انواع بازارهای مالی
بازارهای مالی یا Financial Markets زیر مجموعهای از نظام اقتصادی هستند که در آنها وجوه، اعتبارات و سرمایه در قالب قوانین و مقررات مشخصی، از صاحبان پول و سرمایه به سمت متقاضیان جریان دارد. به بیان سادهتر به بازاری که در آن داراییهای مالی مانند سهام، سپردههای سرمایهگذاری، طرحهای بازنشستگی، انواع بیمه نامهها و اوراق بهادار معامله میشود، بازار مالی گفته میشود که نقش یک واسطه بین خریداران و فروشندگان را ایفا میکند.
در واقع این بازارها شرایطی را فراهم میکنند تا افراد بتوانند اوراق بهادار خود را به فروش برسانند و یا در ازای پرداخت پول، صاحب قسمتی از سهام یک شرکت شوند و تیم آسانبورس تصمیم دارد تا در راستای آموزش بورس به توضیح جامع مفهوم فوق بپردازد.
کاربرد بازارهای مالی
بازارهای مالی پویا، منافع بسیار زیادی را برای نظامهای اقتصادی فراهم میکنند که مهمترین آنها عبارتند از:
- تجمیع منابع خرد و تخصیص آنها به سرمایهگذاران
- کمک به کشف قیمت منابع به صورت غیر دستوری
- تقویت نقدشوندگی در نظامهای مالی
- ایجاد ارتباط مشخص بین ریسک و بازده
- هدایت نقدینگی به مسیری درست و جلوگیری از رشد بازارهای ناسالم
- بهبود شفافیت در فعالیتهای اقتصادی
- کمک به اعمال سیاستهای پولی و مالی بانک مرکزی و دولت
انواع بازارهای مالی
بازارهای مالی بر اساس حق مالی، سررسید ابزار مورد معامله، ساختار سازمانی و زمان واگذاری در چهار دستهی مختلف طبقهبندی میشوند:
بازارهای مالی بر اساس حق مالی
بازارهای مالی بر اساس حق مالی به دو دستهی بازار بدهی و بازار سهام تقسیم میشوند:
بازار بدهی (Debt Market)
به بازاری که در آن ابزارهای بدهی مختلفی مانند اوراق قرضه دولتی، اسناد خزانه دولتی و اوراق مشارکت معامله میشود، بازار بدهی میگویند. این اطلاعات اولیه بازار در مورد اوراق ممکن است متعلق به شرکتها، دولتها، بانکها، شهرداریها و سایر سازمانها باشد.
بازار سهام (Stock Market)
به بازاری که در آن سهام از طریق بازارهای منسجم و قانونمند مانند بورس؛ توزیع و مبادله میشود، بازار سهام یا به اصطلاح بازار بورس گفته میشود. این بازار یکی از حساسترین حوزههای اقتصاد است، زیرا به شرکتها این امکان را میدهد که از طریق توزیع بخشی از مالیکت خود به سرمایهگذاران، سرمایه مورد نیاز خود را تامین کنند.
بازارهای مالی بر اساس سررسید ابزار مورد معامله
بازارها بر اساس سررسید ابزار مورد معامله به دو دستهی بازار پول و سرمایه تقسیم میشوند:
بازار پول (Money Market)
به بازاری که در آن اوراق بهادار با سررسیدی کمتر از یک سال معامله میشوند و نرخ بهره متناسب با مدت زمان نگهداری اوراق تعیین میشود، بازار پول میگویند. سرعت نقدشوندگی بالا، ریسک عدم پرداخت پایین و کمتر بودن نرخ بهره نسبت به سایر بازارها، از جمله فاکتورهای مثبت در بازار پول میباشد.
بازار سرمایه (Capital Market)
به بازاری که خرید و فروش داراییهای مالی با سررسید بیش از یک سال یا بدون سررسید در آن انجام میشود، بازار سرمایه میگویند. بطور کلی این بازار فرایند هدایت و تخصیص منابع اقتصادی را تسهیل میکند و خود به دو بازار اولیه و ثانویه تقسیم میشود:
- بازار اولیه: به بازاری که تشکیل سرمایه در آن اتفاق میافتد و اوراق بهادار برای اولین بار در آن عرضه و مبادله میشوند، بازار اولیه میگویند.
- بازار ثانویه: بازار ثانویه این امکان را فراهم میکند تا اوراقی که برای اولین بار در بازار اولیه عرضه شدند، دوباره قابلیت معامله داشته باشند و صاحبان این اوراق نگرانی از جهت خرید یا فروش آنها نداشته باشند.
بازارهای مالی از نظر ساختار سازمانی و قانونمندی
بازارهای مالی از نظر ساختار سازمانی و قانونمندی به چهار دستهی بازارهای رسمی، بازارهای خارج از بورس، بازار سوم و بازار چهارم تقسیم میشوند:
بازارهای رسمی
بورس اوراق بهادار یکی از بازارهای رسمی سازمانیافته است که قوانین و شرایط سختگیرانهای را برای پذیرش شرکتها اعمال میکند؛ در واقع شرکتها ابتدا از لحاظ میزان نقدینگی، شفافیت اطلاعات و ترازهای مالی مورد بررسی قرار میگیرند و سپس در این بازار پذیرفته میشوند.
بازار خارج از بورس
به بازاری که اوراق بهادار شرکتهای پذیرفته نشده در بورس در آن معامله میشود، بازار خارج از بورس یا بازار مبتنی بر چانهزنی میگویند. این بازار دارای مکان فیزیکی جهت معامله نیست و شرایط آسانتری را برای پذیرش شرکتها در نظر گرفته است.
بازار سوم
معمولاً سازمانها و موسسات بزرگ سرمایهگذاری به دلیل حق کمیسیون و کارمزد کمتری که در بازار سوم وجود دارد، مشغول به فعالیت در این بازار هستند.
بازار چهارم
شرکتها و سازمانهایی در این بازار فعال هستند که قصد انجام معاملات عمده و بلوکی را دارند. این شرکتها برای اینکه در معاملات خود کارمزدی پرداخت نکنند، معمولاً به صورت مستقیم و بدون دخالت کارگزار وارد معامله میشوند.
بازارهای مالی بر اساس زمان واگذاری
بازارهای مالی بر اساس زمان واگذاری به دو دستهی بازار آتی و بازار نقدی تقسیم میشوند:
بازار آتی (Future Market)
به بازاری که در آن اوراق مشتقه معامله میشود، بازار آتی یا بازار اوراق مشتقه نام دارد. اوراق مشتقه، قراردادی است که بر اساس آن صاحب اوراق موظف یا مختار است که در تاریخ مشخصی در آینده، یک دارایی را بخرد یا بفروشد.
بازار نقدی (Spot Market)
به بازاری که برای انجام فوری معاملات شامل خرید و فروش کالاها و اوراق بهادار تشکیل شدهاست، بازار نقدی میگویند. بازار نقدی در نقطهی مقابل بازار آتی قرار دارد و از آنجا که معاملات این بازار در نقطهای از زمان انجام میشود، به آن بازار نقطهای نیز میگویند.
جرایم بورسی و مراجع رسیدگی به آنها
با گسترش بازار بورس شکلگیری نهادهای مالی جدید، گسترش دامنۀ فعالیت و تنوع فعالیت شرکتهای کارگزاری، ورود ابزارهای جدید مالی به معاملات بورس، گسترش حجم بازارسرمایه و توسعۀ عملیات و معاملات اوراق بهادار ناهنجاریها و جرایم خاصی تحت عنوان جرایم بورسی را ایجاد نموده که باید تحت عناوین مجرمانه مورد حکم قانونگذار قرار گیرند و مجازاتهایی در قانون برای آنها در نظر گرفته شود.
در ادامه به انواع جرایم بورسی و مراجع رسیدگی به آنها می پردازیم.
جرایم بورسی
انواع جرایم بورسی
حسب قانون بازار اوراق بهادار مصوب ۱۳۸۴ و قانون توسعه ابزارها و نهادهای مالی جدید به منظور تسهیل اجرای سیاست های کلی اصل ۴۴ قانون اساسی مصوب ۱۳۸۸ قانونگذار برخی از افعال و ترک فعل ها در حوزه بازار اوراق بهادار را جرم شناخته و برای آن مجازات تعیین کرده است .که به شرح ذیل می باشند:
- جرم معامله مبتنی بر اطلاعات نهانی : اطلاعات نهانی: “بند ٣٢ ماده یک این قانون نیز اطلاعات نهانی را هرگونه اطلاعات افشا نشدهای برای عموم میداند که بهطور مستقیم یا غیرمستقیم به اوراق بهادار، معاملات یا ناشر آن مربوط میشود و در صورت انتشار، بر قیمت یا تصمیم سرمایهگذاران برای معامله اوراق بهادار مربوط تأثیر میگذارد.” اعضای شورا، اعضای هیات مدیره سازمان، مدیران وشرکاء موسسه حسابرسی سازمان و اشخاص تحت تکفل آنها را دارنده اولیه اطلاعات نهانی می باشند.
- جرم سوء استفاده از اطلاعات نهانی :سوءاستفاده از اطلاعات نهاني زمانی اتفاق میافتد كه دارنـدة اطلاعـات بـا علـم بـه اينكه اطلاعات مذكور هنوز در بازاربورس منتشر نشده و در دسـترس عمـوم قـرار نگرفتـه است و در صورت انتشار، بر قيمت اوراق بهادار شركت تأثير خواهـد گذاشـت، آن اطلاعات را به ديگران ارائه مي كند تا بر اساس آن به خريد يا فروش آن اوراق اقدام نمایند. چراکه این جرم می تواند منجر به سلب اعتماد از بازار و خسارت به سرمایه گذاران وسلب اعتماد سرمایه گذاران به بازار سرمایه گردد.
- جرم فراهم کردن موجبات افشاء و انتشارات در غیر موارد مقرر :مبنای تصمیمگیری در معاملۀ اوراق بهادار و به طور کلی سرمایهگذاری در اوراق بهادار وابسته به اطلاعاتی است که شخص معاملهکننده یا سرمایهگذار آن اطلاعات را درخصوص اوراق بهادار خاص کسب میکند. بنابراین اطلاع رسانی در فرآیند پذیرهنویسی اوراق بهادار و یا معاملات ثانویه مربوط به آنها اهمیت بهسزایی دارد. بخش عمدهای از جرایم و مجازاتها نیز به اقدامات مجرمانه مربوط به افشا یا عدم افشای اطلاعات یا سوء استفادۀ از اطلاعات در غیر موارد مصرح قانونی اختصاص دارد.
- جرم دستکاری بازار :توسل به اقداماتی مانند معاملات صوری، سفارش چینی در یک حجم مشخص، افزایش قیمت سهام یک شرکت خاص با شایعه سازی و جمعآوری سهام در قیمت پایین به منظور کسب سود از مصادیق بارز جرم دستکاری در قیمت ها است که خود باعث تاثیر گذاری برقیمت و یا تصمیم سرمایه گذاران می گردد.
- جرم انتشار آگهی یا اعلامیه پذیره نویسی بدون تائید سازمان بورس : با تصویب قانون اوراق بازار اوراق بهادار در آذر ماه1384انتشار هر گونه آگهی یا اعلامیه پذیره نویسی به قصد عرضه عمومی اوراق بهادار باید پس از اخذ تاییدیه سازمان بورس و اوراق بهادار انجام شود در غیر اینصورت موسسان شرکت ویا مدیران ناشر مرتکب جرم شده اند
- جرم عدم ارائه اطلاعات مهم به سازمان بورس یا بورس مربوطه :در بازار سرمایه، ارایه اطلاعات توسط شرکت های پذیرفته شده در بورس ها از دو لحاظ بررسی می گردد اول از لحاظ تأثیر آن بر تصمیم سرمایه گذاران برای معامله اوراق بهادار خاص با تکیه بر اطلاعات مالی منتشر شده؛ دوم از لحاظ رعایت اصل عدالت و برابری و عدم تبعیض کلیه سرمایه گذاران در استفاده به موقع از اطلاعات مالی شرکت .
- جرم سوء استفاده کارگزاران ، معامله گران ، یا بازارگردانان از اوراق بهادار و وجوه مشتریان : بدین صورت که کارگزار، معامله گر یا بازارگردان از اوراق بهادار و وجوهی که برای انجام معامله به وی سپرده شده به نفع خود یا دیگری برخلاف قانون استفاده نماید.
برخی دیگر از مصادیق جرایم بورسی ..
- جرم سوء استفاده از اطلاعات، اسناد و یا گزارش های خلاف واقع مربوط به اوراق بهادار
- جرم مبادرت به فعالیت های مستلزم اخذ مجوز یا معرفی خود تحت آن عناوین
- جرم افشای مستقیم یا غیر مستقیم اطلاعات نهانی توسط اعضای شورا ، سازمان ، مدیران و شرکای موسسه حسابرسی سازمان
- جرم عدم ارائه گزارش لازم به سازمان توسط کارگزاران ، معامله گران ، بازارگردانان ، مشاوران سرمایه گذاری و سایر تشکل های مشابه
- مبادرت به انجام فعالیت کارگزاری ، معامله گری ، بازارگردانی، مشاوره بدون اخذ مجوز
- جرم تخلف از مقررات در تهیه ، بررسی اظهارنظر و تصدیق اسناد و مدارک جهت ارائه به سازمان
- تخلف درتهیه گزارش های مورد نظر قانون بازار اوراق بهادار و عدم رعایت مقررات قانونی،استانداردهای حسابداری و گزارش دهی مالی،آیین نامه ها ودستورالعمل های اجرایی ابلاغی سازمان بورس و اوراق بهادار
مجازات کیفری و مدنی متخلفین در بازار اوراق بهادار
مجازات کیفری هر یک از جرایمی که ذکر شد به موجب بند 3 ماده 46 قانون بورس و اوراق بهادار مصوب آذرماه 1384 :
“3 ماه تا 1سال حبس تعزیری یا پرداخت جزای نقدی معادل دو تا پنج برابر سود بدست آمده یا زیان متحمل نشده یا هر دو مجازات پیش بینی شده است”.
در خصوص ضمانت اجرای مدنی یا حقوقی به موجب ذیل ماده 52 قانون بازار اوراق بهادار هم چنانچه در اثر جرایم مذکور ، ضرر و زیانی متوجه سایر اشخاص شود، شخص زیان دیده میتواند برای جبران آن به مراجع ذیصلاح قضایی مراجعه و وفق مقررات آئین دادرسی مدنی دادخواست ضرر و زیان تسلیم کند.
مراتب تعقیب جرایم بورسی
بنا به ماده ۵۲ قانون بازار اوراق بهادار ، سازمان بورس و اوراق بهادار مکلف است مستندات و مدارک مربوط به جرایم را حسب اعلام وصول گزارش و اخبار از فعالان مشمول قانون و یا سایر اشخاص و یا مقامات قضایی و انتظامی و اداری و معاونت حقوقی سازمان را گردآوری کرده و به مراجع قضایی ذی صلاح اعلام نموده و حسب موضوع مورد را به عنوان شاکی پیگیری نماید.
تفاوت جرم با اختلاف در بورس اوراق بهادار
- جرم نقض قوانین کیفری موضوعه مجلس است در حالی که اختلاف از نقض قراردادهای طرفینی یا قوانین غیر کیفری همچون مدنی بازرگانی و مالیاتی شکل می گیرد
- ضمانت اجرایی که برای شخصی که مرتکب جرم در بازار بورس شود، مجازات کیفری در نظر گرفته می شود در حالی که ضمانت اجرا برای اختلاف جبران خسارت و ضرر زیان محکوم یا درنهایت رد دعوای خواهان است.
مرجع رسیدگی به جرایم و اتهامات دربازار بورس
مرجعی که صلاحیت رسیدگی به جرایم در این خصوص را دارد، مراجع قضایی اعم از دادسرا و دادگاه عمومی کیفری است حال آنکه اختلافات در حوزه بازار اوراق بهادار در مراجع اختصاصی غیر دادگستری چون هیات داوری حل و فصل می گردند مانند اختلافات بین کارگزاران و بازارگردانان و مشاوران سرمایه گذاری و ناشران و دیگر سرمایه گذاران و اشخاص ذی ربط در راستای فعالیت حرفه ای آنها که در صورت عدم سازش در کانون ها توسط هیات داوری رسیدگی می شود.بنابراین کاربران و اشخاصی که در اثر جرایم بورسی ضرر و زیان اطلاعات اولیه بازار در مورد اطلاعات اولیه بازار در مورد اطلاعات اولیه بازار در مورد دیده باشند می توانند برای جبران خسارت به مراجع قضایی مراجعه نمایند و وفق مقررات دادخواست ضرو زیان تسلیم نمایند
بر این اساس به موجب ماده 32 قانون اصلاح موادی از قانون برنامه چهارم توسعه اقتصادی، اجتماعی وفرهنگی همچنین اجرای سیاست های کلی اصل 44 قانون اساسی، قوه قضاییه مکلف گردید تا شعب ویژه ای به نام « شعبه اول بازپرسی دادسرای امور اقتصادی در مجتمع قضایی امور اقتصادی » برای رسیدگی نمودن به دعاوی و شکایات حاصل از تخلفات و جرایم در راستای اجرای قانون بازار اوراق بهادار تعیین نماید.
اما در خصوص اتهامات، علاوه بر مرحله تعقیب جرایم در دادسرای ویژه، به اتهامات نیز در « دادگاه بدوی و تجدیدنظر مجتمع قضایی امور اقتصادی » رسیدگی می گردد.
جزئیات عرضه اولیه جدید بازار سرمایه/ فغدیر کی میآید؟
به گزارش تجارتنیوز، طبق اطلاعیه فرابورس قرار است چهارمین روز خرداد ماه سهام شرکت یکی از بزرگترین هلدینگهای فولادی عرضه اولیه شود. برهمین اساس شرکت آهن و فولاد غدیر ایرانیان با نماد فغدیر برای معامله و عرضه اولیه وارد فرابورس خواهد شد.
سرمایه این شرکت ۱.۲ هزار میلیارد تومان بوده که قرار است ۲٫۵ درصد سهام کل شرکت با کف قیمتی یک هزار و ۴۵۰ تومان عرضه شود.
کارشناسان عقیده دارند در این وضعیت بازارهای مالی خرید عرضه اولیه سودآور است.
درباره شرکت آهن و فولاد غدیر ایرانیان
شرکت آهن و فولاد غدیر ایرانیان با همکاری ایمیدرو و با مشارکت شرکتهای سرمایه گذاری غدیر، چادرملو و فولاد آلیاژی ایران در سال ۸۵ تاسیس شد. کارخانه احیای مستقیم تولید آهن اسفنجی با ظرفیت تولید سالانه بالغ بر ۸۰۰ هزار تن که برای افزایش ظرفیت تا ۱.۲ میلیون تن در سال نیز اقدام شد. هدف آن تامین بخشی از مواد اولیه مورد نیاز کارخانههای فولادسازی استان یزد و سایر فولادسازیها در ۲۵ کیلومتری اردکان در استان یزد و همجوار گندله سازی چادرملو احداث شد.
ICO وIDO؛ تفاوت آنها و راهی برای شناسایی عرضه اولیه های کلاهبرداری
معنای ICO و IDO چیست و این دو مفهوم چه تفاوت هایی با یکدیگر دارند؟ چرا معامله گران و سرمایه گذاران در عرضه اولیه های بازار ارزهای دیجیتال شرکت میکنند؟ چگونه عرضه اولیه های معتبر در بازار رمز ارزها را تشخیص دهیم؟ بهترین وبسایت ها برای اطلاع از عرضه اولیه های معتبر در بازار ارزهای دیجیتال؟! به صورت کلی عرضه اولیه ها در بازارهای مالی با هدف جذب سرمایه و تامین منابع مالی برای تحقق اهداف اقتصادی شرکت ها و مجموعههای مختلف برگزار میشوند. تا پایان این مقاله همراه ما باشید تا به صورت کامل با يکی از ریسکی ترین بخش های بازار ارز های دیجیتال آشنا شوید.
↵ مفهوم ICO ، IEO و IDO چیست؟
تمامی شرکتها و مجموعههای فعال در دنیا برای تحقق اهداف مالی و تامین سرمایه مورد نیاز برای پروژه های خود نیاز به منابع مالی دارند. در این میان شرکت ها و مجموعه های نوپا برای اینکه بتوانند هزینه های خود را برای شروع کار تامین کنند اقدام به عرضه اولیه سهام (در بازار رمز ارزها، توکن) خود میکنند. به عبارتی این مجموعه ها برنامه ها و اهداف کاری خود را به سرمایه گذاران ارائه می دهند. سپس افرادی که تمایل به سپردهگذاری در این مجموعه ها دارند سهام یا توکن آنها را خریداری میکنند. به این ترتیب سرمایه گذاران مالک بخشی از سهام و یا توکن های یک مجموعه می شوند. در ازای آن شرکت منابع مالی مورد نیاز خود را تامین میکند، از سرمایه جذب شده، تامین میکند.
در بازار بورس تهران به این فرآیند عرضه اولیه گفته میشود. ولی در بازار ارز های دیجیتال این فرآیند به روش های مختلف رخ می دهد. هر کدام از آنها با نام های متفاوتی شناخته میشوند.
↵ انواع عرضه اولیه در بازار ارزهای دیجیتال
⇐ ICO (Initial Coin Offering) چیست؟
ICO یا عرضه اولیه سکه، معنایی مشابه با عرضه اولیه در بازار بورس کشور خودمان دارد. در این فرآیند یک شرکت، اهداف و برنامه های خود و علت این که چرا عرضه اولیه را انجام می دهد را در قالب وایت پیپر ارائه میدهد یا در شبکه های اجتماعی خود با عموم مردم به اشتراک میگذارد. تا افراد علاقه مند به سپرده گذاری را جذب کند. اما ICO ها دچار یک مشکل شدند.
همانطور که می دانید بازار ارز های دیجیتال یکی از پرنوسان ترین و مخاطره آمیز ترین بازارهای مالی جهان است. معامله گران و کاربران آن می توانند در این بازار بدون بدون اینکه لزوماً هویت و مشخصات واقعی خود را اعلام کنند به فعالیت در آن بپردازند. این ویژگی بازار رمز ارزها باعث شد که برخی از افراد سودجو و کلاهبردار، به صورت دروغین خود را در قالب یک مجموعه و تیم حرفهای با اهداف و برنامه های مشخص معرفی کنند. به عنوان مثال با برگزاری یک ICO، دارایی های سرمایهگذاران را سرقت کنند. برای حل این مشکل IEO ها به وجود آمدند.
⇐ IEO (Initial Exchange Offering) چیست؟
با پیدایش IEO، مشکل ICO ها نه به صورت کامل ولی تا حد قابل توجهی حل شد. در IEO، یک صرافی یا اکسچنج متمرکز و معتبر، عرضه اولیه سکه ها را به اطلاع کاربران خود می رساند. به عبارتی در این حالت در حقیقت، سرمایه گذاران روی همان ICO ها سرمایه گذاری میکنند. ولی این ICO ها توسط صرافی ها به اطلاع سرمایه گذاران میرسد. به همین علت اینگونه ICO ها به این خاطر که توسط یک نهاد معاملاتی معرفی میشوند، از اعتبار بیشتری برخوردار هستند. به علت مشکلات و سختگیری های صرافی های متمرکز، جدیداً عرضه اولیه سکه ها به صورت IDO برگزار میشود.
⇐ IDO (Initial Dex Offering) چیست؟
با خواندن این بخش متوجه خواهید شد که ido چیست. بانکها و نهادهای مالیاتی بزرگ دنیا همواره به علت اینکه به واسطه وجود بازار رمز ارزها نمیتوانند بر مراودات مالی مردم نظارت داشته باشند و بر اساس میزان دارایی آنها برایشان مالیات در نظر بگیرند، با ارزهای دیجیتال، مشکل داشته اند. ممکن است به علت فشار این مجموعه ها و دولت های قدرتمند دنیا، صرافی های رمز ارزی متمرکز، احراز هویت را برای کاربران خود اجباری کنند. در این میان اکثر کاربران فضای کریپتوکارنسی، ترغیب به فعالیت در صرافی های غیر متمرکز یا DeX (Decentralized Exchange) می شوند. زیرا در این صرافی ها می توانند بدون ثبت کردن مشخصات خود به مبادله رمز ارزها بپردازند.
به همین علت جدیداً عرضه اولیه سکه ها در صرافی های غیرمتمرکز انجام می شود که به آن IDO گفته میشود.
↵ علت سرمایه گذاری در عرضه اولیه ها چیست؟
سوال بسیاری از معاملهگران و سرمایه گذاران بازار های مالی، این است که چرا وجود ریسک زیادی که حتی در رمز ارزهای معتبری مانند بيت کوین و اتریوم وجود دارد، باید روی رمز ارزهای نوپا و نامطمئن سپرده گذاری کرد؟!
پاسخ به این سوال در دو کلمه خلاصه میشود. سود نجومی. به عبارتی دیگر به علت اینکه بازار ارزهای دیجیتال، یک بازار وسیع با کاربرانی از سراسر دنیا است، تعداد قابل توجهی از سرمایهگذاران در یک ICO شرکت میکنند. این باعث می شود به یک باره حجم عظیمی از سرمایه وارد یک ارز دیجیتال شود. براثر این اتفاق، قیمت ارزی که برای اولین بار عرضه میشود، در مدت زمان کوتاهی، ممکن است چندین برابر شود. برای مثال توکن شیبا اینو در عرض دو ساعت پس از اینکه در صرافی بایننس معرفی شد، حدود 200% رشد کرد.
البته باید توجه داشت که این رشد های نجومی، پایدار نيست. بعد گذشت زمان نه چندان زيادی دچار افت های شدید میشوند.
↵ چگونه عرضه اولیه های معتبر در بازار رمز ارزها را تشخیص دهیم؟
هر روزه چند صد رمز ارز جدید در دنیای ارزهای دیجیتال عرضه می شوند، که قطعاً بسیاری از آنها در قالب پروژه های کلاهبرداری هستند. معاملهگران فعال در این بازار باید سعی کنند از بین تمامی آنها چند مورد که قابل اعتماد و قوی هستند را انتخاب و در آنها سرمایهگذاری کنند. در این بخش چند پارامتر مهم و اساسی که هنگام بررسی ICO ها باید آنها را مورد بررسی قرار دهیم را بیان میکنیم.
⇐ نکات مهمی که هنگام شرکت در ICO ها باید به آن توجه کنیم
⇐ هدف پروژه
هنگام خرید یک توکن حتماً وایت پیپر آن را مطالعه کنید و اهداف شکل گیری آن را بررسی کنید. ببینید که آیا این اهداف منطقی و قابل دسترسی هستند و آیا با پتانسیل های موجود در بازار رمز ارز ها همخوانی دارند یا نه.
⇐ کاربرد پروژه
پس از بررسی اهداف پروژه ببینید که آیا وجود یک ارز دیجیتال در آن اصلاً کاربردی دارد یا نه. دقیقا برای رفع چه مسئله ای در پروژه مورد استفاده قرار می گیرد؟ سعی کنید برای تمام این سوالات، پاسخ های منطقی و باورپذیر پیدا کنید.
⇐ تیم پروژه
تیم توسعه دهنده و افرادی که پشت این پروژه هستند را بشناسید. ببینید تخصص کافی برای فعالیت در آن حوزه را دارند یا نه. حتما از مهارت ها و میزان تحصیلات آنها مطلع شوید. سعی کنید عکس آنها را همراه با نام و نام خانوادگی شان چک کنید و در شبکه های اجتماعی مختلف مانند توییتر، اینستاگرام، فیس بوک، لینکدین و …. از حضور و فعالیت آنها با خبر شوید.
⇐ زمان بندی پروژه
تحقیق کنید که اهداف و برنامه های این پروژه برای چند سال آینده است. همچنین این مجموعه قرار است بر اساس چه رودمپی (Roadmap) یا نقشه راهی، برنامه های خود را اجرایی کنند. برای مثال اگر اهداف پروژه ای برای پنج سال آینده تنظیم شده است، ببینید که آیا مسیری که برای اجرایی کردن برنامه های پروژه ارائه شده، منطقی و قابل اجرا هست یا نه. آیا اصلا در پنج سال آینده، دنیا با وجود چنین پروژهای نیاز دارد ؟!
↵ بهترین وبسایت ها برای اطلاع از عرضه اولیه های معتبر در بازار ارزهای دیجیتال
مقایسه عرضه اولیه ها در بورس و بازار ارزهای دیجیتال
IPO مخفف عبارت Initial Public Offering به معنای عرضه اولیه عمومی سهام یک شرکت در بازار سهام واوراق بهادار است. همان طور که اشاره کردیم، به علت اینکه در بازار ارزهای دیجیتال رمز ارزها را به عنوان سکه میشناسیم، مفهوم عرضه اولیه رمز ارزها را با عنوان ICO یا عرضه اولیه سکه میشناسیم. در این بخش قصد داریم عرضه اولیه ها را در بازار بورس و بازار رمز ارزها با یکدیگر مقایسه کنیم.
یکی از شباهت های عرضه اولیه ها در بورس و کریپتوکارنسی ها، رشد شارپ آنها در کوتاه یا میان مدت پس از عرضه آنهاست. در این مرحله اکثرا معاملهگران پوزیشن خرید باز میکنند اطلاعات اولیه بازار در مورد و به علت قدرت زیاد خریداران ، ارزش سهام یا رمز ارز مزبور افزایش مییابد.
در مقابل یکی از تفاوت های مهم بین عرضه اولیه ها در بازار بورس و ارزهای دیجیتال، ریسک سرمایهگذاری در آنها است. در بازار بورس وقتی شما سهام یک شرکت را خریداری میکنید به طور رسمی یکی از سهامداران آن محسوب میشوید. ولی در بازار ارزهای دیجیتال، هیچ تضمینی وجود ندارد که وقتی یک شخص در عرضه اولیهای شرکت میکند، قطعا آن پروژه دارای یک تیم و ساختار واقعی و رسمی باشند یا خیر! به عبارتی ممکن است افراد کلاهبردار در قالب پروژه های غیر واقعی در بازار رمز ارزها، یک ICO برگزار کنند و فقط قصد سرقت دارایی سرمایهگذاران و افرادی که در آن عرضه اولیه شرکت میکنند را داشته باشند. در این صورت سرمایهگذاران دچار ضرر های هنگفتی خواهند شد و راهی برای پس گرفتن دارایی های دیجیتال خود را ندارند.
↵ تفاوت IEO و IDO چیست؟
⇐ IEO چیست؟
عرضه اولیه رمز ارز هایی که توسط یک صرافی متمرکز انجام می شوند را IEO می گویند.
⇐ IDO چیست؟
عرضه اولیه رمز ارز هایی که توسط یک صرافی غیر متمرکز انجام می شوند را IDO می گویند.
شاید برایتان هنوز این سوال که تفاوت IEO و IDO چیست، برطرف نشده باشد. تفاوت IEO و IDO در محل عرضه آنهاست. به عبارتی هنگامی که شما قصد شرکت در یک ICO یا عرضه اولیه سکه در دنیای ارز های دیجیتال را داشته باشید، اگر از طریق یک صرافی متمرکز در آن شرکت کنید به معنای IEO. و اگر از طریق یک صرافی غیرمتمرکز در آن شرکت کنید به آن IDO میگویند.
معمولا IEO های صرافی های معتبر مانند صرافی بایننس، قابل اطمینان تر هستند. زیرا یک صرافی شناخته شده و خوش نام مانند صرافی بایننس، قطعا تحقیقات دقیقی درباره عرضه اولیه ها انجام می دهد تا از کلاهبرداری و اسکم نبودن آنها اطمینان حاصل کند.
↵ سخن پایانی
ICO ها روشی برای تامین سرمایه مورد نیاز پروژه ها و برنامه های مختلف در بازار ارزهای دیجیتال است. این روش بر اساس مجموعه یا نهادی که آنها را معرفی می کند به دو دسته IEO و IDO تقسیم بندی میشود. بسیاری از عرضه اولیه ها در دنیای ارزهای دیجیتال، پروژههای کلاهبرداری هستند. معاملهگران باید به پارامترهای مهمی که در طول مقاله بیان شد، هنگام خریداری عرضه اولیه ها توجه کنند و آنها را مورد بررسی قرار دهند. شناخت این که ICO، IEO و IDO چیست به ما کمک زیادی میکند تا از بروز این گونه خطرات بتوانیم جلوگیری کنیم.
آکادمی آینده با بهرهگیری از علم و دانش مدرسان و معاملهگران مجرب فعال در بازار رمز ارزها، اقدام به طراحی اطلاعات اولیه بازار در مورد دورههای صفر تا صد آموزش ارزهای دیجیتال در مشهد، شیراز، کرمان و اصفهان (به صورت حضوری) و در سایر شهرها ( به صورت آنلاین و غیر حضوری) کرده است. شما عزیزان میتوانید برای دریافت مشاوره رایگان و اطلاع از جزئیات و سرفصل های این دوره آموزشی به وبسایت آکادمی آینده مراجعه کنید.
بازار سرمایه یا بازارهای مالی چیست؟
بورس اوراق بهادار به عنوان بخشی از بازار سرمایه، از اهمیت بسیار زیادی در میان سرمایهگذاران برخوردار است و مورد توجه خاص آنها قرار دارد. بنابراین پیش از آنکه به بررسی ساز و کار بورس اوراق بهادار و چگونگی انجام معاملات در این بازار پرداخته شود، نیاز است تا به اختصار این بازار را تعریف کرد و به بررسی انواع آن پرداخت. در این مطلب به سراغ این موضوع رفتهایم و به شما میگوییم بازار سرمایه یا بازارهای مالی چیست و بازار سرمایه خود به چند دسته تقسیم میشود. با ما همراه شوید.
بازار چیست؟
در علم اقتصاد تعاریف متعددی برای بازار ارائه شده است.
در تعاریف اولیه، بازار به مکان فیزیکى اطلاق میشد که خریداران و فروشندگان براى مبادله کالا و خدمات در آن دور هم جمع مىشدند. اما در تعاریف بعدی تاکید شد که بازار نباید لزوماً وجود فیزیکی داشته باشد و فضای مشخصی را در برگیرد، در حقیقت بازار شامل تمام خریداران و فروشندگانى است که در حال دادوستد کالا یا خدمات خاصى هستند.
برای مثال بازار معاملات سهام در سطح جهانی، بازاری است که عملیات خرید و فروش در آن از طریق شبکههای مخابراتی بینالمللی انجام میشود و مکان معینی ندارد. در حقیقت بازار یک مکانیزم است که این امکان را به خریداران و فروشندگان میدهد تا به معامله داراییهای خود بپردازند. این دارایی ممکن است فیزیکی (مانند املاک) یا مالی (مانند اوراق بهادار) باشد.
براساس تعریف دومنیک سالواتوره، بازار مکان و یا موقعیتی است که در آن خریداران و فروشندگان، کالا، خدمات و منابع را خرید و فروش میکنند. برای هر کالا، خدمت یا منبع که قابلیت معامله داشته باشد، بازاری وجود دارد. در تعریف اطلاعات اولیه بازار در مورد سالواتوره هم مشاهده میشود که بازار میتواند یک محل مادی و فیزیکی یا موقعیتی برای انجام معامله باشد.
انواع بازارها کدامند؟
در یک نگاه کلی و از نقطه نظر نوع داراییها، بازارها به دو نوع بازار داراییهای فیزیکی (واقعی) و بازار داراییهای مالی تقسیم میشوند:
بازار داراییهای فیزیکی، بازاری است که در آن خریداران و فروشندگان به معامله داراییهایی که ماهیت واقعی و فیزیکی دارند، مانند اتومبیل، املاک و مستغلات، وسایل منزل و … میپردازند.
بازار داراییهای مالی به بازاری اطلاق می شود که در آن افراد اعم از حقیقی و حقوقی، می توانند در آن برای معامله اوراق ضمانت مالی، کالا و دیگر داراییهای مثلی (عوضدار) با هزینه مبادلاتی پایین اقدام کنند. قیمتهای این بازار تابع عرضه و تقاضا است. اوراق ضمانت شامل سهام، اوراق قرضه و برخی کالاها (فلزات گرانبها یا محصولات کشاورزی) میشود.
بازار میتواند از نظر سررسید تعهدات مالی، نوع ساختار یا برحسب دارایی طبقهبندی شود. بازارهای مالی از نظر سررسید تعهدات مالی، به دو گروه عمده بازار پول و بازار سرمایه تقسیم میشوند:
بازار پول چیست؟
بازار پول، بازاری برای داد و ستد پول و دیگر داراییهای مالی جانشین نزدیک پول با سررسید کمتر از یکسال است. به بیان دیگر بازار پول، بازار ابزارهای مالی کوتاهمدت با سه ویژگی مهم زیر است:
- نقدشوندگی بالا
- کم بودن ریسک عدم پرداخت
- ارزش اسمی زیاد
ابزارهای بازار پول شامل اسناد خزانه (اوراق بهادار کوتاه مدت با سه ماه، شش ماه یا یکسال)، پذیرش بانکی (دستور پرداخت مبلغی معین در تاریخی مشخص)، گواهی سپرده، اوراق تجاری (نوعی اوراق قرضه کوتاه مدت با سررسید ۲۷۰ روز یا کمتر)، قرادادهای بازخرید و دلار اروپایی است. از مهمترین نهادهای این بازار میتوان به بانک مرکزی، واسطههای مالی بانکی مانند بانکهای تجاری و مؤسسات اعتباری غیربانکی، شرکتهای تجاری، دولت و مؤسسات دولتی، صندوق های سرمایه گذاری، کارگزاریها و معاملهگران و در نهایت سرمایهگذاران اشاره کرد.
بازار سرمایه چیست؟
بازار سرمایه، به بازارهای مالی برای خرید و فروش ابزارهای مالی نظیر اوراق قرضه یا اوراق بهادار با سررسید بیشتر از اطلاعات اولیه بازار در مورد اطلاعات اولیه بازار در مورد یک سال و داراییهای بدون سررسید، اطلاق میشود. بازار سرمایه بزرگتر از بازار پول است و اهمیت بسیار زیادی در جمع آوری و تامین منابع لازم برای سرمایهگذاری واحدهای مختلف تولیدی دارد. بازار سرمایه از نظر مرحله عرضه اوراق بهادار، خود به دو دسته بازار اولیه (بازار دست اول) و بازار ثانویه (بازار دست دوم) تقسیم میشود.
بازار اولیه
بازار اولیه بازاری است که در آن سهام یک شرکت یا واحد اقتصادی برای اولین بار در آن عرضه و منتشر میشود. عایدی حاصل از عرضه این سهام، منبعی در تامین مالی آن شرکت یا موسسه خواهد بود. از آنجا که در بازار اولیه، سهام برای اولین بار به خریداران و متقاضیان عرضه میشود، فروشنده اوراق بهادار در حقیقت همان ناشر اوراق بهادار خواهد بود.
بازار ثانویه
با اتمام عرضه اولیه یک سهم در بازار اولیه، برای ادامه معاملات آن سهم، بازار دیگری به نام بازار ثانویه وجود دارد. بنابراین بازار ثانویه به منظور ایجاد امکان داد و ستد اوراق منتشره در بازار اولیه و افزایش قابلیت نقدشوندگی آن تشکیل شده است.
در این بازار است که طرفین معامله این امکان را پیدا میکنند که علاوه بر تجدید نظر در اوراق خریداری شده، با خرید و فروش دوباره یا چندباره، تعداد آن را افزایش و یا کاهش دهند و یا اوراق دیگری در سهم دیگری تهیه کنند. دفعات انجام معامه در بازار ثانویه محدودیتی ندارد، این ویژگی بازار ثانویه موجب میشود تا نقدشوندگی ابزارهای مالی با جابهجا شدن مالکیت آنها، قدرت بیشتری پیدا کند.
بازار ثانویه بر این اساس که چه نوع سهمی در چه محلی مبادله میشود، به چهار بازار تقسیم میشود:
بازار اول: مربوط به معاملات سهام شرکتهای بورسی که در بورس انجام میشود.
بازار دوم: مربوط به معاملات سهام شرکتهای غیربورسی که در فرابورس انجام میشود.
بازار سوم: مربوط به معاملات سهام شرکتهای بورسی که در فرابورس انجام میشود.
بازار چهارم: بازاری بدون کارگزار و معاملهگر و مربوط به معاملات خصوصی است که توسط شبکههای الکترونیکی و بین سرمایهگذاران نهادی و عادی صورت میگیرد. نهادها به منظور پرهیز از پرداخت هزینههای مربوط به کارگزاری، عموماً معاملات عمده و بلوک خود را در بازار چهارم انجام میدهند.
انواع بازارهای مالی بر اساس نوع دارایی
بازارهای مالی به لحاظ نوع دارایی به سه بخش تقسیم میشوند:
بـازار سـهام: در ایـن بـازار، سـهام شـرکت های سهامی پذیرفته شده در بورس مورد معامله قرار میگیرد.
بازار اوراق بدهی: این بازار برای دادوستد ابزارهای با درآمد ثابت (اوراق قرضه) در نظر گرفته شده است.
بازار ابزارهـای مشـتقه: بـازاری که در آن ابزارهـای مشتقه که مبتنـی بـر دارایـی هـای مـالی یـا فیزیکی هستند، مانند اختیار معامله و قرارداد آتی مورد معامله قرار میگیرند.
تفاوت میان بازار سرمایه و بازار پول چیست؟
بازار سرمایه و بازار پول تفاوتهای اساسی با یکدیگر دارند. مهمترین تفاوت آنها در مدت زمان سرمایهگذاری است. در بازار پول معمولا با افق زمانی کوتاه مدت سرمایهگذاری میشود، در حالیکه در بازار سرمایه اینگونه نیست و سرمایهگذاری با دید بلندمدت انجام خواهد شد.
حق مالکیت دیگر تفاوت مهم این دو بازار با یکدیگر به شمار میرود. شرکتی که سهام خود را در بورس عرضه کرده است، در واقع بخشی از مالکیت شرکت را به سهامدارن خود واگذار میکند. در این بازار دارنده سهام به نوعی در مالکیت شرکت نیز سهیم خواهد بود. این در حالی است که در بازار پول بحث مالکیت مطرح نیست.
استفاده از بازارهای مالی متفاوت دیگر تفاوت بازار سرمایه و بازار پول است. ابزارهای بازار پول بیشتر شامل مواردی چون اسناد خزانه، گواهی سپرده، وام با وثیقه و … میشود، در حالیکه بازار سرمایه از ابزارهایی چون اوراق بهادار، اوراق قرضه و اوراق مشارکت استفاده میکند.
سخن آخر
در این مطلب به این موضوع پرداختیم که بازار سرمایه یا بازارهای مالی چیست و گفتیم بازارهای مالی از نظر سررسید تعهدات مالی، به دو گروه عمده بازار پول و بازار سرمایه تقسیم میشوند. بازار سرمایه، بازاری برای خرید و فروش ابزارهای مالی چون اوراق قرضه یا اوراق بهادار با سررسید بیشتر از یک سال و داراییهای بدون سررسید است.
دیدگاه شما