخ داد. اما به طور کلی زنجیره های تامین و ارزش با هدف ارائه یک محصول با کیفیت و با هزینه پایین طراحی شده اند.
هدف و فواید زنجیره ارزش
همانطور که گفته شد پیاده سازی زنجیره ارزش تنها مختص فرآیندهای تولیدی نیست بلکه این ابزار قدرتمند را می توان در کسب و کارهای خدماتی نیز استفاده کرد. چون هدف از اجرای این زنجیره کاهش ضایعات در فرآیندها می باشد. در این زنجیره نگاه مشتری اهمیت بالایی دارد و در هر مرحله مورد ارزیابی قرار می گیرد تا ببینند این مرحله و جزئیات آن از نظر مشتری ارزش آفرین بوده است یا خیر؟ سپس بر روی ارزش تاکید می شود و تجزیه و تحلیل ها بر روی ارزش ها متمرکز می شود تا سازمان بتواند در بازار با رقبای خود رو در رو شود.
زمانی که یک کسب و کار بتواند منبع مشکلات و تهدیدات را پیدا کند می تواند با رفع آن ها بیشترین ارزش را برای مشتریان ایجاد نماید. این مشکلات شامل تاخیر در فرآیندها، زمان خرابی، محدودیت ها و مشکلات سیستم موجود می باشد که با زنجیره ارزش به راحتی منشاء مشکلات شناسایی و برای بهبود اوضاع تلاش می شود. اگر این زنجیره در کنار ابزارهای دیگر استفاده شود می تواند نقش موثری در ارتباطات، همکاری ها و تغییر فرهنگ داشته باشد.
نکات مهم زنجیره ارزش در کسب و کار
زنجیره ارزش را باید در کسب و کارهایی به کار گرفت که خواهان بهبود فرآیندها در تمام بخش های کسب و کار هستند تا در کاهش هزینه و بهینه سازی کمک شود. در زیر نکات کلیدی در فرآیند این زنجیره را بیان می کنیم.
- نکته مهم و اساسی این است که باید کل زنجیره ارزش توسط تمام تیم کسب و کار مدیریت و بررسی شود و نباید هر بخش را به یک نفر واگذار کرد. اگر همه افراد در جریان کل فرآیند قرار بگیرند امکان از دست دادن اطلاعات و بخش های کلیدی به صفر می رسد.
- طراحی زنجیره در مراحل ابتدایی باید با هم فکری افراد و به صورت دستی اجرا شود و در مراحل پیشرفته بعدی می توان از نرم افزارهای مرتبط استفاده کرد.
- برای بدست آوردن یک دید کلی ابتدا باید یک اجرای سریع و ابتدایی را انجام داد سپس برای بدست آوردن جزئیات می توان یک اجرای دقیق تر را به کار گرفت.
- در پاره ای از موارد متخصصان برای رسیدن به یک روش واضح و معنادار از اجرای معکوس استفاده می کنند. در این اجرا از انتها به ابتدا محصول یا خدمات بررسی می شود تا به جزئیات بیشتری برسند.
تحلیل زنجیره ارزش پورتر (Porter’s Value Chain Analysis) چیست؟
مایکل ای. پورتر (Michael E. Porter) یکی از پیشگامان معرفی مفهوم زنجیره ارزش بود. پورتر استاد دانشکدهی کسبوکار هاروارد بود که توانست 5 نیرو را برای کسب و کارها معرفی کند تا به واسطه آن بتوانند در بازار فعلی رقابتی سالم داشته باشند. پورتر در کتاب خود زنجیره ارزش را تحت عنوان «مزیت رقابتی: ایجاد و ثبات عملکرد برتر» مورد بحث و بررسی قرار داد.
پورتر در کتاب خود عنوان کرده است که نمی توان زنجیره ارزش در یک شرکت را به صورت کلی نگاه کرد چون ریز به ریز فعالیت هایی که در فرآیند طراحی، تولید، بازاریابی و تحویل کالا انجام می شود می تواند نقش مهم و موثری در آفرینش مزیت رقابتی ایجاد کند.
از نگاه پورتر آنچه که به محصولات یک شرکت ارزش می دهد فعالیت های درون سازمانی می باشد پس برای اینکه یک مجموعه در صدر بازار رقابتی قرار بگیرد بایستی تمام فعالیت ها در سطح بهینه انجام شود. زمانی که شرکت به این هدف برسد و فعالیت ها را بهینه کند ارزش به دست آمده چیزی فراتر از هزینه های اجرایی خواهد بود. پورتر در کتاب خود فعالیت هایی که در کسب و کارها انجام می شود را به دو دسته جداگانه تقسیم بندی می کند. دسته اول فعالیت های اولیه هستند که شامل لجستیک مقدم، عملیات، لجستیک بیرونی، بازاریابی و فروش و خدمات می باشد. دسته دوم فعالیت های حمایتی هستند که شامل تهیه مواد اولیه، توسعه فناوری، مدیریت منابع انسانی و زیر ساخت شرکت می باشد که نقش فعالیت های حمایتی در کسب و کارها کمک به فعالیت های اولیه می باشد.
جمع بندی
با توجه به موضوعات گفته شده زنجیره ارزش یکی از ابزارهای قدرتمند برای ارزش سازی است. هر چه این ارزش یابی بیشتر باشد شرکت و خدمات و محصولات آن بالاتر از سطح رقبا قرار می گیرند. در گذشته مدیران سازمان ها تمام تمرکز خود را روی دارایی های مشهود مانند زمین، پول و نیروی کار محدود می کردند و اگر نمی توانستند این دارایی ها را افزایش دهند در واقع از رقبای خود جا می مانند. اما امروزه برای منحصر به فرد بودن باید از اقتصاد سنتی عبور کرد و مدیران نگاه خود را معطوف به دارایی های نامشهود مانند مشتریان و عوامل ارزش آفرین درون سازمان کنند تا بدین روش بتوانند بقا و مزیت رقابتی سازمان را درک و ارتقا دهند.
بهترین نرم افزار حسابداری آنلاین
مجموعه نرم افزار مالی و منابع انسانی فینتو یک سیستم تحت وب و آنلاین است که شامل خدماتی از جمله سیستم حضور و غیاب، حقوق و دستمزد، تنخواه گردان و حسابداری آنلاین میشود. آنلاین بودن خدمات فینتو باعث می شود تا کاربران علاوه بر امکان دسترسی آسان از هر مکان و در هر زمان، هزینه های کمتری نسبت به سیستم های قدیمی بپردازند.
با نرمافزار حسابداری آنلاین فینتو، شما به راحتی میتوانید با نرمافزارهای پیچیده خداحافظی کنید و مدیریت تمام نیازهای کسب و کار خود را با یک راه حل حسابداری ساده انجام دهید. فینتو به عنوان نرمافزار مبتنی بر ابر، مزایای بیشماری دارد که برای آگاهی بیشتر می توانید به صفحه زیر مراجعه کنید.
زنجیره ارزش یا Value chain چیست و چگونه تحلیل میشود؟
زنجیره ارزش یا value chain چیست و تحلیل آن چطور میتواند به کسبوکار شما کمک کند؟ در این مطلب دربارهی تحلیل زنجیره ارزش، مزیت رقابتی و قالبهای تحلیل زنجیره ارزش صحبت میکنیم. با ما همراه باشید.
مزیت رقابتی کسبوکار شما چیست؟ ضمانت ارزشگذاری به کسبوکارها کمک میکند تا دریابند که چگونه خود را از سایر رقبا متمایز کنند. اما چگونه میتوانید بگویید که فعالیتهای کسبوکار شما بیشترین ارزش را برای مشتریان به همراه دارد و حاشیه سود خوبی را برای شما رقم میزند؟ برای پاسخ به این سؤال، باید بدانید که زنجیره ارزش چیست؟
جدیدترین فرصتهای شغلی شرکتهای معتبر را در صفحه آگهی استخدام ببینید.
زنجیره ارزش چیست؟
از زنجیره ارزش برای شرح تمام فعالیتهای کسبوکار در تولید محصول، از ابتدا تا انتها (طراحی، تولید، توزیع)، استفاده میشود؛ تحلیل زنجیره ارزش یک مدل بصری از این فعالیتها را برای کسبوکارها ارائه میکند.
با این تحلیلها میتوانید برای ایجاد مزیت رقابتی گامهایی را بردارید، کارآمدی را بهبود بخشید و حاشیهی سود را افزایش دهید. بیایید به تحلیل زنجیره ارزش عمیقتر نگاه کنیم و ببینیم که چگونه میتوانید فعالیتهای کسبوکارتان را تحلیل کنید. حال که متوجه شدید زنجیره ارزش چیست در ادامه به تحلیل آن میپردازیم.
تحلیل زنجیره ارزش
تحلیل زنجیره ارزش روشی برای کسبوکارهاست تا فعالیتهایی را که برای ساخت محصول انجام میدهند، تحلیل کنند. هنگامی که تحلیل فعالیتها انجام شد، کسبوکار میتواند برای ارزیابی روشهای بهبود مزیت رقابتی خود، از نتایج تحلیل استفاده کند.
مزیت رقابتی در زنجیره ارزش
مزیت رقابتی (Competitive Advantage) چیزی است که کسبوکار شما را از سایر رقبا متمایز میکند. برای توسعهی مزیت رقابتی، به تصور روشنی از بازار هدف خود و مزایای محصولی که ارائه میدهید و همچنین به درک درستی از رقبا و محصولاتی که آنها ارائه میدهند، نیاز دارید. شما از تحلیل زنجیره ارزش میتوانید برای بهبود مزیت رقابتی خود استفاده کنید.
هر کسبوکاری میتواند در زمینههای زیر مزیت رقابتی کسب کند:
۱. رهبری هزینه
هدف استراتژی رهبری هزینه این است که ارائهدهندهای با کمترین هزینه در صنعت یا بازار خود باشد. شرکتهایی که با استراتژی هزینهی کم پیشرفت میکنند، کارآمدی عملیاتی بسیار بالایی دارند و از مواد و منابع کمهزینه استفاده میکنند تا قیمت کلی محصول یا سرویس خود را کاهش دهند. از نتایج تحلیل زنجیره ارزش میتوانید برای بهتر کردن مزیت رقابتی و رهبری هزینه خود استفاده کنید.
نمونههای رهبری هزینه:
- مکدونالد (McDonald‘s)؛
- والمارت (Walmart).
۲. تمایز
در استراتژی تمایز، مزیت رقابتی از طریق ارائهی محصول یا سرویس منحصربهفرد یا بسیار تخصصی به دست میآید. در این روش، کسبوکار به تخصیص زمان و منابع برای نوآوری، تحقیقات و توسعه نیاز دارد. استراتژی موفق تمایز به کسبوکار اجازه میدهد که قیمت بالاتری را برای محصول یا سرویس خود تعیین کند. پس از تحلیل زنجیره ارزش میتوانید این مزیت را بهبود دهید.
نمونههای استراتژی متمایزسازی:
- استارباکس (Starbucks)؛
- اپل (Apple).
بهترین کار این است که روش مزیت رقابتی مشخصی را برگزینید و روی انجام آن تمرکز کنید. بر اساس روشی که انتخاب میکنید، هدف تحلیل زنجیره ارزش شما برای بهبود حاشیه سود، کاهش قیمت یا تولید محصول متمایز خواهد بود. بعد از انجام این کار، تصور روشنی از اهداف کسبوکار خود پیدا میکنید، میدانید که چگونه برای ارزشگذاری، برنامهای را طرح کنید و تغییراتی را اِعمال کنید که ممکن است برای بهبود کارآمدی لازم باشند. حال که متوجه شدید اهمیت مزیت رقابتی در زنجیره ارزش چیست در ادامه به بررسی تحلیل زنجیره ارزش پورتر میپردازیم.
تحلیل زنجیره ارزش پورتر (Porter’s Value Chain Analysis)
میشل پورتر (Michael Porter)، که استاد مدرسهی کسبوکار هاروارد است، در کتاب خود به نام مزیت رقابتی (Competitive Advantage)، مدل سادهای را برای زنجیره ارزش معرفی کردهاست. او گامهای لازم را برای انجام زنجیرهی ارزش مطرح کرده و فعالیتهای کسبوکاری را در ۲ دستهی «اصلی» و «پشتیبانی» قرار دادهاست.
گامهای تحلیل زنجیره ارزش
پس از آشنایی با این که زنجیره ارزش چیست و بررسی نحوه تحلیل آن، دریافتید که تحلیل زنجیره ارزش به تحقیق و مطالعه نیاز دارد و برای توسعهی آن به زمان احتیاج دارید. در ادامه، گامهای کلی را برای تهیهی تحلیل زنجیره ارزش بیان کردهایم:
۱. فعالیتهای اصلی و پشتیبانی کسبوکار را تعیین کنید
قدم اول در ایجاد تحلیل زنجیره ارزش ، شناسایی فعالیتهای اصلی و پشتیبانی است. این فعالیتها، فرایندها و سیستمهای اصلی هر کسبوکاری هستند که برای توسعهی محصول یا سرویس خود، آنها را به کار میگیرند.
فعالیتهای اصلی و پشتیبانی مواردی هستند که زنجیرهی ارزش را میسازند و هر دو شامل اقداماتی میشوند که برای توسعهی محصول یا سرویس، از مواد خام اولیه گرفته تا محصول نهایی، ضروری هستند.
فعالیتهای اصلی تحلیل زنجیره ارزش
در ادامه، ۵ فعالیت اصلی را ذکر میکنیم که تمام اقدامات لازم برای تولید محصول پیشنهادی کسبوکار را شامل میشوند:
- تدارکات داخلی: چگونگی تهیهی مواد و منابع از تأمینکنندگان پیش از تولید محصول یا سرویس، از جمله موارد تدارکات داخلی هستند؛
- مجموعهی عملیات: مجموعه عملیات چگونگی فرایند تبدیل منابع و مواد برای تولید محصول یا سرویس نهایی هستند؛
- تدارکات خارجی: هنگامی که تولید محصول یا سرویس به پایان رسید، باید آن را توزیع کرد. تدارکات خارجی فرایند تحویل را توصیف میکند؛
- بازاریابی و فروش: این کار چگونگی ارائه و فروش محصول یا سرویس شما به بازار هدف مدنظرتان را در بر میگیرد؛
- خدمات: پشتیبانیای که کسبو کار برای مشتری فراهم میکند، خدمات نامیده میشود و میتواند شامل پشتیبانی و آموزش برای محصول، بیمهنامه و ضمانت کالا باشد.
فعالیتهای پشتیبانی تحلیل زنجیره ارزش
فعالیتهای پشتیبانی به فعالیتهای اصلی در ایجاد مزیت در مقایسه با رقبا کمک میکنند و شامل موارد زیر میشوند:
- زیرساخت شرکت: این مورد سیستمهای مدیریتی، مالی و حقوقیای را در بر میگیرد که هر شرکتی برای تصمیم گیری های کسبوکار و مدیریت کارآمد منابع، آنها را در اختیار دارد؛
- مدیریت منابع انسانی: مدیریت منابع انسانی تمام فرایندها و سیستمهای مربوط به مدیریت کارمندان و استخدام نیروهای جدید را در بر میگیرد. این مورد برای شرکتهایی که خدمات حضوری ارائه میدهند، مسئلهی بسیار مهمی است و داشتن کارمندان عالی میتواند به عنوان مزیت رقابتی در نظر گرفته شود؛
- توسعهی تکنولوژی: توسعهی تکنولوژی به نوآوری کسبوکار کمک میکند. از تکنولوژی میتوان در گامهای مختلف زنجیرهی ارزش، برای به دستآوردن مزیت در برابر رقبا استفاده کرد. این کار با افزایش کارآمدی و کاهش هزینههای تولید انجام میشود؛
- تدارکات:تدارکات چگونگی تأمین مواد و منابع برای محصول و پیدا کردن تأمینکنندگان را در بر میگیرد. هدف تدارکات یافتن منابع باکیفیتی است که با بودجهی کسبوکار متناسب باشد.
با ساختن یک رزومه حرفهای، برای استخدام در بهترین فرصتهای شغلی اقدام کنید.
۲. ارزش و هزینهی این فعالیتها را تحلیل کنید
دومین گام در تحلیل زنجیره ارزش، تحلیلکردن ارزش و هزینهی فعالیتهاست. تیمی که وظیفهی آن فراهم کردن تحلیل ارزش است، باید جلسهی طوفان فکری را برگزار کنند تا روشهایی را بیابند که از طریق آنها به طور کلی برای مشتریان و کسبوکارها ارزشگذاری کنند. فعالیت را با مزیت رقابتیای که در تلاش هستید که آن را به دست آورید (رهبری هزینه یا متمایزسازی)، تطبیق دهید و ببینید که آیا در راستای این هدف هست یا خیر.
پس از اینکه تحلیل زنجیره ارزش تکمیل شد، هزینهی فعالیتها را بررسی کنید. آیا این فعالیت به نیروی کار احتیاج دارد؟ هزینهی مواد اولیه چقدر است؟ پرسیدن موارد اینچنینی به شناسایی فعالیتهایی که مقرونبهصرفه یا هزینهبر هستند، کمک میکند. اینجا نقطهای است که میتوان حوزههای پیشرفت را پیدا کرد.
۳. فرصتهایی را که برای به دست آوردن مزیت رقابتی دارید، شناسایی کنید
هنگامی که تحلیل زنجیره ارزش انجام شد، سهامداران اصلی کسبوکار میتوانند به نقاطی که کسبوکار در آنها سرآمد است و مواردی که میتوان آنها را بهبود بخشید، نگاهی کلی داشتهباشند.
با مواردی شروع کنید که به تغییرات کمی نیاز دارند، اما نتایج تأثیرگذاری را به دنبال خواهند داشت. پس از اینکه موفقیتهای ساده شناسایی و حاصل شدند، شما و تیمتان میتوانید از عهدهی چالشهای بزرگتری برآیید که ممکن است مانعی بر کارآمدی باشند.
تحلیل زنجیره ارزش از چگونگی تغییر اقدامات و فرایندها برای ارائهی بیشترین ارزش به بازار هدف و افزایش حاشیهی سود برای شرکت، تصویر روشنی پدید میآورد. پس از این که متوجه شدید value chain چیست و تحلیل آن چه اهمیتی دارد، در ادامه به مثالهای زنجیره ارزش میپردازیم.
مثالی از تحلیل زنجیره ارزش
زمانی که دریافتید زنجیره ارزش چیست با چند مثال مفهوم آن را برایتان شفافتر میکنیم. تحلیل زنجیره ارزش به کسبوکارها اجازه میدهد که فعالیتهای خود را بررسی کنند و به دنبال فرصتهای رقابتی باشند؛ برای مثال، مأموریت مکدونالد، ارائهی گزینههای غذایی ارزانقیمت به مشتری است. با کمک تحلیل، مکدونالد میتواند اصلاحات و اقداماتی را شناسایی کند که ارزشی را به محصولات، خدمات یا فعالیتهای آنان میافزایند.
در ادامه، نمونهای از تحلیل زنجیره ارزش را خواهیم دید که مربوط به مکدونالد و استراتژی رهبری هزینهی آن است.
فعالیتهای اصلی تحلیل زنجیره ارزش
- تدارکات داخلی: مکدونالد تأمینکنندگان ارزان و ازپیشانتخابشدهای برای مواد خام غذاها و نوشیدنیها دارد. این شرکت اقلامی مانند سبزیجات، گوشت و قهوه را از تأمینکنندگان فراهم میکند؛
- عملیات: این شرکت حق اعطای نمایندگی (Franchise) دارد و مالک هر شعبهای از مکدونالد نیز فردی صاحبامتیاز است. مکدونالد بیش از ۳۷۰۰۰ شعبه در سرتاسر جهان دارد؛
- تدارکات خارجی: به جای رستورانهای رسمی که صندلی دارند، مکدونالد رستورانهای مدل فستفودی (fast-casual) دارد که تمرکز آن بر سرویس پیشخان (counter-service)، سلفسرویس (self service) و سرویسهای بیرونبر (drive-through) است؛
- بازاریابی و فروش:استراتژی بازاریابی مکدونالد، بر رسانهها و تبلیغات چاپی مانند پُست در شبکههای اجتماعی، تبلیغات در مجلات، بیلبوردها و موارد اینچنینی تمرکز دارد؛
- خدمات: مکدونالد تلاش میکند که خدمات مشتری را با کیفیت بالایی ارائه دهد؛ به این منظور، هزاران نفر از کارمندان خود را به طور دقیق آموزش میدهد و مزایایی را برای آنها فراهم میکند تا بتوانند مشتریان را بهخوبی راهنمایی کنند.
فعالیتهای پشتیبانی تحلیل زنجیره ارزش چیست؟
فعالیتهای پشتیبانی زنجیره ارزش به فعالیتهای اصلی در ایجاد مزیت در مقایسه با رقبا کمک میکنند و شامل موارد زیر میشوند:
- زیرساخت شرکت: شرکت مکدونالد مدیران اجرایی سطح C و مدیران ناحیهای برای نظارت بر فعالیتهای شرکت در مناطق مختلف دارد و همچنین مشاورانی را برای نظارت بر امور حقوقی بهکار میگیرد؛
- مدیریت منابع انسانی: آنها یک صفحه برای کارجویان دارند که افراد جویای کار میتوانند برای نقشهای سازمانی یا کار در رستوران درخواست دهند. پرداخت حقوق هم بهصورت ساعتی و هم ثابت است و در جهت جذب استعدادها، برایشان برنامههای آموزشی در نظر میگیرد؛
- توسعهی تکنولوژی: این رستوران بهمنظور سادهسازی فرایند سفارشگیری، روی دستگاههای کیوسک لمسی (استند تاچ) سرمایهگذاری کردهاست؛
- تدارکات: مکدونالد از طریق یک مؤسسهی بازرگانی تدارکات دیجیتال بهنام جگر (Jaggaer)، با تأمینکنندگان کلیدی در سرتاسر جهان ارتباط برقرار میکند.
بهعنوان نتیجهی دهها سال تلاش و اعتماد عمومی، مکدونالد بیش از ۵۰.۸٪ حاشیه سود کسب میکند. پس از این که متوجه شدید value chain چیست و چندین مثال از زنجیره ارزش را نیز بررسی کردیم در ادامه انواع قالبهای تحلیل آن را بیان خواهیم کرد.
قالبهای تحلیل زنجیره ارزش
در ادامه، تعدادی از قالبهای تحلیل زنجیره ارزش را نشان دادهایم تا به شما در توسعهی نمونهی خودتان کمک کنند.
۱. قالب تحلیل زنجیره ارزش هاباسپات (HubSpot)
میتوانید از این نسخهی تعاملی مربوط به تحلیل زنجیره ارزش پورتر، که از طریق گوگلشیت (Google Sheets) و گوگلاسلاید (Google Slides) در دسترس است، برای طرحریزی زنجیرهی ارزش شرکت خود استفاده کنید.
۲. مدل تحلیل زنجیره ارزش پورتر
قالب تحلیل زنجیره ارزش پورتر به فعالیتهای کسبوکار نگاه کلی دارد.
۳. قالب تحلیل زنجیره ارزش برای هزینهی حاشیهی سود
اگر شما بر اساس فعالیتهای اصلی و پشتیبانی، هزینه را نسبت به حاشیهی سود موردانتظار تحلیل میکنید، این قالب برای تحلیل زنجیره ارزش شما مناسب است.
۴. قالب تحلیل زنجیره ارزش برای مؤسسات آموزشی
این مدل به جای تحلیل فعالیتهایی که محصولی را تولید میکنند یا سرویسی را ارائه میدهند، زنجیره ارزش مربوط به توسعهی تحقیقات آموزشی را در بر میگیرد.
۵. قالب تحلیل زنجیره ارزش برای محصولات
میتوانید از این قالب برای تحلیل فعالیتهایی که برای ساخت محصول (از مواد خام اولیه گرفته تا محصول نهایی) لازم است، برای تحلیل زنجیره ارزش استفاده کنید.
۶. قالب تحلیل زنجیره ارزش برای تملکات مالی
آیا بهتازگی با کسبوکار دیگری ادغام یا صاحب آن شدهاید؟ اگر چنین است، میتوانید این قالب از تحلیل زنجیره ارزش را برای تحلیل گامهایی که در انتقال لازماند، به کار بگیرید.
در آخر
پس از این که متوجه شدید زنجیره ارزش چیست و با نحوه تحلیل آن آشنا شدید، دریافتید که تحلیل زنجیره ارزش کمک میکند تا موقعیتهای پیشرفت و فعالیتهایی را شناسایی کنید که بیشترین ارزش را برای مشتری و کسبوکار شما فراهم میکنند. حذف فعالیتهای ناکارآمد روند تولید را سریعتر میکند، مزیت رقابتی شما را بهبود میبخشد و حاشیهی سود را افزایش میدهد.
زنجیره ارزش چیست ؟
زنجیره ارزش تمام فعالیت ها و فرآیندهای درون یک شرکت است که به ارزش افزوده به محصول نهایی کمک میکند. در چشم انداز کسب و کار امروزی، شرکت ها در تمام صنایع بیش از هر زمان دیگری رقابتی هستند. و این موضوع امروزه بسیار اهمیت پیدا کرده و جایگاه ویژه ای دارد.
پیشرفت فناوری باعث شده تا شرکت ها بتوانند از صرفه جویی در مقیاس استفاده کنند و به تغییر ترجیحات مصرف کنندگان واکنش سریع نشان دهند. هدف اکثر شرکت ها کسب مزیت رقابتی در بازار از طریق افزایش ارزش و کاهش هزینه ها است. روش زنجیر ارزش راهی برای شناسایی بهترین مسیر برای افزایش ارزش برای مشتری است. که در همین مسیر شرکت و کسب و کار به اهداف خود نیز میرسد.
تحلیل و تاریخچه این زنجیره بسیار مهم
در دهه 1980، مایکل پورتر تکنیکی به نام “تحلیل زنجیره ارزش” را معرفی کرد که از آن زمان به ابزاری مفید برای شرکت ها برای کمک به کسب مزیت رقابتی تبدیل شده است. تجزیه و تحلیل این زنجیره تمرکز بر فعالیت های داخلی یک کسب و کار برای به دست آوردن درک درستی از هزینه های کسب و کار و اینکه چگونه فعالیت های مختلف میتوانند به محصول آن ارزش بیافزایند است.
این زنجیره که توسط “مایکل پورتر” توسعه یافته و به مدت نزدیک به 30 سال در سراسر جهان مورد استفاده قرار گرفته است، ابزار قدرتمندی برای تفکیک یک شرکت به فعالیت های مرتبط استراتژیک آن به منظور تمرکز بر منابع مزیت رقابتی است، یعنی فعالیت های خاصی که منجر به قیمت های بالاتر یا هزینه های کمتر می شوند.
آیا میدانستید که هر کسب و کاری، شرکتی و یا هر سازمانی باید برای رسیدن به اهداف خود و جلب رضایت مشتریان و رشد کسب و کارش باید گواهینامه های ایزو مرتبط با فعالیت کاری خود را دریافت کند؟ برای اطلاعات بیشتر میتوانید همین حالا با پشتیبان های تیم سیستم کاران تماس بگیرید.
اخذ فوری و دریافت گواهینامه ایزو ، گواهینامه ایزو فوری با سیستم کاران
ارائه خدمات شرکت سیستم کاران در زمینه دریافت ایزو معتبر و فوری، مشاوره ایزو رایگان، اخذ ایزو برای شغلها و کسب و کارهای مختلف است که منجر به گرفتن ایزو و دریافت ایزو معتبر میشود. برای کسب اطلاعات بیشتر دربارهی انواع گواهینامه ایزو می توانید از طریق شماره 79165-021 با کارشناسان و پشتیبانهای ما در تماس باشید. کارشناسان حرفه ای و خبره ما آماده خدمات رسانی به شما عزیزان هستند .
زنجیره ی ارزش یک شرکت معمولا بخشی از یک سیستم ارزش بزرگتر است که شامل شرکت های بالا دستی (تامین کنندگان) یا پایین دستی (کانال های توزیع) یا هر دو می شود. این دیدگاه در مورد چگونگی ایجاد ارزش، مدیران را وادار می کند تا هر فعالیت را نه تنها به عنوان یک هزینه، بلکه به عنوان مرحله ای که باید مقداری افزایش ارزش به محصول یا خدمات نهایی اضافه کند، در نظر بگیرند و ببینند.
به طور کلی این تحلیل، تجزیه و تحلیل بر روی کارکردهای اصلی یک کسب و کار بود، مانند:
“لجستیک ورودی” : دریافت، ذخیره و توزیع ورودی ها یا مواد خام در اینجا، رابطه شما با تامین کنندگان حیاتی است.
- “عملیات” : تمام فعالیت هایی که برای تبدیل ورودی ها به خروجی ها انجام میشود که سپس به مصرف کنندگان فروخته میشود. تغییرات در این مرحله می تواند به ارزش افزوده به محصول نهایی کمک کند.
- “تدارکات خروجی”: رساندن محصول شما به مصرف کننده نهایی، مرحله تحویل و توزیع.
- “بازاریابی و فروش”: تلاش هایی که کسب و کار برای آگاه کردن مصرف کننده از محصول انجام می دهد.
- “خدمات” : فعالیت هایی که ارزش محصول یا خدمات را پس از فروش به مشتری حفظ می کند.
علاوه بر پنج فعالیت اولیه، فعالیت های ثانویه نیز وجود دارد که از عملیات در برخی از فعالیت های اولیه پشتیبانی می کند. آنها عبارتند از:
- زیر ساخت های شرکتی
- مدیریت منابع انسانی
- توسعه فناوری
- تدارکات
- نحوه پیاده سازی زنجیره ارزش
استراتژی های عمومی برای زنجیره ارزش می تواند برای هر صنعتی در سراسر جهان استفاده شود.
فرآیند سه مرحله ای به شرح زیر است:
فعالیت های ثانویه را برای هر فعالیت اولیه مشخص کنید:
هر فعالیت اولیه دارای فعالیت های ثانویه مرتبط با آن است. یک شرکت باید تصمیم بگیرد که کدام یک از این فعالیت ها بیشترین ارزش را دارد. سه فعالیت فرعی عبارتند از:
- “فعالیت های مستقیم”: فعالیت هایی که به صورت جداگانه به ایجاد ارزش کمک می کنند. برای مثال برای کسب و کاری که شکلات می فروشد، بازاریابی و تبلیغات و فروش آنلاین به ایجاد ارزش برای محصول کمک می کند.
- “فعالیتهای غیرمستقیم”: فعالیت هایی که به فعالیت های مستقیم کمک میکنند تا عملکرد روان تری داشته باشند. آنها شامل مدیریت منابع انسانی و حسابداری است.
- “تضمین کیفیت”:تضمین میکند که فعالیت های مستقیم و غیر مستقیم با استانداردهای مورد نیاز مطابقت دارند و از انطباق پیروی میکنند.
فعالیت ثانویه را برای هر فعالیت حمایتی مشخص کنید:
فعالیت های پشتیبانی مانند حسابداری و منابع انسانی، فعالیت های فرعی را تعیین میکنند که ارزش فعالیت های اولیه را فراهم میکنند. به عنوان مثال، حسابداری چگونه به یک فعالیت اولیه مانند عملیات یا تدارکات ارزش افزوده می کند؟
ارتباط بین فعالیت ها را مشخص کنید:
مرحله بعدی و احتمالا چالش برانگیزترین مرحله، شناسایی پیوند های بین تمام فعالیت ها است. ارتباطات کلیدی برای به دست آوردن مزیت رقابتی در صنعت هستند. می تواند بین میزان سرمایه گذاری سرمایه انسانی در یک شرکت حسابداری و میزان بدهی های معوق ارتباط وجود داشته باشد.
لازم به ذکر است که داشتن گواهینامه های ایزو برای شرکت و کسب و کار شما اساس تمام موارد است که خواندید. با داشتن گواهینامه ایزو مورد نیاز شرکت و کسب و کار خود میتوانید تمامی این موارد را در شرکت خود پیاده سازی کنید و به رشد و اهداف خود برسید. تنها کافیست با مشاوران و کارشناسان ما تماس بگیرید تا شما را در راستا اخذ گواهینامه ایزو راهنمایی کنند و شما هرگونه سوال و ابهامی که دارید را برطرف کنید. تیم سیستم کاران 24 ساعت آماده پاسخگویی به شما عزیزان و خدمات رسانی هستند با ما همراه باشید.
مزایای زنجیره ارزش
“زنجیره های ارزش” به شکستن تمام فعالیت هایی که برای تولید کالا یا خدمات انجام می شوند و درک زمینه های صرفه جویی در هزینه و تمایز کمک میکنند. با یک زنجیره-ارزش، میتوانید تلاش ها را بهینه کنید، ضایعات را حذف کنید و سودآوری را بهبود بخشید. زنجیره های ارزش به ارائه بینش های مفیدی کمک می کند که می تواند ارزش بیشتری را برای مشتری نهایی به ارمغان بیاورد.
به عنوان مثال، ممکن است متوجه شوید که یک محصول می تواند با هزینه کمتر توسط یک شرکت تابعه تولید شود. در چنین شرایطی، شرکت باید تولید محصول را به شرکت فرعی برون سپاری کند. سپس هزینه کمتر می تواند به عنوان قیمت های پایین تر به مصرف کننده منتقل شود که می تواند به متمایز شدن محصول در بازار و دستیابی به مزیت رقابتی کمک کند.
همراه با سیستم کاران باشید تا دریابید که چگونه تجزیه و تحلیل زنجیره ارزش به کسب و کارها کمک میکند تا فرآیند های خاص را مطالعه کنند تا آنها را کارآمدتر کنند.
به طور کلی تجزیه و تحلیل زنجیره ی ارزش ابزاری است که صاحبان مشاغل میتوانند از آن برای تجزیه هر فرآیندی که کسب و کارشان استفاده می کند استفاده کنند. یکی از اهداف تجزیه و تحلیل این زنجیره این است که اطمینان حاصل شود که محصول شرکت تا حد امکان یکپارچه در دستان مشتریان قرار می گیرد.
نتیجه نهایی تجزیه و تحلیل زنجیره ، کسب و کار رقابتی تر و کارآمدتر است. در واقع ما اینجا این مقاله را برای کار آفرینان و صاحبان مشاغل کوچک آماده کردیم که علاقه مند به درک و بهبود فرآیندهای کسب و کار خود هستند.
تجزیه و تحلیل زنجیره-ارزش ابزاری است که صاحبان کسب و کار برای تجزیه هر فرآیندی که کسب و کارشان استفاده میکند استفاده می کنند. این تحلیل می تواند برای بهبود فرآیندهای فردی کسب و کار، افزایش کارایی شرکت و ایجاد مزیت رقابتی مورد استفاده قرار گیرد این تجزیه و تحلیل توسط مشاغل در هر اندازه، از مالکان انفرادی گرفته تا شرکت های سطح سازمانی استفاده میشود. هر کسب و کاری از فرآیندهای مختلفی برای انجام کار خود استفاده می کند و همه آنها می توانند از تجزیه و تحلیل برای مطالعه و بهبود این فرآیندها استفاده کنند.
تحلیل زنجیره ارزش چیست؟
“زنجیره ارزش” مجموعه کاملی از فعالیتها از جمله طراحی ، تولید ، بازاریابی و توزیع است که کسب و کار ها برای رساندن یک محصول یا خدمات از زمان تصور تا تحویل انجام می دهند. برای شرکت هایی که کالا تولید میکنند، زنجیره ی ارزش از مواد خام برای تولید محصولات شروع میشود و شامل همه چیزهایی است که قبل از فروش محصول به مصرف کنندگان اضافه می شود. تجزیه و تحلیل زنجیره ی ارزش هرگونه کاستی را در این فرآیندها پیدا میکند و آنها را بهبود می بخشد، در هزینه ها صرفه جویی میکند، کیفیت را بهبود میبخشد و زمان ورود به بازار را تسریع میبخشد.
“تجزیه و تحلیل زنجیره های ارزش “میتواند تغییراتی را در یک کسب و کار ایجاد کند، محصولات و خدماتی را که ارائه میدهد بهبود بخشد و ارتباطات را با سایر شرکت ها و مشتریان یا مشتریان آنها گسترش دهد.
امیدواریم که این مقاله برای شما سودمند باشد و راهنماییهای لازم را به شما کرده باشد .مخاطبین عزیزی که متقاضی گواهینامه و استانداردهای ایزو هستید جهت “دریافت گواهینامه ایزو” ، اخذ استاندارد ایزو فوری، پیاده سازی الزامات و اخذ گواهینامه ایزو معتبر میتوانید با ما در ارتباط باشید و از مشاوره رایگان تیم حرفه ای و مجرب ما در جهت انتخاب مرجع صدور معتبر بهره مند شوید. تیم سیستم کاران همواره همراه شماست .
دیدگاه شما