مزایای سرمایه‌گذاری در فرابورس

مزایای سرمایه‌گذاری در فرابورس

صندوق‌های سرمایه‌گذاری نوعی سرمایه‌گذاری غیرمستقیم جمعی هستند که توسط بانک یا شرکت‌ها مدیریت می‌شود. بنا بر استراتژی هر شرکت، این سرمایه‌گذاری می‌تواند بر روی انواع اوراق بهادار همچون سهام، اوراق قرضه و ابزارهای بازار پول با افق‌های زمانی مختلف انجام شود.

صندوق‌های سرمایه‌گذاری

آشنایی با اصول اولیه‌‌ یکی از مهم‌ترین ضروریات ورود به بورس، سرمایه‌گذاری یا به عبارتی بازار سرمایه است؛ با توجه به قانون جدید سازمان بورس به این شرح که افراد تازه وارد تا یک ماه اجازه‌ی سرمایه‌گذاری در بورس را ندارند و باید در آزمون اولیه‌ی بورسی پذیرفته شوند، در این مقاله راهکاری را برای سرمایه‌گذاری غیرمستقیم افراد معرفی می‌کنیم. البته لازم به ذکر است که تیم فیندو به صورت ویدئوهای کوتاه آموزشی، مفاهیم اصلی بورس را به صورت رایگان در اختیار مخاطبان قرار داده است که از آکادمی فیندو قابل دسترسی است.

سرمایه‌گذاری در این صندوق‌ها اصولاً کم ریسک یا حتی بدون ریسک و همراه با بازدهی خوبی نسبت به سود سپرده‌های بانکی است.

(برای آشنایی با سایر روش‌های سرمایه‌گذاری کم ریسک مقاله‌ی انواع اوراق را مطالعه کنید.)

صندوق‌های سرمایه‌گذاری بانکی

در حال حاضر که سود بانکی بین 18 تا 20 درصد متغیر است اکثریت مردم به دنبال راهی جدید برای سرمایه‌گذاری پول خود هستند که البته این تصمیم برای اقتصاد کشور نیز مفید است و باعث رونق سایر بازارهای سرمایه‌گذاری می‌شود. بانک‌ها بعضاً قادر به پرداخت سودی بیشتر از 20 درصد هستند اما به دلایلی از جانب بانک مرکزی اجازه‌ی این کار را ندارند زیرا نرخ بهره‌ی بانکی متناسب با معیارهای مختلفی در اقتصاد سنجیده می‌شود مثل تورم و نقدینگی. به همین منظور بانک‌ها صندوق‌های سرمایه‌گذاری‌ را راه‌اندازی کرده‌اند که اصولاً قادر به پرداخت سودی بیش از بانک‌ها هستند. بانک‌ها در این صندوق‌ها اصل پول شما را تضمین می‌کنند و مقدار مشخصی از سود را هم به ضمانت به شما پرداخت می‌کنند. اگر سود صندوق بیش از سود تضمینی باشد که اصطلاحاً سود عرفی نام دارد سود بیشتری به شما تعلق می‌گیرد.

دسته بندی صندوق ها عبارت‌اند از:

• صندوق سرمایه‌گذاری اختصاصی بازارگردان

صندوق سرمایه‌گذاری درآمد ثابت

این صندوق‌ها مناسب سرمایه‌گذاران کم ریسک است که انتظار بازدهی مناسب و ثابتی دارند. در واقع بیشترین حجم دارایی این صندوق‌ها (بعضاً تا 90 درصد) در قالب سپرده‌های بانکی، گواهی سپرده بانکی، اوراق مشارکت و سایر اوراق سرمایه‌گذاری است تا استراتژی کم ریسک صندوق تضمین شود. ویژگی‌های مهم این صندوق‌ها عبارت است از: 1. ضمانت نقدشوندگی 2. جبران خسارت احتمالی 3. ابطال واحد سرمایه‌گذاری برای دریافت سرمایه. سود تضمینی در این صندوق‌ها عمدتاً یک ماهه یا سه ماهه پرداخت می‌شود.

صندوق سرمایه‌گذاری سهامی

این صندوق‌ها براساس استراتژی شرکت حداقل 70 درصد از دارایی را در سهام شرکت‌های بورس و فرابورس سرمایه‌گذاری می‌کنند. این صندوق‌ها نسبت به صندوق درآمد ثابت بازدهی بیشتری برای سرمایه‌گذار دارد زیرا سهام پذیرفته در بازار بورس و فرابورس دامنه‌های نوسانی دارند که می‌تواند سودهای بسیار بالا و خوبی را برای فرد رقم بزنند. سرمایه‌گذاری در این صندوق‌ها به دلیل نوسانات کنترل شده همواره ریسک‌پذیری بیشتری را به همراه خواهد داشت و به افرادی با ریسک بیشتر پیشنهاد می‌شود.(گرچه ممکن است صندوق‌های مختلف در این دسته‌بندی استراتژی میانه‌رو، تهاجمی یا محافظه‌کارانه داشته باشند به همین دلیل سود هر شرکت در این دسته متفاوت است.)

*تضمین حداقل سود در این صندوق‌ها وجود ندارد و سود متغیر از شرایط بورس است.

صندوق سرمایه‌گذاری مختلط

اگر از نظر ریسک پذیری حد وسطی از سرمایه‌گذاری را برای خود مناسب می‌دانید صندوق سرمایه‌گذاری مختلط یکی از بهترین راه‌های سرمایه‌گذاری برای شماست که حداقل 40 درصد از دارایی خود را در اوراق کم ریسک سرمایه‌گذاری می‌کند و 60 درصد را در بورس و فرابورس اقدام به خرید سهام می‌کند. سود تضمینی در این صندوق‌ها وجود ندارد اما احتمال سوددهی شما بیشتر از صندوق‌های درآمد ثابت است و ریسک این صندوق‌ها نسبت به صندوق سهامی کمتر است.

صندوق سرمایه‌گذاری شاخصی

صندوق سرمایه‌گذاری شاخصی یکی از انواع صندوق‌های سرمایه‌گذاری است که با هدف پیروی از شاخص‌های بازار به خصوص بازار سهام به وجود آمده‌اند و استراتژی این صندوق‌ها پیروی از شاخص کل است. این صندوق‌ها می‌توانند از هر شاخصی در هر بازاری پیروی کنند مثل شاخص بازار طلا، کالا، بورس و. . استراتژی این صندوق‌ها انتخاب سهم‌های شاخص ساز بورس است. در این صندوق‌ها خریدوفروش مداوم انجام نمی‌شود و فقط با ورود یا خروج پول به صندوق خرید سهم انجام می‌شود.

صندوق‌های شاخصی بسیار شبیه به صندوق‌های سهامی هستند. تنها تفاوت ترکیب دارایی صندوق‌های سهامی و شاخصی در انتخاب سهام شرکت‌هاست. صندوق‌های شاخصی سهام شرکت‌های بزرگ فعال در بورس را خریداری می‌کنند، در حالی که استراتژی صندوق‌های سهامی کسب سود از خرید هر نوع سهام موجود در بازار بورس است.

ریسک سرمایه‌گذاری در صندوق‌های شاخصی از ریسک سرمایه‌گذاری در صندوق‌های سهامی کمتر است و نسبت به دیگر صندوق‌ها میزان مشارکت بیشتری در خرید سهام دارد.

از مزایای این صندوق‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

1. کاهش هزینه‌های سبدگردانی و مدیریت صندوق

2. حذف ریسک مدیریتی

در این صندوق‌ها مدیریت نقش مستقیم و فعالی ندارد زیرا هدف مدیران رسیدن به سود نیست بلکه تلاش دارند تا وزن اوراق بر شاخص مبنا را حفظ یا نزدیک کنند.

اما ریسک‌های این بازار عبارتند از: 1. با جابه‌جایی وضعیت سهام بزرگ بورسی و شاخص کل دارایی ممکن است کاهش یا افزایش پیدا کند 2. با نوسانات قیمتی ممکن است عرضه و تقاضا تغییر کند و قیمت‌ها دستخوش تغییر شوند.

ETF یا صندوق سرمایه‌گذاری قابل معامله

این نوع صندوق‌ها مانند سهام در بورس معامله می‌شوند و شما می‌توانید واحدی از این صندوق‌ها را خریدوفروش کنید. این نوع از صندوق‌ها عملکردی شبیه به صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک دارند که در ادامه با آن آشنا می‌شوید. مزیت‌های این صندوق‌ها عبارتند از: 1. نقدشوندگی بالای آن نسبت به صندوق سرمایه‌گذاری مشترک 2. مزیت مالیاتی بالقوه و به‌نوعی کم‌هزینه‌تر.

یکی از ویژگی‌های متفاوت این صندوق مزیت حذف نقدشوندگی است که به جای آن بازارگردان زمینه نقدشوندگی را برای این صندوق‌ها محیا می‌کند. بدین صورت که در صورت نبود فروشنده یا خریدار موظف به عرضه یا خرید واحدهای صندوق است. صندوق‌های سرمایه‌گذاری قابل معامله به سه دسته‌ی سرمایه‌گذاری در سهام، سرمایه‌گذاری مختلط و سرمایه‌گذاری در اوراق بهادار با درآمد ثابت تقسیم‌بندی می‌شوند که بنا بر استراتژی و ریسک پذیری هر صندوق متفاوت‌اند.

صندوق سرمایه‌گذاری نیکوکاری

صندوقی که مدیران بنا بر استراتژی سازمان اقدام به خرید اوراق با درآمد ثابت و سهام می‌کنند و سود حاصل از آن صرف امور خیریه می‌شود. در این صندوق‌ها خود فرد سرمایه‌گذار می‌تواند تصمیم‌گیری کند که سهم به طور کامل صرف امور خیریه شود یا درصدی از آن را دریافت کرده و مابقی صرف امور خیرخواهانه شود. یکی از مزیت‌های این صندوق‌ها ارائه‌ی گزارش کوتاه مدت در رابطه با عملکرد صندوق است. علاوه بر این به ‌جای کمک انفرادی افراد، ‌سرمایه‌ی عظیمی به عنوان امور خیریه جمع‌آوری می‌شود. اصولاً سود حاصل از صندوق صرف اموری مثل حمایت از دانشجویان دانشگاه‌ها، بیماران خاص، زندانیان جرائم مالی غیر عمد، فعالیت‌های ورزشی، کودکان بی‌سرپرست و. می‌شود.

صندوق سرمایه‌گذاری تأمین مالی

نوعی از سرمایه‌گذاری که علاوه بر تأمین مالی پروژه‌های مختلف عمرانی، زمین، کسب و کار و. زمینه‌ی سرمایه‌گذاری برای افراد مختلف را فراهم می‌آورند.

به طور کلی 3 دسته‌ صندوق ‌تأمین مالی را می‌توان نام برد که بنا بر استراتژی سرمایه‌گذاری در بخش‌های مختلف اقتصادی دسته‌بندی می‌شوند:

2. صندوق زمین و ساختمان

3. صندوق جسورانه

صندوق پروژه: کار اصلی این صندوق جمع‌آوری سرمایه‌های خرد برای انجام پروژه‌های مختلف است. این صندوق‌ها پس از بررسی علمی پروژه‌ها و طرح‌های اقتصادی مختلف پروژه‌ای خاص را انتخاب کرده و فرآیند تأمین مالی را آغاز می‌کنند. این پروژه‌ها عبارتند از: پتروشیمی، احداث کارخانه، نیروگاه، تبدیل نیروگاه گازی به سیکل ترکیبی و.

مزایای این صندوق عبارتند از: 1. حفظ منافع سرمایه‌گذار در پروژه‌ی مشخص با منافع آتی پروژه 2. تأمین مالی پروژه‌های کلان با سرمایه خرد و صرفه‌جویی ناشی از مقیاس 3. کمک به تأمین مالی صنایع و رشد اقتصادی کشور 4. تضمین حداقل بازدهی در صورت ابطال برای دارندگان واحدهای عادی 5. سود مشخص برای دارندگان مشارکت در پایان عمر صندوق 6. نقدشوندگی بالا 7. مدیریت حرفه‌ای 8. شفافیت اطلاعات و بازدهی مناسب.

در این صندوق ابتدا شرکت تأسیس شده و مراحل اجرایی پروژه آغاز می‌شود. بعد از تکمیل، پروژه به شرکت سهامی عام تبدیل شده و در آخر سهام شرکت به سرمایه‌گذاران ابتدایی به نسبت میزان سرمایه‌گذاری‌شان واگذار می‌گردد.

تنها صندوق پروژه فعال در ایران صندوق سرمایه‌گذاری پروژه آرمان پرند مپنا است. این صندوق ابتدای سال 96 فعالیت خود را آغاز کرد. هدف پروژه این صندوق تبدیل نیروگاه گازی به سیکل ترکیبی است.

صندوق زمین و ساختمان: هدف از این نوع صندوق‌ها ‌جمع‌آوری سرمایه‌های خرد برای سرمایه‌‌گذاری در پروژه‌های ساختمانی، اداری، مسکونی و تجاری است.

فرایند تخصیص سود در این صندوق‌ها به این صورت است که بعد از سرمایه‌گذاری و تمام شدن پروژه، واحدها به فروش می‌رسند و منافع آن بین تمام سرمایه‌گذاران تقسیم می‌شود.

برای سرمایه‌گذاری در این صندوق‌ها باید تا حدودی ریسک پذیر باشید زیرا سرمایه‌گذاری در این صندوق به صورت شراکتی است و سود تضمین شده‌ای ندارد به همین دلیل شما هم در سود و هم در زیان صندوق شریک هستید.

مزایای سرمایه‌گذاری در این صندوق‌ها عبارتند از: 1. شفافیت عملکرد با توجه به انتشار گزارش‌های دوره‌ای از عملیات اجرایی پروژه 2. نقدشوندگی بالا با توجه به معاملات واحدهای سرمایه‌گذاری صندوق در بازار فرابورس و وجود بازارگردان در فرایند معاملات 3. حفظ قدرت خرید سرمایه‌گذار در برابر افزایش قیمت زمین و ساختمان 4. متعادل ساختن قیمت مسکن

صندوق زمین و ساختمان نگین شهر ری تنها صندوق سرمایه‌گذاری زمین و ساختمان فعال در کشور است که در مزایای سرمایه‌گذاری در فرابورس مزایای سرمایه‌گذاری در فرابورس سال 1395 و بعد از دریافت مجوز از سازمان بورس و اوراق بهادار، با نماد «نگین» شروع به فعالیت کرده است.

صندوق جسورانه: همان‌طور که از اسم صندوق پیداست این صندوق برای سرمایه‌گذاری در کسب و کارهای کوچک و نوپا با احتمال پتانسیل رشد بالا طراحی شده است.

این صندوق‌ها ریسک زیادی دارند زیرا کسب و کارهای نوپا یا استارت ‌آپ‌ها هم‌زمان که می‌توانند رشد خوبی داشته باشند ممکن است شکست خورده و سرمایه‌گذار متحمل زیان شود.

این صندوق‌ها اصولاً 50 تا 60 درصد از دارایی را صرف سرمایه‌گذاری در کسب و کارهای نوپا می‌کنند و مابقی در سپرده‌های بانکی یا اوراق با درآمد ثابت سرمایه‌گذاری می‌کنند. این صندوق‌ها روی یک یا چند پروژه نوپا سرمایه‌گذاری می‌کنند تا میزان ریسک پذیری سرمایه‌گذاری را کنترل کنند به همین دلیل معمولاً میزان سوددهی این صندوق‌ها متوسط و یا بالاست.

یکی از مزایای مهم این صندوق‌ها حمایت از بازار رو به پیشرفت شرکت‌های کامپیوتری است.

سرمایه‌گذاری در این صندوق‌ها کمک به آسان‌تر شدن و فراهم ساختن فضای بیشتر در اقتصاد برای این کسب و کارها در جامعه است.

صندوق سرمایه‌گذاری اختصاصی بازارگردان

پیش از آشنایی با این صندوق لازم است بدانیم بازارگردان کیست؟ بازارگردان افراد یا شرکت‌هایی هستند که با هدف کسب سود اقدام به خرید و فروش دارایی‌های مالی (اوراق بهادار) می‌کنند.

طرف حساب این صندوق‌ها اغلب حقوقی‌های بازار هستند که مقداری از سهامشان در اختیار بازارگردان است و بازارگردان با هدف کسب سود برای این شرکت‌ها و همچنین متعادل نگه داشتن بازار سهام و جلوگیری از صف‌های هیجانی خرید و فروش عمل می‌کند.

این صندوق‌ها توسط تمام زیرگروه‌های یک سهم مشخص ایجاد و اداره می‌شود، بدین منظور که با بازارگردانی سهام این شرکت‌ها، ارزش سهام آن‌ها را حفظ می‌کند تا سودجویان نتوانند در تغییر ارزش ذاتی سهام دخالت داشته باشند. این صندوق‌ها با هدف سوددهی ایجاد نمی‌شوند اما نتیجه‌ای که به دنبال دارند، سوددهی سهام شرکت‌های حاضر در صندوق خواهد بود. این شرکت‌ها در نهایت برای حقوقی‌های بازار هم مزایایی خواهند داشت که مهم‌ترین آن حفظ ارزش سهام در نوسانات بازار است. در این سود و کاهش نوسانات، حقیقی‌ها نیز شریک خواهند بود.

در حال حاضر 38 صندوق سرمایه‌گذاری اختصاصی بازارگردانی در کشور فعال هستند که مشتری آن‌ها فقط شرکت‌های حقوقی هستند.

سبدگردانی اختصاصی چیست؟

سبدگردانی اختصاصی به مفهوم تخصیص مجموعه ­ای از دارایی ­ها شامل سهام، اوراق بهادار و … به یک سرمایه­ گذار خاص می­ باشد. از مزایای سرمایه‌گذاری در بازارهای مالی از طریق سبدهای اختصاصی استفاده از دانش و مهارت نیروهای متخصص، کاهش ریسک سرمایه­ گذاری و مدیریت مستمر جهت ایجاد بالاترین بازدهی ممکن برای سرمایه ­گذاران می­باشد. شرکت تامین سرمایه نوین به عنوان مدیر سبدهای اختصاصی درصدد است با در نظر گرفتن درجه ریسک پذیری هر سرمایه­ گذار، اقدام به تشکیل سبد اختصاصی نموده و حداکثر منافع ممکن را برای دارایی ­های سرمایه­گذاران تامین نماید.

خدمات، شرایط، حدود مسئولیت و کارمزد سبدگردان

سبدگردان یکی از انواع واسطه‌های مالی هستند که به عنوان نماینده سرمایه‌گذار و به نام سرمایه‌گذار به سرمایه‌گذاری در اوراق بهادار مجاز می‌پردازند که این عمل در قالب مفهوم سبدگردانی اختصاصی به این معناست که برای هر فردی متناسب با ریسک‌پذیری و موقعیت فرد سرمایه‌گذاری انجام می‌شود. سنجش ریسک پذیری سرمایه‏ گذار توسط کارشناس تحلیلگر شرکت با کمک سؤالاتی استاندارد (که قبلا از طرف سازمان بورس اوراق بهادار طراحی گردیده) از شخص سرمایه‌گذار، وضعیت درآمدی و هزینه‌ وی، هدف شخص از سرمایه‌گذاری و مواردی از این دست به سطح ریسک‌پذیری سرمایه‌گذار می‌رسد و نتیجه را با سرمایه‌گذار مطرح می‌کند. سرمایه‌گذار مختار است که نتیجه را بپذیرد یا خیر، در نهایت پس از توافق طرفین بر روی نتیجه پرتفوی مناسب سرمایه‌گذار تشکیل می‌‏شود.
کارمزد سبدگردانی براساس مقررات و مصوبات سازمان بورس و اوراق بهادار و قرارداد منعقد شده با مشتریان محاسبه می‌شود. فرمول پیشنهادی کارمزد توافقی است و معمولا از دو بخش کارمزد مدیریت و عملکرد تشکیل می‌شود که کارمزد مدیریت مبتنی بر اخذ کارمزد ثابت مختصر و براساس دارایی تحت مدیریت تعیین می‌شود؛ اما کارمزد عملکرد، که کارمزد متغیر هم بیان می‌شود، به میزان بازدهی کسب شده در پایان قرارداد بستگی دارد.

اوراق بهادار قابل سرمایه گذاری توسط سبدگردان برای مشتریان

بر اساس ابلاغیه شماره ۱۲۰۲۰۰۹۱ سازمان بورس و اوراق بهادار نهادهای مالی دارای مجوز سبدگردانی مجازند منابع سبدهای تحت مدیریت خود را در موارد زیر سرمایه‌‌‌ گذاری نمایند:

• اوراق بهادار قابل معامله در هر یک از بورس‌ها
• هر گونه اوراق بهادار ثبت شده نزد سازمان به جز سهام شرکت‌های سهامی خاص
• سپرده‌های بانکی تا سقف ۵۰ درصد از ارزش روز دارایی‌های تحت مدیریت در هر قراداد سبدگردانی
• سرمایه‌گذاری در واحدهای سرمایه‌گذاری صندوق‌های سرمایه‌گذاری دارای مجوز از سازمان با شرایط زیر:

الف) حداکثر سرمایه‌گذاری در واحدهای سرمایه‌گذاری صندوق‌های سرمایه‌گذاری تا ۱۰ درصد مجموع ارزش روز دارایی‌های موجود در هر قرارداد سبدگردانی مجاز است.

ب) حداکثر تا ۵۰ درصد از ارزش دارایی‌های اختصاص داده شده به بند فوق می‌تواند به سرمایه‌گذاری در واحد‌های سرمایه‌گذاری صندوق‌های تحت مدیریت همان سبدگردان اختصاص یابد.

انواع اوراق بهادار

۱. اوراق بهادار با درآمد ثابت دولتی
۲. گواهی سپرده کالایی
۳. سهام بورسی
۴. اختیار معامله تبعی
۵. اوراق بهادار با درآمد ثابت شرکتی
۶. صندوق‌‌‌های سرمایه‌‌‌گذاری
۷. سهام فرابورسی
۸. اختیار خرید/فروش –قراردادهای آتی
۹. اسناد خزانه اسلامی
۱۰. گواهی سپرده بانکی
۱۱. سهام فرابورس-بازار پایه
۱۲. فروش استقراضی

روش‌‌‌های تجزیه و تحلیل اوراق بهادار

۱. تحلیل بنیادی
۲. تحلیل تکنیکال
۳. تحلیل کمی
۴. مطالعه اخبار و وقایع بازار

الف) سهام: روش‌های مورد استفاده جهت تجزیه و تحلیل و ارزشیابی اوراق بهادار شامل دو روش بنیادی و تکنیکال می‌باشد. در روش بنیادی با استفاده از اطلاعات موجود در صورت های مالی شرکت‌ها و با در نظر گرفتن فضای اقتصاد کلان، وضعیت جهانی صنعت مربوطه، عرضه و تقاضای موجود و شرایط تجاری شرکت، و با استفاده از روش های مبتنی بر تنزیل جریانات نقدی(DDM)، روش های مبتنی بر جریان نقدی آزاد(FCF)، ارزش جایگزینی و روش های نسبی از جمله P/E و P/S و بر اساس EPS کارشناسی شده، اقدام به ارزشگذاری و تحلیل شرکت ها می‌شود . در روش تکنیکال با استفاده از روند قیمتی گذشته، روند قیمتی آینده سهم پیش بینی می شود و سعی بر آن است که نقاط ورود و خروج مناسب برای سرمایه گذاری انتخاب شود. در نهایت با در نظر گرفتن جمیع شرایط بنیادی و تکنیکال و هم چنین وضعیت تابلوی سهم، حجم معاملاتی و سایر موارد با اهمیت، تصمیمات سرمایه گذاری اخذ می‌شود.
ب) ارزش‌گذاری اوراق بهادار با درآمد ثابت: با مقایسه نرخ بازدهی تا سررسید (YTM) و یا نرخ بازدهی ساده اوراق بهادار با درآمد ثابت با یکدیگر و یا با نرخ سود بازار، اقدام به خریدوفروش این اوراق می‌گردد. لازم به ذکر است که هرچند تاکنون موارد بااهمیتی از نکول ناشرین اوراق بهادار با درآمد ثابت پذیرفته‌شده در بورس یا فرابورس مشاهده نشده است، اما همواره این ریسک می‌بایست موردتوجه قرار گیرد. ریسک سرمایه‌گذاری مجدد نیز ازجمله ریسک‌هایی است که می‌بایست در خریدوفروش اوراق بهادار با درآمد ثابت موردتوجه قرار داده شود.
ج) ارزش‌گذاری ابزار مشتقه: در بازار سرمایه ‌ایران در شرایط کنونی تنها اختیار معامله، مورد دادوستد قرار می‌گیرد. برای ارزش‌گذاری این اختیارات از مدل بلک شولز و مدل درخت دوجمله‌ای و استراتژی های معاملاتی استفاده می‌شود.

منابع جمع‌‌‌ آوری اطلاعات

۱. سامانه کدال
۲. سامانه TSETMC
۳. سایت سازمان بورس و اوراق بهادار
۴. سایت فرابورس
۵. سایت بورس کالا
۶. سایت بورس انرژی
۷. سایت‌‌‌های معتبر خبری
۸. نرم‌‌‌افزارهای جمع‌‌‌آوری اطلاعات

انواع تضاد منافع کدامند و راه حل ممانعت از آن چگونه است؟

تضاد منافع میان مشتریان و سبدگردان
در راستای از بین بردن تضاد منافع میان مشتریان و مجموعه شرکت، کارمزد قراردادهای سبدگردانی (در راستای سود مشترک) تنظیم نموده و همچنین مطابق ماده ۱۴ دستورالعمل سبدگردانی تعهد می نماید در کلیه شرایط منافع مشتریان را بر سایر دینفعان مقدم بداند.

تضاد منافع سرمایه گذار و کارکنان و اشخاص وابسته شرکت

در شرایط زیر، اشخاص وابسته ذینفع ورقه‌ی بهادار محسوب می‌گردد:
۱. درصورتی‌که مالک ورقه‌ی بهادار باشد و یا دارای موقعیت در ابزار مشتقه آن باشد.
۲. درصورتی‌که پذیره‌نویسی یا فروش ورقه‌ی بهادار را تعهد کرده باشد یا بازاریابی برای پذیره‌نویسی یا فروش ورقه‌ی بهادار را پذیرفته باشد یا مشاور ناشر در زمینه‌ی عرضه ورقه‌ی بهادار باشد یا در این موارد با دیگران مشارکت داشته باشد.
۳. درصورتی‌که ناشر ورقه‌ی بهادار باشد.
۴. در صورتی که سبدگردان، بنام مشتری اقدام به معامله اوراق بهاداری که اشخاص وابسته در آن ذینفع هستند، نماید موظف است طبق ماده ۲۷ دستورالعمل تاسیس و فعالیت سبدگردانی، طی گزارش‌هایی که حداقل هرماه تهیه می‌شود حسابرس و امین خود را، از این موضوع مطلع کند و در گزارش‌های دوره‌ای که به مشتری می‌دهد، این موضوع را افشا نماید.

رابطه‌ی تجاری اساسی با سایر شرکت‌ها که منجر به تضاد منافع می‌‌‌گردد:

شرکت کارگزاری تامین سرمایه نوین (سهامی خاص) به عنوان کارگزار معاملات سبدگردان و از شرکت های تابعه تامین سرمایه نوین از مهمترین شریک تجاری این شرکت محسوب می‌‌‌شود. کارمزد معاملات در ازای ارائه خدمات کارگزاری در چارچوب قوانین و مقررات و منافع شرکت تامین سرمایه نوین (سبدگردان) در سودآوری شرکت کارگزاری مزبور، مهمترین ارتباط مالی فی‌‌‌مابین دو شرکت است.

فرا بورس چیست؟

فرا بورس اصطلاحی که در بازار های جهانی OTC گفته می شود که اختصار کلمه over the counter می باشد. فرا بورس در واقع به معاملاتی گفته می شود که در بازارهای مالی خارج از بورس اوراق بهادر انجام می شود.

شرکت ها و موسساتی که بنا به هر دلیلی شرایط عرضه سهام در بورس را ندارند با ورود به فرابورس اقدام به داد و ستد می کنند.

فرابورس به عنوان یکی از ارکان بازار سرمایه ابزارهای تامین مالی متنوعی را برای بنگاه های اقتصادی فراهم آورده و بر اساس شرایط گزینه های مناسبی را به منظور بهره مندی حداکثری از مزایای بازار سرمایه پیشنهاد می کند.

هدف فرابورس

از مهم ترین اهداف راه اندازی فرا بورس سازمان‌دهی شرکت‌هایی که تمایل دارند در بازار سرمایه فعالیت کنند ولی شرایط ورود به بورس اوراق بهادار را ندارند و نظارت در فرابورس کمتر از بورس است.

گزارش ‌گیری در سال مالی شرکت‌ های بورس نیاز به انتشار تعداد بیشتری گزارش هستند و به همین دلیل شفافیت بیشتری دارند. این موضوع خود باعث می شود که ریسک سرمایه ‌گذاری در فرابورس بیشتر از بورس باشد.

مزایای سرمایه گذاری در فرا بورس

حضور بازارهای مالی بسیار متنوع در فرا بورس یکی از جاذبه های سرمایه گذاری در فرا بورس می باشد. سهامداران می‌توانند در شرکت‌های مختلف سرمایه‌ گذاری کرده که این امر منجر می شود که ریسک سرمایه ‌گذاری کاهش یابد.

شرکت‌های پذیرفته شده در فرابورس از پرداخت ۱۰ درصد مالیات معاف هستند. نکته قابل توجهی هم برای شرکت ها بوده و هم سهامداران چرا که این معافیت در معامله ای که اتفاق می افتد تاثیر مستقیمی دارد. موضوع دیگری که مزایای سرمایه‌گذاری در فرابورس ازمزایای سرمایه گذاری در فرابورس مباشد این است که صاحبان سهام در شرکت‌های فرابورس نسبت به سهامی که در اختیار دارند در مجمع عمومی حق رأی خواهند داشت.

در یک درجه بندی می توان عنوان کرد که سود سهام، افزایش قیمت سهام، تنوع سرمایه‌گذاری، اطمینان از محل سرمایه ‌گذاری، معافیت مالیاتی، حق خرید سهام جدید و نوسان‌های روزانه قیمت سهام از مزایای سرمایه گذاری در فرابورس است.

فرا بورس در ایران

فرا بورس در ایران شرایط متفاوتی نسبت به بازارهای مشابه در دنیا دارد، در واقع فرابورس در ایران در حد و اندازه بورس ظاهرشده است. شرکت های بسیاری در این بازار حضوری پر رنگ دارند و بر اساس قوانین بازار فرا بورس به انجام معاملات می پردازند.

تعداد بسیار قابل ‌توجهی اوراق بدهی در فرابورس ایران معامله می‌شوند و این شرکت را به یک بورس کامل تبدیل کرده است. بر اساس قانون بازار بورس اوراق بهادار مبنی بر اداره بازارهای خارج از بورس توسط نهادی متمرکز، شرکت فرا بورس ایران در سال ۱۳۸۷ تأسیس شد.

شرکت فرابورس ایران نیز همچون سایر بورس‌های فعال کشور با مجوز شورای عالی بورس ایجاد شده و تحت نظارت سازمان بورس و اوراق بهادار قرار دارد. فرابورس ایران توانمندی های زیادی دارد که می‌تواند نیاز مالی بنگاه‌های اقتصادی را برآورده نماید.

از مهم ترین کارهایی که در فرا بورس ایران اتفاق می افتد پذیرش سهام شرکت‌های سهامی عام در فرابورس است. ضوابط حاکم بر پذیرش شرکت‌ها در فرا بورس ایران به‌گونه‌ای است که طیف وسیعی از شرکت‌ها قادر به احراز شرایط و پذیرش در آن هستند.

ضوابط ساده‌تر و تنوع در شرایط پذیرش شرکت‌ها در فرابورس ایران امکانی را فراهم کرده تا بنگاه‌های اقتصادی بتوانند با کسب حداقل شرایط به سرعت به این بازار مالی وارد شده و از تمامی مزایای شرکت‌های پذیرفته شده در بازار مبادلات اوراق بهادار بهره‌مند شوند.

معرفی انواع بازارهای فرا بورس

بازار اول

سهام شرکت‌ها و واحدهای صندوق‌های سرمایه‌گذاری پذیرش می‌شوند و مورد معامله قرار می‌گیرند. نوسان قیمت در این بازار ۵ درصد بدون حجم مبنا است. آخرین سرمایه ثبت شده شرکت‌های پذیرفته شده در این بازار، حداقل ۱۰ میلیارد ریال بوده و یک سال از زمان بهره‌برداری آن‌ها گذشته و زیان انباشته ندارند.

شامل سهام شرکت‌های سهامی عام است. سهام شرکت‌های زیان‌ده، تازه‌تأسیس و آن‌هایی که با افزایش سرمایه قصد تبدیل از سهامی خاص به سهامی عام دارند در بازار دوم پذیرفته می‌شود. آخرین سرمایه ثبت شده شرکت‌های بازار دوم، حداقل یک میلیارد ریال است.

بازار پایه یکی از بازارهای فرابورس است که جهت عرضه و نقل و انتقال اوراق بهادار ایجاد شده است. شرکت‌های این بازار فرایند پذیرش را طی نمی‌کنند و به سه دسته تقسیم می‌شوند:

• شرکت‌هایی که در بازار بورس ثبت شده‌اند، اما شرایط پذیرش ندارند.
• شرکت‌هایی که درخواست پذیرش ندارند و به دلیل الزام قانونی باید در بازار پایه درج شوند.
• شرکت‌هایی که به دلیل از دست دادن شرایط بازارهای بورس یا فرابورس، لغو پذیرش می‌شوند. مقررات ارائه اطلاعات در بازار پایه، به مراتب آسان‌تر از بازار اول و دوم است و طبعاً ریسک بیشتری نیز در این بازار وجود دارد.

بازار عرضه، محلی شفاف و امن برای انجام معاملات عمده آن دسته از اوراق بهاداری است، که شرایط یا امکان پذیرش در فرابورس را ندارند.

سوالات متداول

بله شرکت های حاضر در فرابورس نیز افزایش سرمایه دارند.

فرابورس ایران یکی از ارکان بازار سرمایه کشور ایران به‌شمار می‌رود که تحت نظارت سازمان بورس و اوراق بهادار به فعالیت مشغول است.

شرکت هایی که هنوز شرایط حضور در بورس را ندارند، در فرابورس شرکت می کنند

نحوه انجام معامله در فرابورس تفاوتی با بورس ندارد. با همان روالی که شما در بورس سهام می‌خرید، می‌توانید با همان روال سهام شرکت‌هایی که در فرابورس پذیرفته شده‌اند را نیز خریداری کنید.

بورس یا فرابورس؛ در کدام بازار سرمایه گذاری کنیم؟

باشگاه خبرنگاران جوان به نقل از کارشناس بازار سرمایه نوشت: شرکت‌ها برای پذیرفته شدن در یکی از تابلوهای بورس الزامات سخت گیرانه‌تری نسبت به فرابورس دارند.

مهدی قلی پور کارشناس بازار سرمایه در خصوص بازار سهام اظهار کرد: بازار سهام یا به عبارت جامع‌تر بازار سرمایه، بازاری است که در آن ابزارهای مالی معامله می‌شوند. در بازار سهام، انواع اوراق بدهی، از جمله، اوراق مشارکت، مرابحه، صکوک اجاره، اسناد و اوراق خزانه اسلامی و با حجم کمتر ابزارهای مشتقه از جمله، اختیار خرید و فروش تبعی و قراردادهای آتی وجود دارد.

او بیان کرد: تقریبا ۹۵ درصد بازار سرمایه را سهام شرکت‌های اوراق بهادار به خود اختصاص داده‌اند. در سایت مدیریت فناوری اطلاعات بورس، سرمایه گذار متوجه می‌شود سهام یا دارایی مورد نظر در کدام تابلو پذیرش شده است، بنابراین نحوه معامله یکسان است و در این معاملات، سرمایه‌ای وارد شرکت نمی‌شود و تنها سهام موجود بین سرمایه گذاران دست به دست می‌شود.

کارشناس بازار سرمایه در خصوص، تفاوت بازار بورس و فرابورس گفت: دو بازار بورس و فرابورس تحت نظارت سازمان بورس هستند. تفاوت چندانی بین بازار بورس و فرابورس وجود ندارد، با این حال شرکت‌ها برای پذیرفته شدن در یکی از تابلوهای بورس الزامات سخت گیرانه‌تری نسبت به فرابورس، اعم از تعداد سال‌های فعالیت، میزان سرمایه، سودآور بودن در سه سال گذشته و درصد سهام شناور دارند.

او بیان کرد: البته ممکن است، شرکتی تمام‌ شرایط پذیرش در بورس را داشته باشد، ولی به خواست خود در فرابورس پذیرفته شده باشد. به طور نظری شرکت‌های بورسی معتبرتر از فرابورسی‌ها هستند و در خود این بازارها هم تابلوهای اصلی از تابلوهای فرعی و بازارهای اول و دوم از بازارهای سوم و پایه معتبرتر هستند.

قلی پور افزود: شرکت‌های فعال در بازار پایه فرابورس (با اعتبار زرد، نارنجی و قرمز) بیشترین ریسک را دارند و بعضا محدودیت‌های معاملاتی در آن‌ها مانند دامنه نوسان بازارها و تابلوهای بالاتر متفاوت است.

کارشناس بازار سرمایه در پاسخ به این پرسش که، چگونه معامله در بازار سهام صورت می‌گیرد و چه ابزارهایی در این بازار وجود دارد؟، گفت: مشابه هر بازار دیگری، برای انجام معامله، به خریدار و فروشنده نیاز است ولی بین خریدار و فروشنده واسطه‌ای به نام کارگزار وجود دارد که تحت سامانه یکپارچه و هسته معاملاتی، با مدیریت شرکت مدیریت فناوری اطلاعات بورس تحت نظر سازمان بورس و اوراق بهادار، نسبت به سفارش گیری از مشتریان و درج آن در سامانه معاملات اقدام می‌کند، البته با داشتن سامانه آنلاین کارگزاری، مشتری خودش هم می‌تواند سفارشات خرید یا فروش را وارد کند.

قلی پور بیان کرد: با انتخاب یک کارگزار و اخذ کد بورسی از طریق سامانه (در مراکز خدمات الکترونیکی دولت) سجام که هویت بورسی هر فرد حقیقی یا حقوقی در بازار سرمایه است، سرمایه گذاران می‌توانند خرید و فروش خود را آغاز کنند.

او افزود: بدیهی است که افراد پیش از خرید سهام، نیاز به شارژ حساب کارگزاری خود دارند و برای فروش هم باید یک کارگزار ناظر تعیین کنند. البته خرید از همه کارگزاری‌ها ممکن است، ولی فروش فقط از طریق کارگزار ناظر تعیین شده برای هر سهم امکان پذیر است.

قلی پور در خصوص کارمزد معاملاتی موجود در بازار سهام اظهار کرد: انواع سفارش خرید و فروش، در قیمت یا بازه قیمتی مشخص با اعتبار زمانی متفاوت برای اجرا وجود دارد. کمتر از نیم درصد ارزش معامله هر خرید یا فروش توسط کارگزار به عنوان کارمزد برداشته می‌شود.

او بیان کرد: البته سهم شرکت‌های بورس، فرابورس و سپرده گذاری و مدیریت فناوری بورس و حق نظارت سازمان بورس که جمعا کمتر از یک دهم درصد است نیز، توسط کارگزار برداشت می‌شود، اما در فروش، نیم درصد مالیات دولت نیز کسر می‌شود. البته، این کارمزدها در سال گذشته ۲۰ درصد کاهش یافتند.

کارشناس بازار سرمایه در پاسخ به این پرسش که، مردم چگونه می‌توانند وارد بازار سهام شوند؟ تشریح کرد: تفاوت خاصی در ورود مردم به بازار بورس و فرابورس وجود ندارد و فقط از طبقه بندی ذکر شده در سایت مدیریت فناوری اطلاعات بورس، سرمایه گذار متوجه می‌شود سهام یا دارایی مورد نظر در کدام تابلو پذیرش شده است، بنابراین نحوه معامله یکسان است.

او در پایان بیان کرد: البته برای اخذ اعتبار خرید برای سهام بازار پایه، محدودیت‌هایی وجود دارد، ولی معاملات نقدی مشابه است. حدود ۶۰۰ نماد معاملاتی در تابلوها و بازار بورس و فرابورس فهرست شده‌اند و تنوع زیادی از نظر صنعت دارند، البته از نظر ارزشی بیش از ۸۰ درصد سهام در بورس و مابقی در فرابورس هستند. بیشتر اوراق بدهی هم در فرابورس و در تابلو ابزارهای نوین مالی فهرست شده‌اند.

مزایای سرمایه‌گذاری در فرابورس

دستورالعمل آماده‌سازی و ورود شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی سهام عدالت به بازار سرمایه و معاملاتی شدن سهام آنها

"با صلوات بر محمد و آل محمد"

وزارت امور اقتصادی و دارایی ـ سازمان خصوصی سازی

سازمان بورس و اوراق بهادار

کمیسیون تخصصی شورای عالی اجرای سیاست‌های کلی اصل (۴۴) قانون اساسی در جلسه مورخ 1392/05/13به استناد ماده (۳۵) قانون اجرای سیاست‌های کلی اصل (۴۴) قانون اساسی، ماده (۱۰۰) قانون برنامه پنجـم توسعـه، جزء (۸) بند (۲۷) ماده واحده قانون بودجه سال ۱۳۹۲ کل کشور، ماده (۷) آیین نامه اجرایی توزیع سهام عدالت مصوب شورای عالی اجرای سیاست‌های کلی اصل (۴۴) قانون اساسی و براساس تصویب نامه شماره 63/40330 مورخ 1392/04/29 شورای یاد شده، دستورالعمل مزایای سرمایه‌گذاری در فرابورس آماده سازی و ورود شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی سهام عدالت به بازار سرمایه و معاملاتی شدن سهام آنها را با رویکردهای حفظ حقوق سهامداران، ثبات بازار سرمایه، آموزش و ترویج فرهنگ سهامداری و تداوم و رشد پایدار ارزش سبد سهام شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی سهام عدالت و نظارت بر آنها به شرح زیر تصویب نمود:

دستورالعمل آماده‌سازی و ورود شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی سهام عدالت به بازار سرمایه و معاملاتی شدن سهام آنها

ماده۱ـ در این دستورالعمل واژه‌ها و اصطلاحات زیر در معانی مشروح مربوط به کار می روند:

۱ـ قانون: قانون اجرای سیاست‌های کلی اصل (۴۴) قانون اساسی.

۲ـ شرکت‌های سرمایه‌پذیر: سهام شرکت‌های دولتی و متعلق به دولت که توسط سازمان خصوصی سازی به شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی سهام عدالت واگذار شده یا می شود.

۳ـ شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی: شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی سهام عدالت، موضوع فصل ششم قانون.

۴ـ شرکت‌های تعاونی شهرستانی: شرکت‌های تعاونی شهرستانی سهام عدالت، موضوع فصل ششم قانون.

۵ ـ مشمولین سهام عدالت: افراد مشمول دریافت سهام عدالت، موضوع ماده (۳۴) قانون.

۶ ـ سهامداران نامشخص: آن دسته از مشمولین دریافت سهام عدالت که نام و مشخصات آنان به تأیید قطعی سازمان خصوصی سازی نرسیده است.

۷ـ فرابورس: شرکت فرابورس ایران، موضوع بند (۸) ماده (۱) قانون بازار اوراق بهادار.

۸ ـ شرکت سپرده‌گذاری مرکزی: شرکت سپرده‌گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه، موضوع بند (۷) ماده (۱) قانون بازار اوراق بهادار.

۹ـ کانون: کانون شرکت‌های سرمایه‌گذاری سهام عدالت.

الف) آماده سازی شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی برای ورود به فرابورس

ماده۲ـ سازمان خصوصی سازی مکلف است ظرف مدت یک ماه از تاریخ ابلاغ این دستورالعمل، تعداد نهایی مشمولین سهام عدالت هر استان را قطعی نموده و نسبت به اختصاص سهام شرکت‌های سرمایه پذیر به هر یک از شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی متناسب با تعداد نهایی مشمولین (تعداد اعضای شرکت‌های تعاونی شهرستانی) آن استان اقدام نماید. در صورت کسری سهام اختصاص داده شده به نسبت تعداد مشمولین هر شرکت سرمایه‌گذاری استانی، سازمان یادشده موظف به تأمین کسری با اولویت از طریق اختصاص سهام سایر شرکت‌های مشمول واگذاری است.

ماده۳ـ هر یک از شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی موظف است با برگزاری مجمع عمومی فوق العاده نسبت به افزایش سرمایه از محل سهام واگذار شده به این شرکت‌ها و به نام مشمولین همان استان اقدام کند.

ماده۴ـ سازمان خصوصی سازی موظف است ظرف مدت یک ماه مشخصات مشمولین سهام عدالت را به تفکیک هر شرکت سرمایه‌گذاری استانی به شرکت سپرده گذاری مرکزی به منظور اختصاص کد معاملاتی اعلام نماید.

تبصره ـ سازمان خصوصی سازی موظف است با همکاری شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی حداکثر ظرف یک سال نسبت به تکمیل اطلاعات سهامداران نامشخص و تعیین تکلیف آنان اقدام نماید.

ماده۵ ـ شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی مکلف اند مدارک مورد نیاز فرابورس نظیر اساسنامه اصلاح شده، آخرین صورت های مالی حسابرسی شده و اسامی مدیران خود را به سازمان بورس و اوراق بهادار ارائه نمایند. سازمان بورس و اوراق بهادار در چارچوب مقررات برای ورود این شرکت‌ها به فرابورس همکاری لازم را به نحوی انجام می‌دهد که امکان معاملاتی شدن سهام شرکت‌های مورد نظر فراهم شود.

تبصره ـ چنانچه شرایط پذیرش هر یک از شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی از سوی هیأت پذیرش فرابورس محرز نشود، این شرکتها از طریق درج نماد در بازار پایه فرابورس معامله خواهند شد.

ماده۶ ـ سازمان خصوصی سازی موظف است قبل از ورود شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی به فرابورس، بدهی قطعی هر مشمول سهام عدالت را به روش زیر تعیین و به شرکت‌های یاد شده اعلام نماید.

A-(B+C) = بدهی هر مشمول

A .مبلغ سهام عدالت واگذار شده به هر مشمول

B .تخفیف سهام واگذار شده به هر مشمول دهک اول و دوم متناسب با اقساط پرداخت شده آنان به خزانه

C .اقساط پرداخت شده هر مشمول به خزانه

ب) آزادسازی و معاملاتی شدن سهام شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی

ماده۷ـ به میزان مبلغ اقساط باقی مانده شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی، سهام شرکت‌های سرمایه پذیر در وثیقه سازمان خصوصی سازی باقی می‌ماند.

ماده۸ ـ سهام سهامداران نامشخص شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی تا زمان تعیین تکلیف این سهامداران، با کد سهامداران نامشخص توسط سازمان خصوصی سازی در سامانه شرکت سپرده‌گذاری مرکزی درج می شود.

ماده۹ـ اولویت شرکت‌ها و میزان سهام قابل آزادسازی شرکت‌های سرمایه‌پذیر مربوط به هر شرکت سرمایه‌گذاری استانی متناسب با میزان اقساط پرداخت شده مورد تأیید خزانه داری کل کشور و مشمول تخفیف شده، بنا به پیشنهاد شرکت سرمایه‌گذاری استانی ذی ربط در کارگروهی متشکل از نمایندگان سازمان خصوصی سازی (رییس)، سازمان بورس و اوراق بهادار، کانون، اتحادیه کشوری تعاونی‌های شهرستانی سهام عدالت و شرکت سرمایه‌گذاری مربوط تعیین می‌شود.کارگروه موظف است مراقبت لازم به منظور پیشگیری از تضییع حقوق سهامداران شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی در شرکت‌های سرمایه پذیر را به عمل آورد.

ماده۱۰ـ آزادسازی سهام شرکت‌های سرمایه‌پذیر و اجازه معامله سهام آنها براساس تصمیم کارگروه فوق و مطابق دستورالعمل ماده (۱۰۰) قانون برنامه پنجم توسعه، توسط سازمان خصوصی سازی صورت می‌گیرد.تعیین سقف مجاز عرضه سهام شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی با سازمان بورس و اوراق بهادار است.

ماده۱۱ـ فرابورس موظف است ترتیبی اتخاذ کند تا با استقرار شرکت‌های کارگزاری عضو فرابورس در محل شرکت‌های تعاونی شهرستانی، امکان معامله سهام آزاد شده مشمولین از این طریق فراهم شود. تعاونی های مذکور موظف به تمهید شرایط و امکانات لازم برای استقرار کارگزاری ها هستند.

ماده۱۲ـ فرابورس موظف است در زمان گشایش نماد شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی و تا عادی شدن حجم معاملات سهام این شرکتها، اجازه فروش سهام مشمولین سهـام عدالت را فقط از طریق ایستگاه‌های مستقر در شرکت‌های تعاونی شهرستانی صادر نماید.

ماده۱۳ـ شرکت‌های تعاونی شهرستانی به عنوان نماینده مشمولین سهام عدالت برای حضور در مجامع عمومی شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی تعیین می شوند و سایر اشخاص که به واسطه خرید سهام از طریق بازار سهام، سهامدار شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی شوند، رأساً دارای حق رأی در مجامع عمومی این شرکت‌ها خواهند بود.

ج) سایر مقررات

ماده۱۴ـ به منظور تداوم و رشد پایدار ارزش سهام شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی و توسعه همکاری‌های حرفه ای بین شرکت‌های مذکور، این شرکتها موظفند در فرآیند آزادسازی و معامله سهام شرکت‌های سرمایه‌پذیر و نحوه اداره و مدیریت سهام و دارایی‌های خود و سرمایه‌گذاری های جدید و افزایش سرمایه‌ها، مشورت تخصصی را از کانون و شرکت‌های دارای مجوز مشاوره سرمایه‌گذاری از سازمان بورس و اوراق بهادار اخذ نمایند.

ماده۱۵ـ شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی و کانون موظفند با همکاری سازمان بورس و اوراق بهادار و سازمان خصوصی سازی نسبت به تدوین و اجرای برنامه‌های آموزشی و ترویجی برای مشمولین سهام عدالت مبنی بر معرفی ابعاد و مزایای حفظ و نگهداری سهام عدالت از شیوه‌های مختلف نظیر رسانه‌های ملی و گروهی اقدام کنند.

ماده۱۶ـ چنانچه شرایط برای ورود شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی به بورس فراهم شود، سازمان بورس و اوراق بهادار موظف است حمایت لازم برای پذیرش آنها در بورس را انجام دهد.

ماده۱۷ـ فرابورس موظف است گزارش معاملات سهام شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی را هر سه ماه یک بار به سازمان بورس و اوراق بهادار ارائه نماید. سازمان مذکور نیز تحلیل این گزارش به همراه گزارشی از معاملات سهام شرکت‌های سرمایه پذیر را در مقاطع سه ماهه به دبیرخانه شورای عالی اجرای سیاست‌های کلی اصل (۴۴) قانون اساسی و سازمان خصوصی سازی ارسال می‌نماید.

ماده۱۸ـ کانون موظف است هر سه ماه یک بار گزارش جامع اقدامات خود و وضعیت عملکرد شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی را به سازمان بورس و اوراق بهادار ارائه و نسخه‌ای از آن را به دبیرخانه شورای عالی اجرای سیاست‌های کلی اصل چهل و چهارم (۴۴) قانون اساسی ارسال نماید.