رهن ثانویه چیست و چه کاربردی دارد؟
رهن ثانویه چیست و چه کاربردی دارد؟ حتی بسیاری از ذی نفعان حوزه مسکن در اظهارات خود، اوراق رهن ثانویه را چیزی شبیه به اوراق حق تقدم که هم اکنون برای پرداخت تسهیلات مسکن استفاده میشود، پنداشته بودند.
به طور کلی بازار رهن یکی از ابزارهای تامین مالی مسکن است که محصول اصلی آن "وام رهنی” میباشد. وام رهنی، تسهیلاتی است که در ازای وثیقه گذاشتن سند املاک مسکونی یا غیر مسکونی به وام گیرنده پرداخت میشود و این وثیقه تا پایان دوره بازپرداخت نزد بانک باقی می‌ماند.
بازار رهن به دو بازار اولیه و ثانویه تقسیم میشود. بازار اولیه رهن همان جایی است که در آن وام واقعی برای متقاضی فراهم میشود و اکثر مردم با آن آشنایی دارند. در بازار اولیه رهن سند ملک را به وثیقه می‌گذارید و وام رهنی دریافت می‌کنید. اما بانک از سندها و وثیقه‌های در اختیار خود، استفاده خاصی برای تجهیز منابع مالی نمی‌کند.
با مصرف شدن منابع اولیه وام رهنی یا در اصطلاح اشباع بازار اولیه رهن، بانک برای تامین منابع جهت پرداخت بیشتر وام رهنی، وارد بازار رهن ثانویه میشود.
در این مدل، بانک (یا شرکت خدمات دهنده بانکی) طلب خود از وام گیرندگان را نقدا به فروش می‌گذارد. بدین صورت که به پشتوانه وثیقه‌های در اختیار خود اوراق بهاداری را منتشر می‌کند که معادل مبلغ طلب بانک بابت تسهیلات پرداخت شده است و این اوراق را در بورس به فروش می‌گذارد. با فروش این اوراق ـ که اوراق رهن ثانویه نامیده میشوند ـ مبالغی که قرار بود به صورت اقساط ظرف چند سال به بانک بازپرداخت شود، با درصدی کمتر اما نقدا در اختیار بانک قرار می‌گیرد.
لذا بانک به جای اینکه برای پرداخت تسهیلات جدید منتظر بازگشت اقساط تسهیلات گیرندگان قبلی بماند، می‌تواند منابع خود را فورا تجهیز نموده و به مشتریان جدید تسهیلات دهد. در واقع بانک با این روش، طلب خود را به قیمتی پایین تر تنزیل و تسویه می‌کند. در مقابل، اقساط پرداختی تسهیلات گیرندگان به خریداران اوراق رهن ثانویه تعلق می‌گیرد.
با توجه به اینکه در رهن ثانویه طلب بانک به خریدار اوراق منتقل میشود، مساله تضمین بازپرداخت اقساط از سوی وام گیرندگان اهمیت مضاعفی می‌یابد. به همین منظور مقوله اعتبار سنجی مشتری، بیمه وام و وصول اقساط در این مدل حائز اهمیت فراوان است.
همچنین حجم بازار اولیه رهن و میزان تقاضا برای دریافت وام رهنی باید به حدی باشد که هزینه‌های ایجاد ساختار رهن ثانویه را توجیه نماید. همان گونه که ذکر شد رهن ثانویه، مرحله بعد از بلوغ و اشباع رهن اولیه است؛ مرحله‌ای که به اعتقاد کارشناسان بانکی هنوز در ایران اتفاق نیفتاده و حرکت به سمت رهن ثانویه در این زمان بیشتر اقدامی نمایشی خواهد بود.
با اجرای این طرح، همگام با انتشار ۳۰۰میلیاردتومان اوراق رهنی، این امکان برای بانک مسکن فراهم میشود تا بتواند این منابع را قالبی (یک‌جا) واگذار کند و سپس منابعش را سریع بازیابی کرده و در تامین مالی مسکن (پرداخت تسهیلات جدید)، بار دیگر مورد استفاده قرار دهد تا حجم بازار رهنی تا حد قابل توجهی افزایش یابد. به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از تعادل ، عضو هیات‌مدیره بانک مسکن درباره جزییات فعالیت جدید بانک مسکن گفت: پیش‌بینی بانک مسکن بر این است که با انتشار اوراق‌رهنی، دریچه‌یی برای تامین مالی باز شود و مشکلاتی که پیش‌تر به دلیل رکود اعمال می‌شد و در قالب اقساط در سال‌های طولانی به بانک بازمی‌گشت، برطرف میشود.
ابوالقاسم رحیمی‌انارکی افزود: اقدام بانک مسکن درایجاد بازار رهن ثانویه جدید است وپیش‌تر، هیچگاه توسط این بانک انجام نشده ضمن اینکه این روش (انتشار اوراق رهن ثانویه یا MBS )20 سال است در کشورهای توسعه یافته در حال انجام است و روشی قابل قبول در اداره بانکها به شمار میرود. وی اظهارکرد: در حال‌حاضر، حجم بازار رهنی (تسهیلات بخش مسکن) در کشور کمتر از ۱۰درصد است که در کشورهای در حال توسعه بین ۱۰ تا ۴۰درصد و در کشورهای توسعه یافته بیش از ۴۰درصد تولید ناخالص داخلی (GDP) است و در برخی از کشورهای پیشرفته تسهیلات بخش مسکن، بیش از ۱۰۰درصد تولید ناخالص داخلی بازار رهنی است. خبر ایجاد بازار رهن ثانویه برای نخستین‌بار در شرایطی رسانه‌یی میشود که این بازار به عنوان یکی از روش‌های مهم افزایش اعتبارات بخش مسکن برای بهبود تسهیلات طرف تقاضا محسوب میشود. برخی کارشناسان باتوجه به سهم بالای این روش در اقتصادهای سالم (نسبت اوراق رهن ثانویه به تولید ناخالص ۳۰ تا ۵۰درصد) وهمچنین سهم 120درصدی در کشورهای توسعه‌یافته‌یی مانند امریکا اجرای آن را در ایران، گامی مثبت برای افزایش توانمندی مالی متقاضیان خرید مسکن می‌دانند. استدلال این گروه این است که با ایجاد بازار رهن ثانویه، قدرت وام‌دهی بانکها تا 12برابر افزایش می‌یابد و همچنین پیوند میان بازار سرمایه و مسکن عمیق‌تر میشود.
عباس اکبرپور، استاد دانشگاه از کارشناسانی است که پیش از این در گفت‌وگو با این روزنامه ، طرح ایجاد بازار رهن ثانویه مسکن را مثبت دانسته و اعلام کرده بود که برای رونق گرفتن خریدوفروش مسکن، هدایت سرمایه‌های سرگردان، افزایش تمایل مردم برای خرید مسکن و. نیاز به تامین اعتبارات لازم و اعطای وام است که ایجاد بازار رهن ثانویه می‌تواند روش مناسبی در این زمینه باشد. به گفته وی با ارائه تسهیلات 20، 30، 50 و حتی 80 میلیون تومانی نمی‌توان قدرت خرید مردم برای مسکن را افزایش داد و این مقادیر تغییرعمده‌یی در خرید و فروش مسکن ایجاد نمی‌کنند از این رو، باید تمهیدات دیگری برای افزایش منابع مالی بانکها اندیشیده شود زیرا این منابع محدود است. البته این استاد دانشگاه اجرای درست این طرح را نیازمند تنظیم توافقنامه‌یی میان وزارت راه‌وشهرسازی، بانک مرکزی و شورای بورس می‌داند که با انتشار اوراق قرضه و ارائه این اوراق به عنوان ضمانت ملک، وام‌هایی با مبلغ بالاتر به متقاضیان پرداخت شود ضمن اینکه اجرای این طرح به سود بانکهای عامل نیز خواهد بود و این بانکها تحت هیچ شرایطی متضرر نمی‌شوند ضمن اینکه ارائه وام‌های بانکی با مبالغ بالا موجب رونق بازار خریدوفروش و به تبع آن صنعت ساختمان میشود و بازار بورس نیز فعال میشود.
به اعتقاد اکبرپور، ارائه اوراق قرضه به بازار بورس و تغییر ارزش آن، در بازگرداندن سود بانکها بسیار موثر است و در واقع بانکها به خوبی از اجرای این طرح منتفع میشوند ضمن اینکه اقتصاد کشور را نیز رقابتی می‌کند زیرا بانکهای ناتوان در این چرخه مشخص شده و به علت عدم استقبال مردم به دنبال افزایش کارآیی می‌روند. بحران 2008 روی دوش بازار رهن ثانویه اما در مقابل عده‌یی دیگر از کارشناسان وقوع بحران اقتصادی در سال 2008 را ناشی از نظام بانکی ناکارآمد و همچنین بازار رهن ثانویه اعلام میکنند.
این کارشناسان همچنین معتقدند، ایجاد بازار رهن ثانویه در شرایطی قابل اجراست که تعداد متقاضیان دریافت وام رهنی بیشتر از میزان منابع در اختیار بانک باشد، یعنی باوجود اینکه بانکها بخش عمده‌یی از منابع خود را برای پرداخت وام رهنی اختصاص داده‌اند، همچنان تقاضا برای دریافت تسهیلات وجود دارد درحالی که عدم آمادگی شرایط اقتصادی ایران از جمله نرخ تورم بالا، سطح پایین درآمدی خانوارها و. اجرای صحیح این طرح را با اما و اگرهایی مواجه می‌کند. فرهاد بیضایی، رییس گروه سیاست‌گذاری مسکن دانشگاه علم و صنعت، با اشاره به موانع ایجاد این بازار اعلام کرد: شکل‌گیری بازار رهن ثانویه منوط به تشکیل بازار رهن اولیه است، به عبارت دیگر در ابتدا باید بازار رهنی توسعه یابد تا به تبع آن بازار رهن ثانویه ایجاد شود. ضمن اینکه باید منابع مالی بانکها توسعه یابد تا بتوان بازار رهن ثانویه را ایجاد کرد در واقع باید بازار رهنی ازسوی صندوق‌ها و منابع تجهیزشود و سپس دولت ادعایی برای تشکیل بازار ثانویه داشته باشد.
به گفته این کارشناس، بانک جهانی در سال 2013 کتابی را منتشر کرد که براساس تحقیقات صورت گرفته در این کتاب، اقتصادهای نوظهور به سمت بازار رهن ثانویه نمی‌روند و این بازار کمتر مورد توجه کشورها قرارگرفته است. بیضایی عدم رضایت بانکها در اعطای وام‌های بلندمدت با سود پایین را یکی دیگراز موانع ایجاد بازار رهن ثانویه دانست و گفت: بانکهای ایرانی وام‌های بلندمدت را با نرخ سود بالا در اختیار متقاضیان بازار ثانویه چیست و چه اهمیتی دارد؟ قرار می‌دهند و این امکان وجود ندارد که بانکها به راحتی راضی به تغییر روش‌های کنونی خود شوند. کاهش شکاف نرخ سود و تسهیلات در این میان علاوه بر انتقاداتی که به ایجاد یا عدم ایجاد بازار رهن ثانویه وارد است، راهکارهایی برای کاهش ریسک اجرای این طرح وجود دارد که می‌تواند مسوولان را در ایجاد این بازار و تداوم این سیاست کمک کند،
علی ابراهیم‌نژاد، دانشجوی دکتری فاینانس بوستون کالج امریکا در یادداشتی که برای این روزنامه ارسال کرده بود و در تاریخ 29 شهریور سال94 منتشر شد، به این راهکارها اشاره کرده است. به گفته وی، امتیازی درسایر کشورها به استفاده‌کنندگان از بازار رهن ثانویه تعلق می‌گیرد که می‌تواند در ایران نیز عملیاتی شود، در امریکا دولت به وام‌گیرندگان کمک می‌کند که با نرخ بهره پایین‌تری از بانکها وام بگیرند که در این نوع از مداخله، دولت مستقیما هزینه‌یی را برای کاهش نرخ وام پرداخت نمی‌کند و تنها در صورت عدم بازپرداخت وام باید زیان وارده را جبران کند، درحالی که در ایران اعطاکننده وام و بطور مشخص، بانک مسکن تمایزی میان وام‌گیرندگان پرریسک و کم‌ریسک قائل نشده و نرخ سود تسهیلات را برای کلیه وام‌گیرندگان یکسان معین میکنند. وی معتقد است، نحوه مداخله دولت در تسهیل و کاهش هزینه مسکن از طریق ایجاد شکاف میان نرخ تسهیلات اعطایی و نرخ سود سپرده‌ها است بطوری که شکاف حدودا 5 تا 7درصدی (بدون احتساب کارمزد و سایر هزینه‌ها) میان سود تسهیلات و سپرده‌ها وجود دارد وهم‌اکنون پرکردن این شکاف مهمترین چالش بر سر راه بازار ثانویه چیست و چه اهمیتی دارد؟ بازار رهن ثانویه است زیرا خریداران اوراق رهنی انتظار سود متناسب با سایر گزینه‌های سرمایهگذاری (مثلا 20-22درصد) را دارند در حالی که وام‌های اعطاشده نرخ تقریبی 12-16درصد را دارند. ضمن اینکه به نظر ابراهیم نژاد بانک مسکن بیشترین میزان ریسک نرخ بهره را در میان بانکهای کشور دارد و از این حیث آسیب‌پذیرترین بانک محسوب میشود و دلیل آن نیز طولانی‌تر بودن سررسید تسهیلات این بانک (12 تا 15سال) در مقایسه با بانکهای تجاری است که باعث میشود بیشترین عدم تطابق (mismatch) میان تعهدات و داراییهای بانک به‌وجود آید که اگر رویکرد مسوولان حرکت به سمت وام‌های طولانی‌تر مثلا 30ساله، مشابه وام‌های رهنی رایج در دنیا باشد، این ریسک دوچندان میشود. وی پیشنهاد داده که با توجه به این مساله لازم است بانک مسکن سیاست‌هایی را برای کاهش ریسک نرخ بهره خود اتخاذ کند و این سیاست‌ها را در راه‌اندازی بازار رهن ثانویه نیز در نظر بگیرد. یکی از راه‌هایی که می‌تواند تا حد زیادی مشکل شکاف نرخ بهره و نیز ریسک‌های ناشی از آن برای بانک را مرتفع کند، انتشار اوراق رهنی با نرخ بهره متغیر است. منظور از نرخ بهره متغیر این است که نرخ بهره اوراق مذکور، متناسب با تورم یا نرخ بهره سالانه اعلام شده توسط بانک مرکزی تغییر کند و در صورت کاهش یا افزایش نرخ بهره سالانه، نرخ سود پرداختی به دارندگان اوراق نیز تغییر کند.
تقسیم بندی بازارهای مالی
امروزه بازارهای مالی رشد چشمگیری داشته اند و نام بازارهای مالی معتدد در هر مکانی به گوش می رسد، افراد مختلفی از سرتاسر دنیا در بازارهای سرمایه گذاری کرده اند و در این بازارهای مالی مشغول به فعالیت هستند.اما بسیاری از افراد از بازارهای مالی شناخت کافی ندارند و با این بازارها آشنا نیستند اما می خواهند در این بازارهای مالی فعالیت داشته باشند.
اگر شما هم جزو آن دسته از افرادی هستید که تعریف سرمایه گذاری در بازارهای مالی را از اطرافیان خود شنیده اید و تمایل دارید در این بازارها فعالیت خود را آغاز کنید اما پیش از آن می خواهید به طور کامل با مفهوم انواع بازارهای مالی آشنا شوید تا انتهای این مقاله با ما همراه باشید زیرا در این مقاله به شما تقسیم بندی بازارهای مالی مختلف را ارائه می دهیم.
سرفصل های آموزشی
بازارهای مالی(Financial Markets) یک فضای فیزیکی یا پلتفرم آنلاین هستند که افراد می توانند در این مکان دارایی های مختلف را خرید و فروش کنند که ماهیت افراد و دارایی به نوع بازار مالی بستگی دارد،تقسیم بندی بازارهای مالی به عوامل مختلفی بستگی دارد که در ادامه به شما توضیح خواهیم داد.
بازارهای مالی ( Financial Markets )
امروزه نام بازارهای مالی بین المللی و داخلی معتددی شنیده می شود،اگر بخواهیم مفهوم بازارهای مالی(Financial Markets) را با زبان ساده بیان کنیم بازارهای مالی بستری هستند که افراد حقیقی و حقوقی می توانند در آن ها دارایی های مختلف را معامله کنند.
به دارایی های مختلفی که در بازارهای مالی معامله می شوند دارایی های مالی گفته می شود که شامل اوراق بهادار و اوراق قرضه می شود که این دارایی های مالی براساس قوانین و مقررات تعیین شده از فروشندگان به خریداران یا متقاضیان منتقل می شوند.
به عبارتی می توان گفت بازارهای مالی یک واسطه میان افرادی که می خواهند دارایی را به فروش برسانند(فروشندگان) و افرادی که می خواهند دارایی را خریداری کنند(خریداران) هستند.خریداران و فروشندگان در بازارهای مالی می توانند یکدیگر را به راحتی پیدا کرده و به آسانی با یکدیگر وارد معامله شوند.
بازارهای مالی تنوع بالایی دارند و تقسیم بندی بازارهای مالی باتوجه به عوامل مختلف انجام می شود.به طور کلی بازارهای مالی براساس سررسید تعهدات مالی،نوع دارایی و عرضه اوراق بهادار به سه دسته تقسیم بندی می شوند.
بازارهای مالی کاربردهای فراوانی دارند و می توانند برای نظام اقتصادی کشورها بسیار کمک دهنده باشند،از کاربردهای بازارهای مالی می توان به به جمع آوری منابع کوچک و اختصاص دادن این منابع به سرمایه گذاران،آگاهی از قیمت های منابع به طور غیردستوری و رشد نقدینگی در نظام های مالی اشاره کرد.
همچنین بازارهای مالی در میان ریسک و بازدهی ارتباط برقرار می کنند و راهنمایی نقدینگی به سمت مسیر صحیح و جلوگیری از رشد بازارهای مالی ناسالم و وضوح در فعالیت های اقتصادی و کمک به اعمال سیاست های پولی و مالی بانک های مرکزی و دولت را ایجاد می کند.
بازارهای مالی براساس تعهدات سررسید
بازار سرمایه(Capital Market): بازار سرمایه جزو گروه سررسید تعهدات مالی در تقسیم بندی بازارهای مالی است که در این بازار سررسید تعهدات مالی در این بازار بیش از یکسال می باشد.البته در این بازار دارایی های بدون سررسید نیز وجود دارد.این بازار نسبت به سایر بازارهای مالی سررسید تعهدات مالی بسیار بزرگتر است و این بازار از تنوع بالایی در ابزارهای مالی برخوردار می باشد.
بازار سرمایه به تنهایی به دو دسته بازار اولیه و بازار ثانویه تقسیم بندی می شود.بازار اولیه بازاری است که اوراق بهادار در آن تشکیل شده و سپس معامله می شود اما بازار ثانویه بازاری است که در آن اوراق بهاداری که در بازار اولیه معامله شده اند می توانند مجددا معامله شوند.
بازار سرمایه نیازهای سرمایه گذاری را تامین می کند و توانایی دارد منابع پس انداز بسیار زیادی را فراهم کند.همچنین خریداران و فروشندگان در بازار اولیه بازار سرمایه می توانند یکبار معامله انجام دهند و در بازار ثانویه دوباره می توانند از این قابلیت استفاده کنند به همین دلیل آنها دیگر نگرانی بابت خرید یا فروش نخواهند داشت.
بازار پول(Money Market): بازار پول جزو گروه سررسید تعهدات مالی در تقسیم بندی بازارهای مالی به شمار می رود.این بازار بازاری برای داد و ستد پول و هر دارایی که بتواند به عنوان جایگزین پول به شمار برود می باشد.در این بازار اوراق بهادار با سررسیدی کمتر از 1 سال معامله خواهد شد.
نهادهای مالی که بازارپول با آنها در ارتباط است شامل بانک مرکزی و موسسات غیربانکی،بانک های تجاری،شرکت های دولتی،صندوق های سرمایه گذاری،کارگزاری های مختلف،سرمایه گذاران و معامله گران هستند.
در بازار پول نقدشوندگی با سرعت بسیار بالایی انجام می شود و در این بازار نرخ بهره در مقایسه بازارهای مالی بسیار کمتر می باشد و افراد می توانند با ریسک کمتری در این بازار مشغول به فعالیت شوند.در کل بازار پول بازاری است که برای ابزارهای مالی کوتاه مدت کاربرد دارد.
ابزارهای مالی در بازار پول شامل اوراق بهادار کوتاه مدت 3ماهه،6 ماهه و 1 ساله،پرداخت مبالغ تعیین شده در یک زمان که تحت عنوان پذیرش بانک شناخته می شود،گواهی سپرده و نوعی اوراق قرضه که تحت عنوان اوراق تجاری شناخته می شود و سررسید آن معمولا 270 روز یا کمتر از آن است می شود.
بازارهای مالی براساس نوع دارایی
بازار سهام(Stok Market): بازار سهام بازاری در تقسیم بندی بازارهای مالی براساس نوع دارایی است که تحت عنوان بازار بورس در میان مردم شناخته می شود،در این بازار سهام از طریق بازارهای مالی که دارای قوانین و مقررات هستند یا در بازارهای مالی که خارج از بورس هستند مبادله خواهند شد.درواقع در بازار سهام دارندگان اوراق بر روی مالکیت شرکت ادعا دارند.
بازار سهام در یک کشور یکی از مهم ترین جنبه های اقتصادی به شمار می رود زیرا این بازار قابلیت دسترسی به سرمایه را فراهم می کند و سرمایه گذاران می توانند مالیکت شرکت را توزیع کنند و از این طریق به محقق شدن درآمدها با فعالیت های خود در آینده کمک کنند.
بازار اوراق بدهی(Market Bond): بازار اوراق بدهی یکی دیگر از بازارهای مالی در تقسیم بندی بازارهای مالی براساس نوع دارایی است که در اقتصاد یک کشور بسیار موثر می باشد.در این بازار انواع اوراق مانند اوراق اسناد خزانه اسلامی،اوراق مشارکت،اوراق رهنی،گواهی سپرده در بازه های زمانی مختلف کوتاه مدت،میان مدت و بلندمدت به افرادی تحت عنوان قرض گیرندگان سپرده می شود.
در بازار اوراق بدهی اوراق قرضه به دو شکل پرداخت دوره ای و بدون پرداخت دوره ای داد و ستد خواهد شد.در این بازار دارندگان اوراق ادعایی بر روی مالکیت شرکت ندارند و سود اوراق بدهی از سود بانکی معمولا بالاتر است و مردم می توانند با ریسک کمتری از آن استفاده کنند.
بازار ابزار مشترقه (Derivative Market): بازار ابزار مشترقه یکی دیگر از انواع بازارهای مالی براساس نوع دارایی در تقسیم بندی بازارهای مالی است که در این بازار دارایی های مالی و دارایی های فیزیکی مانند انرژی،ارز و پول انجام می شود.
در این بازار داد و ستد دارایی ها میان چند طرف انجام می شود،دقت داشته باشید در این بازار دارایی جا به جا نخواهد شد بلکه ارزش این دارایی توسط پشتوانه اصلی آنها تعیین می شود.از ویژگی های مثبت بازار ابزار مشترقه می توان به افزایش یازدهی دارایی،کاهش هزینه تامین دارایی و عدم پرداخت مالیات اشاره کرد.
آشنایی کامل با بازارهای مالی و انواع آن
بازار مالی، واژهای است که در بسیاری از بازارها به کار میرود. به بازارهایی که در آنها تجارت، خرید و فروش انجام میشود، بازار مالی میگویند. معاملات اوراق بهادار مانند: اوراق سهام، اوراق قرضه، ارز و… در بازارهای مالی انجام میشود. از ویژگیهای این بازار میتوان به مشخص بودن قیمت و قوانین مربوط به هزینه معاملات اشاره کرد. قیمت اوراق بهادار در بازارهای مالی با توجه به عرضه و تقاضا تعیین میشود. با استفاده از بازارهای مالی ، شرکتها سرمایه مورد نیاز خود را برای انجام فعالیتهای جدید تامین میکنند.
زمانی که از بازارهای مالی صحبت میشود، اولین گزینه ای که به ذهن ما می‌رسد، بازار بورس و اوراق بهادار است، در صورتی که بازارهای مالی متعددی نیز مانند: بازار بورس، بازار طلا، بازار پول، بازار مسکن و… وجود دارد. یکی از راههای سرمایهگذاری، خرید دارایی های مالی است. از انواع داراییهای مالی میتوان به: سپردهگذاری در بانکها، صندوقهای بازنشستگی و انواع بیمهنامهها اشاره کرد.
بازارهای مالی بر اساس معیارها
بازارهای مالی بر اساس معیارها به سه دسته تقسیم میشوند:
- طبقهبندی بر اساس نوع دارایی
- طبقهبندی بر اساس مرحله عرضه اوراق بهادار
- طبقهبندی بر اساس سررسید تعهدات مالی
1- بازار مالی بر اساس نوع دارایی
بازار مالی بر اساس نوع دارایی به چند دسته تقسیم میشود. بازار سرمایه نیز بخشی از این بازارها میباشد. نمونه‌ای از این بازارها عبارتند از:
بازار سهام: که در آن، سهام شرکتها عرضه میشود.
بازار اوراق بدهی: بازاری که در آن، داد و ستد ابزارها با درآمد ثابت صورت می‌گیرد.
بازار ابزارهای مشتق: بازار معاملات ابزارهای مبتنی بر دارایی های مالی يا فيزيكی (كه از آن جمله میتوان به قرارداد اختيار معامله و قرارداد آتی اشاره كرد) میباشد.
در ادامه به طور کامل بازارهای مالی را به شما معرفی می‌کنیم.
2- بازار مالی بر اساس مرحله عرضه اوراق بهادار
بازارهای مالی بر این اساس به دو بازار اولیه و بازار ثانویه تقسیم میشوند.
بازار اولیه (Primary Market)
بازاری است که در آن داراییهای مالی خود با منابع بلندمدت را می‌توانید مبادله کنید. در این بازار، فروشنده اوراق بهادار با فروش این اوراق، وجه مورد نیاز خود را به دست می‌آورد.
بازار ثانویه (Secondary Market)
در این بازار، اوراق بهاداری که قبلاً منتشر شده، خرید و فروش میشوند. این بازار ثانویه چیست و چه اهمیتی دارد؟ بازار، سبب میشود که افراد از فروش اوراق خود و تبدیل آن به نقدینگی اطمینان یابند؛ همچنین این بازار، قیمت سهام‌های منتشر شده به عنوان عرضه اولیه را نیز مشخص می‌کند.
بازار ثانویه به دو دسته تقسیم می شود:
بازار سازمان یافته بورس اوراق بهادار (Stock Market)
بازار رسمی سرمایه است که در آن خرید و فروش سهام شرکتها و اوراق قرضه مؤسسات دولتی و خصوصی انجام میشود. بازار بورس اوراق بهادار نیز در این بازار قرار می‌گیرد. قیمت سهام در این بازار، با توجه به عرضه و تقاضا تعیین میشود.
بازار فرابورس (Over the Center Market)
دومین بازار سرمایه ایران، بازار فرابورس میباشد. این بازار همانند بازار بورس است، با این تفاوت که شرایط پذیرش در آن راحت تر از بازار بورس میباشد. این بازار به چهار دسته بازارا ول، بازار دوم، بازار پایه (زرد، نارنجی و قرمز) و بازار سوم تقسیم میشود.
برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه بازار فرابورس و تفاوت آن با بازار بورس به مقاله تفاوت بورس و فرابورس مراجعه کنید.
3-بازارهای مالی بر اساس سررسید تعهدات مالی
بازار پول
بازار پول، بازاری برای داد و ستد پول و ديگر داراییهای مالی جانشین نزدیک به پول (كه سررسيد كمتر از يك سال دارند) می باشد؛ همچنین از بازار پول، میتوان با عنوان بازار ابزارهای مالی کوتاه‌مدت با ریسک کم در عدم پرداخت، نقدشوندگی و ارزش اسمی بالا نام برد.
در ادامه بازار پول را به طور کامل توضیح خواهیم داد.
انواع بازارهای مالی
بازارهای مالی به دو دسته تقسیم میشوند:
1 – بازار سرمایه (Capital market)
2 – بازار پولی (Money market)
بازار سرمایه (Capital market)
بازار سرمایه، نمونه‌ای از بازارهای مالی است که در آن داد و ستد ابزارهای مالی با سررسید بیشتر از یک سال و همچنین داراییهای که سررسید ندارند، انجام میشود. بازار سرمایه از مهمترین بازارها برای پس‌انداز و تأمین سرمایه شرکتها میباشد. از متداول‌ترین شکل مبادله مالی در بازار سرمایه، تامین مخارج مالی دولت میباشد.
ابزارهای بازار سرمایه
بازار سرمایه از دو ابزار برای داد و ستد استفاده می‌کند: ابزارهای تامین مالی دراز مدت و ابزارهای ویژه مدیریت خطر
ابزارهای تامین مالی دراز مدت
این ابزارها در بازارهای مالی به چند دسته تقسیم میشوند که در ادامه هرکدام را به طور کامل توضیح خواهیم داد.
سهام: بخشی از داراییهای یک شرکت یا واحد تولیدی است که دارندگان آن به اندازه سهمی که خریداری کرده اند، مالک آن شرکت میشوند.
سهام عادی: نوعی ابزار سرمایهگذاری است که نشانگر مالکیت دارندگان آن میباشد و به دو دسته سهام بانام و سهام بی نام تقسیم میشود.
سهام ممتاز: اوراق بهاداری است که دارندگان آن با توجه به درآمد و دارایی شرکت، در آن شریک میشوند. زمانی که قیمت سهام عادی بیشتر باشد، این سهام انتشار پیدا می‌کند.
اوراق قرضه: اسنادی هستند که به موجب آن، شرکت موظف است سالانه، سودی را به دارندگان آن پرداخت کرده و در زمان سررسید، اصل مبلغ را پرداخت کند.
اوراق مشارکت: اوراقی با سود علی‌الحساب است که در آن، شرکت متعهد میشود طی زمان مشخصی، سود و اصل پول را پرداخت کند.
ابزارهای ویژه مدیریت خطر
مقابله با ریسک ناشی از نوسانات قیمتی از کارکردهای مهم بازار سرمایه است. این کارکرد از طریق به کارگیری ابزارهایی تحت عنوان ابزارهای مشتق انجام میشود. معامله گران این ابزارها، با پذیرش هزینه‌ای کم، از ریسک زیاد نوسان قیمت جلوگیری کرده و آن را به سایر سرمایه‌گذاران منتقل میکنند.
از مهمترین ابزارهای مشتق بازار سرمایه که جزء بازارهای مالی میباشد، می توان به قرارداد اختیار معامله اشاره کرد. اختیار معامله، قراردادی بین خریدار و فروشنده است. در این قرارداد، خریدار حق خرید یا فروش مقداری معینی از دارایی درج شده در قرارداد را دارد. به عبارت دیگر، در این قرارداد، خریدار به ازای پرداخت هزینه حق معامله، دارایی درج شده در این قرارداد را خریداری کرده و در زمان مشخص و به قیمت تعیین شده، حق خرید و فروش آن را دارد.
از دیگر ابزارهای مشتق بازار سرمایه میتوان به قرارداد تحویل آتی اشاره کرد. در این قرارداد، تحویل کمیت و کیفیت مشخصی از یک کالا با قیمت و زمان مشخص، تنظیم میشود. همچنین طبق این قرارداد، خریدار، مقدار مشخصی از یک کالا را با قیمت معینی از فروشنده تحویل می‌گیرد و فروشنده متعهد میشود این کالا را در زمان مشخص به خریدار تحویل دهد. تسویه قراردادهای آتی به صورت تحویل فیزیکی کالا میباشد.
بازار پولی (Money market)
بازاری است که در آن به داد و ستد پول و داراییهای دیگر (که سررسید آنها کمتر از یک سال است) می‌پردازند؛ همچنین ابزار مالی کوتاه مدت با ریسک کم و نقدشوندگی بالا نیز میباشد. این بازار با استفاده از ابزارها امکان نقدشوندگی را در مدت کم و به میزان مطلوب برای اشخاص و معامله گران فراهم می‌کند.
محل خاصی برای بازار پول در نظر گرفته نشده است. بطور کلی بانکها و موسسات غیر بانکی که در آنها داد و ستد ابزارهای مالی انجام میشود، بازار پول را تشکیل می‌دهند.
نهادهای بازار پول
بانک مرکزی و دیگر بانکها از قبیل، بانکهای تجاری و مؤسسات اعتباری غیربانکی از مهمترین نهادهای بازار پول به شمار می‌آیند. علاوه بر بانکها، شرکتهای تجاری، موسسات دولتی، صندوقهای سرمایهگذاری، کارگزاران و معامله‌گران و در نهایت سرمایه‌گذاران نیز در این بازار نقش مهمی ایفا میکنند.
ابزارهای بازار پول
اسناد خزانه: اوراق بهادار کوتاه مدتی هستند که توسط دولت منتشر میشوند و سررسید آنها سه ماه، شش ماه و یا یک سال میباشد. این اسناد هنگام فروش، کمتر از قیمت اسمی به فروش می رسند. این اوراق توسط بانک مرکزی منتشر میشود. اسناد خزانه، دارای ریسک کمتری هستند. در نتیجه، موسساتی که به دنبال سرمایهگذاری موقت در مکانی مطمئن هستند، این اسناد را خریداری میکنند.
برای کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه مقاله اسناد خزانه را مطالعه نمایید.
پذیرش بانکی: از جمله ابزارهای قدیمی و کوچک (به لحاظ حجم و مبلغ) پذیرش بانکی میباشد. این ابزار برای تأمین مالی کالاهایی که هنوز از فروشنده به خریدار منتقل نشده ند، مورد استفاده قرار می‌گیرد.
اوراق تجاری: اوراق قرضه کوتاه مدت با سررسید کمتر از یک سال می‌باشند. این اوراق، توسط شرکتهای مالی و غیرمالی منتشر میشوند. اوراق تجاری، روشی برای تأمین مالی شرکتها و همچنین به عنوان سرمایه میان مدت و کوتاه مدت مورد استفاده قرار می‌گیرند.
گواهی سپرده: از جدیدترین و مهمترین ابزارهای بازار پول و همچنین از مهمترین منابع تأمین مالی بانکهای تجاری به شمار میرود. در واقع، گواهی سپرده سندی است که توسط بانک منتشر میشود. این نوع سرمایهگذاری دو مزیت عمده دارد:
- سرمایه‌گذار می‌تواند بازده پول خود را به دقت محاسبه کند.
- زمان سررسید اصل و بهره گواهی نیز مشخص است.
گواهی‌های سپرده به دو بخش قابل انتقال و غیرقابل انتقال تقسیم میشوند. دارنده گواهی سپرده قابل معامله، می‌تواند آن را قبل از تاریخ سررسید در بازار به فروش برساند. به همین دلیل، این گواهی‌ها از نقدشوندگی بالایی برخوردار هستند. گواهی‌های غیرقابل مبادله، قابل فروش مجدد نیستند و دارندگان آنها در صورت نیاز به وجه نقد، تنها با مراجعه به موسسه سپرده‌پذیر و با پرداخت جریمه در نظر گرفته، می‌توانند سپرده خود را از مؤسسه خارج کنند.
ساختار بازار سرمایه کشور
ساختار بازار سرمایه به زیرمجموعه های زیر تقسیم میشود:
- سازمان بورس و اوراق بهادار
- شورای عالی بورس
- شركت بورس اوراق بهادار
- شركت بورس كالای ايران
- شركت سپرده گذاری مركزی اوراق بهادار و تسويه وجوه
- نهادهای مالی شركت مديريت فناوری بورس تهران
1.سازمان بورس و اوراق بهادار
سازمان بورس و اوراق بهادار، اولین نهاد مربوطه به بازار سرمایه در نظر گرفته میشود. این سازمان در سال ۱۳۴۰ تأسیس شد و مؤسسه‌ای غیردولتی است که دارای حقوقی مستقل بوده و از محل کارمزدهای دریافتی و سایر درآمدها اداره میشود.
2. شورای عالی بورس و اوراق بهادار
شورای عالی بورس و اوراق بهادار، برای ساماندهی و توسعه بازار بورس و اوراق بهادار و همچنین نظارت عالیه بر اجرای قانون بورس و اوراق بهادار، تشکیل شده است.
از وظایف مهم شورای عالی بازار سرمایه میتوان به تصویب سیاستهای کلان و خط مشی بازار و همچنین اعمال نظارت بر اجرای قانون بازار اوراق بهادار اشاره کرد.
3.شركت بورس اوراق بهادار
سازمان بورس و اوراق بهادار تهران در سال ۱۳۴۶ با عنوان ابزارهای متکی به بازار آزاد تأسیس شد. این شرکت به منظور تشویق بخش خصوصی برای حضور در اقتصاد تشکیل شد. مأموریت اصلی این شرکت، ایجاد بازاری منصفانه و شفاف با ابزارهای متنوع میباشد؛ همچنین نظارت بر فعالیت ناشران اوراق بهادار پذیرفته شده را نیز در دستور کار خود قرار داده است.
4.شركت بورس كالای ايران
شرکت بورس کالای ایران در مهر ماه سال 1386 با ادغام سازمان کارگزاران بورس فلزات تهران و بورس کالای کشاورزی، فعالیت خود را آغاز کرد. این بازار به چهار دسته تقسیم میشود:
1- بازار فیزیکی : در این بازار، انواع کالاهای قابل عرضه در بورس کالا مانند: مواد پتروشیمی، مواد شیمیایی، انواع مس، انواع مقاطع آهنی و. عرضه میشود.
2- بازار فرعی: کالاهایی مانند: ضایعات فلزی، املاک و . که در بازار فیزیکی پذیرش نمی‌شوند، در این بازار عرضه می‌گردند.
3- بازار مشتقه: در این بازار، قراردادهای اختیار معامله و آتی (که از نمونه های آن میتوان به آتی سکه و آتی زعفران اشاره کرد) معامله میشود.
4- بازار مالی: این بازار که قراردادهای سلف موازی استاندارد، گواهی سپرده کالایی و صندوق سرمایهگذاری کالایی و… در آن داد و ستد می‌گردد، نمونه ای از بازار بورس کالا می باشد.
برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد بورس کالا به مقاله چگونه وارد بورس کالا شویم مراجعه کنید.
5.شركت سپرده گذاری مركزی اوراق بهادار و تسويه وجوه
سپردهگذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه (سمات)، شرکتی است که امور مربوط به ثبت، نگهداری، انتقال مالکیت اوراق بهادار و تسویه وجوه را انجام می‌دهد. این شرکت از طریق افزایش کارایی پایاپای، تسویه معاملات و کاهش هزینه های معاملاتی، نقش مهمی برعهده دارد.
بازار چیست !؟ انواع بازار و هر آنچه که باید بدانید!
بازار چیست؟! واژه بازار در سال ها و دوره های مختلف معانی متعددی داشته است که در ادامه تعریف بازار و انواع بازار را شرح می دهیم. بازار به زبان ساده یک مکانی فیزیکی است که در آن فروشندگان و خریداران عمل معامله و مبادله کالا و یا خدمات را در آن انجام می دهند . در علم افتصاد سنتی ایران مکانی مسقف است که در آن اصناف گوناگون در راسته های خاص خود به داد و ستد و اشتغال می پردازند .
اگر از یک بازاریاب تعریفی در رابطه با بازار بخواهیم بازار را مجموعه ای از کلیه خریداران بالقوه و واقعی برای یک کالا و یا خدمات می داند . از نگاه اولیه و ساده بازار به مکانی گفته می شود که در آن دو یا چند طرف در خرید و فروش کالا و خدمات دخیل هستند ولی در عصری که زندگی می کنیم تعریف بازار تنها به مکانی فیزیکی و فضای مشخصی اطلاق نمی شود و الزاما نباید وجود فیزیکی داشته باشد در حقیقت بازار یک مکانیزم می باشد که به خریداران و فروشندگان این امکان را می دهد تا بتوانند دارایی های خود را نظیر دارایی های فیزیکی چون املاک و یا دارایی های مالی چون اوراق بهادر و بورس و.. را مورد معامله قرار دهند.
برای مثال بازار معاملات سهام در سطح جهانی را در نظر بگیرید در این نوع بازار معاملات و خرید و فروش به وسیله ی شبکه های مخابراتی بین المللی صورت می گیرد که حجم انبوهی از فروشندگان و خریداران در آن به معامله می پردازند و یک مکان فیزیکی نیست. دومنیک سالواتوره اقتصادان که کتاب های بسیار زیادی را در این زمینه نوشته است بازار را یک مکان مادی و فیزیکی و یا موقعیتی می داند که در آن خریداران و فروشندگان، کالا، خدمات و منابع شان را معامله می کنند .
انواع بازار از نظر دارایی ها
به طور کلی بازار از لحاظ نوع دارایی به دو دسته بازار دارایی های فیزیکی و بازار دارایی های مالی تقسیم می شود که هر یک تعاریف و زیر شاخه های خود را دارد.
انواع بازار
بازار دارایی های فیزیکی (کالا و خدمات)
بازار دارایی های فیزیکی (واقعی) یکی از انواع بازار است که در آن دارایی هایی که ماهیت فیزیکی و واقعی دارند و یا به زبان ساده تر قابل لمس هستند بین فروشندگان و خریداران مورد خرید و فروش قرار می گیرند. این دارایی ها اتومبیل، زمین، اجناس، کالا و .. را در بر می گیرد که فروشنده در ازای دریافت پول، کالا و خدمات را به خریدار می‌فروشد این بازار اولین بازار تشکیل شده به وسیله انسان هاست.
بازار دارایی های مالی
بازار دارایی هایی مالی یکی از انواع بازار است و به بازارهایی گفته می شود که در آن افراد حقیقی و حقوقی اوراق قرضه، سهام، اوراق بهادار، اوراق ضمانت مالی چون فلزات گران قیمت و .. را خرید و فروش می کنند . بازار دارایی های مالی از نظر سر رسید تعهدات مالی به دو گروه بازار پول و بازار سرمایه تقسیم می شود.
بازار پول (Money market) :
مکانی است که در آن پول و یا دارایی مالی نزدیک به پول که سر رسید کمتر از یک سال را دارند مورد داد و ستد قرار می گیرند. از مهمترین نهادهای این بازار میتوان بانک مرکزی، شرکت های تجاری، صندوق های سرمایه گذاری و … را نام برد که جهت نگهداری نقدینگی مردم تشکیل شده اند.
بازار سرمایه (Capital market) :
این نوع از انواع بازار از بازار پولی بزرگتر است و سطح وسیع تری از فروشندگان و خریداران را در بر می گیرد که اهمیت بسزایی و نقش بزرگی را در جمع آوری و تامین منابع لازم جهت سرمایهگذاری واحدهای مختلف تولیدی دارد. در این نوع بازار ابزارهای مالی نظیر اوراق قرضه یا اوراق بهادار، با سررسید بیشتر از یک سال و داراییهای بدون سررسید خرید و فروش می شوند.
بازار سرمایه خود به دو دسته ی بازار اولیه و بازار ثانویه تقسیم می شود، در بازار اولیه سهام یک شرکت یا واحد اقتصادی برای اولین بار برای خریداران و متقاضیان عرضه و منتشر می شود . بازار ثانویه یا بازار دست دوم بازاری است که در آن اوراق منتشره در بازار اولیه ، دوباره و یا چندباره مورد خرید و فروش قرار می گیرد که سبب افزایش قابلیت نقدشوندگی اوراق منتشر شده می شود.
انواع بازار از نظر عملکرد
انواع بازار
انواع بازار : بازار فیزیکی
به بازارهایی گفته می شود که وجود فیزیکی دارند نظیر مراکز خرید، فروشگاه های کوچک و بزرگ و … که در آن فروشندگان به صورت حضوری کالا و خدمات خود را به خریداران می فروشند و در ازای آن مبلغی پول دریافت می کنند.
انواع بازار : بازار مجازی
یکی از جدیدترین انواع بازار این نوع بازار غیر فیزیکی است که در آن خریداران از طریق اینترنت کالا و یا خدمات خود را خریدارای می کنند. در واقع در بازارهای مجازی طرفین معامله همدیگر را ملاقات نمی کنند و با یکدیگر هیچ تعاملی ندارند و معامله از طریق اینترنت صورت می گیرد. فروشگاه های مجازی، کانال های تلگرام که کالایی را می فروشند در دسته ی بازارهای مجازی قرار می گیرند.
بازار کالاهای واسطه
در این بازار مواد خام و اولیه مورد نیاز برای تولید نهایی کالاهای دیگر مورد معامله قرار می گیرد .
انواع بازار : بازار حراج
به این نوع بازار، بازار مزایده نیز گفته می شود که در آن فروشنده کالای خود را به بالاترین قیمت پیشنهادی از طرف متقاضی و خریدار به فروش می رساند در واقع یک حالت رقابتی برای خرید کالا در بین خریداران وجود دارد که تعداد کافی خریدار و فروشنده ، تضمین کننده رقابت است.
بازارهای پیش‌بینی‌کننده
این بازارها مکانی هستند که مبادله کالا و یا خدمات برای آینده صورت می گیرد زمانی که بازار افزایش یابد خریدار سود می برد و زمانی ضرر می کند که بازار سقوط کند.
انواع بازار : بازار سیاه
به آن دسته از بازارهایی گفته می شود که فعالیت های اقتصادی آن تحت کنترل و نظارت دولت نمی باشد این نوع بازار یک بازار غیر قانونی در هر جامعه ای است که در آن کالاهایی چون مواد مخدر ، سلاح، اعضای بدن انسان و .. مورد خرید و فروش قرار می گیرد.
انواع بازار: بازار علم و دانش
به مکان هایی اطلاق می شود که در آن محصولات مربوط به دانش معامله می شود .
بازار هدف چیست؟
انواع بازار
بازار هدف ( Target Market)، شناخت و جذب گروه خاصی از مشتریانی است که آنچه را که شما آنرا می فروشید به احتمال خیلی زیاد خواهند خرید یا از خدماتی که شما ارائه می دهید استفاده خواهند کرد. در انواع بازار ، بازار هدف بسیار مهم است چرا که موجب جذب مشتریان بالقوه و رشد کسب و کارتان می شود و می توان بازار هدف را اولین گام در شروع کسب و کارهای مختلف و افزایش رشد آنها دانست.
بسیاری از کسانی که یک کسب و کار خانگی یا کوچک دارند برای شناسایی و تعریف بازار هدف خود وقتی را صرف نمی کنند در نتیجه، پول و زمان بسیاری را برای جذب مشتری تلف خواهند کرد و برخی دیگر بازار هدف خودر را “همه” تعریف می کنند و این تعریف نیز غلط بوده و موجب تلف شدن پول و زمان آنها می شود چرا که در بازار هدف باید مشتریانی شناسایی شوند که مشخصه ، ویژگی و موقیعت های خاصی دارند و همین موارد موجب می شود که کالا یا خدمات شما مناسب آنها بوده و به احتمال قوی از آنها استفاده خواهند کرد. در مثالی می توان گفت نداشتن بازار هدف به مانند نوشتن نامه ای برای پدرتان است که به خواهرتان ارسال می شود در نتیجه خواهرتان سردرگم خواهد شد چرا که پیام اصلی به مخاطب درست ارسال نمی شود.
در مشاوره کسب و کار در پنتازوم هر آن چه که برای راه اندازی یک کسب و کار اینترنتی و یا گسترش آن نیاز دارید را دریافت خواهید کرد.
برای استفاده از بازار هدف خود سعی کنید دو نکته مهم زیر را به کار ببرید:
1- رقابت در بازارهای گوشه ای : در انواع بازار ، بازارهای هدفی وجود دارند که رقیبان شما از آنها سراغی نمی گیرند، در نتیجه در این بازارها شما موفق تر خواهید بود.
2- ایجاد کردن باشگاه مشتریان وفادار : می توان گفت که نگه داشتن مشتریان وفادار برای شما سود بیشتری از ردیابی و افزایش مشتریان جدید خواهد داشت ، شما وقتی یک مشتری را به درستی شناسایی کرده اید با فراهم کردن آنچه می خواهد ، موجب می شوید تا به برند و خدمات شما وفادار بوده و پول بیشتری را خرج نماید و شما را به آشنایان و دوستان خود نیز معرفی کند.
بخش های مختلف بازار هدف در انواع بازار کدام است؟
برای شناسایی درست مشتریان هدف و تمرکز بر آنها بازار هدف بخش های مختلفی را در برمی گیرد.
1- جغرافیایی ( کجا؟ ) : مشخص کردن خریداران براساس بخش جغرافیایی
2- جمعیت شناسی ( چه کسی؟ ) : شناسایی مشتریان هدف با تمرکز بر مشخصه هایی چون جنسیت، نژاد و سن، سطح تحصیلات ، شغل و …
3- روانشناسی ( چرا؟ ) : در نظر گرفتن ویژگی های مرتبط با شخصیت من جمله دیدگاه ها، ارزش ها، علایق یا سبک زندگی .
بازاریابی هدف در انواع بازار چیست ؟
در انواع بازار ، بازاریابی هدف جایگاهی خاص دارد و به عنوان یکی از جدیدترین بازاریابی مصرف کنندگان شناخته شده است که بر مبنای اطلاعات مختلفی از مشتریان نظیر علایق ، سرگرمی ها ، نیازها، سن و … صورت می گیرد ، بازاریابی هدف می تواند در کسب و کارهای کوچک و نوپا تاثیرات مثبت بسیاری بگذارد.
شما با شناخت بازار هدف می توانید بازاریابی خود را با ابزاری انجام دهید که بازارتان بیشتر است و از عبارات و کلماتی استفاده کنید که درباره نیاز آنها سخن می گوید در نتیجه در بازه زمانی کوتاه مشتریان زیادی را جذب خواهید کرد و نام این بازاریابی را می توان بازاریابی هدف گذاشت .
سهم بازار
انواع بازار
در انواع بازار ، میزان درصد فروش یک شرکت در یک بازه زمانی مشخص را سهم بازار می گویند . یکی از عوامل مهم تعیین کننده میزان توانایی یک شرکت در رقابت انواع بازار ، میزان سهم بازار آن است و رابطه ی مستقیمی با سود دهی دارد چرا که هر چه سهم بازار افزایش پیدا کند این امکان را به شرکت می دهد که میزان سود دهی خود را افزایش دهد همچنین هر شرکتی که سهم خود را بازار افزایش نماید نسبت به رقبای خود بیشتر و سریع تر درآمد خواهد داشت.
سهم بازار چگونه محاسبه می شود؟
1- تعیین زمانی، تعیین دوره زمانی میزان فروش ها که می تواند این دوره سه ماهه ، یک ساله و یا چند ساله باشد.
2- محاسبه درآمد کلی شرکت
3- یافتن فروش کل در بازار
پس از یافتن سه فاکتور بالا برای بدست آوردن سهم بازار باید میزان فروش یک شرکت یا یک محصول را به میزان کل فروش شرکت یا یک محصول تقسیم نماییم و عدد حاصل را بر 100 ضرب کنیم. این عدد سهم بازار شما است.
تحلیل انواع بازار
انواع بازار
تحلیل بازار (Market Analysis) ، به صورت کلی می توان گفت که تحلیل بازار به معنا بررسی و آنالیز کردن و شناخت انواع بازار ، یک صنعت و یا قسمتی از یک بازار تعریف شده است ، در تعریف بهتر می توان گفت که تحلیل بازار اطلاعات قابل فهم ، کامل و مشخصی است که موجب تعیین ویژگی های بازار هدف می شود و شما با تحلیل این اطلاعات برای آینده کسب و کارتان تصمیم می گیرید.
تحلیل بازار را می توان یکی از شاخص های کلیدی در استراتژی تبلیغات و بازاریابی در راه اندازی هر کسب و کاری دانست چرا که هر شرکت یا فردی با تهیه گزارش درستی از تجزیه و تحلیل بازار خود مسیر اصلی فعالیت های کسب و کار را به راحتی مشخص می نماید و موجب جذب مشتریان بیشتر می شود.
یک تحلیل بازار درست ، جذب سرمایه گذاران بیشتر را در پی دارد و از لحاظ مالی شرکت و کسب و کار شما را تامین می نماید چرا که سرمایه گذاران در کسب و کارهایی تمایل به سرمایه گذاری دارند که با اعداد و ارقام حقیقی آینده کسب و کار خود را پیش بینی کرده اند.
دو کاربرد تحلیل بازار در طرح یک کسب و کار:
1- سنجش آینده جایگاه یک کسب و کار در یکی از انواع بازار
2- تعیین میزان سرمایه گذاری در آن بازار و میزان توجیه اقتصادی سرمایه
بازار ثانویه چیست و چه اهمیتی دارد؟ دو هدف عمده تحلیل بازار برای سرمایه گذاران:
1-ثابت کردن شناخت کامل و درست شما از یک بازار
2- ثابت کردن میزان سود دهی قابل قبول براساس پتانسیل و سایز بازار
5 مورد مهم در تحلیل بازار:
تحلیل بازار با توجه به اطلاعاتی انجام می شود و این اطلاعات به شما کمک می کند تا به تحلیل درستی از بازار برسید:
1- بخش های مختلف بازار هدف و مشتریان آن
2- نیاز بازار
3- رقیبان
4- شناسایی موانع ورود به بازار
5- شناسایی قوانین حاکم بر بازار
با گزارش جامع کسب و کار اینترنتی پنتازوم می توانید بهترین سازماندهی را به کسب و کار اینترنتی خود بدهید و ما می توانیم به ذهن شما نظم ببخشیم.
انواع بازار : بازار بالقوه
یکی از انواع بازار ، بازار بالقوه می باشد ، تعریفی که می توان از این بازار داشت این است که بخشی از بازار بوده و می توانید آن را در آینده بدست آورید. شما با شناسایی بازار بالقوه خود می توانید موجب افزایش میزان فروش و مشتریان خود در آینده شوید.
بازار بالقوه شما می تواند شامل تمام افرادی می شود که در حال حاضر مشتری شما نیستند اما ممکن است در آینده از شما خرید کنند و یا محصولات و کالاهای جدیدی که هنوز تولید نکرده اید و یا محصولات فعلی که در آینده آنها را توسعه خواهید داد را بخرند. شما برای شناخت بازار بالقوه خود می توانید مشتریان فعلی را بسنیجد و با سنجش و بررسی یک رنج سنی بازار ثانویه چیست و چه اهمیتی دارد؟ ، موقعیت اقتصادی و نیازهای خاص به فکر توسعه محصولات و خدمات خود باشد.
برای مثال اگر محصولاتی مناسب برای افراد مجدوده سنی 25 تا 55 می فروختید محصولی جدیدی را عرضه یا توسعه دهید که مناسب برای محدوده سنی18 تا 34 باشد.
از این که تا پایان مقاله امروز پنتازوم در حوزه بازار همراه ما بودید، سپاس گزاریم. اگر نیاز به مشاوره و آموزش بازاریابی دارید و یا برای کسب و کار خود نیاز به خدمات و یا مشاوره دارید، با ما تماس بگیرید. شماره پشتیبانی: 09223896531
"بازار سهام" و "اوراق قرضه" دو رکن بازارهای مالی
بازارهای مالی از اهمیت بالایی در سیستم اقتصادی یک کشور برخوردار است زیرا می تواند با انتقال سرمایه از صاحبان سرمایه به تولیدکنندگان نیازمند، به رشد اقتصادی کشور کمک کند.
به گزارش خبرنگار ایمنا ؛ سه مقوله پول، ارز و بانکداری از جمله مهمترین مباحث موجود در علم اقتصاد است که فهم آن در دنیای امروز یکی از نیازهای بشر محسوب میشود. در همین راستا، فردریک میشکین ، یکی از سرشناس‌ترین اقتصاددانان آمریکایی، کتابی را به رشته تحریر درآورده است که به کوشش علی جهانخانی و علی پارسائیان به فارسی برگردانده شده و بخشی از مناسب‌ترین مطالب آن را در سلسله خلاصه کتاب‌های اقتصادی بیان خواهیم کرد.
در ادامه خلاصه پیشین این کتاب، به بررسی سیستم مالی به عنوان یکی از مهمترین بخش‌های یک نظام اقتصادی پرداخته میشود. وظیفه اصلی بازارهای مالی، انتقال وجه نقد یا پول اضافی موجود یا پس انداز افراد به کسانی است که تصمیم به خرج کردن بیش از درآمدشان دارند.
معمولاً خانوارها در زمره کسانی هستند که پول خود را پس انداز کرده و آن را در اختیار دولت و شرکتها به عنوان وام قرار می‌دهند. در مواردی که تأمین مالی به صورت مستقیم انجام می‌گیرد، گیرندگان وام نیز مستقیماً در بازارهای مالی و از طریق فروش اوراق قرضه اقدام به تأمین مالی میکنند و این اوراق باعث میشود وام دهندگان ادعایی نسبت به درآمدها یا داراییهای وام گیرنده پیدا کنند. بنابراین این اقلام (اوراق قرضه) برای خریداران جزو دارایی‌ها و برای انتشار دهندگان جزو بدهی‌ها محسوب میشود.
در واقع اوراق قرضه یا اوراق بدهی، نوعی اوراق بهادار است که در آن انتشار دهنده متعهد میشود در زمان‌های مشخصی مبالغی را به دارنده آن اوراق پرداخت کند.
بازارهای سهام و اوراق قرضه
بازارهای مالی از ارکان مختلفی تشکیل شده که بازار سهام و اوراق قرضه بخشی از آن است. هر فرد یا شرکتی به دو روش می‌تواند از بازارهای مالی پول مورد نیاز خود را تهیه کند. در روش اول شخص با انتشار اوراق قرضه به تهیه پول مورد نیاز خود مبادرت می‌کند که میتوان آن را به این گونه تعریف کرد" قراردادی دو طرفه که میان وام دهنده (صاحب سرمایه) و وام گیرنده بسته میشود و به موجب آن گیرنده وام متعهد میشود مبالغ مشخصی را به عنوان بهره پرداخت کرده و در تاریخ سررسید نیز اصل مبلغ بدهی را بازگرداند.
تاریخ سررسید در تعریف فوق به زمانی اشاره دارد که اوراق قرضه مذکور منقضی شده و اصل پول به صاحب سرمایه (وام دهنده) باز می‌گردد. بر اساس همین زمان میتوان اوراق قرضه را به سه قسمت اوراق کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت تقسیم کرد. اوراق قرضه کوتاه مدت اوراقی است که زمان سررسید کمتر از یکسال دارند. اوراق قرضه بلندمدت دارای سررسید بین یک تا ۱۰ سال و اوراق قرضه بلندمدت نیز سررسید بیش از ۱۰ سال دارد.
اما روش دوم برای تأمین سرمایه از بازار سهام انتشار سهام یا حق مالکیت شرکت است. در این روش سهامداران در عایدی سالانه شرکت، شریک بوده و بنابراین در زمان‌های مشخصی که معمولاً یک ساله است، سود تقسیمی به آنها تعلق می‌گیرد. لازم به ذکر است این نوع اوراق قرضه بدون تاریخ سررسید است.
شاید به نظر برسد استفاده از روش دوم، برای سرمایه‌گذاران مقرون به صرفه‌تر باشد اما باید توجه داشت که عیب عمده سرمایهگذاری در سهام به جای اوراق قرضه این است که سهامدار به عنوان آخرین مدعی یا ذی نفع شرکت محسوب میشود. در واقع این افراد زمانی می‌توانند از سود تقسیمی شرکت بهره‌مند شوند که شرکت تمام بدهی‌های خود را پرداخته باشد و در انتها اگر چیزی باقی بماند به مقدار سهامی که در اختیار سهامداران وجود دارد میان آنها تقسیم شود.
اما به جز معایبی که ذکر شد، این اوراق مزایایی نیز دارد. به عنوان مثال دارنده سهام شرکت می‌تواند به صورت مستقیم از افزایش سودآوری شرکت یا افزایش ارزش داراییهای آن بهره‌مند شود در صورتی که اوراق قرضه مبالغ ثابتی را برای دارندگان آن به ارمغان می‌آورد.
بازارهای اولیه و ثانویه
در بیان بخش‌های مختلف بازارهای مالی باید به این نکته نیز اشاره داشت که دو بازار اولیه و ثانویه در زیر مجموعه بازارهای مالی وجود دارد که در ادامه به تعریف هر دو پرداخته میشود.
بازار اولیه یا بازار دست اول یک بازار مالی است که در آن اوراق بهادار سهام یا اوراق قرضه، به نخستین خریداران (به وسیله شرکت یا سازمان‌های دولتی) فروخته میشود اما بازار ثانویه یا بازار دست دوم، یک بازار مالی است که در آن اوراق بهاداری که در گذشته منتشر شده و دست دوم است خرید و فروش میشود.
بانک سرمایه گذار ، یک نهاد مالی بسیار مهم است که از طریق تعهد به خرید اوراق بهادار در بازار اولیه، شرکتها را یاری می‌دهد. به عبارت دیگر زمانی که سهامی تازه انتشار یافته توسط مردم مورد استقبال قرار نمی‌گیرد، این بانک، خود، این سهام را به قیمت تضمین شده خریداری می‌کند.
در ادبیات مالی دو واژه کارگزار و معامله‌گر نیز وجود دارد که نقش مهمی در بازار سهام ایفا می‌کند. کارگزار نماینده سرمایه‌گذاران است که خریدار و فروشنده را به یکدیگر می‌رساند. معامله‌گر نیز کسی است که اوراق بهادار را به قیمت اعلام شده از فروشندگان خریداری می‌کند و به قیمت‌های اعلام شده به خریداران می‌فروشد.
دو موردی که در بالا اشاره شد جزو مهمترین بخش‌های بازار ثانویه به شمار میرود زیرا با فراهم کردن امکان معامله اوراق بهادار شرکتها، قدرت نقدشوندگی آنها را افزایش داده و در نهایت مطلوبیت معامله بیشتر میشود.
دیدگاه شما