خروج نقدینگی عامل اصلی اُفت شاخص

سرعت‌گیر بورس در مرز 80 هزار واحد

دنیای اقتصاد: پس از یک دوره صعودی قیمت‌ سهام در بورس تهران به ویژه در شرکت‌های کوچک، دیروز نشانه‌هایی از ضعف تقاضا در بازار مشاهده شد. امری که از شتاب رشد شاخص نسبت به روزهای اخیر کاست.

معامله‌گران بازار سهام کشور در جریان معاملات دیروز تمایل بیشتری به فروش سهام داشتند. این موضوع منجر به ضعف عمومی داد‌‌و‌‌ستد سهام شد. نشانه این ضعف عمومی بازار را می‌توان به خوبی در وضعیت شاخص کل هم‌وزن مشاهده کرد. در جریان معاملات دیروز، شاخص کل بورس تهران رشد اندک 04/ 0 درصدی را تجربه کرد و در ارتفاع 79 هزار و 785 واحدی آرام گرفت تا چالش عبور از مقاومت 80 هزار واحدی همچنان پیش روی شاخص قرار گرفته باشد. شاخص کل هم‌وزن اما بر خلاف روند اغلب روزهای معاملاتی سال جدید، افت 06/ 0 درصدی را در کارنامه خود ثبت کرد (شاخص هم‌وزن از ابتدای سال جاری تقریبا در تمامی روزها جلوتر از شاخص کل حرکت کرد). این موضوع نشان می‌دهد که بیشتر نمادهای کوچک که اخیرا مقصد بخش اعظمی از پول‌های وارد شده به بورس تهران بودند، پس از رشدهای قیمتی حالا به مسیر نزولی افتاده‌اند. برای تشریح این موضوع، بررسی روند آنچه بر معاملات بورس تهران از ابتدای سال تا کنون گذشت، خالی از لطف نیست.

بورس تهران در سال جاری 28 روز معاملاتی را پشت سر گذاشته و در این بازه زمانی تنها یک روز شاهد افت شاخص سهام بوده است. تفاوت بین بازدهی شاخص کل و شاخص هم‌وزن نشان می‌دهد که در غالب روزهای معاملاتی هفته‌های اخیر، این نمادهای کوچک بازار سهام بوده‌اند که رشد داشته‌اند. حالا اما پس از یک دوره رشد نسبتا بی‌وقفه قیمت، عمده سهامداران این نمادها راه خروج را پیش گرفته‌اند.

بخش عمده رشد عمومی قیمت سهام در بورس تهران، مرهون سرازیر شدن بی‌محابای نقدینگی به سمت بازار و به خصوص در نمادهای کوچک بوده است (البته در مقاطعی این نقدینگی راه سهام گروه خودرویی و پالایشی را پیش گرفته بود). این نقدینگی که به نظر می‌رسد بخش عمده‌ای از آن به دلیل نزدیک شدن به برگزاری انتخابات ریاست جمهوری وارد بورس شد، رشد تقاضا و حجم معاملات سهام را به دنبال داشت. تقاضایی که به سودای کسب سودهای یک‌شبه بیشتر راه نمادهای کوچک (عمدتا بدون پشتوانه بنیادی خاصی) را پیش گرفتند. در گزارش‌های پیشین «دنیای اقتصاد» نیز به کرات گفته شد، ورود نقدینگی به سهام شرکت‌های بدون پشتوانه بنیادی نمی‌تواند در بلندمدت در بورس باقی بماند.

از همین منظر انتظار می‌رفت که با پایان یافتن ورود این جریان نقدینگی یا کند شدن آن، رشد عمومی قیمت‌ها در بازار با مشکل مواجه شود. حال به نظر می‌رسد با رشد‌های غیرمترقبه برخی سهم‌ها طی معاملات حدود 6 هفته اخیر عملا این اتفاق روی داده است. به‌طوری که نه تنها ورود نقدینگی جدید کند شد بلکه بخشی از معامله‌گران عمدتا حقیقی، در‌صدد خروج از بازار برآمدند. نتیجه این شرایط متوقف شدن رشد قیمت سهام در جریان معاملات روز گذشته در بسیاری از نمادهای بورسی بود. البته احتمال ادامه چرخش نقدینگی و جابه‌جایی نقدینگی میان صنایع مختلف وجود دارد. توقف مسیر رشد قیمت‌ها در جریان روز گذشته در شرایطی رخ داد که پیش‌بینی ادامه این روند با توجه به وضعیت کنونی پیرامون در بازار سهام چندان ساده نیست. کمتر از سه هفته به برگزاری انتخابات ریاست جمهوری باقیمانده است. این موضوع می‌تواند طبق سنت اخیر معاملات سهام پیش از برگزاری انتخابات معامله‌گران را برای ورود به بازار سهام تشویق کند. ضمن آنکه قیمت سهام برخی شرکت‌ها از منظر تکنیکال به سطوحی رسیده است که احتمال ایجاد تقاضا در این سهم‌ها و به دنبال آن رشد قیمت سهام نیز دور از انتظار نیست. با این حال احتمال تشدید فشار فروش سهامداران حقوقی نیز در ادامه مسیر بازار سهام عاملی برای افت نسبی قیمت سهام به شمار می‌رود.

همان‌طور که اشاره شد 28 روز معاملاتی از ابتدای سال جاری سپری شده است. در این بازه زمانی بورس تهران با یک رونق نسبی مواجه بود و تنها یک روز افت نماگر اصلی بازار سهام را به خود دید. با این حال طی معاملات این روزها همچنان اقدامی در جهت عمق بخشیدن به معاملات بازار سهام از سوی سازمان بورس و اوراق بهادار تهران انجام نشده است. از ابتدای اسفندماه سال گذشته عرضه‌های اولیه و انتشار اوراق جدید بدهی متوقف شد و حالا که بیش از یک ماه از ابتدای سال جاری نیز می‌گذرد، اقدامی در این راستا صورت نگرفته است.

بارها دیده شده است که مسوولان سازمان بورس دلیل تعویق عرضه‌های اولیه خود را تحت تاثیر شرایط بی‌رمق بازار عنوان کرده‌اند. با این حال در شرایط فعلی که بازار در یک دوره نسبی رونق به سر می‌برد، همچنان خبری از انجام عرضه‌های اولیه و استفاده از فضای مناسب بازار نشده است. این نقد البته به شیوه انجام عرضه‌ها در بازار نیز بر‌می‌گردد. هر چند سازمان بورس تهران با اتخاذ تصمیم عرضه اولیه به روش بوک بیلدینگ تا حدی روش منصفانه‌تری برای عرضه‌های اولیه در پیش گرفت، با این حال اعمال دامنه محدود در سطوح نامناسب قیمت در این روش از عرضه اولیه تجربه تلخی در عرضه گروه دارویی برکت به‌عنوان اولین عرضه اولیه به روش بوک بیلدینگ را به دنبال داشت.

در جریان معاملات روز گذشته سهام گروه‌ پالایشی پس از روند صعودی روزهای اخیر به خصوص در جریان معاملات اولین روز از هفته جاری، تحت تاثیر فشار عرضه‌ها، وضعیت نسبتا ضعیفی به نمایش گذاشت. شرکت‌های زیر‌مجموعه گروه پالایشی دیروز عمدتا در یک روند نزولی حرکت کردند. به جز دو نماد «شبندر» و «شسپا» دیگر نمادهای فعال در بورس و فرابورس معاملات روز یکشنبه را با افت قیمت‌ها پشت سر گذاشتند.

به‌رغم روند ضعیف معاملات در جریان معاملات دیروز، نمادهای زیر‌مجموعه گروه قند و شکر رشد‌های قیمتی مناسبی را تجربه کردند. شاخص این گروه با رشد نزدیک به 8/ 2 درصدی در صدر جدول بازدهی صنایع مختلف بورسی قرار گرفت. شاخص گروه قند و شکر پس از وقفه‌ای کوتاه‌مدت مجددا با افزایش تقاضای نمادها به مسیر صعودی بازگشت. مسیر افزایش قیمت‌ها در نمادهای این گروه از انتهای اسفند سال گذشته آغاز شد (شاخص گروه قند و شکر در این بازه زمانی رشد بیش از 40 درصدی را ثبت کرد). افزایش قیمت‌ سهام شرکت‌های زیر‌مجموعه این گروه به عبور شاخص از سقف تاریخی آن در معاملات اخیر منجر شد.

در معاملات روز گذشته شاخص کل بورس 29 واحد بالا رفت و به عدد 79 هزار و 785 رسید. همچنین دیروز سهامداران بیش از 984 میلیون برگه سهم و حق تقدم را به ارزش 197 میلیارد تومان در حدود 80 هزار نوبت معاملاتی دست به دست کردند که از این میزان سهم معاملات خرد سهام و حق تقدم در نمادهای عادی تقریبا 188 میلیارد تومان بود. نمادهای بانک ملت، پالایش نفت بندرعباس، فولاد خوزستان، بانک تجارت، صنایع پتروشیمی خلیج فارس و ملی مس بیشترین تاثیر مثبت را در محاسبه شاخص کل داشتند. این در حالی بود که نماد پالایش نفت اصفهان با بیشترین تاثیر منفی در محاسبه شاخص کل مانع رشد بیشتر این متغیر شد. بیشترین رشد قیمت متعلق به نماد معاملاتی شرکت‌های سیمان هگمتان، سرما آفرین، قند اصفهان، شهد، موتورسازان تراکتورسازی ایران، پلی اکریل و داروسازی دکتر عبیدی بود. در مقابل نمادهای حمل و نقل پتروشیمی، گسترش صنایع و خدمات کشاورزی، سیمان فارس نو، تولیدی کاشی تکسرام، ماشین‌سازی نیرو محرکه، سیمان دورود و آلومراد با بیشترین کاهش قیمت در انتهای جدول معاملات قرار گرفتند. دیروز همچنین اوراق مشارکت شهرداری سبزوار، سهام قند اصفهان، ایران ارقام، افست، اوراق سلف بنزین ستاره خلیج فارس، بانک تجارت و شهد خوی بیشترین تقاضای خرید را ثبت کردند. این در حالی بود که اوراق سلف بنزین ستاره خلیج فارس، واحدهای صندوق پارند پایدار سپهر، سلف موازی برق سنندج مپنا، سلف موازی برق ماهتاب گستر، فولاد خراسان و صکوک ساخت توسعه ملی سنگین‌ترین صفوف فروش را ثبت کردند.

رکوردزنی سقوط آزاد بورس؛ خروج ۲۴۰ میلیارد تومان پول حقیقی

شنبه دوم مهرماه رکوردی برای خروج پول حقیقی در بورس رقم خورد تا جایی که حدود ۲۸ درصد ارزش معاملات به این خروج مربوط بود.

بورس ایران اولین روز کاری پاییز ۱۴۰۱ را سراسر قرمز آغاز کرد. شنبه دوم مهرماه رکوردی برای خروج پول حقیقی در بورس رقم خورد تا جایی که حدود ۲۸ درصد ارزش معاملات به این خروج مربوط بود. روند نزولی و افت شاخص کل و هم‌وزن از هفته‌ی پیش شدت بیشتری گرفته بود و شنبه بیشترین کاهش امسال را تجربه کرد. در کنار اتفاقات جهانی و به نتیجه نرسیدن مذاکرات برجام، شرایط سیاسی کشور در هفته‌ی گذشته نیز روند نزولی شاخص‌ها را سرعت و افزایش دادند. در ادامه گزارشی از افت و خیزهای بورس در نیمه‌ی اول سال و به‌ویژه تابستان می‌خوانید که تحت‌تاثیر ابهام‌های برجام، به نتیجه نرسیدن مذاکرات و نیز تحولات جهانی به شرایط فعلی و رکورد خروج حقیقی‌ها رسیده است.

پیش‌بینی‌های ابتدای ۱۴۰۱ مثبت بود

بورس در حالی تابستان سردی پشت سر گذاشت و پاییز بدتری را آغاز کرد که پیش‌بینی‌های ابتدای سال و حتی آغاز تابستان گونه‌ی دیگری بود و کارشناسان شرایط خوبی برای سرمایه‌گذاران می‌دیدند. اردیبهشت‌ماه در پی افزایش قیمت دلار، نظام یارانه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ای جدید و افزایش قیمت بعضی کالاهای اساسی رشد شاخص‌ها که با امیدها درمورد برجام آغاز شده بود، ادامه پیدا کرد و این وضعیت تا پایان ماه ادامه یافت.

فصل مجامع و افزایش نرخ‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ کالاهای اساسی در هفته‌های آخر اردیبهشت علت دیگری بود که احتمال افزایش ارزش سهام شرکت‌های صنایع غذایی را بالا برد، حتی برای شرکت‌هایی که از نظر بنیادی وضعیت خوبی نداشتند.

خردادماه نیز این روند ادامه داشت و کارشناسان دلیلی برای تغییرات شدید کاهشی بازار سرمایه پیش‌بینی نمی‌کردند. هفته‌ی اول خرداد نمادهای کوچک بازار در مقایسه با نمادهای بزرگ وضعیت بهتری داشتند. شاخص هم‌وزن از حمایت معتبر خود در کانال نزولی بازگشت و این موضوع سیگنال خوبی برای کلیت بازار به‌ویژه نمادهای کوچک بازار بود.

کارشناسان انتظار داشتند پس از این استراحت کوتاه‌مدت، شاخص کل به سقف کانال خود دست یابد.

این شرایط هفته‌ی دوم خردادماه تغییر کرد، شاخص روند کاهشی داشت و بیش از ۲۱ هزار واحد نزول کرد. شاخص روز دوشنبه (پس از تعطیلات خردادماه)، با افت سنگینی روبه‌رو شد و سه‌شنبه و چهارشنبه رشد اندکی پشت سر گذاشت. سپس روز سه‌شنبه هزار واحد رشد کرد و روز چهارشنبه ۴۹۱۱ واحد بالا رفت.

آخرین روز کاری هفته‌ی سوم خرداد، برخلاف روزهای پیشین شاخص هم‌وزن نیز رشد کرد و اغلب نمادهای بازار سبزپوش شدند. حکشتی، شستا، فملی، جم پیلن، مبین، شبندر، شتران، شپدیس، کگل، تاپیکو، شپنا، فارس، خودرو، برکت و بفجر از بزرگان سبزپوش بورس بودند که بیشترین تأثیر را بر رشد شاخص کل داشتند.

تابستان بورس گرم نشد

بازار سرمایه ابتدای تیرماه تحت‌تاثیر مولفه‌هایی بود که احتمالا هیچ بورسی در جهان با آنها مواجه نیست. از قطعی برق صنایع گرفته تا ریسک تداوم یا تشدید تحریم‌ها وضعیت بازار را رقم زدند. در حالی‌که کارشناسان تابستان خوبی برای بازار بورس پیش‌بینی کرده بودند، ابهامات سیاسی که به مذاکرات هسته‌ای مربوط بود، سایهی سنگینی بر بورس انداخت و کاهش قیمت جهانی کامودیتی‌ها عامل دیگری برای افت بورس تهران شد.

روز شنبه یازدهم تیرماه شاخص خروج نقدینگی عامل اصلی اُفت شاخص کل افت ۱۲ هزار واحدی داشت. این افت در ادامه‌ی روند نزولی‌ای بود که با برخورد شاخص کل به مقاومت.۱.۶ میلیون واحدی آغاز شده بود. با آن‌که تصور می‌شد شاخص به کمتر از ۱.۵ میلیون واحد نرسد اما وضعیت به شکلی درآمد که احتمال ورود شاخص به کانال ۱.۴میلیونی هم پیش‌بینی شد و به وقوع پیوست.

شاخص کل بورس در هفته سوم تابستان باز هم روند نزولی داشت و ۲۱ تیرماه با افت ۱۰۸۹۰ واحدی به سطح یک میلیون و ۴۸۷ هزار واحد رسید. شاخص هم‌وزن نیز با رنگ قرمز ۶۲۷۰.۸ واحدی در ارتفاع ۴۰۹ هزار و ۵۵۹ واحد قرار گرفت. نمادهای «فارس»، «فملی»، «میدکو»، «وبملت» و «وتجارت» بیشترین تاثیر منفی و نمادهای «فولاد» و «مبین» بیشترین تاثیر مثبت را بر شاخص کل داشتند.

مردادماه نزولی

معمولا پس از چند روز نزول، شاخص یکی دو روز رشد دارد. اما روزهای ابتدایی مرداد میزان افت شاخص در روزهای منفی بیشتر از میزان رشد آن در روزهای مثبت بود. به همین دلیل پس از هر بار تکرار چرخه، شاخص در اعدادی پایین‌تر قرار گرفت که نشانه‌ی ادامه‌ی روند نزولی بود.

کاهش پیاپی ارزش معاملات خرد بورس، نکته‌ی منفی دیگری برای بازار سهام بود. از طرف دیگر معامله‌گران با وجود پایین آمدن قیمت‌ها تمایلی به خرید نداشتند که نشان می‌داد توقع و انتظار افت بیشتری برای قیمت دارند. از رونق افتادن بورس، امیدی برای بهبود شرایط باقی نگذاشت. ناامیدی برای فعالان حقیقی و خروج سرمایه‌ی آن‌ها که از مدت‌ها پیش‌ آغاز شده بود و سرعت و شدت گرفت.

دوازدهم مردادماه ارزش صف‌های فروش پایانی بازار نسبت به روز کاری پیش ۲۵٪ کاهش یافت و به ۱۸ میلیارد تومان رسید. ارزش صف‌های خرید با ۱۵٪ افت به نسبت روز پیش، در رقم ۶۰ میلیارد تومان توقف کرد.

معامله‌گران ۲۹ مردادماه را با نگاه به اخبار مذاکرات هسته‌ای آغاز کردند. بورس تهران در شرایطی وارد یک هفته‌ی‌ معاملاتی جدید شد که هفته‌ی پیش از آن، وضعیت شاخص‌ها و نمادها نسبتا خوب بود. هرچند بازار سرمایه رشدهای قابل‌توجهی نداشت اما شدت نداشتن وضعیت منفی در کنار بهبود معاملات، امیدهایی ایجاد کرد. افزایش روز به‌روز ارزش معاملات خرد، نکته‌ی مهمی از نظر تمام تحلیل‌گران است و رشد ارزش معاملات به‌صورت متوالی در ایجاد این امیدها مؤثر بود. با این حال اخبار مذاکرات موضوع تعیین‌کننده‌ای برای معامله‌گران بود.

شهریورماه، تداوم ابهام برجام و بی‌اعتمادی سهام‌داران

بازار سرمایه آخرین ماه تابستان را در انتظار نتایج برجام و با نگاه خوش‌بینانه آغاز کرد. شایعات و اخباری که نوید پایان مذاکرات را می‌داد. فارغ از رسیدن یا نرسیدن به توافق یا عدم‌توافق، باعث خروج از ابهام می‌شد که نکته‌ی مثبتی برای بازار بود تا جایی که ارزش معاملات روز چهارشنبه دوم شهریورماه بالای ۵ همت بود. مشخص نشدن وضعیت برجام مانع دوام این وضعیت شد. در مجموع ابهامات زیاد در بازار موجب بی‌رمقی‌های بازار سرمایه شده است.

سیزدهم شهریورماه، شاخص کل بورس با افزایش ۷ واحدی به رقم یک میلیون و ۴۲۶ هزار و ۹۴۸ واحد رسید. شاخص هم وزن با رشد ۱۰۳۹ واحدی در سطح ۴۰۹ هزار و ۱۳ واحدی ایستاد. شاخص کل فرابورس (آیفکس) ۱۷ واحد بالا آمد و در سطح ۱۹ هزار و ۱۷۷ واحد باقی ماند.

در معاملات این روز سهام پترول بیشترین خروج حقیقی را داشت و ارزش تغییر مالکیت حقیقی به حقوقی آن ۱۱ میلیارد تومان بود. پس از پترول، نمادهای شپنا و شستا بیشترین خروج پول حقیقی را داشتند.

بیستم شهریور روند منفی و نزولی بورس در امتداد روزهای پیشین، ادامه یافت. حجم معاملات کاهش داشت و به ۴ هزار میلیارد تومان رسید که نشان می‌داد روزهای آینده نیز روند مثبت و صعودی دیده نخواهد شد.

مجید عشقی -رئیس سازمان بورس- درمورد وضعیت نابسامان بازار سرمایه گفت: «بازار بورس فقط تحت‌تاثیر متغیرهای دولتی نیست بلکه بازارهای جهانی، نقدینگی، رکود اقتصاد جهانی، وضعیت صنایع داخلی، قیمت نهاده‌ها، بازارهای رقیب، جنگ روسیه و… نیز روی آن اثر دارد.»

او در ادامه تاکید کرد: «مشکل اصلی بازار سرمایه بی‌اعتمادی سهامداران است. بازار بورس از این مسئله بیشترین ضربه را خورده و جلب اعتماد سهامداران کار دشوار است و به زمان زیادی نیاز دارد.»

بازار سرمایه تابستان را با روند کاهشی به پایان رساند تا جایی که سی‌ام شهریورماه هم شاخص‌ها قرمز شدند و شاخص کل و شاخص قیمت با معیار وزنی – ارزشی ۸۷ صدم درصد کاهش یافتند. شاخص کل در پایان معاملات با ۱۱ هزار و ۸۳۱ واحد کاهش به رقم یک‌میلیون و ۳۵۵ هزار و ۲۲۹ واحد رسید. همچنین شاخص کل با معیار هم‌وزن با کاهش ۲ هزار و ۲۳۲ واحد به رقم ۳۹۵ هزار و ۶۷۷ واحد رسید. ارزش بازار بورس تهران بیش از ۵ میلیون و ۹۷ هزار میلیارد تومان شد.

خروج حقیقی‌ها با شروع پاییز

اولین روز کاری هفته و پاییز با دومین افت سنگین شاخص کل در سال همراه بود که عدد ۲۷ هزار واحدی را ثبت کرد. شاخص هم‌وزن نیز با بیشترین کاهش سال و افت بیش از ۹ هزار واحدی روی عدد ۳۸۶هزار واحدی قرار گرفت. با این حال نکته‌ی مهم این روز ثبت بیشترین خروج پول حقیقی بود که ۲۸ درصد معاملات را شامل می‌شد. تعطیلات هفته و شرایط سیاسی کشور در کنار عوامل پیشین، در ثبت این خروج مؤثر بودند.

بعضی از نمادهایی که زمانی بیشترین تاثیر را بر رشد شاخص داشتند، در این شرایط اثر معکوس داشتند. «فارس» با حدود ۲۰۰۰ واحد بیش‌ترین تاثیر را بر افت شاخص کل داشت، «وپاسار» با ۱۶۰۰ واحد، «فولاد» با ۱۵۵۰ واحد، «فملی»، «وامید» و «شپنا» با ۱۲۰۰ واحد از دیگر نمادهای مؤثر بر افت امروز شاخص کل بودند.

بیشترین خروج با ۲۹ میلیارد تومان سهم «حکشتی» بود، «بپاس» و «شستا» با ۲۳ میلیارد تومان رتبه‌های بعدی خروج پول حقیقی بودند. در مقابل «خروج نقدینگی عامل اصلی اُفت شاخص مادیراح» با ۱۸ میلیارد تومان بیشترین ورود پول حقیقی این روز را داشت. «سخاشح» با ۶ و «وسالت» با ۴ میلیارد تومان رتبه‌های بعدی ورود را گرفتندو

بیشترین خروج پول حقیقی بین صنایع سهم «محصولات شیمیایی» با ۶۵، «خودرو و ساخت قطعات» با ۶۱ و «فلزات اساسی» با ۵۸ میلیارد تومان بود. در مقابل «تولید محصولات کامپیوتری» با ۱۷ میلیارد تومان بیشترین ورود پول حقیقی را ثبت کرد.

در مجموع با این‌که روز شنبه معاملات خرد با حدود ۲هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان بهبود نسبی داشت، خروج نزدیک ۶۱۵ میلیارد تومان پول حقیقی از بورس رکوردی جدید برای سال ۱۴۰۱ رقم زد.

احتمال رکود بلند مدت در بازار بورس

ارزش معاملات خرد سهام با افزایش 7 درصدی نسبت به روز کاری قبل به رقم 2 هزار و 85 میلیارد تومان رسید، بازار سهام برای رقم زدن اتفاقات خوب به محرک قوی نیاز دارد.

بازار سرمایه باز هم بر مدار نزول قرار گرفت و از ابتدای هفته جاری با افت در شاخص‌ها، خروج سرمایه حقیقی از بازار سرمایه نیز شدت گرفته است.

به گزارش فارس ، کارشناسان اقتصادی معتقدند، شاخص بورس تهران کماکان در محدوده‌ 30 واحدی RSI قرار دارد که به طور استاندارد این محدوده نشان از هیجان فروش برای کالا یا شاخص و نماد مورد بررسی است.

شاخص چند وقتی است که در این محدوده در حال نوسان است و از منظر تکنیکالی در این ناحیه با یک واگرایی در کف روبه ‌رو است که این واگرایی چندان ایده آل نیست و باید دید این واگرایی در نهایت منجر به صعود بورس خواهد شد یا خیر.

برخی دیگر از تحلیلگران تکنیکالیست‌ معتقد هستند که نمودار RSI می‌تواند به عنوان یک آینه‌ای از واقعیت باشد؛ با رسم خط روند برای این اندیکاتور وجود یک روند نزولی اثبات می‌شود و شکست این خط روند نزولی، این امکان را ایجاد می‌کند که شاخص بتواند به مسیر صعودی وارد شده و در این روند ادامه مسیر دهد.

* احتمال رکود بلندمدت در بازار سرمایه وجود دارد

در این‌باره، رضا گلستانی، کارشناس بازار سرمایه اظهار داشت: شاخص توان عبور از مقاومت فعلی را ندارد. سهامداران نیز تصمیمی برای ورود پول به بازار سهام ندارند و همین مساله موجب عمیق‌تر شدن رکود در بازار سرمایه شده است.

وی ادامه داد: با وجود تورم در اقتصاد کلان، قدرت خرید مصرف کننده به قدری کاهش داشته که تورم هم نمی ‌تواند عامل رشددهنده بازار سرمایه باشد. در این شرایط بازار سهام برای رقم زدن اتفاقات خوب به محرک قوی نیاز دارد، حتی احتمال رکود بلندمدت نیز برای بازار سرمایه وجود دارد.

این کارشناس بازار سرمایه تاکید کرد: به نظر می‌رسد در این شرایط کمتر سرمایه‌گذاری تمایلی برای ورود به بازار سهام داشته باشد، زیرا بازار از جهت بین‌المللی و داخلی پرریسک است، مسیر نقدینگی خروجی از بازار سرمایه مشخص نیست و تمام بازار‌های موازی می‌‌توانند میزبان این نقدینگی باشند.

* افت شاخص های عملکردی بورس

در پایان معاملات روز یکشنبه، شاخص کل بورس نسبت به روز کاری قبل 6 هزار و 611 واحد ریزش کرد و به رقم یک میلیون و 311 هزار و 281 واحد رسید. بازدهی این شاخص منفی 5 دهم درصد بوده است.

شاخص کل هموزن نیز با افت 3 هزار و 32 واحدی در سطح 376 هزار و 538 واحدی ایستاد. بازدهی این شاخص نیز منفی 8 دهم درصد بوده است. همچنین شاخص کل فرابورس، 117 واحد پائین آمد و در سطح 17 هزار و 838 واحد قرار گرفت.

* رشد ارزش معاملات خرد در بازار سهام

امروز ارزش کل معاملات بازار سهام به رقم 10 هزار و 361 میلیارد تومان کاهش یافت. ارزش معاملات اوراق بدهی در بازار ثانویه سه هزار و 941 میلیارد تومان بود که 38 درصد از ارزش کل معاملات بازار سرمایه را تشکیل می‌دهد.

ارزش معاملات خرد سهام با افزایش 7 درصدی نسبت به روز کاری قبل به رقم 2 هزار و 85 میلیارد تومان رسید. سهم این معاملات از کل معاملات بورس 20 درصد بوده است.

* تداوم خروج پول حقیقی از بورس

امروز ارزش خالص تغییر مالکیت حقوقی به حقیقی بازار برای یازدهمین روز متوالی منفی شد و 423 میلیارد تومان پول حقیقی از بورس خارج شد که رشد 57 درصدی نسبت به روز گذشته داشته است.

در معاملات روز یکشنبه بیشترین خروج پول حقیقی به سهام شپنا (شرکت پالایش نفت اصفهان)، وبملت (بانک ملت) و بپاس (شرکت بیمه پاسارگاد) اختصاص داشت و نمادهای شبهرن (نفت‌ بهران‌)، غشهد (شهد ایران) و کمرجان (بازرگانی و تولیدی مرجان کار) بیشترین ورود پول حقیقی را داشتند.

* رشد ارزش صف های فروش بازار سهام

در جریان معاملات امروز، 24 درصد نمادها با رشد قیمت و 76 درصد سهم ها با کاهش قیمت روبرو شدند. در پایان معاملات روز یکشنبه، 44 نماد صف خرید داشتند و 87 نماد با صف فروش مواجه بودند.

مجموع ارزش صف‌های خرید با افت 12 درصدی به 142 میلیارد تومان رسید و مجموع ارزش صف‌های فروش 101 درصد افزایش یافت و 257 میلیارد تومان بود.

در پایان معاملات نماد گدنا (شرکت تهیه و توزیع غذای دنا آفرین فدک)، فمراد (شرکت آلومراد) و غدشت (شرکت دشت مرغاب) بیشترین صف خرید را داشتند.

بیشترین صف فروش بازار در پایان معاملات به نماد ولشرق (لیزینگ ایران و شرق)، حپترو (حمل و نقل پتروشیمی) و وآذر (سرمایه ‌گذاری ‌توسعه ‌آذربایجان)‌ تعلق داشت.

اگر نقدینگی از بورس خارج نشود شاخص افت نمی کند

مدیر عامل سرمایه گذاری توسعه ملی در مورد پیش بینی رشد شاخص تا پایان سال گفت: در حال حاضر نقدینگی در بازار سرمایه وجود دارد و تا زمانی که این نقدینگی در بازار موجود باشد، انتظار افت شاخص، پیش بینی نمی شود.

محمد علی احمدزاد در گفت و گو با برنا، گفت: گروه توسعه ملی، بعد از 6 بار تعدیل مثبت در سال جاری، سرانجام سود سهام 36 تومان و 6 ریال را اعلام کرد.

این کارشناس بازار سرمایه با توصیه به سهامداران گفت: در شرایط فعلی با توجه به اجرای هدفمند کردن یارانه ها، سهامداران باید نگاه بلند مدت در سرمایه گذاری داشته باشند و سرمایه گذارانی که تخصص کمتری در بازار سرمایه دارند، از طریق صندوق های سرمایه گذاری خروج نقدینگی عامل اصلی اُفت شاخص وارد بورس شوند.

مدیر عامل سرمایه گذاری توسعه ملی در مورد پیش بینی رشد شاخص تا پایان سال گفت: در حال حاضر نقدینگی در بازار سرمایه وجود دارد و تا زمانی که این نقدینگی در بازار موجود باشد، انتظار افت شاخص، پیش بینی نمی شود.

به گفته وی اگر نقدینگی در بازار سرمایه حفظ شود، شاخص افزایش خواهد یافت.

احمدزاد در پاسخ به خبرنگار برنا، مبنی بر نزدیکی به پایان سال و خروج نقدینگی ها از بازار، گفت: حدود 3 میلیون کد در بازار سرمایه صادر شده که از این رقم یک میلیون کد فعال است. لذا خروج تقریبی یک میلیون کد صادر شده از بورس، تاثیر چندانی درشاخص ندارد.

وی در پایان گفت: تاکنون تمام زوایای هدفمند کردن یارانه ها مشخص نشده است، لذا باید برای سرمایه گذاری در شرکت ها منتظر تدوین زوایای نحوه اجرای دولت در قانون هدفمند کردن یارانه ها و سیاست های آن در صنایع باشیم.

شایان ذکر است هیأت مدیره در نظر دارد سود سهامداران حقیقی را بعد از برگزاری مجمع تا پایان سال جاری پرداخت کند.

دلیل ریزش شاخص بورس بالاخره مشخص شد!

اخیرا وضعیت بازار بورس خیلی خوب نیست و منفی های اخیر بازار تمامی سرمایه گذاران و فعالان بازار سرمایه را عصبی و نگران کرده است. حال سوال اینجاست که دلیل ریزش شاخص بورس چیست و چه موانعی بر سر شاخص کل بورس قرار دارند که اجازه صعود شاخص را نمی دهند؟ آیا ریزش بورس ادامه دارد؟ در واقع ریزش بورس در سال ۹۹ اخیرا به اندازه ای شده است که اغلب سهام ها افتی معادل ۴۰ تا ۶۰ درصد ارش خود را تجربه کرده اند و سهامداران تازه ورود به بازار بورس که ضرر سنگینی کرده اند و سهامداران پیشین هم مقدار قابل توجهی از سودهای اخیر خود را از دست داده اند! اگر دوست دارید بدانید که دلیل ریزش شاخص بورس چه مواردی است و چرا بازار بورس نمیتواند مثل سال های ۹۷ و ۹۸ روندهای صعودی مناسب داشته باشد، این مقاله راهنما رو مطالعه کنید.

دلیل ریزش شاخص بورس ایران

بورس که طی ۵ ماهه نخست امسال روزهای طلایی را سپری می کرد، از چند هفته پیش با ریزش همراه شده که نگرانی هایی را برای تازه واردان بورسی به وجود آورده است. در ماه ‌های اخیر، تعداد سهام ‌داران بازار سرمایه به ‌شدت افزایش یافته بود و سیاست دولت نیز هدایت نقدینگی سرگردان موجود به سمت بورس به جای سر درآوردن از بازارهای غیررسمی ارز یا طلا بوده است، در حال حاضر ولی همان سهام‌ دارانی که از ابتدای بهار امسال وارد بورس شده و انتظار رشد بیشتر قیمت سهام خود را داشتند، با شرایط تازه ‌ای روبرو شده ‌اند که فلسفه کاری بازار سرمایه است و تجربه سخت ولی با ارزشی را کسب کردند.

درصورتی که تمایل دارید تا از خدمات ۲۵ درصد تخفیف کارمزد در بورس، مشاوره خرید، آموزش های رایگان بورسی و … بهره مند شوید میتوانید از طریق لینک زیر اقدام به ثبت نام نمایید.

در طول ۵ ماهه نخست امسال، بورس تحت تاثیر سیاست ‌های تشویقی و حمایتی دولت در فضای مجازی و رسانه ها با ورود سرمایه گذاران تازه ای مواجه شد و در پی افزایش سرمایه گذاری ها در بورس و البته با اعلام برنامه دولت برای فروش سهم های دولتی در قالب ۳ صندوق ETF شاخص کل بورس از ۵۰۹،۰۰۰ واحد تا سقف ۲،۰۸۰،۰۰۰ واحد، معادل ۴۰۰ درصد افزایش یافت و در این بین شاخص هم وزن نیز از ۱۱۸،۰۰۰ واحد به ۳۵۰،۰۰۰ واحد، معادل ۳۰۰ افزایش یافت. رشد شاخص بورس نشان دهنده رشد تقریبا یکجانبه روی سهم های بزرگ دولتی که قرار بود در قالب صندوق های ETF در اختیار مردم قرار گیرد و دولت از این راه قسمتی از کسری بودجه خود را جبران کند، به حساب می آمد.

مقایسه ریزش ، اصلاح و پولبک در بورس

در واقع ریزش را باید با مثال توضیح داد تا درکش راحت تر باشد؛ در دوران اصلاح شاخص تمام شرکت ‌های حاضر در بورس به افت قیمتی دچار می شوند، ولی در زمان ریزش شاخص با منفی شدن دسته ‌جمعی سهام شرکت ‌ها روبرو خواهیم بود. در این هنگام با تشکیل سریع و طولانی ‌مدت صف ‌های فروش، ارزش سهام شرکت ‌ها به شدت و در کوتاه ‌ترین زمان کم می شود.

پولبک به بوسه خداحافظی معروف است و بدین معنی است که سهم برای آماده شدن برای صعود یا نزول پرقدرت، به خط روندی که برایش ترسیم ‌شده برخورد خواهد کرد و سپس روندی که در پیش ‌گرفته بود را ادامه خواهد داد. پولبک حالتی است که قیمت برای آخرین بار به محدوده ‌ای که پیش از این در آن بوده باز میگردد و آن را لمس کرده و حرکت برگشتی پرقدرت خود را آغاز می کند.

روند کاهشی بورس از کجا شروع شد؟!

۱۴ مرداد ماه شاخص کل بورس بعد از ۲ هفته اصلاح بالاخره توانست از مقاومت ۲ میلیون واحد گذر کند و در تاریخ ۱۶ مرداد ماه رئیس جمهور به عنوان بالاترین مقام اجرایی کشور اعلام کرد که مردم همه چیز را به بورس بسپارند، ولی در کمال تعجب و زمانی که مردم منتظر گشایش اقتصادی وعده داده شده از سوی رئیس جمهور بودند، بروز اختلاف نظر و درگیری ها و تناقضات بین مسئولان سازمان بورس و وزرای اقتصاد و نفت مسیر بورس را تغییر داد. اما و اگرها و تایید و تکذیب‌ها برای عرضه صندوق دارا دوم منجر به واکنش حقوقی های بازار شد و عرضه سهام در بازار شدت گرفت و نهایتا در تاریخ ۲۰ مرداد خبر لغو عرضه صندوق دارا دوم رسما اعلام شد که باعث سلب اطمینان و اعتماد سهامداران و ریزش قیمت سهام های گوناگون از جمله سهام های گروه پالایشی گردید.

این موضوع مهم و تاثیرگذار در بورس، طی یکی دو روز با تکذیب و تایید های فراوان و بحث در کمیسون اقتصادی مجلس، بالاخره به وسیله وزیر اقتصاد تایید و قرار شد ETF دوم متشکل از ۱۵ درصد سهام دولت در شرکت های پالایش نفت بندر عباس، پالایش نفت اصفهان و پالایش نفت تهران و پالایش نفت تبریز در هفته دولت اجرایی و عرضه گردد، با این وجود ولی وضعیت شاخص به پیش از دعوای دارا دوم بازنگشت و این پایان ماجرای روزهای پرتنش بورسی نبود، به خاطر این که بر اساس اعلام فعالان بازار سرمایه این اتفاقات و عدم ثبات در تصمیمات هیات دولت موجب ریزش قیمت سهام شرکت ها گردید.

دلیل اصلی ریزش شاخص بورس تهران

1. آزادسازی ۳۰ درصد دوم سهام عدالت و افزایش بی رویه فروش سهام توسط بانک ها!
2. کنترل بازار بورس با چند سهام بزرگ و معروف مانند؛ شستا، فولاد، فملی، فارس، شپنا، خودرو و …!
3. کاهش شدید اعتبارات کارگزاری ها به وسیله ابلاغیه های سازمان که به فشار فروش برای تسویه اعتبارات منتهی شد!
4. فروش های هیجانی حقوقی های بازار در نمادهای مختلف حتی در صف فروش سهم ها انهم بعد از حتی ۵۰ درصد ریزش قیمت ها!
5. ابلاغ مصوبه سازمان در خصوص نصاب سرمایه گذاری صندوق های سرمایه گذاری با درامد ثابت که باعث ایجاد فشار فروش روی سهم ها گردید!
6. تایید ها و تکذیب های پیاپی برای عرضه صندوق های ETF دولتی منجمله صندوق گروه پالایشی که باعث از بین رفتن خروج نقدینگی عامل اصلی اُفت شاخص اعتماد در بین فعالین بازار شد!
7. آزاد سازی سهام عدالت در نماد های دولتی و شاخص ساز و عرضه غیر اصولی بصورت عرضه خرد در بازار که باعث فشار فروش سنگین و شکست حمایت ها شد!
8. عدم انسجام کافی میان مسئولین سازمان و حقوقی های بازار و صندوق های حامی بازار که حمایت از سهم های بازار را به صورت خیلی ضعیف و نا هماهنگ انجام دادند!
9. قطعی های شدید و عدم سفارش گیری و یا تاخیر های نیم ساعته در سفارش گیری معامله گران که باعث عدم تعادل بازار و ایجاد عدم تصمیم گیری صحیح سهامداران گردید!
10. تغییر ۲۴ ساعته تصمیم سازمان بورس در خصوص دو زمانه شدن معاملات نشان می ‌دهد که این تصمیم بدون کارشناسی بوده و تداوم روند کاهشی بورس را به همراه داشت!
11. مجاز و متوقف نمودن معاملات سهم های مختلف بازار در طول ساعات بازار با بهانه کنترل ترافیک ورودی سفارشات و کنترل هسته معاملات که موجب سردرگمی و بی اعتمادی همگان شد!

رفتار هیجانی تازه ‌کاران و سواستفاده از عدم اطلاعات کافی این افراد!

برخی از سهامداران بر این باورند که مردم بدون آگاهی و علم وارد فضای بورس شدند و در مقابل نوسانات بازار رفتار هیجانی نشان می ‌دهند و این رفتار هیجانی موجب دامن زدن به نوسانات خواهد شد. علت فشار فروش ناشی از ترس سهامدارهای تازه کار بود که منشا این ترس به دلیل عرضه‌ های سنگین حقوقی ‌ها در نمادهای شاخص ساز بود. چند روز کاری زمان نیاز است تا عرضه های سنگین افراد مبتدی فروش برود و بعد اگر مانع دیگری وجود نداشته باشد بازار سبز خواهد شد که همواره مشکل دیگری هم بوده است و اگر هم نبود آقایان درست کرده اند تا بازار منفی باشد!

خروج پول به وسیله عده ‌ای از سهامداران با ترس از ضرر بیشتر عامل اصلی ریزش است. دلیل این ریزش ها به صورت مشخص است وقتی سقف سهام شناور شرکت ها افزایش یابد باید منتظر رفتار هیجانی حقیقی ها باشیم. تازه واردا گفتند به خاطر این که همه حقوقی ها سهام شون رو عرضه می‌ کنند، ماهم بفروشیم که میاد پایین در صورتی که اونایی که فروختن، نمی دانستند حقوقی ها سهام عدالت مردم رو به فروش می رسانند. علت اصلی معاملات رفتار هیجانی تازه واردها است که اطلاعات درستی از بازار ندارند.

دولت بورس را دستکاری می‌ کند!

عده‌ای از مردم هم بر این باورند که هسته بورس دچار اختلال می شود و بعد از بازگشت هسته سهام‌ ها منفی شده است، آن ها معتقدند دولت برای حفظ تعادل بورس آن را کنترل می‌ کند. یعنی از زمانی که دولت دست گذاشت روی بورس و رئیس سازمان بورس رو عوض کرد هر کاری دلش خواست کرد و به نوعی با سرمایه و زندگی مردم بازی کرد.

چرا علت اصلی رو عنوان نمی کنید؟ دلیل اصلی این است که دولت قصد دارد بورس تحت کنترل باشد و رشد آنچنانی نداشته باشد، همان طور که روحانی در سخنرانی چند وقت پیش هم گفته بود؛ بورس باید متعادل باشه. در بسیاری از روزها هم روند کلی بورس مثبت بود و هسته دستوری هنگ کرد و بعد تو قرمز بازار مثل ساعت سوییسی کار کرد! اصلا هم دستکاری دولت صورت نگرفته است!!

این کنترل تا حدی است که تمام سهم ها مثبت ۵ هستند و یکدفه می گویند هسته مشکل پیدا کرده و سهم هارو می بندند و چند دقیقه بعد سهام ها را باز می کنند و تمام سهم هایی که مثبت ۵ بودن به یک باره منفی ۵ می شوند! این یک بازی هست که دولت در حال انجام اون هست. هسته معاملاتی بورس را دستکاری می کنند به چه دلیلی مشخص نیست دستوری کم و زیاد می کنند به صورت صوری صف فروش و خرید به وجود می آورند.

سهام عدالت و فروش های رگباری یکی از دلایل ریزش بورس در سال ۹۹!

آزادسازی مرحله دوم سهام عدالت باعث شده تا عده‌ زیادی اقدام به فروش سهامشان به کارگزاری ‌ها و بانک ‌ها نمایند و عده ‌ای از مردم علت ریزش بورس را فروش ۳۰ درصد دوم سهام عدالت می دانند. تنها ریزش امروز شاخص بورس به خاطر فروش ۶۰ درصد سهام عدالت بود و لا غیر.

لذا همه بر این باورند که مشکلات اخیر بازار سرمایه تنها به خاطر فروش سهام عدالت بود. از روز یکشنبه که فروش سهام عدالت به ۶۰ درصد رسید خیلی از مردم سهام شان را فروش زده بودن، ولی کارگزاری ها و بانک ها منتظر شکار لحظه ها بودن که بازار مثبت شود و فروش خود را آغاز کنند.

به دلیل آزاد سازی سهام عدالت دارن قیمت ها رو میارن پایین که از مردم ارزون خریداری کنند و بعد ببرن بالا به فروش برسانند وگرنه نه دارادوم و نه وزیر روی افکار عمومی تاثیر ندارن آیا نباید تدبیری اندیشیده میشد که کارگزاری ها به یکباره سهام عدالت رو به فروش نرسانند، بلکه تدریجی که اینچنین بازار رو به ضرر نکشانند؟

اعتماد مردم نسبته به دولت و بورس و سهامداران عمده از بین رفته است!

نظر کاربری را بخوانیم؛ امروز متخصصان پیش ‌بینی میکنند که فردا بازار بورس مثبت است فردا که فرا می رسد بازار به سمت منفی کشیده می شود، بالاخره با یه بهونه ای منفی شدن را توجیه میکنن قریب ۲ ماه کارشون همین شده تا مردم را تو بورس نگه دارن که پولشون از بازار بورس نکشند، من که دیگه اعتماد نمی ‌کنم.

به صورت کلی خبر دارا دوم و اخباری دیگر هیچ تاثیری در بورس ندارد، بسیاری از مردم مایل به خرید دارا دوم نیستند. در حقیقت مهم اعتماد مردم و امنیت بورس بود که با اصلاحات دستوری از بین رفته و اعتماد مردم را جلب کنید قیمت سهامها را افزایش دهید پولهای خارج شده دوباره جذب می شود.

نظری دیگر از کاربران بازار سرمایه؛ دار و ندارمون رو در بورس سرمایه گذاری کردیم تا علاوه بر اینکه دچار دلالی ارز و خودرو نشده باشیم به اقتصاد و تولید ملی کمکی کرده باشیم، اما بورس اصلا قابل اطمینان نیست. بزرگ ‌ترین سرمایه ‌ای که در این مدت از دست رفت اعتماد مردم بود؛ ضرری که جبرانش اگر غیرممکن نباشد بسیار سخت خواهد بود.

در واقع به خاطر این که دولت هشدار سهامداران مبنی بر دخالت در بورس را جدی نگرفت نتیجه همین شد که حالا می بیند. مردم به همان سرعتی که نقدینگی وارد بورس کردن برای خارج کردن پول خود صد چندان سرعت گرفته اند و دیگر به هیچ وجه اعتماد آنها باز نخواهد گشت!

آیا ریزش بورس ادامه دارد؟

به صورت کلی نسبت به آینده بورس خوش بینی وجود دارد، اما با قطعیت نمی‌توان صحبت کرد. در نظر داشته باشید که در کل نسبت به بازارهای دیگر بورس برای بازدهی منطقی قابل توصیه به سرمایه گذاران است.

نتیجه گیری و کلام پایانی

سرمایه گذاری در بورس همواره با پستی و بلندی هایی همراه بوده است ولی همچنان توصیه ما این است که اگر هم برای خرید یا فروش در بازار بورس قصد اقدام دارید، صبر کنید و از هیجانات و اتفاقات زودگذر تاثیر نگیرید تا بتوانید تصمیم به مراتب مناسب تری را بگیرید. هر خرید یا فروشی که انجام می دهید در حال حاضر به غیر از تحلیل و بازارخوانی و … نیاز به صبر و دوری از هیجانات دارد تا ببینید روند کلی بازار به کدامین سو خواهد بود و این را در نظر داشته باشید که امسال دیگر خبری از رشد شارپی شاخص و سودهای کلان چند هزار درصدی در بورس نخواهد بود، پس گول حرف های کانال های خوشگل تگرامی و اینستاگرامی و سایت هایی که این حرف ها را به خورد افکار عمومی می دهند را نخورید و منطقی و به دور از احساس معامله کنید.

امیدوارم از این مقاله که به موضوع دلیل ریزش شاخص بورس پرداختیم، نهایت استفاده رو برده باشید و دید خوبی گرفته باشید.

هر سوالی راجب دلیل ریزش شاخص بورس ذهن شما را مشغول کرده است، حتما در بخش دیدگاه ها بنویسید تا پاسخ دهم.