تاثیر احیای برجام بر بورس ایران
همان طور که می دانید، در حال حاضر در بازه زمانی قرار داریم که چشم و امید بسیاری از افراد به مذاکرات وین دوخته شده است و همه منتظر آن هستند که ببینند با توجه به توافق و یا عدم توافق برجام، چه مسیری را برای سرمایه گذاری ها و اقدامات آتی خود در پیش بگیرند؛ در این راستا اما فعالان بورس هم نگرانی های زیادی دارند و دوست دارند بدانند کهتاثیر احیای برجام بر بورس چگونه است و توافق می تواند قیمت سهام ها را مجددا کاهش دهد یا این که پس از این کاهش قیمت ها و اصلاح عمیق بورس در ماه های اخیر، بازار بورس می تواند خود را در برابر اثرات روانی و قیمتی حاصل از توافق هسته ای و بعضا لغو تحریم ها حفظ کند؛ پس اگر شما هم جزو آن دسته از فعالان بازار بورس ایران هستید که دوست دارید بدانید تاثیر احیای برجام بر بورس چیست و تا چه اندازه است، این مطلب سایت مای مانی می تواند شما را به بهترین شکل راهنمایی کند.
تاثیر احیای برجام بر بورس
برجام یا همان برنامه جامع اقدام مشترک مدت هاست که به دغدغه اصلی سرمایه گذاران در بازار سرمایه تبدیل شده است. احیای برجام اثرات زیادی در عملیات سودسازی و به صورت کلی در صورت های مالی شرکت های بورسی دارد، از همین روی سرمایه گذاران در محاسبات خود برای معامله سهام، وزن زیادی برای آن در نظر می گیرند، ولی در صورت احیای برجام، چه صنایع بورسی می توانند رشد بسیار خوبی را داشته باشند و چه صنایعی بیشترین آسیب قیمتی را خواهند دید؟ در ادامه همه این موارد را مورد بررسی قرار داده ایم.
حتما برایتان جالب است : نقش دولت در بازار بورس چیست؟
از طرفی باید گفت که رخدادهای سیاسی همیشه از جهات گوناگون بر بازارهای مالی دنیا و ایران اثرگذار بوده است. از جمله مهم ترین رخدادهای سیاسی می توان به تحریم های اعمال شده علیه کشورمان در زمینه های صادرات نفت ایران و تحریم بانک مرکزی ایران اشاره داشت که ناتوانی بانک مرکزی ایران در وصول درآمد حاصل از فروش نفت به سایر کشورهای دنیا را به همراه داشته است. بنابراین با توجه به اثر تحریم ها بر شاخص های کلان اقتصادی و نهایتا اثرگذاری آن بر بورس می توان سناریوهای مختلفی را برای بازارهای مالی در نظر گرفت که در ادامه به آن ها خواهیم پرداخت.
تاثیر توافق برجام بر بورس
در طول سال های گذشته یکی از حائز اهمیت ترین رویدادهای سیاسی، موضوع برجام بوده که اثرات زیادی بر اقتصاد گذاشته و تحریم ها، صادرات نفت ایران را با مشکلات بسیاری مواجه ساخته است و نظام بانکی را هم مختل کرده است و در کنار همه آن ها، بورس را هم تحت تاثیر قرار داده است تا جایی که شرکت های بزرگ بورسی با مشکل مواجه شدند. لغو این تحریم ها می تواند تاثیرات بسیاری بر روند بورس داشته باشد و این روزها که اخبار حول احیای برجام افزایش پیدا کرده است، پیش بینی های مختلفی درباره تاثیرات اعلام می شود و بعضی از فعالان بازار بر این باورند که در صورت تحقق برجام با توجه به کاهش انتظارات تورمی و احتمال کاهش نرخ دلار، بازارهای مالی مثل بورس با رکود مواجه خواهند شد و بازار سرمایه بدین وسیله در روند نزولی قرار خواهد گرفت که حداقل تا افق زمانی میان مدت ادامه پیدا خواهد کرد.
در حال حاضر یکی از دلایل رکود بورس، فشارهای دولت است که با توجه به کسری بودجه و فشار به بانک مرکزی برای تامین این کسری، می توان امیدوار بود با بیشتر شدن درآمد نفتی، این فشارها از دوش بازار بورس ایران برداشته شود. همین طور آزادسازی منابع مسدود شده مالی به علاوه درآمد حاصل از فروش نفت به تقویت منابع ارزی خواهد انجامید و این تصور به وجود می آید که در صورت افزایش عرضه، نرخ دلار کاهش و تاثیر منفی اثر مذاکرات برجامی بر بورس آن بر بورس کاهش یابد. فروش فعلی صنایع دلاری طبق دلار نیمایی است و در ماه های گذشته با وجود افزایش دلار این امر تاثیری بر این صنایع نداشت، لذا در صورت کاهش چشمگیر قیمت دلار، احتمال کاهش نرخ دلار نیمایی که بیشتر تحت تاثیر سیاست های دولتی است، کم تر بوده و نمی توان این امر را تهدیدی برای بازار به حساب آورد.
همین طور در صورت ایجاد گشایش های سیاسی، می توان شاهد کاهش هزینه های تولید و افزایش میزان فروش شرکت ها بود که حتی در صورت افت نرخ فروش، کمیت فروش می تواند سودسازی صنایع صادراتی را بیشتر کرده و اتفاقی مثبت در صورت های مالی این شرکت ها به همراه داشته باشد. از طرفی صنایع ریالی در صورت تحقق برجام می توانند روندهای صعودی و مثبت خوبی را آغاز کنند. در این راستا گروه بانکی و خودرویی قادرند پرسرعت ترین واکنش را به برجام از خود نشان دهند و جزو نخستین گروه هایی باشند که نسبت به این اتفاق واکنش مثبتی از خود به نمایش می گذارند. با گذشت زمان و با یک وقفه کوتاه مدت می بایست منتظر واکنش مثبت کل بازار به این اتفاق بود.
حتما برایتان جالب است : تشخیص صنعت برتر در بورس
البته این را هم باید گفت که در کنار برجام، بورس حساسیت بالایی به سیاست گذاری های داخلی و ثبات در نظام اقتصادی دارد و مباحثی مانند استیضاح وزرا، انتصاب های عجیب و درخواست استعفای برخی از مدیران در واکنش به این انتصابات، بورس را دستخوش حواشی کرده و موجب ایجاد ناآرامی در آن شده است. با این وجود و با در نظر گرفتن وضعیت فعلی اقتصاد، نمی توان در کوتاه مدت انتظار روند مثبتی را از بازار داشت و این طور پیش بینی می شود که با بهبود گزارشات مالی شرکت ها در ادامه سال، بازار سرمایه در سال بعدی بتواند روند مثبت و سوددهی را آغاز کند. البته اتخاذ سیاست حمایت از بورس نیز می تواند بیشتر از مولفه های بیرونی بر روند بازار اثرگذا باشد، لذا می بایست وعده های اقتصادی دولت نسبت به بورس که تا به امروز تنها در حد وعده بوده، عملی شود تا شاهد اثرگذاری این موضوع بر روند بورس بود.
اثر کوتاه مدت و بلند مدت احیای برجام بر بورس
در حقیقت با بازگشت کشورهای عضو برجام به تعهدات و رفع تحریم ها در کوتاه مدت، اصلی ترین تاثیر برجام بر اقتصاد ایران را می توان بر انتظارات تورمی متصور شد. با بررسی دقیق ساختار تورمی اثر مذاکرات برجامی بر بورس اقتصاد می توان این طور نتیجه گیری کرد که قسمتی از تورم به دلیل انتظارات تورمی و قسمتی دیگر به علت دیگر متغیرهای اقتصادی مثل رشد نقدینگی، شوک عرضه صنایع و غیره می باشد. برجام در کوتاه مدت، تعدیل انتظارات تورمی را به همراه خواهد داشت. با کاهش انتظارات تورمی در اقتصاد می توان رشد نسبت شبه پول به پول در سیستم بانکی و همچنین خروج پول از بازارهای غیرمولد در اقتصاد و حرکت سرمایه به بخش های مولد اقتصاد را شاهد بود.
التبه در بلندمدت نیز رشد تولید، فروش و صادرات صنایع صادراتی در دسترس خواهد بود، به این خاطر که قسمت عمده ای از رکود صنایع از نرخ استهلاک بالا و عدم امکان واردات تکنولوژی تولید جدید بر اثر تحریم ها ناشی می شود. با رفع تحریم ها، صنایع نفت و گاز و پتروشیمی و پالایشگاهی و دیگر صنایع صادراتی قادرند در کنار افزایش صادرات، تخفیف قیمت صادراتی محصولات را هم حذف نمایند که این موضوع موجب بیشتر شدن سوددهی شرکت ها و به تبع آن افزایش رشد اقتصادی می شود. با رفع تحریم های اقتصادی برای ایجاد تبادلات مالی بین المللی و ورود سرمایه گذاری خارجی به کشور به پیوستن به FATF احتیاج است.
همچنین به مرور زمان می توان شاهد ورود شرکت ها و سرمایه گذاران خارجی در اقتصاد بود که باعث افزایش اشتغال، کاهش تورم و به تبع آن رشد اقتصادی می شود. رفع تحریم ها دستاوردهای مثبت و بلندمدتی برای بورس هم به همراه دارد و موجب تغییر رشد ناشی از افزایش نرخ ارز و افزایش انتظارات تورمی شاخص کل بورس به رشد ناشی از افزایش تولید، فروش و سوددهی شرکت ها می شود. از طرفی شرکت هایی که به علت تحریم ها توانایی انجام طرح های توسعه ای را ندارند، قادرند طرح های توسعه ای را اجرا و تولیدات را بیشتر کنند. صنایع بزرگ بورسی نیز قادرند با افزایش تولید و صادرات، افزایش سوددهی و به تبع آن رشد اقتصادی را به ارمغان بیاورند.
سناریوی مشابه برجامی در سال 1394
بازار سرمایه یک بار در سال 94 اثرگذاری برجام بر صنایع گوناگون را به خود دیده است و مرور واکنش بورس به امضای برجام در سال 94، مطمئنا دید خوبی به سرمایه گذاران و فعالان بازار سرمایه ایران در صورت احیای برجام خواهد داد. در تاریخ 23 تیرماه 1394 و بعد از 22 ماه مذاکره، ایران و گروه 5+1 برسر برنامه هسته ای ایران به یک توافق جامع دست پیدا کردند. بورس که به صورت معمول رویدادهای مثبت را پیش خور می کند، از تاریخ 19 خرداد 1394 به استقبال امضای برجام رفت و از شاخص 62317 واحدی، افزایش پیدا کرد و قله 69443 واحدی را ثبت کرد.
حتما برایتان جالب است : تکنیک های مدیریت سرمایه در بورس
این رشد بیش از 11 درصدی دقیقا در روز توافق ایران و غرب به اتمام رسید و از فردای آن، شاخص بورس روند نزولی خود را آغاز کرد. افت بورس تا حدی عمیق شد که شاخص به عدد 61163 واحد رسید و حتی بیشتر از آن 11 درصدی که افزایش پیدا کرده بود، کاهش پیدا کرد. علت افت بازار این بود که هنوز اطمینان کامل نسبت به اجرای برجام وجود نداشت و هنوز قوانین مربوط به تحریم های آمریکا و اتحادیه اروپا برطرف نشده بود، ولی در دور انتهایی جلسات ایران و 5+1 که نتیجه آن وارد شدن برجام به مرحله اجرایی بود، این موضوعات برطرف شد.
در تاریخ 26 دی ماه 1394 برجام وارد مرحله اجرایی شد که این بار ماجرا با دفعه پیش تفاوت داشت و بورس در کنار این که بخشی اثر مذاکرات برجامی بر بورس اثر مذاکرات برجامی بر بورس از خبرهای خوش را پیش خور کرده بود، به افزایش خود نیز ادامه داد. از تاریخ 7 دی ماه 1394 که شاخص بورس عدد 61469 را به خود می دید، بورس وارد فاز پیش خور کردن خبرها شد و تا تاریخ 26 دی ماه به ارتفاع 64860 واحد رسید. رشد بورس این بار بعد از پایان جلسات ایران و غرب، به علت اجرایی شدن برجام ادامه یافت و تا تاریخ 14 فروردین 1395 شاخص کل بورس تهران به عدد 81536 واحد رسید که قله جدید و بسیار بالایی برای بورس به حساب می آمد.
با این حساب شاخص کل بورس در طول مدت زمان حدود 3 ماه، رشد 32 درصدی را تجربه کرد و با این که مجددا شاخص از اواسط فروردین 95 یک دوره نزولی را آغاز کرد، ولی هیچ وقت تا اندازه ای که پیش از اجرایی شدن برجام در آن قرار داشت، کاهش نیافت. شاخص کل بعد از اجرای برجام، در تاریخ 31 خرداد 95 تا عدد 72615 عقب نشینی کرد و به بیانی دیگر کم تر از نصف رشدی که کرده بود را مجددا پس داد. در ادامه شاخص کل حدود 1 سال در همان محدوده ها حرکت کرد و تغییرات خیلی زیادی را به خود ندید تا این که نهایتا از تیرماه 1396 روند صعودی قدتمند و جدیدی را آغاز کرد که ماه های زیادی ادامه پیدا کرد.
حتما برایتان جالب است : سهام های دلاری و غیردلاری بازار بورس
اگر همین سناریو تکرار شود، جالب است بدانید که در سال 1394 که این اتفاق افتاد، کدام سهام ها شرایط خوبی را تجربه کردند تا امسال و در صورتی که مجددا این اتفاق افتاد، امسال نیز بتوانید از تجربه سال های گذشته استفاده کنید و سبد سرمایه گذاری خود را در بورس همچنان در سود حفظ کنید؛
رشد و سقوط سهام های بانکی : همان طور که گفتیم، صنعت بانکی یکی از آن صنایع بورسی به حساب می آید که بیشترین اثر را از احیای برجام به سرعت خواهد پذیرفت، از همین روی با اجرایی شدن برجام، نمادهای بانکی توانستند رشد بسیار خوبی را تجربه کنند و سودهای خوبی را به سهامداران خود بدهند. در همین راستا شاخص صنعت بانکداری از 613 واحد به 794 واحد رسید و رشد 29.5 درصدی را ثبت کرد، ولی در ادامه روند نزولی شاخص این صنعت شروع شد و حتی به 477 واحد هم رسید. به بیانی دیگر شاخص بانک ها نه تنها رشدی که در اثر توافق داشت را پس گرفت، بلکه اصلاحی به مراتب عمیق تر را تجربه کرد. علت رشد و سقوط شاخص بانک ها بعد از اجرای برجام این بود که برخلاف آنچه گفته می شد، بانک های ایرانی به سوئیفت متصل نشدند و حتی برجام هم نتوانست دسترسی نظام بانکی ایران به سوئیف را مجددا برقرار نماید.
سهام خودرویی با افزایش قیمت بسیار خوبی روبرو شدند : البته در کنار صنعت بانک، صنعت خودرویی هم با توافق برجام در سال 1394 توانست سود به مراتب بالایی را برای سهامداران خود به ارمغان بیاورد. بنابراین تاثیر احیای برجام بر بورس در این دو صنعت از سایر صنایع مثبت تر ارزیابی می شود. با ورود برجام به فاز اجرایی، شاخص صنعت خودرو در اثر رشد چند صد درصدی نمادهای خودرویی پرواز کرد. شاخص این صنعت از 8567 تا 27582 واحد افزایش پیدا کرد و رشد 220 درصدی را تجربه کرد. برخلاف شاخص بانک ها، شاخص خودرو پس از آن رشد فوق العاده ای که تجربه کرد، کاهش یافت ولی به عدد های پایین تر از اجرای برجام نرسید و به صورت کلی می توان گفت که اجرای برجام موجب رشد شاخص صنعت خودرو شد.
نکته : اثر اجرای برجام و یا حتی احیای برجام بر شاخص کل بورس، صنایع مختلف بورسی اعم از ریالی و دلاری و تک تک سهام ها و شاخص های بورس و سرمایه گذاری کوتاه مدت و یا نهایتا میان مدت است و اگر زیرساخت های مالی و بنیادی کشور بهبود پیدا نکنند، هیچ گونه گشایش اقتصادی در کار نخواهد بود و نرخ تورم همچنان افسارگسیخته افزایش پیدا خواهد کرد و روزگار مردم و قدرت خرید آن ها همواره در حالت نزولی رو به کاهش خواهد رفت، بنابراین منطقی باشید و سعی کنید در موج های ایجاد شده سود خود را دریافت کنید ولی احساسی عمل نکنید و به موقع دارایی هایی که خریداری کرده اید را به فروش برسانید تا همه سودی که کرده اید و یا بخش بزرگی از آن را مجددا از دست ندهید!
نتیجه گیری و کلام پایانی
از نتایج توافق در مذاکرات هسته ای، واکنش مثبت سرمایه گذاران نسبت به بورس است که مربوط به پیش بینی آن ها از بهبود فضای کسب و کار، رونق اقتصادی کشور و بهبود شاخص های اقتصاد کلان است. حائز اهمیت ترین دلیل عکس العمل مثبت سرمایه گذاران را بایستی در خوش بینی نسبت به بهبود وضعیت به دنبال به نتیجه رسیدن مذاکرات به حساب آورد؛ به صورتی که حذف احتمالی محدودیت ها، باز شدن قفل های تحمیلی که مانع رشد و توسعه کشور می شود، بهبود شرایط صادرات و ارزآوری، رفع محدودیت های بانکی و دسترسی به بازارهای متنوع می تواند از توافق هسته ای به دست آید و بر رفتار مثبت سرمایه گذاران اثرگذار باشد.
البته در آن روی سکه، مذاکرات هسته ای قادر است عکس العمل منفی از سوی سرمایه گذاران را به همراه داشته باشد، به خصوص در کوتاه مدت و میان مدت. لذا سرمایه گذاران، انتظار بدتر شدن فضای کسب و کار را خواهند داشت و از همین روی، احتمال عکس العمل منفی نیز وجود خواهد داشت. همیشه در بورس حوادث بد تأثیر بیشتری نسبت به حوادث خوب خواهد داشت، بنابراین نوسانات بورس به دنبال اخبار بد به مراتب اثرات شدیدتر و عمیق تری را به همراه خواهد داشت.
همان طور که در ابتدای مقاله قول دادیم، در این مطلب تاثیر احیای برجام بر بورس را مورد بررسی قرار دادیم.
همچنین اگر دوست دارید پیش بینی بازار خودرو در سال 1401 را هم به زبان ساده مطالعه کنید، به شما پیشنهاد می کنم این مطلب را حتما بخوانید.
چرا سرمایه گذاران به بورس بی اعتماد شدند؟ / برجام تعیین کننده وضعیت بازار سرمایه نیست
فعالان بازارهای مختلف کشور در انتظار نتایج مذاکرات برجامی هستند. هرچند طبق اظهار نظر کارشناسان، برجام تنها مشکل اقتصاد کشور نیست بلکه برخی سیاست‌های داخلی قدرت تخریب به مراتب سنگین‌تر از تحریم‌ها را دارند.
شاید این روزها بازار سرمایه با یک ثبات نسبی در حال حرکت است، اما وضعیت شکننده این بازار همچنان پُر قدرت‌تر از سال گذشته است.
طی هفته‌های اخیر در بازار سرمایه، خروج پول حقیقی کاهش و معاملات خُرد افزایش پیدا کرده است.
به گفته کارشناسان؛ علاقه‌مندی تازه واردان به بازار سرمایه بیشتر در معاملات خُرد می‌باشد که این موضوع کاهش اعتماد و افزایش تردید سرمایه گذاران به بورس را نشان می‌دهد.
دلیل این بی اعتمادی‌ها به بازار بورس چیست؟ توافق یا عدم توافق برجام چقدر بر بازار سرمایه تأثیر گذار است؟
در همین رابطه همایون دارابی تحلیلگر بازار سرمایه در گفتگو با اقتصاد ۲۴ در پاسخ به این سوال که برجام چقدر بر وضعیت بازار سرمایه تأثیر گذار است؛ گفت: تغییر در شرایط فعلی بازار سرمایه به اتفاقات بین المللی و سیاست‌های داخلی بستگی دارد و برجام مسیر حرکت بازار سرمایه را تعیین نمی‌کند.
به گفته دارابی؛ سیاست‌های داخلی کشور و تصمیمات دولت نیز اثر قابل توجهی بر وضعیت بازار سرمایه خواهد داشت. اجرای برجام و دستیابی به یک توافق برابر و آبرومند می‌تواند برای بورس کشور یک موقعیت جدید ایجاد کند؛ اما باید پذیرفت برجام چوب جادو برای حل تمام مشکلات کشور به ویژه مشکلات موجود در بازار سرمایه نیست!
اما با اجرای برجام، کاهش هزینه‌های انتقال پول، دسترسی به بازارهای جدید و کاهش هزینه‌های حمل و نقل و سایر موارد قطعی است و این وضعیت تبعات مثبتی بر کل اقتصاد کشور برجای خواهد گذاشت.
به اعتقاد دارابی؛ این موضوع رشد اقتصادی را به همراه خواهد اثر مذاکرات برجامی بر بورس داشت که در نهایت کل بازار از آن منتفع خواهد شد.
حدود ۸۰ درصد از مشکلات اقتصادی کشور مربوط به مسایل داخلی است که ابتدا باید برای توسعه بازار، سیاست‌های اجرایی کشور بازنگری شود.
این تحلیلگر بازار سرمایه نتیجه گرفت؛ عدم توافق برجام تأثیری بر بازار سرمایه نخواهد داشت، چراکه تنها ۱۰ – ۱۵ درصد مشکلات این بازار به سیاست‌های تحریم علیه ایران باز می‌گردد.
در صورت اجرای توافق، تأثیرمثبت برجام بر گروه‌های سطح بین المللی مانند گروه خودرویی بیشتر از هر زمانی خواهد بود. شرکت‌های صادراتی در این زمان می‌توانند بیشترین سود را از فرصت ایجاد شده در مبادلات بین المللی کسب کنند.
اثر مذاکرات و برجام بر بورس / پیش‌بینی بورس امروز ۸ آذر
کارشناسان مختلف نظرات متفاوتی در خصوص تاثیر توافقات بر بورس دارند. برخی حصول توافقات را برای بازار سرمایه در کوتاه‌مدت مضر می‌دانند. از نظر برخی نیز نقش تصمیمات اقتصادی دولت بیش از هر چیز دیگری بازار سهام را تحت تاثیر قرار می‌دهد.
یک کارشناس بازار سهام گفت: تمامی اتفاقات بد ممکن برای بورس افتاده و در مقطع کنونی حصول توافقات برجام به نفع بورس است.
پیام الیاس‌کردی، کارشناس بازار سهام گفت: بازار سرمایه مثل هیچ یک از بازارهای مالی خود عمل نکرده است. هر اتفاق بدی که ممکن بوده برای بورس افتاده و وضعیت از این بدتر نمی‌شود. کارشناسان اقتصادی پیش‌بینی‌هایی برای قیمت دلار داشتند. رقم دلار در حال حاضر بیش از پیش‌بینی‌هاست.
وی ادامه داد: از این جهت هم بازار به مشکلی برنمی‌خورد. در حال حاضر سهم‌هایی با پی به ای ۴ در بازار وجود دارند. اما بعضی از سهم‌ها با ۳۰ درصد ارزش ذاتی خود معامله می‌شوند
این کارشناس گفت: وضعیت بورس از این بدتر نمی‌شود و به اندازه چند ماه آینده نیز برای بازار سهام اتفاقات بد از پیش افتاده است. در چنین شرایطی به نظر من حصول توافقات برجام نیز به نفع بورس خواهد بود. چرا که راه بسیاری از شرکت‌ها باز خواهد شد. برخی از شرکت‌های صادرات‌محور بورس نیاز به ارتباط با سایر کشورها دارند. امکان بروزرسانی دستگاها برای برخی از شرکت‌ها فراهم می‌شود.
سیگنال مهم برجام برای بورس
بازار سهام این روزها در سراشیبی نزول افتاده و شاخص روز به روز کوچک‌تر می‌شود.
این در حالی است که قرار است روز دوشنبه مذاکراتی در خصوص برجام در وین انجام شود.
سلمان نصیرزاده، کارشناس بازار سهام در خصوص لزوم برگزاری مذاکرات گفت: بر اساس گزارش بانک مرکزی تا پایان شهریورماه تورم نقطه‌نقطه ۴۳٫۷ درصد، تورم دوازده ماهه ۴۵٫۸ درصد، نقدینگی ۴۰۶۷ همت میلیارد تومان و نرخ رشد تورم به بالاترین سطح ۲۰ساله اخیر خود رسیده است. در این شرایط راهی جز این نیست که ایران به سمت مذاکره برود.
اقتصاد به سیاست گره خورده است
وی ادامه داد: در مقطع فعلی با این آمار و ارقام قطعا باید به سمت اینکه برجام به نتیجه‌ای برسد برویم. اقتصاد به سیاست گره خورده و برای اینکه به ثبات برسد راهی جز این نیست. اینکه آیا مذاکرات نتیجه‌بخش خواهد بود یا خیر معلوم نیست. اما در حال حاضر بازارهای مالی سوگیری منفی به نتیجه مذاکرات دارند. این نشان می‌دهد رسیدن به تفاهم در کوتاه‌مدت برای بازار دور از انتظار است.
نصیرزاده تصریح کرد: اما اگر فرض کنیم برجام در کوتاه‌مدت به نتیجه برسد و نتایج پایدار بماند، این موضوع تبعات کوتاه‌مدتی برای بازارهالی مالی و در نتیجه بازار سهام دارد.
تاثیر مذاکرات برجام بر بورس چگونه خواهد بود؟
یک کارشناس بازار سهام گفت: تمامی اتفاقات بد ممکن برای بورس افتاده و در مقطع کنونی حصول توافقات برجام به نفع بورس است.
تاثیرات مذاکرات برجام در بورس
به گزارش تجارت‌نیوز، سرانجام دوشنبه (8 آذر) مذاکرات برجام برگزار گردید. کارشناسان مختلف نظرات متفاوتی در خصوص تاثیر توافقات بر بورس دارند. برخی حصول توافقات را برای بازار سرمایه در کوتاه‌مدت مضر می‌دانند. از نظر برخی نیز نقش تصمیمات اقتصادی دولت بیش از هر چیز دیگری بازار سهام را تحت تاثیر قرار می‌دهد.
پیام الیاس‌کردی، کارشناس بازار سهام گفت: بازار سرمایه مثل هیچ یک از بازارهای مالی خود عمل نکرده است. هر اتفاق بدی که ممکن بوده برای بورس افتاده و وضعیت از این بدتر نمی‌شود. کارشناسان اقتصادی پیش‌بینی‌هایی برای قیمت دلار داشتند. رقم دلار در حال حاضر بیش از پیش‌بینی‌هاست.
وی ادامه داد: از این جهت هم بازار به مشکلی برنمی‌خورد. در حال حاضر سهم‌هایی با پی به ای ۴ در بازار وجود دارند. اما بعضی از سهم‌ها با ۳۰ درصد ارزش ذاتی خود معامله می‌شوند
این کارشناس گفت: وضعیت بورس از این بدتر نمی‌شود و به اندازه چند ماه آینده نیز برای بازار سهام اتفاقات بد از پیش افتاده است. در چنین شرایطی به نظر من حصول توافقات برجام نیز به نفع بورس خواهد بود. چرا که راه بسیاری از شرکت‌ها باز خواهد شد. برخی از شرکت‌های صادرات‌محور بورس نیاز به ارتباط با سایر کشورها دارند. امکان بروزرسانی دستگاها برای برخی از شرکت‌ها فراهم می‌شود.
ایمان رئیسی کارشناس و تحلیلگر بازار سرمایه در گفتگو با خبرنگار نبض بورس گفت: گروهی که بیشترین تاثیر از مذاکرات را خواهد گرفت گروه خودرو خواهد بود. وی ادامه داد: همان گونه که اهالی بازار در هفته گذشته دیدند خبر آزادسازی قیمت خودرو و عرضه آن در بورس کالا موجب حرکت گروه خودرویی و به موجب آن حرکت شاخص کل شد.
این تحلیلگر بازار سرمایه افزود: مذاکرات که احتمالا فرسایشی خواهد بود، قطعا اگر به نتیجه‌ای برسد بر روی گروه خودرویی تاثیرگذار خواهد بود. سایر گروه‌ها هم شاید در کوتاه مدت تاثیر منفی بگیرند، اما با توجه به اختلاف ارز نیمایی و آزاد، بورس دیگر پایین‌تر از این نخواهد آمد و به عبارت بهتر جایی برای پایین‌تر رفتن از این سطح وجود ندارد.
رئیسی شرکت‌ها تاثیر منفی بگذارد، اما در سوی مقابل صادرات راحت‌تر انجام خواهد شد و صادرات شرکت‌ها در مقایسه با سال‌های قبل بهتر خواهد شد و به هر حال این مسئله تاثیر مثبتی بر روی شرکت‌ها خواهد داشت. در کل اگر مذاکرات به نتیجه برسد وضعیت بازار سرمایه بهتر خواهد شد.
سیگنال مهم برجام برای بورس
بازار سهام این روزها در سراشیبی نزول افتاده و شاخص روز به روز کوچک‌تر می‌شود.
سلمان نصیرزاده، کارشناس بازار سهام در خصوص لزوم برگزاری مذاکرات گفت: بر اساس گزارش بانک مرکزی تا اثر مذاکرات برجامی بر بورس پایان شهریورماه تورم نقطه‌نقطه ۴۳٫۷ درصد، تورم دوازده ماهه ۴۵٫۸ درصد، نقدینگی ۴۰۶۷ همت میلیارد تومان و نرخ رشد تورم به بالاترین سطح ۲۰ساله اخیر خود رسیده است. در این شرایط راهی جز این نیست که ایران به سمت مذاکره برود.
اقتصاد به سیاست گره خورده است
وی ادامه داد: در مقطع فعلی با این آمار و ارقام قطعا باید به سمت اینکه برجام به نتیجه‌ای برسد برویم. اقتصاد به سیاست گره خورده و برای اینکه به ثبات برسد راهی جز این نیست. اینکه آیا مذاکرات نتیجه‌بخش خواهد بود یا خیر معلوم نیست. اما در حال حاضر بازارهای مالی سوگیری منفی به نتیجه مذاکرات دارند. این نشان می‌دهد رسیدن به تفاهم در کوتاه‌مدت برای بازار دور از انتظار است.
نصیرزاده تصریح کرد: اما اگر فرض کنیم برجام در کوتاه‌مدت به نتیجه برسد و نتایج پایدار بماند، این موضوع تبعات کوتاه‌مدتی برای بازارهالی مالی و در نتیجه بازار سهام دارد.
تاثیر توافق هسته ای و احیای برجام بر بورس
امیدواری به دستیابی به توافق هسته‌‌‌ای توانسته صنایع برجامی بورس را با افزایش تقاضا مواجه کرده و فرصت خریدی قابل‌توجه به فعالان خوش‌بین‌تر بازار سهام بدهد.
به گزارش ساعد نیوز و به نقل از دنیای اقتصاد، افزایش خوش بینی ها به حصول توافق هسته ای و احیای برجام اثر خود را بر معاملات بورسی نیز نمایان کرد. در این راستا روز گذشته هرچند شاخص کل بورس تهران پس از رفت و برگشت صبحگاهی با افت مواجه شد، اما صنایع آسیب دیده از تحریم ها با تقویت نسبی تقاضا در محدوده سبز تابلو دادوستد می شدند و فشار فروش نیز در گروه های دلاری جدی نبود.
بورس تهران در نخستین روز هفته شاهد افزایش قابل توجه تقاضا در نمادهای بانکی و خودرویی بود. همین امر سبب شد تا افت قیمت در نمادهای فولادی و پتروشیمی نتواند به افت قابل توجه شاخص بورس در روز یاد شده منتهی شود. اینطور که به نظر می رسد امیدواری به دستیابی به توافق هسته ای توانسته صنایع برجامی بورس را با افزایش تقاضا مواجه کرده و فرصت خریدی قابل توجه به فعالان خوش بین تر بازار سهام بدهد. به دنبال همین رویداد بود که روز گذشته شاخص بورس تنها ۰۶/ ۰ درصد افت کرد و نماگر اصلی بازار در محدوده یک میلیون و ۳۶۴ هزار واحد متوقف شد.
از زیر خاکستر رخوت
عملکرد نماگر اصلی بازار سهام در نخستین روز هفته هرچند چندان امیدوار کننده نبود اما تحرکات مثبت در برخی گروه ها مشاهده شد. در این روز شاخص کل بورس که در روزهای معاملاتی اخیر در گذر از سطح ۴/ ۱ میلیون واحدی ناکام مانده به میزان ۰۶/ ۰ درصد دیگر نیز افت کرد و در حالی که کاهشی کمتر از هزار واحد را به ثبت رسانده بود به محدوده یک میلیون و ۳۶۲ هزار واحدی رسید.
تمامی این تغییرات در شرایطی روی داد که طی روز شنبه نمادهای کوچک تر بازار نیز به گواه شاخص هموزن وضعیت بهتری نداشتند و نتوانستند در مواجهه با ضعف نسبی تقاضا، عملکردی بهتر از عقبگرد ۰۹/ ۰ درصدی داشته باشند. بر این اساس بیراه نخواهد بود اگر بگوییم که بازار سهام پس از رسیدن به محدوده یک میلیون و ۴۰۰ هزار واحدی شاخص بورس مجددا از انگیزه لازم برای بهبود سطح تقاضا برخوردار نیست و مانند ماه های قبل احتمالا تا رسیدن به یک تصمیم جدید و تغییر جهت به سمت صعود یا نزول در همین محدوده در جا خواهد زد. با این حال اشاره به این نکته، یعنی وجود رخوت در میان سرمایه گذاران به این معنا نخواهد بود که بازار فعلا از هیچ شانسی برای تغییر جهت برخوردار نیست و تصمیم یاد شده لزوما طولانی مدت خواهد بود.
در حال حاضر برخی از گمانه زنی ها حکایت از آن دارد که احتمال تغییر در فضای مذاکرات اتمی می تواند راه را برای بهبود وضعیت بورس به ویژه در برخی از صنایع هموار کند؛ تصوری که با توجه به بررسی روند معاملات در روز گذشته نه تنها چندان دور از انتظار نیست بلکه با توجه به تجربه تاریخی بازار سهام در سال های ۹۴ تا اوایل ۹۵ بسیار معقول به نظر می رسد.
باز هم یک الگوی تکراری
همان طور که در گزارش های پیشین بارها مورد توجه قرار گرفته است، بازار سهام کشور به رغم عمر تقریبا ۶ دهه ای خود تاکنون نتوانسته مانند کشورهای دیگر شاهد شکل گیری رونق غیر تورمی باشد. در تحلیل چرایی این رخداد می توان دلایل متعددی را ذکر کرد. برای مثال یکی از دلایل عمده موجود در این زمینه این است که اقتصاد کشور در طول دهه های اخیر به دلیل نبود ثبات لازم در عرصه تصمیمات سیاسی و تنش های خارجی نتوانسته افق روشنی را پیش روی تجارت خارجی ترسیم کند.
از سوی دیگر نحوه تصمیم گیری در مناسبات داخی اقتصاد هم هیچ گاه به نحوی نبوده که بتوان تصویر واضحی از افق میان مدت داشت. تمامی اینها سبب شده با رونق نیافتن کسب وکارها و نبود تغییر قابل توجه در سطح بهره وری و تکنولوژی، روند صعودی در بازار سهام امری دور از دسترس باشد. با این حال همان طور که می دانیم تاریخ بازار سهام در ایران طی همین مدت عاری از دوره های صعودی نبوده است. افزایش نقدینگی در کنار اصرار به سیاست سرکوب نرخ ارز در طول این سالیان بارها سبب شده با دلایلی نظیر تحریم یا افت قیمت نفت شاهد پرش قیمت ارز یا به عبارت بهتر کاهش ارزش اثر مذاکرات برجامی بر بورس پول ملی باشیم. شاید به همین دلیل است که پیش بینی سیکل های صعودی در بورس تهران بسیار راحت تر از دوره های مشابه در بازارهای سهام کشورهای دیگر است. با این حال همان طور که می دانیم مانند دم و بازدم های طبیعی بدن انسان هر صعودی یک نزول را هم به دنبال دارد. بنا بر آنچه که تاکنون در این گزارش شرح داده شد داستان بورس را می توان به دو بخش مجزا اما در ارتباط با هم تقسیم کرد. نخست دوره های صعود که تقریبا هر بار به سبب تورم بالا شکل گرفته و بر اساس نظریه ظروف مرتبطه به بورس نیز تسری یافته است و دوم رکودی که همسو با رکود سایر بازارها روی داده و در بازار سهام بیش از حد طولانی شده است. اینطور که به نظر می آید غیر منطقی نیست اگر بگوییم دوره های افت بازار هم مانند دوره های صعود آن پیش بینی پذیر است.
هر بار که بازار سهام در پایان روند صعودی با ضعف تقاضا روبه رو می شود سیل وعده و وعید برای حمایت از بورس به صدر اخبار می آید. همین امر سبب می شود بازار در جوی میان امیدواری و ترس به روند خود ادامه دهد و در مواجهه با محدودیت های غیر کارشناسی و معضلاتی نظیر دامنه نوسان و حجم مبنا شاهد تشدید فشار فروش در صنایع مختلف باشد. مساله اما به همین الگوی کلی ختم نمی شود. با اندکی تدقیق بیشتر در وضعیت کنونی بورس با افت قبلی آن که تقریبا از سال ۹۲ تا ۹۶ تداوم یافت می توان دریافت که عامل تحریم نه تنها توانسته از کانال رشد دلار و تورم بر رشد قابل توجه شاخص بورس در هر دو دوره موثر باشد بلکه در شرایط فعلی نیز احتمال لغو آن توانسته به خوش بینی فعالان بازار سرمایه بینجامد، دقیقا شبیه آنچه در سال ۹۴ و با نزدیک شدن به حصول توافق هسته ای موسوم به «برجام» در آن زمان روی داد.
غیرکالایی ها به پیش
روز گذشته به رغم افت شاخص بورس شاهد رشد قابل توجه تقاضا در نمادهایی بودیم که اثرپذیری چندانی از دلار ندارند اما انتظار می رود که با باز شدن فضای مبادلات تجاری و بین المللی شرایط برای این نمادها بهتر شوند. انتظار یاد شده نیز از این جهت شکل گرفته که در دور قبلی مذاکرات برجامی و همسو با افزایش خوش بینی ها به حصول برجام زمینه لازم برای بهبود وضعیت در این نمادها یعنی گروه های بانکی و خودرویی فراهم شده بود. به هر روی در روزهای پایانی هفته قبل و همزمان با تعطیل شدن بازارها اخبار بسیار مثبتی از وین به خبرگزاری ها مخابره شد. بنا بر آنچه که از سوی خبرگزاری ها منتشر شده و از لابه لای سخنان دیپلمات ها قابل درک است، اگرچه نمی توان به طور قطع از دستیابی به یک توافق در آینده مشخص سخن گفت با این حال به نظر می آید که احتمال رسیدن توافق از گذشته بسیار بیشتر است.
همین امر سبب شده تا بسیاری از فعالان بازار سهام به رونق مجدد نمادهای غیر کالایی به خصوص بانک ها و خودرویی ها امیدوار باشند. بر اساس آنچه کارشناسان می گویند و سابقه بورس نشان می دهد، آثار برداشته شدن تحریم ها می تواند در این دو گروه زودتر نمایان شود. دلیل این امر هم راحت بودن انتقال تکنولوژی و نیاز صنایع به این امر و ناچیز بودن حجم درآمدهای ارزی در آنهاست که افت احتمالی قیمت ارز را در این صنایع بی اثر می کند. در بانکی ها نیز به سبب آنکه نرخ پایین تسعیر ارز را در سال های قبل شاهد بودیم نمی توان انتظار بروز زیان را در صورت کاهش قیمت ارز داشت. در حال حاضر بسیاری بر این باور هستند که نرخ تسعیر ارز بودجه که حدود ۲۳ هزار تومان است در کنار رشد قیمت ارز در سامانه نیما به محدوده ۲۴ هزار و ۷۰۰ تومان شرایطی را پدید آورده که در حال حاضر حصول توافق و افت قیمت ارز در بازار آزاد در عمل اثر چندانی بر بورس نداشته باشد و حتی روشن شدن شرایط و کاهش ریسک های انتظاری بتواند بر کیفیت سودآوری شرکت ها اثر بگذارد. پس بنا براین نمی توان در صورت نزدیک شدن مواضع ایران به طرفین فعلی و سابق «برجام» احتمال کاهش قیمت جدی در سهام دلاری را داشت چرا که تا همین حالا هم قیمت تسعیر درآمدهای ارزی آنها در محدوده دلار ۲۳ هزار تومان بوده و تمامی کالاهایی که با قیمت جهانی و نرخ یاد شده محصولات خود را می فروشند تحت تاثیر قرار نمی دهد.
این در حالی است که دستیابی به توافق در مذاکرات هسته ای به سبب برداشته شدن تحریم ها می تواند به راحتی وضعیت فروش این نمادها را بهبود ببخشد و در شرکت هایی که هزینه تحریم بالایی دارند تغییر بااهمیتی در صورت های مالی ایجاد کند. بنابراین در کنار صنایع برجامی می توان به بهبود شرایط در صنایع دلاری هم امیدوار بود. از این رو بعید نیست که در هفته های پیش رو و در صورت بهبود وضعیت مذاکرات برجام شاهد افزایش تقاضا در کلیت بازار سهام باشیم.
در آینه اعداد
بررسی ارقام به ثبت رسیده در بازار سهام طی روز شنبه حکایت از آن دارد که همچنان ضعف تقاضای حقیقی مانع از پایداری روندهای صعودی می شود. همین امر موجب شده تا فرصت فروش برای آن دسته از سهامداران که همچنان به وضعیت بازار خوش بین نیستند فراهم شود. دقیقا به همین دلیل است که برآیند معاملات روز گذشته مثبت نبوده است. با این حال تشکیل صف خرید در نمادهای برجامی نشان می دهد که نمی توان تداوم خروج پول از بازار را ناشی از تضعیف انتظارات در بورس تهران دانست. روز گذشته خالص تغییر مالکیت ۲۱۴ میلیارد تومانی حقیقی به حقوقی در حالی رخ داد که نمادهایی نظیر «خودرو» و «خساپا» در کنار «وبصادر» و «وبملت» در صدر نمادهای اثرگذار بر شاخص، سبزپوش بودند. با این حال افت قیمت در دلاری های بازار نظیر «فارس» و «فولاد» به سبب افزایش واهمه از افت قیمت به چشم می آمد. همین امر سبب شد تا خروج پول اثر مذاکرات برجامی بر بورس حقیقی در این روز بیش از هر چیز در نمادهای فولادی و پتروشیمی ها دیده شود.
بر این اساس در روزی که شاخص کل بورس تهران با افت ۰۶/ ۰درصدی مواجه شد، از مجموع ۳۳۶ نماد معامله شده، قیمت پایانی ۱۰۱ سهم (۳۰ درصد) مثبت بود و در مقابل ۲۲۱ سهم (۶۶ درصد) در سطوح منفی دادوستد شدند.
دیدگاه شما