ریسک‌پذیری در سرمایه گذاری
ریسک پذیری از جمله صفات و ویژگی های افراد موفق است و این در حالی است که افراد موفق بسیاری از دستاورد های خودشان را مدیون این صفت میدانند. از آنجایی که ریسک پذیری کمک بسیاری در رسیدن به اهداف و آرزو های ما میکند پس اهمیت یادگیری مهارت ریسک کردن نیز بالا میرود. در این مقاله سعی داریم تا مفهوم دقیق ریسک پذیری را مطرح کنیم تا با آگاهی بیشتر این مهارت را تقویت کنید.
شروع هر کاری همیشه سخت بوده و هست. به یاد دارید وقتی که در پایه اول بتدایی تحصیل می‌کردید، چقدر سختی کشیدید تا توانستید خواندن و نوشتن را یاد بگیرید. ساده نبود که هر روز کلی تکلیف و سر مشق را کامل کنید، اما این کار را کردید. وقتی که یک سال بزرگ‌تر شدید، دیدید که پایه دوم چقدر ساده‌تر از پایه اول بوده است! یعنی فقط کافی بود که قدم اول مدرسه را محکم و قوی بردارید. خب، ریسک پذیری هم همینطور است. اگر محکم شورع کنیم به ریسک کردن. نتایج خوب از در و دیوار بر سر شما فرود می‌آیند. پس برای این که یک شروع قوی داشته باشیم، حتماً مقاله راه‌های افزایش اعتماد به نفس را مطالعه کنید.
بزرگ‌ترین-ریسک-این-است-که-هیچ-ریسکی-نکنی
ریسک پذیری
به عدم اطمینان و آگاهی از نتیجه ی یک عمل، ریسک می‌گویند. ریسک کردن، یکی سخت‌ترین کارهایی است که هر کسی شهامت انجام آن را ندارد و نمی‌تواند خطر آن را به جان بخرد. مثلاً کسی که می‌خواهد عمل جراحی قلب باز انجام دهد باید ریسک کند. ریسک عمل قلب باز آنقدر زیاد است که هر دکتری برای انجام آن دست به تیغ جراحی نمی‌برد. اصلاً کمتر دکتری وجود دارد ریسک‌پذیری در سرمایه گذاری که ریسک انجام این کار را بپزیرد. با این که ریسک یکی از واژه‌های پر کاربرد بین گفت و گوهای ما است، اما ریسک پذیری انجام کارها آنقدر مشکل است که فقط در حد حرف آن را نگه می‌داریم.
مهارت خطر پذیری را به سادگی می‌توان در خود ایجاد کرد. اما به یاد داشته باشید که شهامت در انجام این کار حرف اول را می‌زند. منظورم این نیست که بی گدار به آب بزنید و بدون هیچ فکر و اندیشه‌ای ریسک کنید و سرمایه گذاری کنید. نه اصلاً، حتماً تا انتها مقاله را بخوانید، خواهدی دید که این کار بدون ندیشه چیزی نیست جز حماقت!
تمایل-به-ریسک-کردن-در-کارها-ممکن-است-کم-یا-زیاد-باشد
ریسک پذیری چیست؟
ریسک پذیری (Risk-taking) واژه ای است که امروزه در بسیاری از مکالمات روز مره از آن استفاده می‌شود. ریسک پذیر بودن یک ویژگی و صفت درونی انسان ها است که از بدو تولد در وجود آن ها نهادینه شده است.
شاید این سوال برای شما پیش آید که چرا با وجود ذاتی بودن ریسک پذیری برخی از افراد این ویژگی را ندارند یا بسیار در وجودشان کمرنگ است. شاید به این خاطر است که در کودکی والدین و اطرافیان با ایجاد ترس هایی باعث کمرنگ شدن این ویژگی در آن ها شده اند که در بزرگسالی این ویژگی به شکلی کمرنگ نمایان شده است.
اگر بخواهیم بهتر به این موضوع بپردازیم باید ریسک‌پذیری در سرمایه گذاری بگوییم که ریسک پذیری یعنی حرکت از نقطه A به نقطه B بدون اینکه تا حالا آن را تجربه کرده باشیم. ریسک پذیری ترسی را نیز به همراه خودش دارد. ترسی که به علت این حرکت از نقطه A به نقطه B بوجود آمده است.
دلیل ایجاد این مدل ترس ها به خاطر ناشناخته بودن نقطه B است چرا که ذهن انسان به گونه ای است که در مقابل چیزها و مکان های ناشناخته کمی محتاط است. از آنجایی که ذهن ما وظیفه دارد از ما در مقابل هرگونه تهدیدی محافظت کند پس برای انجام کارهای ناشناخته نیز این ترس را در ما ایجاد میکند و ما را از انجام آن به نوعی دور میکند.
ریسک-پذیری-یعنی-انجام-دادن-کاری-بدون-این-که-نتیجه-آن-را-بدانید
آیا ریسک پذیری ترس دارد؟
قطعاً ریسک پذیر بودن ترس دارد اما این نوع ترس ها حقیقت ندارند و در واقع به خاطر مکانیزم و عملکرد ذهن هستند که این ترس ها ایجاد می‌شود. در مقاله ترس چیست؟چرا می ترسیم؟ به صورت مفصل به ابعاد مختلف ترس و همچنین راه های مقابله با ترس پرداخته ایم که حتماً نباید فراموش کنید آن را بخوانید.
در واقع ذهن به گونه ای خلق شده که انسان را از خطر حفظ کند و در همین حالت موجود، در یک نقطه امن بدون حرکت نگاه دارد. چرا که حرکت و تجربه کردن کارهای مختلف ممکن است آسیبی به شما وارد کند و ذهن وظیفه خودش می‌داند تا شما را از این خطرات دور کند. البته این گونه خطرات در بیشتر مواقع فقط ساخته ذهن است و احتمال وقوع آن ها به شدت پایین است.
ریسک پذیری باعث رشد و پیشرفت می‌شود
تحقیقاتی که دانشمندان انجام داده اند متوجه این شده اند که بیشتر ترس ها واقعی نیستند و ذهن انسان این ترس ها را برای او نمایان میکند. همانگونه که گفته شد ذهن نسبت به ناشناخته ها از خود واکنش تدافعی نشان می‌دهد و سعی دارد افراد را در محدوده امن خودشان که تجربه نکردن ناشناخته هاست باقی بگذارد.
ناشناخته ها برای افراد یک چالش به حساب می‌آیند که با رفتن به این چالش ها و ریسک ها در واقع تجربه میکنند و در این حالت است که تغییر و رشد صورت می‌گیرد.
پس برای رشد قطعاً به ریسک در زندگی و رفتن به دل چالش ها نیاز است. همچنین که بسیاری از اساتید اهل فن می‌گویند که زندگی که بدون ریسک و چالش رشدی در پی آن ندارد و رشدی اگر نباشد مسلماً موفقیتی هم نخواهد بود.
ریسک پذیری باعث تغییر می‌شود
چرا باید ریسک پذیر باشیم؟
ریسک کردن و ریسک پذیری آثار بسیار مثبت زیادی دارند. البته ریسک راهبردی است که می‌تواند تأثیرات شگفت انگیزی را روی زندگی شما داشته باشد. از آثار این دو پدیده‌ای که امروزه بیشتر در بورس کاربرد دارند، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.
موقعیت های مناسب
موقعیت های مناسب همیشه در پس ریسک ها قرار دارند که با ریسک پذیری اتفاق می‌افتد. همچنین بسیاری از افراد موفق تنها علت موفقیت خودشان را ریسک پذیر بودنشان میدانند و از این غافل نیستند که تجربه ناشناخته ها نه تنها باعث رشد آن ها و رسیدن به موفقیتشان می‌شود بلکه زندگی آنها را نیز تغییر داده و رو به بهتر شدن می‌برد. بسیاری از افراد موفق مثل وارن بافت ریسک در سرمایه گذاری را انجام دادند که فراز و نشیب‌های زیادی را در آن داشتند.
ریسک پذیری فرصت ساز است
افزایش اعتماد به نفس
از دیگر آثار ریسک پذیری این است که باعث افزایش اعتماد به نفس می‌شود. کسی که ریسک میکند تقلید کننده نیست و خودش رهبری خودش را بر عهده گرفته است که این نشان از اعتماد به نفس بالای اوست. افرادی که رهبری خودشان را بر عهده دارند تحت تاثیر گفته های اطرافیان خود قرار نمی‌گیرند و از مسیر رشد ریسک‌پذیری در سرمایه گذاری دست بر نمی‌دارند.
در حقیقت افرادی که اعتماد به نفس بالایی ندارند و در انجام کارهایشان از افرادی که هیج تخصصی ندارند مدام راهنمایی می‌گیرند که از به خطر افتادن دوری کنند. اما غافل از اینکه این تقلید از افراد ناآگاه نه تنها آن ها را به موفقیت نمی‌رساند، بلکه به شکست و خودکم بینی ریسک‌پذیری در سرمایه گذاری هم منجر می‌شود که همه این مسائل از اعتماد به نفس افراد کم میکند.
برای افزایش این اعتماد به نفس و تقلید نکردن از افراد نا آگاه و غیر متخصص، باید سعی کنند از ریسک ها و چالش های کوچک شروع کند تا با موفقیت در این ریسک های کوچک به مرور باعث افزایش خود باوری و اعتماد به نفسشان شوند. همچنین یکی از راه‌های افزایش این مهارت در خود، تقلید از روی افراد افرادی است که این ویژگی را در خود دارند. خوشبختانه، ما مقاله را تحت عنوان ویژگی های افراد با اعتماد به نفس بالا برای شما نوشته‌ایم که تقلید از روی این ویژگی‌ها می‌تواند اعتماد به نفس شما را حد بالایی افزایش دهد.
ریسک پذیری اعتماد به نفس را افزایش می‌دهد
ریسک پذیری در دیدگاه افراد موفق
افرادی که دید مثبتی نسبت به ریسک کردن دارند میدانند که چیزی به اسم شکست وجود ندارد و در همه ریسک کردن ها یادگیری وجود دارد و اینها باعث رسیدن به موفقیت می‌شود. پس از ریسک کردن نمی‌ترسند و با آغوشی باز به استقبال آن می‌روند. قبل از این که برویم سراغ مثال دیدگاه جناب گیتس از این قضیه، آیا نقشه‌ای برای موفقیت خود کشیدهاید. اگر جوابتان نه است حتماً مقاله نقشه راه موفقیت را بخوانید. اگر هم بله هست، بهتر است که نگاهی داشته باشید ببینید نقشه‌ای که کشیدهاید صحیح است یا غلط؟
به عنوان مثال بیل گیتس وقتی مایکروسافت را تأسیس کرد خطرات و ریسک های بسیاری را به جان خرید. او مجبور شد برای ایجاد مایکروسافت دانشگاه را ترک کند. غول کامپیوتری دنیا با توجه به دیدگاه خودش که کامپیوتر شخصی را ابزاری مفید در هر دفترکار و خانه می‌دانست، ریسک بزرگی را پذیرفت.
بیل گیتس قدم در مسیری ناشناخته نهاده بود و برای رسیدن به موفقیت دست از تلاش بر نمی‌دارد. در نتیجه، همه این تلاش‌ها زمانی که شرکت بیل گیتس به غول تکنولوژی به ارزش میلیاردها دلار در دنیا تبدیل شد، جبران شد.
همچنین هنری فورد مخترع مشهور خودرو، مسیری بسیار تخیلی را در پیش گرفت. او قیمت‌ها را به طرز شدیدی کاهش داد اما توانست تقاضای خرید برای مدل T را برآورده کند. مدیر عامل کارخانه فورد مجبور شد برای رفع نیازهای مصرف‌کننده دست به خطر بزرگی بزند. او زمان‌های کاری را کاهش داد ولی حداقل دستمزد را برای کارگران افزایش داد تا بهره‌وری افزایش یابد. این اقدام فورد گرچه اقدامی خطرناک به نظر می‌رسید ولی توانست دنیای خودرو را فتح کند.
همانگونه که مشخص است این افراد بزرگ و نامدار در دنیا، با رفتن به دل ریسک توانستند به این جایگاه و موقعیت های مناسب دست پیدا کنند.
مدیریت ریسک
تفاوت ریسک پذیری و ریسک کردن
شاید در نگاه اول فکر کنید که ریسک پذیری همان ریسک کردن است اما باید بدانید که تفاوتی بین این دو وجود دارد. همانگونه که مطرح شد ریسک پذیری یک ویژگی است که از بدو تولد همه ی افراد وجود دارد همچنین ریسک پذیری در انسان ها یک صفت است.
اما ریسک کردن به نوعی یک مهارت است همانند دیگر مهارت هایی که در زندگی می‌توانیم با آگاهی و تمرین آن را کسب کنیم. بنابر این ممکن است هر فردی ویژگی ریسک پذیری را دارا باشد اما در ریسک کردن که یک مهارت است ضعف داشته باشد.
به عنوان مثال پر خاشگری و زود از کوره در رفتن یک صفت اخلاقی است اما اینکه چقدر با اصول و راه کارهای مدیریت خشم آشنا هستید یک مهارت است که به این ترتیب ریسک پذیری با مهارت ریسک کردن متفاوت است که افراد بسیاری تفاوت این دو را به خوبی نمی‌دانند.
ریسک پذیری یک ویژگی است
فرق بین ریسک پذیری و حماقت
بین ریسک پذیری و حماقت یک فرق کوچکی وجود دارد که بعضاً ممکن است اشتباه گرفته شود. افراد ریسک پذیر برای کاری که قصد انجام آن را دارند تحقیق میکنند و تا خودشان به مسئله واقف نشده باشند، کار را شروع نمی‌کنند.
ولی افرادی که حماقت میکنند افرادی هستند که بی گدار به آب می‌زنند و بدون تحقیق شروع به انجام آن کار میکنند و غالباً سعی دارند که با این مدل از کارها خودشان را با اعتماد به نفس بالایی نشان دهند. اما آن ها اعتماد به نفس کاذب دارند و سعی دارند خود را به دیگران اثبات کنند.
پس ریسک کردن به این معنا نیست که بدون هیچ تحقیق و در نظر گرفتن جوانب مختلف به میدان برویم و شروع به انجام کار کنیم. بلکه باید به کمک مهارت مدیریت ریسک در شرایط های مختلف تصمیم های درستی را بگیریم .
در نهایت ریسک پذیری…
ریسک پذیری یکی از آن دسته مهارت‌هایی است که می‌تواند شما را به موفقیت‌های بزرگی برساند. در حقیقت تنها رازی که بین افراد موفق وجود دارد، ریسک کردن است. اصلاً ریسک کردن به زندگی آنها گره خورده است. به عبارتی عادتی را برای خودشان به وجود آورده‌اند که وقتی موقعیت خطراناکی را حس میکنند، ریسک آن را می‌پذیرند و شروع به انجام آن میکنند.
خلاصه، زندگی بدون ریسک کردن معنی ندارد. اگر ریسک نکنید، زندگی یک نواختی را خواهید داشت و زیاد از آن موقعیتی که در آن هستید راضی نخواهید بود. ریسک پذیری پنجره‌ای جدیدی رو به سوی زندگی است. پنجره‌ای که اگر آنها را باز کنید، حتماً اتفاقات خوب در انتظار شما خواهد بود.
ریسک پذیری چیست ؟!
به زبان ساده ریسک پذیری یعنی انجام کاری که تا حالا آن را انجام نداده و تجربه و آگاهی کامل نسبت به آن نداریم.
در گفت و گو با افراد موفق متوجه میشویم یکی از علت های موفقیت هایشان جرأت فراوان آنها برای ریسک کردن در کارهایی بوده که دیگران اصلا به آنها علاقه ای نداشتند : به عنوان مثال سرمایه گذاری در کاری که کمتر کسی سمت آن میرود و اکثرا آن را کاری پر ریسک میدانند.
ریسک همیشه به موفقیت ختم نمیشود حتی ریسک های قابل پیش بینی !
به جای فرار از این واقعیت سعی کنید بر نگرانی ناشی از ریسک کردن غلبه کنید احتمال شکست را در نظر بگیرید و وقتی شکست خوردید از آنها تجربه کسب کنید.
اکثر افراد دوست دارند بیشتر اوقات در حاشیه امنیت باشند حاشیه امنیت جایی است که افراد در آن دور از ریسک پذیری و چالش هستند. زندگی این افراد روال مشخصی دارد٬ کارهایی که این افراد در زندگی انجام میدهند اغلب یکنواخت و تکراری و بدون ریسک است.
فرصت های عالی همیشه همراه با ریسک هستند
کمتر کسی است که شما را به سمت ریسک کردن تشویق کند اما باید توجه داشت که برخی از ریسک ها فرصت های بسیار خوبی برای ما فراهم میکنند با پذیرش این ریسک ها است که می توان از این فرصت ها استفاده کرد مثلا سهام های پر ریسک که میتوانند سود بسیار زیادی در مدت کوتاه به ما بدهند. (البته این بدان معنی نیست که بدون آگاهی و دانش کافی از سهم آن سهم را بخرید. باید به یاد داشته باشید که تفاوت عمیقی بین جهل و ریسک پذیری وجود دارد.)
ریسک پذیری و تجربه
افرادی که اعتماد به نفس بیشتری دارند کاری های پر ریسک بیشتری انجام میدهند این افراد ترسی از شکست ندارند چون میدانند که شکست ها هستن که تجربه ها را میسازند و تجربه ها هستن که افراد موفق را میسازند.
تفاوت افراد موفق و ناموفق در تفاوت دیدگاه های آنها نسبت به تجربه است.
افراد موفق با شکست اول ناامید نمی شوند و به تلاش خود ادامه میدهند و در ادامه از تجربیات گران بها خود استفاده میکنند اما افراد ناموفق در همان مراحل ابتدایی شکست ناامید می شوند و دست از تلاش برمیدارند و به سمت کارهای بدون ریسک و یکنواخت متمایل می شوند.
تقویت ریسک پذیری
پذیرفتن این موضوع که شکست خوردن امری طبیعی است به قدرت ریسک پذیری ما کمک خوبی میکند ولی چیزی که مهم می باشد٬ این است که بعد از شکست خوردن ناامید نشده و با انگیزه بیشتر رو به جلو حرکت کنیم.
قبل از تصمیم گیری در صحبت با دیگران باید حرف های منطقی انها را در نظر بگیریم و به حرف های غیر منطقی و منفی گرایانه انها توجهی نکنیم ، یادمان باید باشد که مردم بیشتر دوس دارند در ناحیه امن باشند و از ریسک کردن هراس دارند به همین علت سعی در منصرف کردن شما دارند.
یکی از راه ها برای تقویت ریسک پذیری در بورس شروع کردن از ریسک های کوچک است باید به طور منطقی ریسک هر کاری را بسنجیم و برای مثال با سرمایه گذاری در سهامی دفاعی و بنیادی شروع کنیم.
به یاد داشته باشید که پیشرفت در تمامی مراحل زندگی نیاز به تقویت روحیه ریسک پذیری دارد.
از بازارهای کم ریسک و پرریسک تا جذاب و لاتاری / راهنمای سرمایه های سرگردان!
شهروند نوشت:«خودرو»، «مسکن»، «طلا و ارز»، «بازار سرمایه»، «ارز دیجیتال» و «سپرده بانکی» از جمله گزینه‌های سرمایه‌گذاری در زمان تورم است که از آنها به‌عنوان راهکارهای مناسب برای حفظ ارزش پول و نقدینگی یاد می‌شود؛ به‌طوری که افراد برای در امان ماندن از طوفان تورمی در اقتصاد کشور یکی از این بازارها را برای حفظ نقدینگی خود در مرحله اول و در گام بعدی کسب سود بیشتر انتخاب میکنند.
اما در این میان، پرسش اصلی این است که نقدینگی را در چه بازاری سرمایه‌گذاری کنیم که از کاهش ارزش ناشی از تورم مصون بمانیم؟ «شهروند» این پرسش را در گفت‌وگو با کارشناسان و تحلیلگران بازار بررسی کرده است.
سرمایه‌گذاری در زمان تورم با سرمایه‌گذاری در دوران رکود یا رونق اقتصادی متفاوت است و هر کدام از بازارهای مالی با توجه به شرایط اقتصادی ممکن است دارای نوسانات متفاوتی باشند. موضوعی که بهنام صمدی، تحلیلگر اقتصادی نیز در گفت‌وگو با «شهروند» به آن اشاره دارد. او معتقد است که هر کدام از بازارهای اقتصادی دارای مولفه‌های خاص خود هستند و هر بازار جزییات خاص خود را دارد. صمدی همچنین برای سرمایه‌گذاری، علاوه بر تفاوت در مولفه‌های هر بازار، ویژگی‌های فرد سرمایه‌گذار را هم ریسک‌پذیری در سرمایه گذاری دارای اهمیت می‌داند. او در این‌باره می‌گوید: «روحیه فرد و میزان ریسک‌پذیری و آگاهی او نسبت به بازار نیز از موضوعات مهمی است که در فرآیند سرمایه‌گذاری مهم است.»
از نگاه این تحلیلگر، علاوه بر مولفه‌های بازار، ویژگی‌های فرد سرمایه‌گذار و عوامل و شاخص‌های اقتصادی – سیاسی نیز در حرکت صعودی و نزولی یک بازار مهم است. صمدی معتقد است که در شرایط کنونی، نتیجه مذاکرات هسته‌ای مهم‌ترین عامل در صعود یا نزول بازارهای سرمایه‌گذاری به شمار می‌آید. او در گفت‌وگو با «شهروند» به بررسی تاثیر این موضوع بر بازارهای مختلف پرداخته است.
مسکن، سرمایه‌گذاری مطمئن با شیب ملایم
بازار مسکن یکی دیگر از گزینه‌های مناسب در کشور است که با یک فاصله زمانی، خود را با نرخ دلار و تورم هماهنگ میکند. به اذعان کارشناسان، بازار مسکن، بازاری مطمئن با شیب ملایم است که هم می‌تواند کالایی مصرفی به شمار آید و هم قیمت آن با توجه به تورم افزایش می‌یابد. مساله‌ای که بهنام صمدی نیز در تحلیل بازار مسکن به آن اشاره دارد.
این تحلیلگر بازار درباره پیش‌بینی خود از آینده بازار مسکن می‌گوید: «بازار مسکن از معدود بازارهای است که خود را کاملا با تورم تطبیق می‌دهد. در آینده نزدیک به نظر من اگر توافق حاصل شود، بازار مسکن کاهش نمی‌یابد، اما در حالت رکود قرار می‌گیرد. اگر هم تغییرات در عوامل سیاسی – اقتصادی رخ ندهد با شیب ملایم و منطبق با تورم افزایش می‌یابد.»
ریسک پایین و کالای مصرفی بودن از جمله مزایای سرمایه‌گذاری در بازار مسکن به اذعان فعالان این حوزه است. طبق گزارش بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، تعداد واحدهای معامله‌شده در خرداد ماه ۱۴۰۱ در شهر تهران نسبت به خرداد ماه سال گذشته ۳۲/۳ درصد افزایش داشته است که نشانگر افزایش تمایل به سرمایه‌گذاری در این بازار است.
ارز و سکه، پر ریسک و پر التهاب
سرمایه‌گذاری در بخش ارز و طلا در دنیا رایج است. در ایران نیز این سرمایه‌گذاری هنگام بحران‌های اقتصادی، از جمله سرمایه‌گذاری‌های پرسود بوده است. اما ریسک بالای این بازار باعث شده است که بسیاری از کارشناسان ورود به آن را توصیه نکنند. علاوه بر این، تاثیر منفی این سرمایه‌گذاری در اقتصاد کشور نیز باعث بی‌میلی نسبت به آن شده است.
بهنام صمدی درباره پیش‌بینی خود از آینده این بازار سرمایه‌گذاری می‌گوید: «در بازار طلا دو فاکتور داخلی یعنی نرخ برابری دلار به ریال و فاکتور خارجی قیمت اونس جهانی تاثیرگذار است. تقریبا قیمت جهانی طلا ثابت است و آنچه بر بازار طلا و سکه تاثیر می‌گذارد قیمت ارز است. قیمت ارز کاملا وابسته به موضوع برجام است. اخبار منتشرشده نیز در این بازار تاثیر می‌گذارد. من این بازار را در حال حاضر بازار مطمئنی برای سرمایه‌گذاری نمی‌دانم. ریسک سرمایه‌گذاری در این بازار بسیار بالاست.»
از نگاه این تحلیلگر، این بازار در صورت احیای برجام با کاهش روبه‌رو خواهد شد و در غیر این صورت نیز یک افزایش ملایم را تجربه خواهد کرد.
بورس، سرمایه‌گذاری جذاب
بازار سهام یکی دیگر از راه‌های سرمایه‌گذاری به شمار می‌آید؛ روشی مرسوم در دنیا. این بازار سرمایه‌گذاری با توجه به آثار مثبت اقتصادی مورد حمایت دولت‌ها نیز بوده است. بهنام صمدی معتقد است که بازار سرمایه تقریبا در کف قیمتی خود قرار دارد و این بازار چه در صورت احیای برجام و چه پایان مذاکرات، بازاری جذاب برای سرمایه‌گذاری است. به اذعان کارشناسان، واقعیت بازار سرمایه همراه با ریسک است و با برخی دیگر از سرمایه‌گذاری‌ها، همچون سپرده‌های بانکی، متفاوت است و همین مساله بیانگر این مهم است که در بازار سهام باید آموزش‌های لازم را ببینیم. موضوعی که صمدی نیز بر آن تاکید دارد.
بورس ایران در سال ۹۸ و پنج ماه ابتدایی سال ۹۹ رکوردهای بی‌نظیر و بازدهی چشمگیری در کارنامه خود به ثبت رساند و رشد خوب و بی‌سابقه‌ای داشت. مقایسه آماری نیز نشان می‌دهد بورس بهترین عملکرد را در مقایسه با سایر روش‌های سرمایه‌گذاری در طول پنج سال ۱۳۹۵- ۱۴۰۰ داشته است. طی همین مدت، طلا با بازدهی ۸۳۳ درصد، مسکن با ۶۵۱ درصد، دلار با ۵۷۴ درصد و سپرده‌های بانکی با ۹۲ درصد در رتبه‌های بعدی قرار گرفته‌اند.
«خودرو»، اسیر لاتاری!
سرمایه‌گذاری در بازار خودرو در بسیاری از کشورهای جهان موضوع رایجی نیست. به اذعان بسیاری از کارشناسان، خودرو کالایی مصرفی است که در کشور ما تبدیل به کالایی سرمایه‌ای شده است. موضوعی که بهنام صمدی نیز در گفت‌وگو با «شهروند» به آن اشاره دارد. این تحلیلگر، سرمایه‌گذاری در بازار خودرو را امری خارج از قاعده می‌داند که مقتضیات شرایط کنونی باعث رونق آن شده است. او در این‌باره می‌گوید: «شرایط قرعه‌کشی خودرو و بازار لاتاری آن باعث شده است که افراد تمایل به سرمایه‌گذاری در این بازار داشته باشند. این بازار به‌شدت وابسته به دلار و موضوع برجام است. اگر تحریم‌ها برداشته شود قطعا این بازار با نوسان روبه‌رو خواهد شد.»
بررسی‌های آماری نیز از بازدهی بازارهای مختلف در ایران نشان می‌دهد که بازار خودرو در مقایسه با بازار سرمایه، سودآوری کمتری داشته است.
ارزهای دیجیتال در سراشیبی سقوط
ارزهای دیجیتال نیز یکی از بازارهای نوین سرمایه‌گذاری است. این عرصه به دلیل ویژگی‌های منحصربه‌فرد توجه بسیاری در سراسر جهان به خود جلب کرده است. بازاری که روزهای خوبی را طی نمی‌کند. موضوعی که بهنام صمدی نیز به آن اشاره دارد: «بازارهای ارزهای دیجیتال وابسته به سیاست‌های بانک‌های مرکزی کشورها به خصوص بانک مرکزی آمریکا ( فدرال رزرو) است. افزایش نرخ ۴ درصدی بهره و سیاست‌های این‌چنینی توسط این بانک مرکزی باعث سرکوب و نزول این بازار شده است.»
البته به اذعان کارشناسان، ریسک سرمایه‌گذاری در ارزهای دیجیتال نیز از بسیاری بازارهای دیگر بیشتر است. از نگاه آنان، این ریسک با توجه به تکنولوژی‌محور بودن این حوزه و تغییرات سریع آن، به دانش و مهارتی بسیار نیاز دارد.
سپرده‌گذاری، کم‌ریسک و معقول
سپرده‌های بانکی و صندوق‌ها درصد بالایی از حجم سرمایه‌گذاری‌ها را در ایران در اختیار دارند. مشخص‌بودن میزان سود، این روش را برای افرادی که به‌شدت ریسک‌گریز هستند، مناسب کرده است. همچنین این روش در شرایطی که روند صعودی و نزولی بازارها مشخص نیست، پرطرفدار است؛ مساله‌ای که بهنام صمدی، تحلیلگر اقتصادی نیز به آن اشاره دارد.
او می‌گوید: «در شرایط کنونی، سرمایه‌گذاری در بانک و صندق‌های سپرده‌گذاری کم‌ریسک‌ترین گزینه است.» این روش که از قدیمی‌ترین روش‌ها نیز به شمار می‌آید، دارای التهاب و نوسانات صعودی و نزولی نیز نیست و سود سرمایه‌گذاری در آن دارای درآمد ثابت است و معمولا به صورت ماهیانه واریز می‌شود.
ضرورت ورود آگاهانه و مهارت‌محور در سرمایه‌گذاری
محمدمهدی زارع‌پور، تحلیلگر بازار، نیز در گفت‌وگو با «شهروند» به مولفه‌های یک سرمایه‌گذار موفق اشاره دارد. آگاهی، مهارت و صبر در سرمایه‌گذاری سه مولفه‌ای است که این تحلیلگر در موفقیت یک سرمایه‌گذار تاثیرگذار می‌داند. او در این‌باره می‌گوید: «در موضوع زمان سرمایه‌گذاری، سنجش‌ها و شاخص‌های متعددی مطرح شده است. میزان امنیت سرمایه، ریسک‌پذیری، رقابتی‌بودن، سنجش میزان دخالت نهادهای دولتی و موضوعاتی همچون تعرفه‌های مالیاتی از جمله این مولفه‌هاست.»
محمدمهدی زارع‌پور وضعیت بازارها را پیچیده ارزیابی میکند؛ وضعیتی که به اذعان او باعث شده است پیش‌بینی اقتصادی امری دشوار به نظر آید. زارع‌پور یکی از چالش‌های موجود در سرمایه‌گذاری در ایران را خلأ‌های قانونی می‌داند و تصریح میکند: «در بسیاری از عرصه‌ها، افراد فعال در این حوزه‌ها آگاهی و شاخصه لازم را ندارند؛ به‌طور مثال به بازار مسکن توجه کنید؛ آیا به مشاوران املاک آموزش‌ها و تعهدات لازم ارائه شده است؟»
او با توجه به این موضوع، بر لزوم کسب آموزش و مهارت پیش از سرمایه‌گذاری تاکید دارد. زارع‌پور همچنین بر لزوم توجه به مولفه‌های عرصه سرمایه‌گذاری نیز تاکید میکند. او در این‌باره می‌گوید: «پیشینه و سابقه بازارهای سرمایه‌گذاری افق آینده‌ای آن را نیز تا حدودی نمایان میکند؛ به‌طور مثال گذشته بازار مسکن نشان می‌دهد که این بازار در ایران بازاری مطمئن با شیب مشخص است.»
۵ حقیقتی که درباره ریسک پذیری باید بدانید
ریسک کردن دلهره‌آور است، خواه در بازی دوستانه‌ی پوکر، خواه وقتی تصمیم می‌گیرید شغل اصلی‌تان را برای شروع ایده‌ی تجاری‌تان رها کنید. اغلبِ افراد از ریسک کردن دوری میکنند. تنها دلیلش هم این است که سکون راحت‌تر از حرکت است. جالب است بدانید اکثر افراد موفق به شما خواهند گفت اصلی‌ترین علت موفقیت‌‌های‌شان اشتیاق وصف‌ناپذیر آنها برای ریسک کردن در کارهایی بوده است که افراد پیرامون‌شان هیچ تمایلی به آنها نداشته‌اند: خواه تولید محصولی باشد که هیچ‌کس سودی برای آن پیش‌بینی نمی‌کند، خواه سرمایه‌گذاری مقداری پول در ریسک‌پذیری در سرمایه گذاری کسب‌وکاری که همه‌ی افراد آن را دیوانگی میدانند.
هنوز هم که هنوز است، ریسک پذیری مخصوصا برای کارآفرین‌ها دلهره‌آور است. اما نباید فراموش کنیم که همیشه ریسک کردن به این معنی نیست که ممکن است نتیجه باب میل نباشد. برای ریسک پذیربودن در زندگی و اتخاذ تصمیم‌‌هایی با ریسک بالا، این پنج نکته‌ی پیشنهادی را عملی کنید.
حتما بخوانید:
۱. ریسک پذیری ذات کارآفرینی است
اگر ریسک پذیر نیستید، به‌جرئت می‌توانیم بگوییم پس کسب‌وکاری هم برای کارآفرینی ندارید. اساسا کارآفرینی با ریسک پذیری گره خورده است. باید مقداری از سرمایه‌تان را برای توسعه‌ی تجارت‌تان سرمایه‌گذاری کنید. البته این امر در بیشتر مواقع اتفاق می‌افتد، به‌عبارت‌دیگر، هرازگاهی اعتبار خودتان را بابت ایده‌ای اثبات‌نشده به‌خطر خواهید انداخت. در بیشتر مواقع از چک دستمزد‌تان برای چندمین بار چشم‌پوشی خواهید کرد. بنابراین هر تصمیمی که می‌گیرید، چندین ریسک کوچک دربردارد، مانند: هرماه تعدادی از نیروهای‌تان ممکن است از کار استعفا دهند، خط‌مشی اصلی سازمان ممکن است با شکست مواجه شود، و رویکرد جدید شما ممکن است باعث عصبانیت یکی از بهترین ارباب‌رجوع‌های‌تان شود. به‌محض ورود به دنیای کارآفرینی، لازم است به‌مثابۀ بخشی از کار، مهیای ریسک پذیری باشید.
۲. انواع مختلف ریسک
فقط ریسک‌های بزرگ مدنظر ما نیستند، بلکه از ریسک‌های کوچک نیز نباید چشم‌پوشی کنید. ازجمله‌ی اینها ریسک های قابل‌برآورد هستند که شامل مجموعه‌ای از ریسک‌های شناخته‌شده‌‌اند. ریسک‌های قابل‌برآورد شما را قادر میکنند موفقیت‌های آینده‌تان را پیش‌بینی کنید. برای مثال، ممکن است بتوانید از داده‌هایی که در اختیار دارید، نتیجه بگیرید به‌احتمال ۳۰درصد، حضور در نمایشگاه بازرگانی، برای شرکت شما هزینه‌زا خواهد بود. نوع دیگری از ریسک، ریسک‌های مبهم‌اند که خطرهای شناخته‌شده و نشده را شامل می‌شوند و فرایند تصمیم گیری را دشوار میسازند. اکثر ریسک‌های تجاری به این دسته تعلق دارند، زیرا عوامل بسیاری ازجمله رفتار مشتری و تغییرات اقتصادی چنان‌اند که به‌سختی می‌توان آنها را اندازه‌گیری یا پیش‌بینی کرد. ریسک‌های کاملا ناشناخته نیز وقتی رخ میدهند که محصولِ کاملا منحصر‌به‌فردی را روانه‌ی بازار می‌کنیم. شناخت تفاوت‌های انواع ریسک به شما کمک میکند میزان پرخطربودن تصمیم‌های گرفته‌شده در موقعیت‌های مختلف را بهتر بشناسید.
۳. شناسایی ریسک‌های بی‌فایده
ریسک پذیر‌های خوش‌بین این‌گونه‌اند که اگر در کاری ۵۰درصد احتمال موفقیت باشد، به آن کار یک شانس خوب می‌گویند و اگر ۷۵درصد احتمال موفقیت باشد، سود‌دهی آن را صددرصد میدانند. در دانش‌نامه‌ی موفقیت، ریسک پذیری عموما نتایج رضایت‌بخشی به‌دنبال دارد. به‌هرحال، خودتان را با این فکر گول نزنید که همه‌ی ریسک‌ها ریسک‌های خوبی هستند یا ریسک پذیری همیشه گزینه‌ای پرخطر است که نتیجه‌بخش خواهد بود.
بعضی ریسک‌ها، حتی ریسک‌های قابل‌ارزیابی، به شکست منتهی می‌شوند. به‌جای اینکه از این واقعیت غفلت کنید، سعی کنید بر نگرانی‌های ناشی از ریسک کردن غلبه کنید. به خودتان اجازه دهید احتمال شکست را بپذیرید و وقتی شکست می‌خورید، خودتان را مقصر ندانید. از تجربیات‌تان بیاموزید و رو به جلو حرکت کنید.
۴. ذهن ما به‌طور طبیعی سو‌گیریِ منفی دارد
دو نوع سوگیری در ذهن آدمی وجود دارد که تصورمان را از ریسک کردن، مخدوش میکند. اولین سوگیری این است که تمایل داریم در شکست‌خوردن مبالغه کنیم. در ارزیابی خام با داده‌های عددیِ محدود‌شده، مردم به‌طور بدبینانه‌ای به شکست، بیشتر از توجیه موقعیت‌های واقعی تمایل دارند. دومین نوع سوگیری وقتی است که در پیامد‌های شکست‌ها مبالغه می‌کنیم. وقتی واقعیت خارج از کنترل ماست، بدترین نوع پیامد‌ها را پیش‌بینی می‌کنیم. وقتی احتمالات ناخوشایندی برای ریسک کردن تصور می‌کنید، این موارد را به‌خاطر بسپارید.
۵. ریسک کردن باعث تمایز شما از دیگران می‌شود
بعضی ریسک ها ارزش بالاتری را تضمین میکنند. نتایج بعضی ریسک‌ها نسبت‌به بقیه کم‌ارزش‌ترند. بعضی ریسک‌ها تجارت‌تان را میسازند یا ویران میکنند. اما تنها یک عنصر مشترک میان همه‌ی ریسک‌ها وجود دارد: آنها متمایز‌کننده‌اند، زیرا بیشترِ مردم تمایلی به ریسک پذیری ندارند. ریسک‌‌کنندگان دنیای ما طبیعتا بیشتر از دیگران برای به‌دست‌آوردن شرایط بهتر، پافشاری میکنند. چنان‌که همه می‌دانیم، کارآفرین‌ها و تاجر‌های برجسته و ممتاز کسانی هستند که موفقیت‌های یک‌شبه را قبول ندارند. حتی اگر تلاش‌تان به شکست منتهی شود، شکست شما فقط در سبکی است که انتخاب کرده‌اید. بنابراین ممکن است فرصت‌های زیادی را شکار کنید، فقط‌وفقط به این خاطر که در اشتیاقِ منحصربه فردبودن و فرار از هنجار‌ها هستید.
خوشبختانه این حقایق، تصور‌تان را از ریسک‌کردن به‌عنوان مفهومی عمومی، حداقل کمی تغییر می‌دهد. شما نیازمند زمانید تا به پیچیدگی ذاتی ریسک پی ببرید. حتی زمان بیشتری لازم دارید تا به‌راحتی تن به ریسک‌کردن بدهید. اما با پشتکار، این موضوع بالاخره جزوی از طبیعت ثانوی‌تان خواهد شد. هروقت توانستید، روی عامل‌های شناخته‌شده تمرکز کنید، ابهام‌ها را بپذیرید و بدانید که شکست هیچ‌گاه آخر جاده نیست.
ریسک سرمایه‌گذاری خارجی در ایران چقدر است؟
جدیدترین ارزیابی‌های صورت گرفته از سوی نهادهای بین‌المللی نشان می‌دهد که پس از تحریم‌های جدید آمریکا، میزان ریسک سرمایه‌گذاری خارجی در ایران تغییر کرده است.
به گزارش ایسنا، سازمان همکاری‌های اقتصادی و توسعه (OECD) در تازه‌ترین ارزیابی خود اعلام کرده که در درجه‌بندی ریسک سرمایه‌گذاری، ایران در گروه ۶ قرار گرفته است.
این شاخص که وضعیت سرمایه‌گذاری در کشورهای مختلف جهان را از عدد ۱ (کم ریسک‌ترین) تا ۷ (پر ریسک‌ترین) طبقه بندی میکند، ایران را در جمع کشورهایی قرار داده که ریسک نسبتاً بالایی برای سرمایه‌گذاری دارند.
بر اساس جدیدترین اطلاعات ارائه شده از سوی صندوق ضمانت صادرات، پیش از نهایی شدن برجام، شاخص ریسک سرمایه‌گذاری در اقتصاد ایران ۷ بوده اما پس از این قرارداد به عدد ۵ کاهش یافته است. با این وجود و پس از خروج آمریکا از برجام بار دیگر رده ایران در این حوزه یک شاخص افت داشته است.
هرچند مسائل داخلی اقتصاد ایران نیز می‌تواند در این حوزه تأثیرگذار ریسک‌پذیری در سرمایه گذاری باشد و پیگیری برخی سیاست‌های اصلاحی برای بهبود جایگاه کشور تأثیری مثبت به همراه خواهد داشت، اما قطعاً تحریم‌های بین‌المللی در این زمینه عاملی کلیدی به شمار میرود؛ موضوعی که سید محمد واعظی، عضو اتاق بازرگانی ایران و کارشناس عرصه صادرات نیز بر آن تاکید دارد.
تغییر نکردن جایگاه ریسک پذیری اقتصاد ایران در طول سالهای اخیر
وی در گفت وگو با ایسنا، تصریح کرد: امروز تمامی شرکت‌هایی که در سطح بین المللی قصد سرمایه گذاری دارند، ارزیابی‌های خود را در سه سایت بین‌المللی انجام میدهند. این سایت‌ها که جایگاه خود در عرصه اقتصاد بین‌الملل را قطعی کرده‌اند، مرجع تمام ارزیابی‌ها به شمار می‌روند. آنچه در سالهای اخیر اتفاق افتاده این روند است که یکی از این سایت‌ها در هفت سال گذشته هیچ ارزیابی از اقتصاد ایران ارائه نکرده و دو سایت دیگر نیز ریسک سرمایه‌گذاری را بالا اعلام کرده‌اند.
به اعتقاد این عضو اتاق بازرگانی، در دوره برجام نیز هرچند سطح همکاری‌های بین‌المللی اقتصاد ایران افزایش یافت اما در عمل تفاوت چشمگیری در جایگاه ریسک پذیری اقتصاد ایران به وجود نیامد.
واعظی در توضیح میزان اهمیت این شاخص‌ها در جذب سرمایه گذار، توضیح داد: برای مثال کشوری مانند قطر در حال حاضر برای سرمایه‌گذاری جدید یک کشور با ریسک بسیار پایین طبقه‌بندی می‌شود؛ از این رو وقتی این کشور اعلام میکند که یک پروژه جدید را برای سرمایه‌گذاری عرضه خواهد کرد، حتی در صورتی که ضریب بازده پیش‌بینی شده برای این طرح دو تا سه درصد باشد، با این وجود تعداد زیادی شرکت برای سرمایه‌گذاری اعلام آمادگی میکنند اما وقتی ریسک سرمایه‌گذاری بالا باشد، حتی با بازده بیش از ۱۵ درصد نیز تعداد سرمایه‌گذاران متقاضی زیاد نخواهد بود و حتی امکان دارد هیچ کسی اعلام آمادگی نکند.
چگونگی محاسبه میزان ضریب ریسک پذیری
وی درباره چگونگی محاسبه این میزان ضریب ریسک پذیری نیز گفت: یکی از اصلی‌ترین شاخص‌ها در این زمینه نحوه ارتباط بین‌المللی یک اقتصاد در عرصه جهانی است. ما از سال گذشته ارتباط خود با سوییفت را از دست دادیم، بانک‌ها و بیمه‌های بین المللی همکاری‌های خود با ما را متوقف کرده‌اند و این مسائل فضای مثبتی در سطح بین المللی به وجود نمی‌آورد.
این کارشناس عرصه صادرات ادامه داد: میزان اثرگذاری برجام تا حدی بود که سایت doing business که وضعیت ۱۹۰ کشور را در این حوزه بررسی میکند، اعلام کرد که جایگاه ایران به رتبه ۱۱۷ کاهش یافته اما در یک سال اخیر با آغاز دوباره روند نزولی به رتبه ۱۲۸ افزایش یافته است.
واعظی در پاسخ به این سوال که با وجود شرایط تحریم، چه اقدامات داخلی می‌توان برای بهبود جایگاه ایران انجام داد؟ اظهار کرد: کشوری مانند گرجستان با وجود آنکه ظرفیت سرمایه‌گذاری گسترده‌ای نداشته اما در سالهای اخیر توانسته با بهبود برخی سیاست‌های داخلی خود و تبلیغات لازم، جایگاه خود را بهبود بخشد. ما نیز با وجود آنکه با تحریم‌های محدودکننده مواجهیم اما می‌توانستیم در برخی حوزه‌های عملکردی بهتر داشته باشیم.
وی اضافه کرد: چین از حدود ۱۵ سال پیش سایتی را فعال کرده که تنها در حوزه سرمایه‌گذاری در این کشور فعالیت میکند و هر سرمایه‌گذاری که قصد ورود به چین را داشته باشد با بررسی این سایت ابعاد مختلف اقتصادی این کشور، میزان ریسک پذیری و چگونگی دریافت حمایت‌های لازم را خواهد دید. این در شرایطی است که ما در ایران هرگز چنین مجموعه‌ای نداشته‌ایم و حتی اگر تمام تحریم‌ها را نیز کنار بگذاریم، نتوانسته‌ایم در تبلیغ ظرفیت‌های خود کاری جدی انجام دهیم.
دیدگاه شما