آموزش کار با اندیکاتور SAR


ساده ترین استراتژی اسکالپ

سهامداران بورسی از استراتژی‌های متفاوتی برای پیشبرد معاملاتشان در این بازار بهره می‌برند. این استراتژی‌ها با توجه به میزان سرمایه، بازده مورد انتظار، درصد ریسک‌پذیری، افق زمانی و… تعیین می‌شود. استراتژی‌های اسکالپ، الگوی کانال، دبل‌تاپس و دبل‌باتم نمونه آن هستند. بدیهی است که هر کدام از این استراتژی‌ها ویژگی مخصوص به خود را دارند و برای نوعی از سرمایه‌گذاری به کار می‌روند.

مثلا لازمه سرمایه‌گذاری در سهام بنیادی، افق زمانی بلندمدت است و برای کسب سود در کوتاه‌مدت باید ترید مداوم یا نوسان‌گیری انجام داد. در این مطلب قصد داریم به استراتژی‌ کاربردی اسکالپ (Scalp) که اغلب مورد استفاده نوسان‌گیران است بپردازیم. در ادامه «مفهوم استراتژی اسکالپ»، «ساده ترین استراتژی اسکالپ» و نکات این شیوه معاملاتی را بررسی می‌کنیم.

استراتژی اسکالپ چیست؟

در وحله نخست باید بدانیم که استراتژی اسکالپ چیست و در چه بازارهایی کاربرد دارد؟ استراتژی اسکالپ، یک استراتژی کوتاه مدت است که در آن معامله‌گر در یک بازه زمانی محدود، معاملات زیادی را به صورت (تقریبا) هم‌زمان انجام می‌دهد. سود هر معامله به صورتی تکی چندان زیاد نیست، اما حجم معاملات در نهایت سود قابل توجهی را برای کاربر فراهم می‌کند.

استراتژی اسکالپ که اغلب مورد توجه نوسان‌گیران است در بازارهایی با نقدینگی بالا و کارمزد پایین کاربرد دارد. در ایران استراتژی اسکالپ برای معاملات بازار بورس و معاملات زعفران در بورس کالا مناسب است و در بازارهای جهانی فارکس، باینری آپشن و برخی رمزارزها هم می‌توان از اسکالپ استفاده کرد.

معاملاتی که با روش اسکالپ انجام می‌شوند را اصطلاحا اسکالپینگ و به معامله‌گر، اسکالپر می‌گویند. سود معاملات به روش اسکالپ در زمان کوتاه فراهم می‌شود و باقی ماندن در معامله ممکن است از سود کاسته یا حتی موجب زیان شود. پس یک اسکالپر، معامله‌گری را به عنوان شغل خود می‌داند و به صورت مداوم در پلتفرم معاملاتی حضور دارد.

ساده ترین استراتژی اسکالپ

برای تشخیص ساده ترین استراتژی اسکالپ، باید ابتدا برخی از انواع آن را بشناسید. سپس با توجه به نوع بازار، میزان دانش (مثلا آشنایی با تحلیل تکنیکال) و…. ساده ترین استراتژی اسکالپ را برای خود پیدا کنید. برخی از انواع استراتژی‌های اسکالپ به شرح زیر هستند:

  • اسکالپ با استفاده از اندیکاتور استوکستیک
  • اسکالپ با استفاده از اندیکاتور میانگین متحرک
  • اسکالپ با استفاده از اندیکاتور پارابولیک SAR
  • اسکالپ با استفاده از اندیکاتور RSI

احتمالا متوجه شده‌اید که همه این اندیکاتورها زیرمجموعه تحلیل تکنیکال هستند. پس برای استفاده از این روش و پیدا کردن ساده ترین استراتژی اسکالپ، یادگیری تحلیل تکنیکال و پرایس اکشن الزامی است. در ادامه استراتژی‌های مذکور را بررسی می‌کنیم.

استراتژی اسکالپ با اندیکاتور استوکستیک

استراتژی اسکالپ با اندیکاتور استوکستیک زمانی کاربرد دارد که بازار دارای روند باشد. در این روش قیمت لحظه اکنون با قیمت محدوده زمانی اخیر مقایسه می‌شود و نقاط بازگشت روی نمودار نمایش می‌یابد. مثلا در بازار بورس وقتی حرکت صعودی و نزولی به شکلی خاص و مداوم در قیمت سهمی تکرار می‌شود، آن سهم دارای روند قیمت در بازار است. در چنین شرایطی اندیکاتور استوکستیک نقاط بازگشت سهم (نزدیک به بسته شدن در سقف و کف) را در نمودار نمایش می‌دهد.

اندیکاتور استوکستیک برای شناسایی نقاط حمایت و مقاومت در روند سهم کاربرد دارد. تا وقتی که استوکستیک در نمودار در یک جهت حرکت می‌کند، روند جاری ادامه خواهد داشت و در غیر اینصورت باید اقدام به خرید و فروش کرد. دقت کنید که اندیکاتور استوکستیک را می‌توان برای تایم‌فریم کوتاه‌مدت یا بلندمدت رسم کرد. اما از آنجایی که در این مبحث معاملات کوتاه مدت اسکالپ مدنظر هستند، استوکستیک باید برای بازه اخیر مورد بررسی قرار بگیرد.

نکته دیگر استراتژی اسکالپ با اندیکاتور استوکستیک، نوساناتی است که معامله‌گر در نمودار مشاهده می‌کند. در نمودار استوکستیک با تایم‌فریم کوتاه مدت، نوسانات زیادی در نقاط اشباع (خرید و فروش) ظاهر می‌شود و اندازه‌گیری سرعت و شتاب قیمت مشکل خواهد بود. بنابراین معامله‌گر باید به روش تحلیل تکنیکال تسلط داشته باشد و کاملا آگاه و با دقت عمل کند.

استراتژی اسکالپ با اندیکاتور میانگین متحرک

استراتژی اسکالپ با اندیکاتور میانگین متحرک از سادگی بیشتری نسبت به روش قبل برخوردار است. در این روش یک نمودار میانگین متحرک بلندمدت برای شناسایی روند کلی و دو نمودار میانگین متحرک کوتاه‌مدت برای تشخیص تحرکات قیمتی رسم می‌شوند.

حال اگر نمودار بلندمدت که نشان‌دهنده روند بازار است، صعودی باشد، در نمودارهای میانگین متحرک کوتاه‌مدت می‌توانید نقاط خرید را شناسایی کنید. اگر نمودار میانگین متحرک بلندمدت (روند بازار) نزولی باشد، در نمودارهای کوتاه‌مدت می‌توان نقاط فروش را شناسایی کرد. دقت کنید که در استراتژی اسکالپ با اندیکاتور میانگین متحرک ما به دنبال سود زیاد و سهامداری بلندمدت نیستیم، پس هر فراز و نشیب در سهم برایمان اهمیت دارد و می‌تواند سود کوچکی بسازد.

برخی معامله‌گران اندیکاتور میانگین متحرک را ساده ترین استراتژی اسکالپ می‌دانند اما نمی‌توان آن را دقیق‌ترین روش به حساب آورد.

استراتژی اسکالپ با استفاده از اندیکاتور پارابولیک SAR

در استراتژی اسکالپ با استفاده از اندیکاتور پارابولیک SAR، علاوه بر روند جاری سهم، تغییر موقعیت‌ها در قالب نقطه‌چین در نمودار ظاهر می‌شوند. پارابولیک SAR از عبارت «stop and reversal» به معنی «ایست و بازگشت» برگرفته شده است و صعود سهم را با قرار دادن نقطه‌ای در زیر کندل و نزول سهم آموزش کار با اندیکاتور SAR را با قرار دادن نقطه‌ای بالای کندل نشان ‌می‌دهد.

حال چنانچه قیمت، در بالای نقطه‌های SAR حرکت کند، موقیعت برای خرید سهم و اگر قیمت در زیر نقطه‌های SAR قرار بگیرد، موقعیت برای فروش سهم مناسب است. استفاده از این اندیکاتور نسبتا ساده است و برای سهام پرنوسان کاربرد دارد. اما گاهی سهمی در تایم‌فریم انتخابی ما (که قطعا در استراتژی اسکالپ کوتاه مدت است)، دچار تغییر روند نمی‌شوند و معامله‌گر نمی‌تواند نوسان ‌گیری کند. در این شرایط حتی زیان هم برای تریدر محتمل است! بنابراین اندیکاتور پارابولیک SAR شاید ساده ‌ترین استراتژی اسکالپ باشد، اما قطعا بهترین نیست.

استراتژی اسکالپ با استفاده از اندیکاتور RSI

اندیکاتور RSI یکی از محبوب‌ترین اندیکاتورهای تحلیل تکنیکال است، به همین دلیل استراتژی اسکالپ با استفاده از اندیکاتور RSI هم معمولا مورد توجه نوسان گیران قرار می‌گیرد. اندیکاتور RSI کف و سقف قیمت سهم (نقاط اشباع) را به خوبی در نمودار نشان می‌دهد و معامله‌گر می‌تواند بیشترین سود را از خرید یا فروش کسب کند.

در اندیکار RSI پس از انجام محاسبات، رقمی بین 0 تا 100 بدست می‌آید. اگر عدد بیشتر از 70 باشد اشباع خرید و اگر کمتر از 30 باشد اشباع فروش رخ داده است. حال تریدر زمان به‌کارگیری اندیکاتور RSI برای معاملات اسکالپ، کف قیمت یا همان آر اس آی 30 را شناسایی می‌کند و به محض بازگشت روند رو به بالا خرید را انجام می‌دهد. در مقابل سقف قیمت یا آر اس آی 70 را شناسایی و به محض برگشت روند رو به پایین، فروش را انجام می‌دهد.

اندیکاتور RSI هم از ساده ترین استراتژی‌های اسکالپ به شمار می‌آید که می‌تواند بهترین سود را در خرید و فروش برای معامله‌گر فراهم کند.

نکات استراتژی اسکالپ

  • برخی افراد از عبارت «اندیکاتور اسکالپ» استفاده می‌کنند. دقت داشته باشید که اسکالپ یک روش یا سبک معاملاتی است که در آن از اندیکاتورهای تحلیل تکنیکال استفاده می‌شود.
  • در استراتژی اسکالپ تمرکز بر کسب سود از حداقل تغییرات قیمتی در کوتاه‌ترین زمان ممکن است.
  • در استراتژی اسکالپ تریدر باید به صورت منظم بازار را رصد کند و به صورت هم‌زمان معاملات زیادی را پیش ببرد.
  • اغلب تریدرهای استراتژی اسکالپ، نوسان گیران هستند.
  • یک اسکالپر برای مدت طولانی در یک سهم باقی نمی‌ماند و سهامدار سهم خاصی به حساب نمی‌آید.
  • اسکالپر نباید ریسک زیادی را متوجه دارایی خود کند، زیرا سود او از هر معامله ناچیز است و جبران زیان سخت خواهد بود.

سخن آخر

برای پیدا کردن ساده‌ ترین استراتژی اسکالپ، قدم نخست یادگیری روش تحلیل تکنیکال است. نوسان‌گیران بازار بورس معمولا از یک یا چند اندیکاتور تکنیکال برای شناسایی بهترین نقاط خرید و فروش استفاده می‌کنند و این یعنی بر سازوکار بازار تسلط و با روش تکنیکال آشنایی دارند. در استراتژی اسکالپ، روش تحلیلی تکنیکال و پرایس اکشن به کمک تریدر می‌آیند تا بتواند از ریزترین تحرکات قیمتی سود کسب کند. پس از یادگیری این مهارت‌ها شما می‌توانید ساده‌ ترین استراتژی اسکالپ را با توجه به بازار، نوع معاملات و… برای خود انتخاب کنید.

نحوه استفاده از Parabolic SAR

تا کنون، ما به شاخص هایی که عمدتا روی شروع هر روند جدید تمرکز می کنند، نگاه می کردیم. اگر چه مهم است که قادر به شناسایی روندهای جدید باشیم، به همان اندازه مهم است که قادر به شناسایی محل اتمام روند ها باشیم. بر این اساس، چیزی که خوب است یک ورود به موقع بدون خروج به موقع است؟

یکی از شاخص هایی که می تواند به ما در تعیین نقطه ی پایان روند کمک کند، (SAR Parabolic (Stop and Reversal است. یک پارابولیک SAR نقاط را در یک نمودار نشان می دهد که نشان دهنده تغییر احتمالی حرکت قیمت می باشد.

نحوه استفاده از Parabolic SAR آموزش تحلیل تکنیکال و فارکس

از تصویر بالا، می توانید ببینید که نقطات از زیر شمع در طول روند صعودی به بالای شمع حرکت می کنند زمانی که روند به سمت پایین حرکت می کند.

چگونه با استفاده از Parabolic SAR تجارت کنیم

چیز خوبی که در مورد SAR Parabolic وجود دارد این است که استفاده ی آن ساده است. به معنی واقعی کلمه ساده آموزش کار با اندیکاتور SAR است. در واقع، زمانی که نقاط زیر شمع هستند، یک سیگنال خرید است. هنگامی که نقاط بالای شمع ها هستند، یک سیگنال فروش است.

نحوه استفاده از Parabolic SAR اندیکاتور پارابولیک سر

این ساده ترین شاخص برای تفسیر است زیرا فرض می کند که قیمت یا بالا می رود یا پایین می رود. با این توضیح، این ابزار بهترین استفاده در بازارهایی است که در حال روند هستند و پیشرفت های طولانی و رکود دارند.

نحوه استفاده از Parabolic SAR برای خروج از معاملات

شما همچنین می توانید از Parabolic SAR استفاده کنید تا زمان توقف خود را تعیین کنید. بررسی کنید که چگونه SAR Parabolic به عنوان یک سیگنال خروجی در این نمودار روزانه یورو/دلار کار کرده است. هنگامی که دلار/یورو در اواخر ماه آوریل شروع به حرکت به سمت پایین کرد، به نظر می رسید که مثل یک یک سنگ می افتد.

نحوه استفاده از Parabolic SAR آموزش بورس و بازار فارکس

معامله گرانی که توانستند این جفت ارز را بفروشند، احتمالا به این فکر کرده اند که چقدر این روند می تواند به پایین ادامه یابد. در اوایل ماه ژوئن، سه نقطه در پایین قیمت شکل گرفته که نشان می دهد که روند نزولی در حال اتمام است و زمان خروج از این فروش ها می باشد.

اگر شما به شدت تصمیم گرفتید با این فکر که جفت ارزها به روند نزولی شان ادامه می دهند، آن را ادامه دهید، احتمالا همه سودهایتان را پاک کردید، زیرا این جفت ارز در نهایت به 1.3500 صعود کرد.

22 اندیکاتور پرکاربرد در تحلیل تکنیکال

اندیکاتورها

یکی از نکات مهم هنگام آموزش تحلیل تکنیکال، یادگیری نحوه کار با اندیکاتورها است.

آشنایی با اندیکاتورها و نحوه ترکیب اندیکاتورهای مناسب و کمک به عدم ایجاد سیگنال‌های اشتباه، یک اقدام موثر در تحلیل تکنیکال خواهد بود.

اندیکاتورها به‌طورکلی در 4 دسته جای می‌گیرند، البته امکان ترکیب چند اندیکاتور از دسته‌های مختلف نیز با یکدیگر وجود دارد.

دسته‌های اندیکاتور عبارت‌اند آموزش کار با اندیکاتور SAR از:

  • اندیکاتورهای حرکتی
  • اندیکاتورهای تعقیب روند
  • اندیکاتورهای تغییرپذیری
  • اندیکاتورهای مطالعات نمودار

با ترکیب درست این اندیکاتورها و شناخت کافی درباره هرکدام و هر دسته می‌توان به نتایج و اطلاعات مناسبی دست پیدا کرد. البته در صورت رعایت‌نشدن این موضوع و ترکیب اشتباه نیز به همان میزان کار ما گره خواهد خورد!

پرکاربردترین اندیکاتورها

در جدول زیر پرکاربردترین اندیکاتورها را در آموزش کار با اندیکاتور SAR چهار دسته قرار داده‌ایم:

حرکتروندتغییرپذیریمطالعات نمودار
استوکاستیکADXباند بولینگرخط افقی – محدوده معامله و شکست
RSIمیانگین حرکتانحراف معیارفیبوناچی – ریتریسمنت و پولبک
CCIATRATRفیبو اکستنشن – تعقیب روند
ویلیامزMACDکانال کلتنرخطوط روند – تعقیب و شکست روند
MACDپارابولیک SARپوششی
ابر ایچیموکوباند بولینگر
ابر ایچیموکو

با استفاده از چند اندیکاتور از یک دسته در حقیقت ما اطلاعات یکسانی را که در یک حوزه جای می‌گیرند ارائه می‌دهیم.

باید بپذیریم که افزونگی اندیکاتور تا حدودی باعث سردرگمی و از دست‌دادن برخی اطلاعات نمایش‌داده‌شده می‌شود و این تکرار نمایش داده‌های مشابه سرنخ‌های مهمی را از ما پنهان می‌کند.

در ادامه ویژگی‌های هر اندیکاتور را به طور خلاصه توضیح می‌دهیم:

1. اندیکاتور استوکاستیک

این اندیکاتور به‌طورکلی محدوده‌ای و برگستی است و سرعت حرکت قیمت را به ما نشان می‌دهد.

گسترش این اندیکاتور نشان‌دهنده قدرت قیمت بوده و هرچه محدودتر و باریک‌تر باشد، کاهش حرکت را شاهد خواهیم بود.

2. اندیکاتور RSI

این اندیکاتور قدرت روند را نشان می‌دهد و قدرت حرکت را از آن دریافت می‌کنیم. کندل صعودی و نزولی را می‌توان از RSI دریافت کرد.

اندیکاتور RSI

3. اندیکاتور ADX

میزان قدرت و ضعف سیگنال را از این اندیکاتور می‌توان دریافت کرد.

برای بررسی این اندیکاتور باید میزان کمتر از 25 را به‌عنوان روند ضعیف، مقدار 25 تا 50 را به‌عنوان روند متعادل و مقدار بیشتر از 50 را به‌عنوان روند قوی در نظر بگیریم.

4. اندیکاتور MACD

این اندیکاتور مربوط به تعقیب روند و مقدار حرکت است. بالا بودن آن روندی صعودی و قوی را به ما نشان می‌دهد و متعاقبا پایین بودنش نیز بیانگر روندی نزولی و قوی است.

خطوط متقاطع این اندیکاتور سیگنال محل خریدوفروش را ارسال می‌کنند. باید زمانی از این اندیکاتور استفاده شود که اندیکاتور ADX سیگنال سناریوی روند را صادر کرده باشد.

اندیکاتور MACD

5. اندیکاتور میانگین متحرک

این اندیکاتور در حقیقت ابزاری چندمنظوره برای مقاصد مختلف است و در جایی که قیمت وجود دارد قادر است سیگنال مسیر معامله را به ما نشان دهد.

شیب میانگین متحرک نشان‌دهنده قدرت روند است و جهت این اندیکاتور نیز ما را از سیگنال روند و یا شرایط محدوده آگاه می‌کند.

6. اندیکاتور باند بولینگر

از باند بولینگر برای سنجش نوسانات استفاده می‌شود و عرض آن به ما نوسان موجود را نشان می‌دهد.

درصورتی‌که قیمت بیش از اندازه افزایش یابد و در باند بیرونی قرار گیرد نشان‌دهنده روند قوی است و می‌تواند سیگنال برگشتی را صادر کند.

7. اندیکاتور ATR

این اندیکاتور ابزاری برای تغییرپذیری و محدوده قیمت است که اندازه کندل‌های گذشته را می‌سنجد.

از ATR برای مشخص‌کردن محلی که در آن سود به‌دست‌آمده و مقدار ضرر حاصل شده بر اساس نوسانات استفاده می‌شود.

8. اندیکاتور A/D

اندیکاتور انباشت و توزیع (خط A/D) یکی از رایج‌ترین شاخص‌های تحلیل تکنیکال برای تعیین جریان پول در داخل و خارج از امنیت است.

این شاخص توسط مارک چایکین برای اندازه‌گیری جریان تجمعی پول در داخل و خارج از اوراق بهادار توسعه داده شده است. A/D قبلاً به‌عنوان خط جریان پول تجمعی نام‌گذاری شده بود. اندیکاتور A/D، اندیکاتور کاربردی و مهمی است که با تعیین آمار سرمایه‌گذاران در حال خرید (انباشت) یا فروش (توزیع) یک سهام خاص، میزان عرضه و تقاضا را اندازه‌گیری می‌کند.

9. اندیکاتور CCI

اندیکاتور CCI (Commodity Chanel Index) یکی از اندیکاتور‌های مهمی است که تحلیل‌های تکنیکال و دیگر بررسی‌های رفتاری بازار استفاده می‌شود.

این اندیکاتور تفاوت بین قیمت‌های فعلی و قیمت های تاریخی را اندازه گیری می‌کند. خوانش عددی این شاخص بین 100 تا -100 است. هنگامی که CCI از منفی به نزدیک 100 حرکت می‌کند، قیمت‌ها صعودی در نظر گرفته می‌شوند. از طرف دیگر وقتی CCI از مثبت به نزدیک 100- می‌رسد، قیمت‌ها نزولی هستند.

10. اندیکاتور Aroon

اندیکاتور آرون یک نشانگر حرفه‌ای برای تحلیل تکنیکال بازار است. این اندیکاتور برای اندازه‌گیری اینکه آیا یک روند مناسب و قابل اعتماد در آموزش کار با اندیکاتور SAR سهم یا کریپتو در حال شکل‌گیری است استفاده می‌شود.

برای شناسایی زمانی که روندها احتمالاً جهت را تغییر می‌دهند می‌توان از این اندیکاتور استفاده کرد. این اندیکاتور مدت زمانی را که طول می‌کشد تا قیمت به بالاترین یا پایین‌ترین نقطه در یک بازه زمانی خاص برسد را اندازه‌گیری می‌کند. این نشانگر از خط “Aaroon up” و “Aroon down” تشکیل شده است.

خط بالا آرون قدرت روند صعودی را اندازه‌گیری می‌کند درحالی‌که خط “پایین آرون” قدرت روند نزولی را اندازه‌گیری می‌کند.

11. ویلیام R%

ویلیام %R یک اسیلاتور متحرک است که همانند نشانگر تصادفی عمل می‌کند. بین مقادیر 0 تا 100 در نوسان است که در آن بالای 70 به‌عنوان منطقه اشباع خرید و زیر 30 به‌عنوان منطقه فروش بیش از حد در نظر گرفته می‌شود.

12. اندیکاتور حجم

حجم به تعداد سهام معامله شده در یک سهام خاص اشاره دارد. این یک شاخص مفید است؛ زیرا به تأیید اقدامات قیمت کمک می‌کند. وقتی حجم با افزایش قیمت افزایش می‌یابد، روند ادامه‌دار تایید می‌شود و زمانی که با افزایش قیمت کاهش می‌یابد، ضعف در روند ادامه دارد.

اندیکاتور حجم

13. اندیکاتور حجم قیمت

شاخص روند قیمت حجم برای تعیین تعادل بین تقاضا و عرضه سهام استفاده می‌شود. تغییر در درصد روند قیمت سهم بیانگر عرضه یا تقاضای نسبی یک سهم خاص است، درحالی‌که حجم نشان‌دهنده نیرویی است که پشت این روند است. این نشانگر شبیه به نشانگر حجم در تعادل (OBV) است که حجم تجمعی را اندازه‌گیری می‌کند.

14. اندیکاتور Open intrest

اندیکاتور Open intrest به تعداد قراردادهای مشتق معوق در بازار اشاره دارد. این اندیکاتور یک شاخص مهم برای تعیین ادامه یا معکوس شدن روند جاری است.

هنگامی که قیمت همراه با حجم و بهره باز افزایش می‌یابد، نشان‌دهنده صعودی بودن در بازار است. زمانی که قیمت همراه با سود باز و کاهش حجم کاهش می‌یابد، نشان می‌دهد که بازار در حال سقوط است.

15. اندیکاتور VWAP

قیمت میانگین وزنی حجمی (VWAP) توسط معامله گران استفاده می‌شود که بسته به حجم و قیمت، به میانگین قیمت سهامی می‌دهد که در طول روز معامله شده است. این اندیکاتور مهم است زیرا روند و ارزش سهام را به معامله گران می‌گوید.

16. اندیکاتور فیبوناچی

اندیکاتور فیبوناچی به مناطق حمایت و مقاومت اشاره دارد. این اندیکاتور از خطوط افقی برای نشان‌دادن مناطق حمایت و مقاومت در سطوح کلیدی فیبوناچی قبل از ادامه روند در جهت اصلی استفاده می‌کند.

این سطوح با رسم خط روند بین بالا و پایین و تقسیم فاصله عمودی بر نسبت‌های کلیدی فیبوناچی 23. ٪، 38.2٪، 50٪، 61.8٪ و 100٪ شناسایی می‌شوند.

17. اندیکاتور On-Balance-Volume) OBV)

On-Balance-Volume یک اندیکاتور کاربردی در تحلیل تکنیکال است که برای اندازه‌گیری جریان مثبت و منفی حجم سهم یا ارز دیجیتال و دیگر بازارهای مالی در طول زمان استفاده می‌شود. این یک شاخص حرکتی است که جریان حجمی مثبت و منفی را اندازه‌گیری می‌کند.

شاخص OBV توسط جوزف گرانویل معرفی و توسعه داده شد. به گفته گرانویل زمانی که حجم بدون تغییر قابل‌توجهی در قیمت سهام به‌شدت افزایش می‌یابد، در نهایت قیمت جهش می‌کند و زمانی که حجم بدون تغییر قابل‌توجهی در قیمت سهام به‌شدت کاهش می‌یابد، قیمت جهش روبه پایین خواهد داشت.

اندیکاتور OBV

18. اندیکاتور ضریب همبستگی

معامله‌گران می‌توانند این اندیکاتور را برای یافتن همبستگی بین هر دو پارامتر، اعم از شاخص‌های بازار یا سهام که به‌صورت عددی قابل‌بررسی هستند، استفاده کنند. همبستگی نسخه اندازه‌گیری کوواریانس (covariance) است که پارامترها مثبت یا معکوس باشند.

مفهوم همبستگی و اندیکاتور مربوط به آن این یک ابزار بسیار مهم در تحلیل تکنیکال است، زیرا به ارزیابی مکانیک الگوهای قیمت کمک می‌کند.

19. اندیکاتور سهمی SAR) Parabolic SAR)

اندیکاتور سهمی‌وار SAR یکی از بهترین اندیکاتورهای تحلیل تکنیکال است که برای تعیین جهت قیمت امنیت و همچنین زمانی که جهت قیمت در حال تغییر است استفاده می‌شود. همچنین به‌عنوان “سیستم توقف و معکوس” شناخته می‌شود. توسط Welles Wilder توسعه داده شد.

اندیکاتور سهمی‌وار SAR به‌صورت گرافیکی در نمودار امنیت به‌صورت مجموعه‌ای از نقاط قرار داده شده در بالا یا پایین قیمت نشان‌داده‌شده است. یک نقطه کوچک بالای قیمت در صورت یک‌روند نزولی قرار می‌گیرد. از سوی دیگر، نقطه در صورت یک‌روند صعودی زیر قیمت قرار می‌گیرد.

20. اندیکاتور شاخص جریان پول

اندیکاتور شاخص جریان پول (Money flow index) یک نوسانگر فنی است که از قیمت و حجم برای شناسایی مناطقی که بیش از حد خرید شده یا بیش از حد فروش هستند استفاده می‌کند. این نشانگر همچنین می‌تواند برای تشخیص واگرایی هایی که تغییر قیمت را هشدار می‌دهند استفاده شود. نوسانگر بین 0 تا 100 نوسان می‌کند.

بر خلاف شاخص قدرت نسبی (RSI)، شاخص جریان پول هم قیمت و هم حجم را شامل می‌شود درحالی‌که RSI فقط بر اساس قیمت است. به همین دلیل است که MFI به RSI وزنی حجمی نیز معروف است.

21. اندیکاتورهای تشخیص واگرایی

واگرایی‌ها اطلاعاتی درباره آنچه در داخل قیمت وجود دارد ارائه می‌دهند.

سیگنال‌های ارسال شده از این اندیکاتور را نمی‌توان در خود قیمت مشاهده کرد. واگرایی‌ها اغلب برای شناسایی نقاط برگشتی و یا زمان معامله بکار می‌روند و می‌تواند حرکت آرام و روند ضعیف را نیز نشان دهد.

22. اندیکاتور اشباع خرید یا فروش

هرچه روند قوی‌تر باشد قیمت زمان بیشتری را در محدوده اشباع خرید و یا فروش سپری می‌کند.

اندیکاتور اشباع خریدوفروش می‌تواند در یک محدوده نیز سیگنال برگشتی را صادر کند.

اهمیت ترکیب اندیکاتورها

به‌دست‌آوردن مهارت کافی برای ترکیب صحیح این اندیکاتورها بسیار به شما کمک خواهد کرد.

به‌طورکلی همیشه استفاده از ابزارهای بیشتر خوب نیست؛ بلکه ترکیب مناسب ابزارهاست که اهمیت دارد.

این ترکیب صحیح ممکن است همگی بیانگر یک موضوع و نشان‌دهنده مسیری مشابه نباشند، بلکه آموزش کار با اندیکاتور SAR اطلاعات کاملی را در اختیار ما قرار دهند. باید این را بدانیم که هرکدام از اندیکاتورها در چه شرایطی باید بکار بروند.

به‌عنوان‌مثال هنگامی که از اندیکاتورهای RSI، باند بولینگر و ADX در نمودار استفاده می‌کنیم می‌توان میزان و نوع حرکت را همراه با نوع روند و نوسانات را در کنار هم مشاهده کرد.

این استفاده هوشمندانه به ما کمک می‌کند تا درک بهتری به دست آوریم؛ زیرا هر اندیکاتور اگر به‌درستی استفاده شود توضیحی اضافه برای اندیکاتور دیگر ارائه می‌دهد که در روند مطالعه نمودار به ما کمک خواهد کرد.

سوالات متداول

با شناخت هر اندیکاتور و استفاده صحیح از آن‌ها، می‌توان به نتایج و اطلاعات مناسبی درباره روند پیش روی بازار دست پیدا کرد.

اندیکاتورهای مکدی، RSI، باند بولینگر، حجم و میانگین های متحرک از مهمترین اندیکاتورها در تحلیل تکنیکال به شمار می‌روند.

بله. با ترکیب هوشمندانه اندیکاتورها می‌توانید استراتژی معاملاتی قدرتمندی را ایجاد کنید. به عنوان مثال ترکیب اندیکاتور باندهای بولینگر و RSI یکی از شناخته شده‌ترین آن‌هاست.

سخن پایانی

اندیکاتورها یکی از مهمترین بخش‌های تحلیل تکنیکال محسوب می‌شوند. در این مطلب سعی کردیم تا مهمترین اندیکاتورها را برای شما جمع آوری کنیم تا بتوانید آن‌ها را با یکدیگر مقایسه کرده و استراتژی معاملاتی قدرتمندی از ترکیب اندیکاتورها ایجاد کنید.

قصد شروع سرمایه‌گذاری در بورس را دارید؟ اولین قدم این است که افتتاح حساب رایگان را در یکی از کارگزاری‌ها انجام دهید:

برای سرمایه‌گذاری و معامله موفق، نیاز به آموزش دارید. خدمات آموزشی زیر از طریق کارگزاری آگاه ارائه می‌شود:

قصد خرید یا فروش ارز دیجیتال در ایران را دارید؟ در این سایت می‌توانید با اطمینان و با چند کلیک خرید کنید:

اندیکاتور CCI چیست و آموزش کار با آن

اندیکاتور CCI چیست و آموزش کار با آن

اندیکاتور CCI برای اولین بار توسط دونالد لمبرات ایجاد شده که در حوزه تحلیل تکنیکال فعال بود. هدف وی از ایجاد چنین اندیکاتوری مشاهده تغییرات روند طولانی مدت بازار بود اما در حال حاضر می توان از این روند در تمامی بازه های زمانی و بازارها نظیر ارز دیجیتال و بورس، استفاده کرد. اما اینکه چگونه می توان از این اندیکاتور استفاده کرد را در این مقاله به صورت کامل توضیح خواهیم داد. برای آشنایی بیشتر تا انتهای مقاله با ما همراه باشید.

اندیکاتور CCI چیست؟

اندیکاتور CCI چیست؟

این اندیکاتور مخفف عبارت Commodity Channel Indicator است که همان اندیکاتور نوسان یا همان اسیلاتور است که برای تحلیل تکنیکال بازار استفاده می شود. با استفاده از این اندیکاتور می توان بین دو کران بالا و پایین محدوده ای را مشخص کرد و بعد از آن یک اندیکاتور یک روند ساخته و مابین این دو حد نوسان ایجاد می آموزش کار با اندیکاتور SAR کند. این شاخص همچنین براساس شتاب روند بوده که با توجه شدت قدرت روند اخیر قیمت حرکت می کند. به صورت کلی اندیکاتورهای تکانه به ما شتاب روند را نشان می دهد.

منظور از تکانه نرخ سرعت گیری قیمت یا یک دارایی است که در اصطلاح به آن سرعت تغییر قیمت نیز گفته می شود. بنابراین زمانی که یک معامله گر براساس اندیکاتورهای شتاب، معامله می کند، بر مبنای افزایش سرعت تغییر قیمت تصمیم گیری می کند. در واقع اندیکاتور CCI با این هدف استفاده می شود که فرد را مطلع کند تا مشخص کند قیمت یک دارایی سرمایه ای بیشتر از ارزش واقعی اش بوده و با قیمتی بالاتر معامله می شود. بالعکس این شرایط نیز وجود دارد که ارزش یک دارایی کمتر از ارزش واقعی آن بوده و می توان پیش فروش کرد.

البته یک معامله گر این انتظار را دارد که شرایط بازار در روند پیش خرید و یا پیش فروش نبوده و روند قیمتی اصلاح شود. به عنوان مثال زمانی یک سهم با قیمتی بالاتر از ارزش ذاتی آن فروخته شود و معامله گر تصمیم به فروش آن سهم داشته باشد. اغلب سرمایه گذاران برای بررسی شرایط پیش فروش یا پیش خرید از نسبت P/E استفاده می کند. البته این نکته را در نظر داشته باشید که تشخیص اینکه یک سهم بالاتر از ارزش واقعی اش فروخته شود یا خیر، کاملا وابسته به طرز فکر تحلیل کننده بستگی دارد. چرا که معامله گران و تحلیلگران بازارهای مالی از ابزارهای متفاوتی برای تحلیل روند بازار استفاده می کنند.

برای تشخیص اینکه یک سهام در حال معامله بیشتر از ارزش واقعی یا کمتر از آن است، اندیکاتور RSI پیشنهاد می شود. از این اندیکاتور می توان برای ارزیابی روند قیمت نیز استفاده می شود. قدرت روند در یک بازار به قدرت گاوها و خرس ها در بازار مالی در یک بازه زمانی مشخص برمی گردد. به صورت کلی روند یک بازار می تواند صعودی، نزولی و یا در میانه باشد استفاده از اندیکاتورها قدرت تشخیص روند بازار را به معامله گران می دهد که وارد معامله شوند یا خیر.

لمبرت با ایجاد اندیکاتور CCI، تغییرات دوره ای در کالاها را بررسی می کند. اما می توان از این اندیکاتور برای شاخص ها و صندوق های قابل معامله یا ETFها نیز استفاده کرد. البته از این اندیکاتور می توان در تمام بازارهای مالی استفاده کرد و محدود به بازار کالا نیست. شاخص CCI در ابتدا برای بررسی تغییرات بلندمدت بازار مورد استفاده قرار گرفت اما بعد از آن سرمایه گذاران برای تمامی بازارها در تمام چارچوب های زمانی مورد استفاده قرار گرفت.

شاخص CCI قیمت فعلی بازار را با متوسط قیمت در یک دوره زمانی معین مقایسه می کند. این شاخص در مقادیر بالاتر و پایین تر از صفر نوسان می کند و این احتمال وجود دارد مثبت یا منفی شود.

چگونه می توان اندیکاتور CCI را محاسبه کرد؟

چگونه می توان اندیکاتور CCI را محاسبه کرد؟

برای محاسبه شاخص CCI، اولین فاکتوری را که باید در نظر گرفت، تعیین تعداد دوره هایی است که با این شاخص تحلیل می شود. به صورت میانگین از 20 دوره برای محاسبه CCI استفاده می شود. استفاده از دوره های کمتر موجب می شود که شاخص ناپایدارتر بوده و نوسان بیشتری داشته باشد. با در نظر گرفتن دوره های بیشتر، خطای تحلیل کمتر خواهد شد.

با یک مثال به محاسبه این اندیکاتور می پردازیم. فرض کنید شاخص کانال را برای 20 دوره محاسبه می کنید، ابتدا باید قیمت بالا و قیمت پایین و قیمت بسته شدن را برای 20 دوره محاسبه کرده و در نهایت قیمت نمونه را محاسبه کنید. در نهایت 20 دوره میانگین متحرک قیمت نمونه را به جمع کردن 20 قیمت نمونه آخر تقسیم آن بر 20 حساب کرده و انحراف از میانگین را با کم کردن میانگین متحرک از قیمت نمونه برای 20 دوره آخر محاسبه کرد.

شاخص CCI مطابق با فرمول زیر محاسبه می شود:

PRICE: قیمت یک دارایی

MA: میانگین متحرک دارایی

D: انحراف معیار

مزایای اندیکاتور CCI

• تغییرات مسیر حرکت قیمت یک دارایی را بررسی می کند.

• به سرمایه گذار کمک می کند تا نقاط اشباع خرید و فروش را در روند سهم شناسایی کند.

• این شاخص زمانی که بازار گاوی است، مثبت بوده و زمانی که بازار خرسی بوده، منفی است. تنها زمانی این شرایط وجود ندارد که سهم واگرایی است.

در ادامه می توانید نمونه ای از واگرایی در شاخص CCI را مشاهده کنید. در تصویر زیر می توانید واگرایی مثبت در اندیکاتور CCI را مشاهده کنید که در آن سهم تغییر روند داده و صعودی شده است. واگرایی اندیکاتور CCI از قوی ترین سیگنال های موجود در اندیکاتورها محسوب می شود.

مزایای اندیکاتور

همان طور که در تصویر مشاهده می کنید روند صعودی است، در صورتی که در اندیکاتورها همان روند نزولی است. بنابراین در اندیکاتور واگرایی منفی وجود داشته و بعد از آن سهم نزولی شده است. در واگرایی مثبت هم سهم در حالت نزولی بوده ولی اندیکاتور CCI روند صعودی داشته و همان طور که در نمودار مشخص است که روند سهم صعودی شده است.

بازه های زمانی چندگانه برای استراتژی CCI

از طریق این شاخص می توان در بازه های زمانی مختلف، به بررسی تحلیل تکنیکال پرداخت و با استفاده از نمودار بلندمدت می توان روند غالب ایجاد کرد و نمودار کوتاه مدت نیز به دلیل عقب گرد و نقاط ورود به روند بورس قابل استفاده است. معامله گرانی که حرفه ای هستند از بازه های زمانی چندگانه استفاده می کنند. این نوع استراتژی برای انجام معاملات استفاده می شود. در آموزش اندیکاتور استفاده از عبارت های طولانی مدت و کوتاه مدت به دوره های زمانی مربوط می شود که معامله گر علاقه دارد که زمان بیشتری را در سهم بماند.

زمانی که مقدار CCI از 100+ بیشتر باشد، نشان دهنده روند صعودی در بازار است و باید سیگنال های خرید در نمودار کوتاه مدت را بررسی کنید. این روند تا زمانی مورد استفاده قرار می گیرد که نمودار CCI بلندمدت زیر 100- باشد. زمانی که از نمودار روزانه استفاده می شود، معامله گران زمانی خرید انجام می دهند که مقدار CCI به بالای 100- و در نهایت به زیر 100- حرکت می کند. در نهایت مقدار CCI به بالای 100+ حرکت کرده و دوباره به مقدار کمتر از 100+ حرکت می کند.

استفاده از اندیکاتور CCI به همراه MACD و استراتژی Parobolic SAR

در راستای آموزش کار با اندیکاتور CCI، بهتر است به بررسی استراتژی پیچیده تری از این اندیکاتور بپردازیم که این استراتژی برای افراد مبتدی و حرفه ای در بازار بورس مناسب است. کاربران مبتدی می توانند با استفاده از این قوانین ساده به سرعت استراتژی را درک کنند. معامله گران حرفه ای قادر به بهبود سیستم معاملاتی خود هستند و می توانند کارایی بیشتری داشته باشند.

مناسب ترین بازه زمانی که می توان برای معاملات استفاده کرد، H4 است که باز شدن سفارشات فروش با استفاده از این استراتژی تحت شرایط زیر قابل انجام است:

1. عبور هیستوگرام MACD از خط قابل مشاهده باشد.

2. خروج CCI از منطقه خرید بیش از حد و حرکت به زیر سطح 100+

3. زمانی که تغییرات موقعیت Parabolic وجود داشته باشد و بالای نمودار قرار گرفته باشد.

کلام آخر

با توجه به مطالبی که در این مقاله بیان شد، تمامی استراتژی ها و شاخص هایی که در تحلیل تکنیکال استفاده می شود، هیچ گاه فاقد خطا نبوده، بنابراین در مورد اندیکاتور CCI این خطا نیز وجود دارد اما با تنظیم معیارهای استراتژی و مشخص کردن دوره اندیکاتور، می توان عملکرد بهتری در مورد ابزارها داشت. البته این احتمال وجود دارد در این نوع سیستم ها، موقعیت های مناسب در معاملات بازار سرمایه را از دست بدهند.

اسیلاتور چیست؟ نحوه استفاده از اسیلاتور در پایان روند

در این بخش از دوره آموزش فارکس به اسیلاتورها می‌پردازیم. اسیلاتور به هر چیز یا داده‌ای گفته می‌شود که بین دو نقطه به بالا و پایین نوسان یا حرکت کند. به عبارت دیگر، چیزی است که همیشه در جایی بین نقطه A و B قرار می‌گیرد.

2- ما در پایگاه خبری بازار مشترک، تنها به آموزش فارکس برای فارسی زبانان در سراسر جهان می پردازیم و هیچ گونه فعالیتی دیگری در این بازار مالی نداریم. (اسامی کارگزاری های اعلام شده در مطالب آموزشی صرفا جهت بررسی و استفاده از دموهای آموزشی آن ها است)

3- بازار فارکس، بازار خطرناکی است و اگر اشتباه کنید ممکن است سرمایه خود را از دست بدهید. پس حتما با آموزش درست و آگاهی پای به این بازار بگذارید.

در این مقاله، اسیلاتور و کاربرد آن را توضیح داده و در بخش آخر نیز وجه تمایز میان oscillator و اندیکاتور را بیان خواهیم کرد.

بیشتر بخوانید:

به زمانی که دکمه تغییر سرعت را در پنکه برقی خود می زنید فکر کنید. اندیکاتور های تکنیکال را نیز همینطور در نظر گیرید. انگار وضعیت «روشن» یا «خاموش» پنکه هستند. تخصصی تر بگوییم، یک اسیلاتور معمولاً سیگنال «خرید» یا «فروش» صادر می‌کند، به جز مواردی که سیگنال اسیلاتور در انتهای دامنه خرید / فروش چندان روشن نیست. آیا اسیلاتورها برای شما آشنا نیستند؟ باید همینطور باشد!

شاخص ویلیامز، اندیکاتور استوکاستیک، Parabolic SAR و اندیکاتور شاخص مقاومت نسبی یا همان (RSI) همه اسیلاتور هستند.

اسیلاتور ها بر اساس این فرض عمل می‌کنند که به محض کند شدن مومنتوم یا شتاب، خریداران کمتری (اگر روند صعودی باشد) یا فروشندگان کمتری (اگر روند نزولی باشد) تمایل به معامله با قیمت فعلی دارند.

تغییر در مومنتوم اغلب نشانه‌ای از تضعیف روند است. هر یک از این اندیکاتورها برای سیگنال‌دهی برگشت احتمالی روند طراحی شده‌اند، یا به عبارت دیگر جایی که روند قبلی اصطلاحا خسته شده و قیمت آماده تغییر جهت است.

چند مثال از نحوه کار اسیلاتور ها

بیایید نگاهی به چند مثال بیندازیم. ما در نمودار روزانه GBP / USD هر سه اسیلاتور را با هم انداختیم. به یاد دارید زمانی که در مورد چگونگی کار با Stochastic و Parabolic SAR و RSI بحث کردیم؟ اگر به یاد نمی‌آورید، دروس قبلی را مرور کنید! به هر حال، همانطور که در نمودار مشاهده می‌کنید، هر سه اندیکاتور اواخر دسامبر سیگنال خرید صادر کردند! گرفتن این معامله، حدود 400 پیپ سود حاصل می کرد. ایولا!

سپس، در هفته سوم ژانویه، Stochastic و Parabolic SAR و RSI همگی سیگنال فروش داده و با توجه به افت طولانی مدت 3 ماهه پس از آن، اگر این فروش را می‌گرفتید، پیپ‌های زیادی شکار می‌کردید. تقریباً در اواسط ماه آوریل، هر سه اسیلاتور سیگنال فروش دیگری دادند که قیمت پس از آن، ریزش دیگری را تجربه کرد. حالا بیایید نگاهی بیاندازیم به همان اسیلاتورها وقتی خرابکاری می‌کنند، فقط برای اینکه بدانید این سیگنال‌ها محشر و عالی نیستند.

مثالی از آموزش کار با اندیکاتور SAR سیگنال اشتباه اسیلاتور ها

در نمودار زیر می‌بینید که اندیکاتورها می‌توانند سیگنال‌های متناقضی را ارائه دهند. به عنوان مثال، Parabolic SAR در اواسط ماه فوریه سیگنال فروش داده در حالی که استوکاستیک دقیقاً سیگنال برعکس آن را می‌داد. از کدام یک باید پیروی کرد؟ خب، به نظر می رسد RSI همانند شما بلاتکلیف است زیرا در آن زمان هیچ سیگنال خرید یا فروشی نداده است.

با نگاهی به نمودار بالا، به سرعت می‌بینید که سیگنال‌های اشتباه زیادی ظاهر و صادر می‌شوند. در طول هفته دوم آوریل، هم Stochastic و هم RSI سیگنال‌های فروش دادند در حالی که Parabolic SAR سیگنال فروشی صادر نکرده است. قیمت از آنجا ادامه داده و بالا می‌رود و اگر بلافاصله فروش می گرفتید‌، ممکن بود ضرر کنید. اگر طبق سیگنال‌های خرید صادر شده از Stochastic و RSI عمل می‌کردید و سیگنال فروش از سمت Parabolic SAR را نادیده می‌گرفتید، در اواسط ماه می نیز ضرر دیگری می‌کردید.

دلیل تناقض سیگنال اسیلاتورها

چه اتفاقی برای یک چنین مجموعه خوبی از اندیکاتورها رخ داد؟ پاسخ در روش محاسبه هر یک از آنها نهفته است.

  • استوکاستیک بر اساس رنج سقف تا کف در یک محدوده زمانی (در این مثال روزانه) عمل کرده، اما تغییرات از یک کندل به کندل دیگر را در بر نمی‌گیرد.
  • اندیکاتور شاخص مقاومت نسبی (RSI) از تغییر قیمت بسته شدن (کلوز) تا قیمت بسته شدن (کلوز) بعدی استفاده می‌کند.
  • اندیکاتور پارابولیک سار محاسبات خاص خود را داشته که می‌تواند منجر به تناقضات بیشتری گردد.

این طبیعت اسیلاتور ها است. فرض آنها این است که هر حرکت خاص قیمتی همیشه یک برگشت را نیز در پی دارد. البته که چنین چیزی چندان درست نیست. قیمت می‌تواند برای مدت‌ها در یک جهت حرکت کند.

با وجود علم به اینکه یک اندیکاتور پیشرو شاید سیگنال اشتباه دهد، اما راهی نیست که بشود قید آنها را زد. همواره باید آنها را در نظر گرفت. اگر سیگنال های مختلطی دریافت می‌کنید، کاری نکردن بهتر از معامله زدن بر اساس “بهترین حدس” است. اگر یک نمودار با تمام معیارهای شما مطابقت ندارد، به خود اصرار نکنید که حتما باید معامله کنید! به سراغ مورد معاملاتی دیگری بروید که معیارهای شما را به خوبی برآورده می‌کند.

تفاوت اسیلاتور و اندیکاتور

اگرچه ممکن است بیان شود که اسیلاتور با اندیکاتور تفاوت دارد، اما در حقیقت، اسیلاتورها یکی از چهار مدل اصلی اندیکاتورها هستند و به نوعی زیرمجموعه‌ی آن به حساب می‌آیند. همانطور که در ابتدای این مقاله بیان شد، اسیلاتورها، اندیکاتورهای نوسانی هستند که در یک بازه‌ی خاص و بین دو حد مشخص رفت و برگشت داشته و سیگنال‌های خرید یا فروش را صادر می‌کنند.

پنج اسیلاتور برتر

هر کدام از اسیلاتورها بر مبنای داده‌ی خاصی تشکیل شده و کاربرد متفاوتی دارند. هیچ زمان نمی‌توان یکی از آن‌ها را به عنوان بهترین اسیلاتور معرفی کرد. اما بطور کلی می‌توان پنج اسیلاتور را به عنوان اسیلاتورهای اصلی در بازار فارکس معرفی کرد که شامل موارد زیر هستند:



اشتراک گذاری

دیدگاه شما

اولین دیدگاه را شما ارسال نمایید.