شناخت و استفاده از روندها (ترند) در تحلیل بازار
روندها (ترندها) ; سمت و سوی حرکت قیمت در گذشته را نشان می دهند; از آنجا که روند; قدرت و تمایل غالب تریدرها را در نوسانات قیمت نشان می دهد می توان انتظار داشت تا زمانی که نیرویی بیشتر از نیروی فعلی بازار و در جهت عکس به بازار وارد نشود روند ادامه داشته باشد.
روندها مجموعه ای از موج های صعودی و نزولی می باشند; در اولین نگاه میتوان این نکته را متوجه شد که بازار هیچ زمانی دارای روند مستقیم نیست و مجموعه ای از شکسته شدن حمایت ها و مقاومت های گوناگون است که یک روند را تشکیل می دهد.
تقسیم بندی روندها (ترندها) از لحاظ جهت حرکت
روندها دارای سه جهت کلی می باشند ۱: روند صعودی ۲:روند نزولی ۳:روند خنثی
۱: در روند صعودی قیمت بیشتر از آنکه تمایل به تضعیف داشته باشد تمایل به تقویت و بالا رفتن دارد; در روند صعودی روند کوتاه مدت نفت خام سبک صعودی است معقول ترین کار خریدن و باقی ماندن در بازار تا تشخیص انتهای روند صعودی است.
۲: در روند نزولی قیمت بیشتر از آنکه تمایل به تقویت داشته باشد تمایل به تضعیف و پایین آمدن دارد; در روند نزولی معقولترین کار روند کوتاه مدت نفت خام سبک صعودی است روند کوتاه مدت نفت خام سبک صعودی است فروختن و باقی ماندن در بازار تا تشخیص انتهای روند نزولی است; (در بازارهای یک طرفه فروختن به معنی بی معامله ماندن و نظاره کردن می باشد)
۳: روند خنثی بیان کننده قدرت برابر خریداران و فروشندگان در زمانی خاص است; عموما آنچه در روند خنثی دیده می شود در بازه های زمانی کوتاه تر تلفیقی از روندهای صعودی و نزولی می باشد و در بازه های زمانی بلند مدت روند خنثی; خود جزئی از یک روند دیگر می باشد; در روند های خنثی یا معامله گر باید تا زمان چیرگی قدرت یکی از گروه خریداران یا فروشندگان نظاره گر باشد و یا از روند های کوچک صعودی و نزولی بازار منتفع شود.
تقسیم بندی روند ها (ترندها) به لحاظ زمانی
غیر از جهت قیمت; طول مدت روند نیز حائز اهمیت می باشد; تا به حال تعریف غالبی برای تقسیم بندی زمانی روندها; بین تریدرها وجود نداشته اما تقسیم بندی غالب به سه دسته اشاره دارد ۱: روند بلند مدت ۲: روند میان مدت ۳: روند کوتاه مدت برای این تقسیم بندی روند بلند مدت را بیش از شش ماه یا یکسال در نظر می گیرند.
روند میان مدت را بیش از یک ماه تا یکسال در نظر می گیرند و روند کوتاه مدت را روندهای دارای زمان کمتر از یک ماه در نظر می گیرند; گرچه روند های میان روز کوچک تر از روند های کوتاه مدتی است که تعریف کردیم اما اغلب معامله گران روند های میان روز را نیز جزء روند های کوتاه مدت طبقه بندی می کنند.
نکته دیگر در مورد روندها; حرکات موجی شکل آنها است; هر روند در بازه زمانی خاص خود تشکیل شده از چند روند کوچکتر و در بازه زمانی بزرگتر جزئی از موج روند بزرگتر می باشد; بنابراین وقتی صحبت از روند به میان می آید تعیین بازه زمانی روند نیز حائز اهمیت می باشد.
اصول کار با خط روند (ترند لاین) (Trend Line) نحوه رسم و درجه اهمیت
همانطور که در گذشته اشاره شد روند ها مجموعه ای از پیشی گرفتن موج های یک جهت قیمت بر جهت مقابل می باشد.
اگر به شکل زیر دقت کنید می بینید که روند صعودی مجموعه ای از روندهای روند کوتاه مدت نفت خام سبک صعودی است کوچکتر می باشد که مجموع و اندازه روندهای نزولی; کوچکتر از روندهای صعودی می باشد; از همین رو روند غالب صعودی است.
به بیانی دیگر شاهد آن هستیم که در روند صعودی مقاومت های جدید بالاتر از مقاومت های قبل از خود هستند اما قیمت در خطوط حمایت به حمایت قبل از خود نمی رسد; عکس این حالت برای روند نزولی تعریف می شود.
فارکس گلدن گرین فارکس گلشاهیان فارکس گیلان فارکس لات فارکس لایو فارکس لوریج
تا زمانی که در یک روند صعودی قرار داریم دره های قیمت (حمایت ها) نباید به قیمت پایین تر از حمایت قبلی برسد و در روند نزولی قله های قیمت (مقاومت ها) نباید به قیمت بالاتر از مقاومت قبلی برسد.
این نکته مهمترین اصل تشخیص و بکارگیری روند می باشد; در صورتی که قله ها یا دره ها به موج قبل خود برسند در اصل بیان کننده این هستند که یا شیب روند غالب کم شده یا آن روند پایان یافته و روند معکوس جدیدی در پیش داریم.
برای ترسیم یک روند صعودی حداقل دو دره قیمت (حمایت) را به یکدیگر متصل می کنیم و تا زمانی که قیمت از امتداد این خط ترسیمی رد نشود روند صعودی می ماند.
برای ترسیم یک روند نزولی حداقل دو قله قیمت (مقاومت) را به یکدیگر متصل می کنیم و تا زمانی که قیمت از امتداد این خط ترسیمی رد نشود روند نزولی می ماند.
اعتبار یک روند را تعداد دفعات برخورد قیمت با خط روند (ترند لاین) ; میزان زمان باقی ماندن قیمت در روند و شیب روند تعیین می کند و در صورتی که هر کدام از سه پارامتر بالا بیشتر و بزرگتر باشد اطمینان کردن به روند غالب اهمیت بیشتری پیدا می کند.
کاربرد خط روند (ترند لاین)
با توجه به توضیحات بالا تکنیک استفاده از خط روند بدین صورت می باشد که بعد از ترسیم خط روند; در بازگشت قیمت; با برخورد قیمت به خط روند; انتظار بازگشت قیمت در جهت روند غالب را داریم و معامله ای در جهت روند باز می کنیم.
در شکل زیر روند صعودی دلار به فرانک را می بینیم; پس از هربار برخورد قیمت به خط روند (Trend line) قیمت شروع به بالا رفتن می کند; در بار سوم و چهارم برخورد قیمت به خط روند می توان در جهت صعودی معامله خرید باز کرد; می بینیم که هر بار معامله ما وارد سود شده است.
رسم کانال ها
معمولا روند ها تمایل دارند روند کوتاه مدت نفت خام سبک صعودی است که در داخل کانال قیمتی خاص حرکت کنند بدین معنی که همانطور که شیب خط روند در صورت تغییر می تواند باعث تعویض نقش روند شود; خارج شدن بازار از کانال خود نیز می تواند باعث تغییرات در روند و شیب آن گردد.
برای ترسیم خط کانال باید به موازات خط روند خطی از آخرین قیمت موجود در کانال رسم شود; برای خط روند حتما لازم بود دو نقطه را برای روند در نظر بگیریم اما در خط کانال نیازی به دو نقطه برخورد قیمت نمی باشد و تنها یک نقطه را با فرض استفاده موازی خط روند میتوان استفاده کرد; فراموش نشود خط کانال تابعی از خط روند می باشد و هیچ زمانی خط کانال قبل از خط روند ترسیم نمی شود.
کاربرد کانال ها
در مورد خط کانال نیز به مانند خط روند در برخورد قیمت به خط کانال ترسیمی میتوان بازگشت قیمت به درون خط کانال را انتظار داشت; ریسک معاملات برخورد قیمت با خط کانال بسیار بیشتر از معاملات با خط روند می باشد.
دلیل این موضوع نیز وارد شدن در این معاملات بر خلاف روند غالب بازار می باشد در حالی که معاملات بر اساس خط روند در جهت عمومی قیمت است; خط دیگری نیز بین دو خط ترند لاین و کانال میتوان وجود داشته باشد با نام خط میانه (Middle line) که از این خط نیز میتوان به مانند دو خط روند و کانال استفاده کرد; نکته دیگر در مورد استفاده از خطوط روند و کانال; تصحیح این خطوط در زمان هایی است که شیب آنها کم می شود و باید خطوط جدیدی ترسیم شود تا از زیان معاملات جلوگیری شود.
افزایش بیش از یک دلاری قیمت جهانی نفت
قیمت هر بشکه نفت برنت در معاملات امروز با رشد 1.65دلاری نسبت به روز قبل به 66 دلار و 39 سنت در هر بشکه رسید.
به گزارش خبرگزاری موج به نقل از رویترز، قیمت نفت امروز دوشنبه پس از آنکه عربستان، روسیه و عراق از تمدید توافق کاهش تولید برای یک دوره شش تا نه ماهه دیگر حمایت کردند، شاهد افزایش بیش از یک دلاری بود.
بر اساس این گزارش، قیمت هر بشکه نفت برنت در معاملات امروز با رشد ۱.۶۵دلاری نسبت به روز قبل به ۶۶ دلار و ۳۹ سنت در هر بشکه رسید.
قیمت نفت خام آمریکا نیز ۱.۴۲ دلار افزایش یافت و به ۵۹ دلار و ۸۹ سنت در هر بشکه رسید.
سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) و متحدانش قصد دارند توافق کاهش تولید را حداقل تا پایان سال ۲۰۱۹ تمدید کنند. تولیدکنندگان بزرگ عضو این اتحادیه از تمدید توافق حمایت کردهاند.
اوپک، روسیه و دیگر تولیدکنندگان عضو ائتلاف اوپک پلاس قرار است روزهای اول و دوم جولای در مورد توافق کاهش تولید تصمیمگیری کنند. این گروه از تولیدکنندگان از سال ۲۰۱۷ تاکنون بهمنظور جلوگیری از کاهش قیمت نفت اقدام به محدود کردن تولید خود کرده است.
ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه روز یکشنبه گفت، وی در مورد تمدید ۶ تا ۹ ماهه توافق کاهش تولید با عربستان موافق است.
خالد الفالح، وزیر انرژی عربستان گفته، این توافق بهاحتمال زیاد برای ۹ ماه تمدید خواهد شد و نیازی به کاهش بیشتر حجم تولید نیست.
تحلیلگران مؤسسه ایانزد در یادداشتی نوشتند: «هرچند این پیشنهاد نیازمند اعلام موافقت دیگر اعضای گروه اوپک پلاس است، اما بهنظر میرسد که این توافق قبلاً حاصل شده است».
بهدنبال افزایش عرضه نفت آمریکا و کند شدن رشد اقتصاد جهانی قیمت نفت در ماههای اخیر تحت فشارهای فزایندهای قرار گرفته است.
قیمت جهانی نفت امروز ۱۳۹۸/۰۴/۱۸
در حالی که جنگ تجاری میان آمریکا و چین در حال ورود به دومین سال خود است و این مسئله بر رشد اقتصاد جهانی تاثیر منفی گذاشته است، قیمت نفت به دلیل نگرانی از کاهش تقاضا شاهد افت بوده است.
به گزارش آژانس رویدادهای مهم نفت و انرژی " نفت ما " ، در حالی که پس از بروز نشانه هایی از تاثیر منفی اختلافات تجاری بر اقتصاد جهانی نگرانی ها از چشم انداز تقاضا برای نفت افزایش یافته است، قیمت نفت امروز با کاهش همراه بود، هرچند که تنش های خاورمیانه مانع از افت بیشتر قیمت ها شد.
قیمت هر بشکه نفت برنت امروز با 21 سنت معادل 0.3 درصد کاهش به 63 دلار و 90 سنت رسید. قیمت نفت برنت روز دوشنبه نیز 12 سنت کاهش یافته بود.
قیمت نفت خام آمریکا هم امروز با 20 سنت معادل 0.4 درصد کاهش به 57 دلار و 46 سنت رسید. قیمت نفت وست تگزاس اینترمدییت در جلسه قبل 15 سنت افزایش یافته بود.
در حالی که جنگ تجاری میان آمریکا و چین در حال ورود به دومین سال خود است و این روند کوتاه مدت نفت خام سبک صعودی است مسئله بر رشد اقتصاد جهانی تاثیر منفی گذاشته است، قیمت نفت به دلیل نگرانی از کاهش تقاضا شاهد افت بوده است.
آمارهای جدید نشان می دهد که ثبت سفارش ماشین آلات ژاپنی بیشترین کاهش 8 ماه گذشته را شاهد بوده و این به معنای تاثیرگذاری تنش های تجاری بر میزان سرمایه گذاری شرکت هاست. آمارهای دولت ژاپن همچنین نشان می دهد که میزان دستمزدهای واقعی در این کشور برای پنجمین ماه متوالی کاهش یافته است.
آلفونسو اسپارزا، تحلیلگر موسسه اوآندا در تورنتو گفت: «طولانی شدن جنگ تجاری. بدان معناست که نباید منتظر حل و فصل آن در آینده نزدیک بود و این موضوع همچنان عاملی نفتی برای بازار نفت خواهد بود، زیرا افت رشد اقتصادی به معنای کاهش تقاضا برای نفت است.»
در همین حال، بانک آمریکایی گلدمن ساکس اعلام کرد، میزان رشد تولید نفت شیل آمریکا حداقل تا سال 2020 احتمالا از میزان رشد تقاضای جهانی نفت پیشی خواهد گرفت و بدین ترتیب، حتی اگر روند کاهش تولید اوپک همچنان ادامه پیدا کند، رشد قیمت نفت محدود خواهد شد.
اخبار کوتاه جهان انرژی/ قیمت بنزین در عربستان افزایش یافت
جهان انرژی در 24 ساعت گذشته شاهد تحولات گوناگونی بود که رکورد صادرات نفت جنوب عراق در ماه دسامبر، افزایش قیمت بنزین در عربستان و رد اتهام فروش غیرمجاز فرآورده های نفتی به کره شمالی از سوی چین از جمله مهمترین رویدادها به شمار می رود.
به گزارش پایگاه خبری تحلیلی دیده بان ایران، و به نقل از رویترز انگلیس، صادرات نفت عراق از پایانه های جنوبی بصره در ماه دسامبر به رکورد سه میلیون و ٥٣٥ هزار بشکه در روز رسید که این رقم در ماه پیش از آن، ٣ میلیون و ٥٠٠ هزار بشکه در روند کوتاه مدت نفت خام سبک صعودی است روز بوده است.
عراق همواره تلاش کرده است تا کاهش محموله های نفتی کرکوک در شمال این کشور را از طریق افزایش صادرات از جنوب جبران کند.
**افزایش قیمت بنزین در عربستان موجب شگفتی شد
همچنین بر اساس گزارشی که خبرگزاری دولتی عربستان به نقل از اسپیای (آژانس خبری سعودی) منتشر کرد، نرخ بنزین در این کشور با هدف افزایش بهینهسازی مصرف و تنوع بخشی به درآمدهای دولت افزایش یافته است.
براساس یک برنامه مالی بلندمدت که ماه گذشته منتشر شد، عربستان قصد دارد تا سال 2023 یارانه پرداختی به انرژی را به طور کامل متوقف کند و از این به بعد انواع سوخت بر اساس قیمتهای جهانی و به شکل آزاد قیمتگذاری خواهد شد.
قیمتگذاری جدید در حالی انجام شده که قیمتهای تعیین شده با نرخ های جهانی فاصله چندانی ندارد و دولت سعودی با وجود درآمد سرشاری که از تولید روزانه 10 میلیون بشکه نفت در روز به دست میآورد، یارانه چندانی برای سوخت پرداخت نمیکند.
** ایجاد ارز جدید در ونزوئلا با پشتوانه نفت
ونزوئلا بر اساس گزارش رویترز، تحت تاثیر فشارهای شدید اقتصادی و به منظور کاهش تورم بیسابقه در این کشور، قصد دارد ارز رمزنگاری شده به نام «پترو» را با پشتوانه ٣ میلیارد روند کوتاه مدت نفت خام سبک صعودی است و ٥٠٠ هزار بشکه نفت خام، معادل ٢٦٧ میلیارد دلار عرضه کند.
گزارشهای منتشر شده نشان میدهد، ونزوئلا که مدتهاست با مشکلات حاد و تحریم و فشارهای اقتصادی از داخل و خارج از کشور دست و پنجه نرم میکند، اکنون تصمیم گرفته برای کاهش نرخ تورم بیسابقه در این کشور، به سراغ ارزهای دیجیتالی رمزنگاری شده مانند بیت کوین برود.
این در حالی است که بسیاری از کشورها از جمله برخی کشورهای اروپایی در استفاده و مبادلات پولی و مالی با ارزهای رمزنگاری شده مانند بیت کوین دچار تردید شده و مردم و سرمایهگذاران را از مبادلات این چنینی همواره برحذر داشتهاند.
**چین اتهام فروش غیرمجاز فرآورده های نفتی به کره شمالی را رد کرد
به دنبال اظهارات «دونالد ترامپ» رئیسجمهوری آمریکا و یک روزنامه کره جنوبی که دولت چین را به فروش غیرمجاز محصولات نفتی به کره شمالی متهم کرده بودند، پکن اعلام کرد که این موضوع صحت ندارد.
شورای امنیت سازمان ملل، هفته گذشته تحریم های نفتی جدیدی را علیه کره شمالی به علت آزمایش اخیر موشک بالیستیک میان قاره ای اعمال کرد که طبق آن ٩٠ درصد از صادرات فرآورده های نفتی به این کشور باید کاهش یابد و به سقف ٥٠٠ هزار بشکه در سال برسد.
** بازار گاز قاره سبز در دست روسیه می ماند
به گزارش بلومبرگ آمریکا، «الکساندر مدودف» معاون مدیرعامل شرکت گازپروم روسیه گفت: این غول گازی دولتی، قصد دارد در سال ٢٠١٨ میلادی حداقل 180 میلیارد مترمکعب گاز صادر کند.
این میزان دومین حجم بالا پس از رکورد 190 میلیارد متر مکعب برآورد شده برای سال 2017 خواهد بود.
وی افزود: البته این کسب و کار است و رقابت ورزشی نیست اما مرحله جدیدی در تاریخ این شرکت محسوب می شود.
**کاهش کسری بودجه ٢٠١٨ میلادی عمان تحت تأثیر قیمت های نفت
به گزارش شبکه خبری یی ان سی ای، عمان در لایحه بودجه ٢٠١٨ خود کسری بودجه هفت میلیارد و ٨٠٠ میلیون دلاری را پیش بینی کرد که در روند کوتاه مدت نفت خام سبک صعودی است نتیجه کاهش های پیشین قیمت نفت است، با اینکه این میزان کسری بودجه کمتر از رقم سال پیش است.
برخلاف تلاش این کشور برای کاهش وابستگی به نفت، درآمدهای نفتی عمان برای سال ٢٠١٨ میلادی، ٧٠ درصد مجموع درآمدهای پیش بینی شده است.
کسری بودجه این کشور در سال گذشته میلادی در پی کاهش تولید نفت، ٩ میلیارد و ١٠٠ میلیون دلار گزارش شده بود.
۹ نکته پیرامون افزایش قیمت نفت
۱۰ سال پیش، هنگامی که نفت در سراشیبی قیمت قرار گرفته و تا حد ۱۰ دلار رسید، اوپک کاهش تولید نفت را در برنامه خود قرار داد، این اقدام درکنار عوامل مؤثر دیگر منجر به توقف سیر نزولی و سپس آغاز سیر صعودی قیمتها شد و تا اکنون روند کوتاه مدت نفت خام سبک صعودی است که به سمت قیمت های ۳ رقمی پیش می رود، همچنان این روند ادامه یافته است. در این میان آنچه که در ایران در اولین نگاه ذهن همگان را به خود معطوف می دارد، مقایسه نفت ۱۰۰ دلاری با نفت ۲۰ دلاری، و انتظار تغییر کاملاً محسوس در وضعیت زندگی شخصی و در آمدهای افراد می باشد.
در این میان موضوع فوق، دستمایه خوبی برای روزنامه های مخالف دولت شده تا بدون هیچ تحلیل جامعی به تخریب دولت پرداخته و سیاستهای اقتصادی دولت را زیر سوال ببرند.
آنچه در این مقاله در پی آن هستم، بیان نکاتی چند پیرامون افزایش قیمت نفت، جهت رسیدن به درک صحیح تری از آن می باشد.
۱) متوسط تقریبی یک بشکه نفت خام سبک صادراتی ایران در مناطق مختلف جهان در سال جاری معادل ۶۰/۸۲ دلار و متوسط بهای هر بشکه نفت سنگین صادراتی کشورمان معادل ۵۴/۸۰ دلار بوده است.
۲) در سالهای اخیر شاخص بهای نفت و دلار، روندی معکوس طی کرده اند و کاهش ارزش دلار، منجر به افزایش ظاهری قیمت نفت شده و از طرفی کم اثر شدن این افزایش را به دنبال داشته است.
این مسأله برای کشورهای صادرکننده نفت که بخش عمده واردات آنها از اروپا و آسیا روند کوتاه مدت نفت خام سبک صعودی است است، نمود بیشتری پیدا می کند؛ چرا که دریافت آنها به دلار و پرداختشان به ارزهای دیگری همچون یورو، ین و پوند است. به عبارت دیگر، بازار جهانی نفت خام هم اکنون گرفتار دامنه ای از توهم پولی است؛ یعنی قیمت ها ظاهراً افزایش یافته اما از طرف دیگر بخشی از قدرت خرید دلارهای نفتی از بین رفته است. از همین رو، سران اوپک در شرایط فعلی باید از حداکثر قدرت و توان خود برای رسیدن به قیمت واقعی نفت در بازار جهانی استفاده کنند و طرح تغییر سبد ارزی فروش نفت خام از دلار به یورو را بررسی و تصویب کنند؛ این راهبرد حتماً می تواند به شیوه جدید مقابله اوپک با زیاده خواهی های ناشی از تبدیل ارزی منجر شود.
به این ترتیب در شرایط کنونی نیز به نظر می رسد بهترین سیاست برای کشورهای صادرکننده نفت، دریافت بهای نفت به ارزهایی غیر از دلار امریکاست؛ کاری که ایران از چند ماه پیش آغاز کرد و روند کوتاه مدت نفت خام سبک صعودی است تا حدودی، زیان ناشی از کاهش ارزش دلار را جبران نمود.
۳) قیمت نفت در شرایط کنونی با وجود ۳ رقمی شدن، همچنان با توجه به محاسبه نرخ تورم جهانی، در سطح قیمتهای اوایل دهه ۱۹۸۰ قرار دارد. قیمت ۳۸ دلاری آن زمان با محاسبه نرخ تورم حدود ۹۷ تا ۱۰۴ دلار ارزیابی میشود. این واقعیت نشان از آن داردکه علی رغم قیمت افسانه ای نفت ، قدرت خرید کشورهای صادرکننده در حد سال ۱۹۸۰ باقی مانده است.(۱)
۴) به همراه افزایش قیمت نفت، هزینه اجرای پروژه ها نیز ۲ تا ۳ برابر شده است. به طور مثال می توان به پروژه پارس ال.ان.جی به عنوان یکی از چالش ها اشاره کرد زیرا در حالی که برآورد پیشنهادی اولیه ۴ تا۵/۴ میلیارد دلار بود، اکنون شرکت پیمانکار قیمت ۱۲ میلیارد دلاری را پیشنهاد کرده و افزایش قیمت نفت و در نتیجه سایر کالاها و خدمات را دلیل این افزایش قیمت اعلام می کند.(۴) و یا اینکه با توجه به هزینه اجاره سکوهای نفتی، هزینه های تولید نفت ایران افزایش ۳ برابری داشته است.
در مورد دیگر می توان به افزایش قیمت کالاهای وارداتی مثل اوره و متانول که به ۵ برابر قیمت خود رسیده است و یا ۹ برابر شدن قیمت بنزین نسبت به سال ۸۲، نیز اشاره کرد.
۵) بسیاری از کارشناسان اقتصادی کشور، افزایش قیمت نفت در بازارهای جهانی را شمشیر دولبه ای می دانند که می تواند با تدبیر مسئولان اقتصادی به یک فرصت تبدیل شده و یا با راهبرد اقتصادی نادرست، شوک اقتصادی را برای کشورهای در حال توسعه و صادر کننده نفت در بر داشته باشد.
به اعتقاد صاحبنظران، آمادگی نداشتن زیر ساختهای اقتصادی کشور، قدرت جذب نقدینگی را کاهش داده و همین مسأله باعث می شود، در صورت تزریق پول حاصل از فروش نفت به اقتصاد کشور، نقدینگی بیش از پیش افزایش یافته و به گرانی دامن زده شود و شرایط اقتصادی را به سمت ابتلا به بیماری هلندی (افزایش درآمد ها و کاهش قدرت خرید) سوق دهد.
از این رو به اعتقاد اقتصاددانان، دولت می بایست براساس یک انضباط مالی، اعتبارات ناشی از درآمدهای نفتی را به پروژه های توسعه ای اختصاص دهد و ضمن ایجاد تحول و سرعت در انجام این طرحها، از پمپاژ مستقیم این اعتبارات برای هزینه های جاری و روزمره جلوگیری کند.
تجربه اقتصادی کشور نشان می دهد در هر زمان که با افزایش شدید قیمت نفت مواجه بودیم، به دلیل تکرار اشتباهاتی همچون ترزیق اعتبارات حاصل از فروش، دچار نقدینگی فراوان و به تبع آن تورم شده ایم.
۶) در یک تقسیم بندی ساده، بودجه کشور را می توان به دو بخش سرمایه ای (عمرانی) و جاری تقسیم کرد. تمامی دولت ها تا حد امکان تمایل به افزایش بودجه های عمرانی و کاهش هزینه های جاری دارند اما هزینه های جاری بر بودجه های سرمایه ای اولویت داشته و دولت ها در مواجهه با بحرانهای مالی و برای تأمین هزینه های جاری، ناگزیر پروژه های عمرانی را به حالت تعلیق در می آورند. (مشابه اقدامی که دولت در سال ۷۸ به هنگام کاهش قیمت نفت انجام داد)، این در حالیست که به هنگام افزایش در آمدها، هرگونه افزایش بی دلیل هزینه های جاری، تورم زا خواهد بود. لذا در این مواقع، دولت ها به سمت سرمایه گذاری های بلند مدت رفته و به افزایش بودجه های عمرانی می پردازند. (البته این نیز به نوبه خود ظرافتهای خاصی به همراه دارد که در صورت عدم توجه به آنها می تواند برای کشور تبعات منفی مثل تورم و. در پی داشته باشد).
نکته جالب اینکه هر نوع تغییری در بودجه های سرمایه ای (کاهش یا افزایش) در کوتاه مدت ملموس نبوده و درنتیجه وارد دیالوگهای روزانه مردم نمی شود اما در مقابل، کوچکترین تغییر در هزینه های جاری یک کشور (از طریق افزایش یا کاهش حقوق افراد و یا تغییر در میزان یارانه کالا های ضروری و. ) به سرعت برای تمامی اقشار مردم ملموس می شود و واکنشهای مثبت و منفی به دنبال خواهد داشت.
بنابراین، از ویژگیهای دولت های عوامفریب، ایجاد تغییرات آنی در سطح رفاه زندگی مردم، پس از تغییرات قیمت نفت می باشد. اینگونه دولتها، بدون توجه به عواقب آتی، سخاوتمندانه به تزریق پول نفت به داخل کشور پرداخته و تحسین کوتاه مدت مردم را بر زیانهای بلند مدت آن ترجیح می دهند.
در حقیقت راز عدم تفاوت محسوس در وضعیت زندگی مردم، با وجود تفاوت قیمتهای نفت نیز همین است و دولت به خوبی این مهم را لحاظ کرده و علی رغم فضای منفی که برخی رسانه ها به منظور اجبار دولت در تزریق پول به جامعه ایجاد کرده اند، (افزایش توقعات و تعجیل انتظارات مردم در ازای رشد قیمت نفت)، مقاومت کرده و سرمایه ها را به سمت هزینه های عمرانی و زیربنایی سوق داده است.
۷) نکته دیگر در هنگام حسابرسی از دولت، سهم دولت از دلارهای نفتی می باشد که در مورد ایران هرچند قیمت نفت در سال گذشته به طور متوسط بشکه ای ۸۱ دلار بود اما بر اساس بودجه سالیانه مصوب مجلس، سهم دولت از دلارهای نفتی بشکه ای ۵/۳۷ دلار (بودجه سال ۱۳۸۵) می باشد و مابقی آن به حساب صندوق ذخیره ارزی واریز شده و دولت نیز به جز در موارد استثنایی، آن هم با اجازه مجلس، حق برداشت از این حساب را ندارد.
۸) مسأله دیگر نوع معاملات و قراردادهایی است که در سالهای پیشین با شرکتهای نفتی بسته شده است. به نحوی که در برخی موارد بر اساس قیمت سالهای قبل، به پیش فروش نفت پرداخته، لذا در آمد آن از قبل دریافت شده و افزایش یا کاهش قیمت هیچ تأثیری بر درآمد دولت ندارد.
۹) در پایان قابل ذکر است در تحلیل قیمت نفت نباید به قیمت های حال حاضر اکتفا نمود بلکه توجه به قیمت واقعی نفت فارغ از قیمت اسمی آن، می تواند الگوی اوپک برای سیاستگذاریها باشد چرا که با وجود مسرت بار بودن افزایش کنونی قیمت ها، بدلیل آنکه قیمت های نفت از گذشته به طور سنتی پایین نگه داشته شده، عملاً به قدرت خرید بالا و توسعه پروژه های اساسی و زیربنایی کمک چندانی نمی کند.
دیدگاه شما