بازار سهام
بازاری که در آن سهام یا از طریق مبادله بازارهای منسجم و قانونمند (نظیر بورس) و یا در بازارهای خارج از بورس توزیع شده و مورد معامله قرار میگیرند، بازار سهام گفته میشود. این اصطلاح که با نام بازار بورس نیز شناخته میشود، یکی از حساسترین حوزههای اقتصاد بازار است زیرا بازار سهام به شرکت ها امکان دسترسی به سرمایه و سرمایه گذاران از طریق توزیع بخشی از مالکیت شرکت به همراه پتانسیلی برای محقق کردن درآمدها بر پایه عملکرد آتی خود میبخشد.
توضیحات مدیر معاملات بازار آتی به طور فیزیکی مالی در مورد بازار سهام
بازار سهام نقطه تقاطع خریداران و فروشندههای سهام است. اوراق بهادار معامله شده در بازار سهام میتوانند به صورت عام که در بازار سهام لیست میشوند، بوده یا اینکه سهام شرکت های خصوصی باشند. اغلب، سهام شرکتهای خصوصی از طریق معامله گران انجام میگیرد که در حقیقت به این نوع بازارها، بازار خارج از بورس یا OTC گفته میشود. بازار خارج از بورس اصطلاحی برای معرفی بازاری غیر متشکل و غیررسمی است که در آن فروشندگان و خریداران گرد هم میآیند و سهام خود را به صورت مستقیم با یکدیگر مبادله میکنند.
بازار بورس اوراق بهادار
مکانی را که سهام شرکتها در آن مورد معامله قرار میگیرند بازار بورس اوراق بهادار میگویند. بازارهای بورس متعددی در سراسر جهان وجود دارند و میتوانند مکانهای فیزیکی و واقعی بوده یا اینکه مجازی باشند. نزدک آمریکا مثالی است از بازار بورس مجازی که در آن سهام شرکتها به صورت الکترونیکی و از طریق کامپیوتر معامله میشوند. بورس های اوراق بهادار الکترونیک اغلب دارای یک بازار ساز هستند. بازارساز یک شرکت کارگزاری است که برای تسهیل معامله سهام خاص آن را خریدوفروش مینماید. این کار با ریسکی برای شرکت همراه است ولی باعث میشود تا فرآیند مبادله برای یک سهام خاص، به شکل بهتری عمل نماید. بورس های الکترونیک روز به روز رایجتر میشوند و حالا بر مبادلات فیزیکی ترجیح دارند.
بازار سهام نیویورک (NYSE) در وال استریت، یک مثال معروف از بورس اوراق بهادار فیزیکی است؛ اما گزینه معامله آنلاین در این بازار نیز فراهم است تا بتوان آن را یک بازار دوگانه دانست. در یک بورس فیزیکی، سفارشها به شکل فریادهای بلند انجام میگیرند، روشی که یادآور همان چیزهایی است که در فیلمها از وال استریت میبینیم: معامله کنندگان فریاد میزنند و سیگنال هایی را برای انجام معاملات نمایش میدهند. معاملات مربوط به بازار بورس اوراق بهادار فیزیکی در تالار معامله انجام میشوند. محیط بورس های اوراق بهادار فیزیکی هنوز در اختیار انسان هاست، گرچه توابع و عملکردهای زیادی وجود دارند که بهوسیله کامپیوتر انجام میشوند. کارگزاران به خاطر سهامی که بر رویشان کار میکنند، کمیسیون دریافت مینمایند.
سهام بیشتر شرکت های بزرگ بورسی در چندین بازار بورس در سراسر جهان معامله میشود؛ اما شرکت هایی که در بورس، سهام دارند از کوچک تا بزرگ متفاوتاند و معامله گران هم شامل شرکت های بزرگ تا سرمایه گذاران فردی میشود. بیشتر خریداران و فروشندگان ترجیح میدهند تا در بورس های بزرگتر معامله کنند، جایی که در آن اختیارات و فرصتهای بیشتری نسبت به بورس های کوچکتر وجود دارد.
قدیمیترین بازار سهام موجود مربوط به بازار سهام آمستردام (AEX) است که در سده ۱۶۰۰ برای معامله سهام شرکت Dutch East India تأسیس شد و یکی از اولین شرکت هایی است که به سرمایه گذاران سهام خود را ارائه کرد. قبل از بازار بورس آمستردام، چندین کشور و شهر، نظام معاملاتی خاص خود را داشتند که بسیار شبیه بازارهای سهام عمل مینمود، ولی بورس آمستردام اولین بازار سهام رسمی به شکلی که ما میشناسیم بود. امروزه بازارهای سهام در بیشتر کشورهای توسعه یافته و درحالتوسعه وجود دارند.
معامله در بازار سهام
در بازار سهام، سرمایه گذاران با ارائه یک قیمت خاص، پیشنهاد خود را ارائه میدهند و فروشندگان هم خواهان قیمت مشخصی میباشند. وقتی این دو قیمت ها با هم تطبیق مییابند، فروش اتفاق میفتند، اولین سرمایه گذاری که بهترین پیشنهاد را ارائه میدهد، اولین شخصی خواهد بود که سهام را از آن خود مینماید. وقتی یک خریدار حاضر است هر قیمتی برای سهام بدهد، او در حال خرید به قیمت بازار است. به طور مشابه، زمانی که فروشندهای هر قیمت برای سهام را میپذیرد، او با قیمت بازار سهام خود را میفروشد.
شرکت ها به این خاطر سهام میفروشند تا برای رشد کسبوکارشان سرمایه جمع کنند. وقتی یک شرکت سهام خود را در بازار ارائه میکند، به این معنی است که سهام شرکت به صورت عمومی در بازار سهام معامله میشود و هر سهم به منزله بخشی از مالکیت شرکت به شمار میرود. این کار برای سرمایه گذاران جذاب است و وقتیکه یک شرکت عملکرد خوبی دارد، سرمایه گذاران آن با افزایش ارزش سهامشان پاداش میگیرند؛ اما ریسک زمانی به وجود میآید که شرکت عملکرد خوبی نداشته و ارزش سهامش کاهش مییابد. سهام شرکتها معمولاً به آسانی و به سرعت خریدوفروش میشوند و فعالیتهای مثبت و منفی حول سهام شرکت بر ارزش آن تأثیر میگذارد. به طور مثال، زمانی که تقاضای زیادی برای سرمایه گذاری در شرکت وجود دارد، قیمت سهام افزایش خواهد یافت و زمانی که سرمایه گذاران زیادی میخواهند تا سهامشان را بفروشند، ارزش پایین میرود.
بازار سهام به دو بخش اصلی تقسیم شود: بازار اولیه و بازار ثانویه. بازار اولیه جایی است که در آن اوراق بهادار شرکتها برای اولین بار به بازار عرضه میشود و سهام و اوراق قرضه به صورت مستقیم از شرکت توزیع میشوند. هر معامله متعاقب آن در بازار ثانویه رخ میدهد که در آن پولهای حاصل از سهام به حساب سرمایه گذاران میرود و نه خود شرکت.
قیمت سهام چه معنایی برای اقتصاد دارند
بهطورکلی، افزایش قیمت سهام برای شرکت ها در یک کشور خاص، نشانگر سلامت و رشد بازار است. از طرف دیگر، سقوط در روند قیمتها ممکن است به منزله ضعف اصول بنیادی اقتصاد یک کشور باشد. این بدان خاطر است که افزایش قیمت نشان میدهد که بسیاری از خریداران پول خود را در سلامت و رشد آینده اقتصاد، به عنوان یک کل، سرمایه گذاری میکنند.
در زمان بحرانهای اقتصادی افراد ترجیح میدهند پول خود را به دارایی های فیزیکی نظیر طلا یا مسکن تبدیل کنند و علاقهای به سرمایه گذاری در بورس یا سپرده گذاری در بانک ندارند. برعکس در زمان رونق اقتصادی افراد بسیاری به سمت بازار سهام تمایل دارند معاملات بازار آتی به طور فیزیکی تا با سرمایه گذاری در سهام شرکتها، سهمی از سفره پرنعمت بورس نصیب خود کنند.
معادل انگلیسی بازار سهام عبارت است از:
Equity Market
اگر سؤال یا نظری دارید لطفاً در بخش پرسش و پاسخ سؤالات مالی مطرح کنید. همینطور با اشتراکگذاری این نوشته در شبکههای اجتماعی شما هم در توسعه دانش مالی و سرمایه گذاری شریک شوید.
از توقف معاملات آتی سکه تا راه اندازی بازار آتی طلا/ امانت طلا و معامله در بستر بازار سرمایه
صندوق با پشتوانه طلا با اهرم ۵ و وجه تضمین ۲ میلیون تومان، هفته آینده راه اندازی خواهد شد.
صدای بورس - محبوبه قرمزچشمه؛ بورس کالای ایران برای متنوعسازی ابزارهای مشتقه برای فعالان بازارهای مالی، امکان سنجی و ایجاد زیرساخت معاملات قراردادهای آتی واحدهای سرمایهگذاری صندوق پشتوانه طلا را تکمیل کرده که با توجه به نظر مساعد سازمان بورس و اوراق بهادار، معاملات این ابزار از روز شنبه ۱۲ تیرماه آغاز می شود.
علی رحمانی، مدیر معاملات مشتقه کارگزاری مبین سرمایه در گفتوگو با صدای بورس اظهار کرد: تا سال ۹۷ بازار آتی سکه با اهرم ۱۰ در حال معامله بود که به دلیل التهابات قیمت دلار و سکه و تاثیر عملکرد این بازار در بازار فیزیکی یکباره قیمت طلا و سکه دو برابر شد، بنابراین در سال ۹۷ معاملات سکه از بازار آتی حذف شد.
وی افزود: صندوق با پشتوانه طلا با اهرم ۵ و وجه تضمین ۲ میلیون تومان، هفته آینده راه اندازی خواهد شد. اهرم ۵ به زبان ساده یعنی مشتری یک پنجم ارزش قرارداد را برای خرید یا فروش پرداخت می کند.(حدود ۲۰٪ ارزش قرارداد به عنوان وجه تضمین اولیه)
بیتشتر بخوانید:
رحمانی بیان کرد: این صندوق مقدمه ای برای معاملات دیگر طلا و سکه است. زمانی که جو سیاسی و اقتصادی کشور به حالت متعادلی برسد، بازار آتی سکه نیز دوباره راه اندازی خواهد شد.
مدیر معاملات مشتقه کارگزاری مبین سرمایه بیان کرد: طلا به طور کلی جذاب است. انس جهانی، خبرهای سیاسی، تصمیمات بانک مرکزی آمریکا، روی بازار طلا تاثیر گذار است، سود این بازار از بازاری همچون زعفران، زیره، خرما به طور کلی بیشتر است به همین دلیل می تواند بازار مشتقه را اندکی به هیجان بیاورد و کمک کند بازار آتی عمق پیدا کند.
وی در پاسخ به این پرسش که آیا حضور سهامداران در این بازار را توصیه می کنید، گفت: برای حضور در این بازار علاوه بر کد بورسی، کد بورسی معامله در بورس کالا نیز لازم است. بعد از درخواست و ارائه مدارک بعد از ۲ روز سهامداران می توانند کد بورسی کالایی داشته باشند. سرمایه گذاری در این بازار باید با علم انجام شود،بسیاری از سهامداران منتظر راهاندازی بازار آتی طلا هستند تا سرمایه خود را وارد این بازار کنند.
امانت طلا و معامله در بستر بازار سرمایه
معاون توسعه بازار و مطالعات اقتصادی پیش تر در مورد بازار آتی طلا به کالا خبر گفته بود: گواهی سپرده سکه طلا، ابزاری است که طی آن اشخاص، دارایی سکه طلای خود را با اطمینان نزد خزانه بانکها امانت گذاشته و میتوانند آن را در بستر بازار سرمایه در بازار پیوستهای که در بورس کالای ایران فراهم شده مورد معامله قرار دهند.
حفظ طلا و سکه از مخاطرات
او افزود: مبادله و خرید و فروش سکه طلا در این سازوکار، خریداران و فروشندگان را از ریسکهایی از جمله مخاطرات حمل و نگهداری، انتقال وجوه و اصالت سکه حفظ میکند.
جذابیت بالای قراردادهای آتی طلا
ناصرپور افزود: قراردادهای آتی یکی از ابزارهای مدیریت ریسک مرسوم در جهان است که از جملهی مهمترین مزایای آن مدیریت ریسک نوسانات قیمت دارایی، امکان برنامهریزی بلندمدت، افزایش توان معاملاتی افراد، استاندارد بودن قرارداد و تضمین معاملات و کمیت و کیفیت تحویل است.
ناصرپور بیان کرد، با توجه به اهمیت سرمایهگذاری در طلا در بین فعالان بازارهای مالی و تکمیل ابزارهای مشتقه در بورس کالا، قراردادهای آتی بر روی دارایی پایه واحدهای صندوق سرمایهگذاری پشتوانه طلا مورد بررسی قرار گرفته و با ایجاد زیرساخت فنی و قانونی و تأیید سازمان بورس و اوراق بهادار در شرف راهاندازی است.
معرفی معاملات آتی
اغلب افراد حقیقی و حقوقی که در زمینه تولید و یا ارایه خدمات فعالیت می کنند، پیش بینی دقیقی از نوسان قیمت ها در آینده ندارند. لذا تمایل دارند که اقدام به پوشش ریسک ناشی از نوسان قیمت ها نمایند و خود را در برابر افزایش یا کاهش ناگهانی قیمت مصون نگه دارند.
یکی از روش های پوشش ریسک استفاده از قراردادهای آتی است که در اخیرا اهمیت بیشتری پیدا کرده است. در قراردادهای آتی خریدار و فروشنده توافق می کنند، در سررسید معین، کالای استاندارد شده ای را به قیمتی که زمان انجام معامله تعیین می کنند، معامله کنند.
به این ترتیب اگر در آینده قیمت افزایش پیدا کند، خریدار سود می کند زیرا توانسته است ریسک افزایش قیمت را پوشش دهد و کالای موردنیاز خود را به قیمت پایین تر تهیه نماید، از سوی دیگر فروشنده تنها از سود بیش از انتظار خود بی بهره مانده است. و اگر قیمت کاهش یابد خریدار فقط از سود کاهش قیمت منتفع نمی شود، و از سوی دیگر فروشنده از زیان ناشی از کاهش قیمت در امان مانده است.
مشتری با پرداخت 10% ارزش یک قرارداد آتی امکان بهره وری از سود 100% قرارداد یا قبول زیان 100% قرارداد را دارد.
قراردادی است که فروشنده بر اساس آن متعد می شود در سررسید معین، مقدار معینی از کالای مشخص را به قیمتی که الان تعیین می کنند بفروشد و در مقابل طرف دیگر قرارداد متعهد می شود آن کالا را با مشخصات خریداری کند.
همچنین برای جلوگیری از امتناع طرفین از انجام قرارداد، طرفین به صورت شرط ضمن عقد متعهد می شوند مبلغی را به عنوان وجه تضمین معاملات بازار آتی به طور فیزیکی اولیه نزد اتاق پایاپای بگذارند و متعهد می شوند متناسب با تغییرات قیمت آتی، وجه تضمین را تعدیل کنند و اتاق پایاپای از طرف آنان وکالت دارد متناسب با تغییرات قیمت، بخشی از وجه تضمین هریک از طرفین را به عنوان اباحه تصرف در اختیار دیگری قرار دهد و او حق استفاده از آن را خواهد داشت تا در سررسید باهم تسویه کنند.
در این قرارداد طبق شرط ضمن عقد، طرفین می توانند در زمان سررسید قرارداد از تحویل یا دریافت کالا امتناع ورزند به شرطی که وجه جریمه مقرر را به طرف دیگر پرداخت نمایند.
ضمنا هریک از طرفین می توانند قبل از سررسید با انعقاد قرارداد صلح دیگری، شخص ثالث را جایگزین خود در قرارداد صلح اولیه نمایند و پس از تسویه، از قرارداد خارج شوند. کلیه قراردادها در زمان سررسید مقرر تسویه خواهند شد.
- به دلیل ویژگی اهرمی، با سرمایه کمتر(نسبت به بازار سهام) می توان سود بیشتری کسب کرد. امکان سرمایه گذاری چندین برابر نسبت به آورده نقدی در بازار آتی فراهم است.
- دو طرفه بودن بازار، برای اتخاذ موقعیت فروش نیازی به در اختیار داشتن کالا یا دارائی نیست و سرمایه گذار می تواند بر اساس پبش بینی های خود اقدام به فروش کند ( در زمان نزول قیمت ها). این ویژگی امکان کسب سود در بازاری با روند نزولی از طریق ایجاد موقعیت فروش را فراهم می کند.
- سود یا زیان قراردادهای آتی بصورت روزانه محاسبه شده و به حساب مشتری واریز می شود و مشتری اجازه استفاده از آن را دارد و برخلاف بازار سهام نیست که شناسایی و استفاده از سود منوط به فروش دارائی و خروج از بازار باشد.
- طی دوره قرارداد مشتری می تواند در صورت تغییر در پیش بینی خود، موقعیت باز خود را از طریق معامله معکوس، ببندد و از بازار خارج شود و لزومی به نگه داشتن موقعیت تا معاملات بازار آتی به طور فیزیکی سررسید قراداد وجود ندارد.
- سرمایه گذارانی که افق سرمایه گذاری بلند مدت دارند می توانند از این بازار برای پوشش ریسک ناشی از نوسانات قیمت استفاده کنند.
- به دلیل نقش کارگزار و اتاق پایاپای، ریسک اعتباری این قراردادها اندک است.
- از معاملات بازار آتی به طور فیزیکی این منافع میتوان به معافیت مالیاتی، تخصیص سود بانکی به مبلغی که در حساب در اختیار مشتری موجود است، امکان برداشت یکروزه موجودی از حساب، کارمزدهای بسیار پایین، امکان خریدوفروش نامحدود در هر روز معاملاتی سود و زیان و. اشاره کرد. بر همین اساس نیز فعالان این بازار به سه دسته تقسیم می شوند: خریداران کالا: کسانی که به کالایی (سکه یا زعفران) در آینده نیاز دارند، امروز در بازار آتی با قیمت معین پیشخرید میکنند. فروشندگان کالا: کسانی که قصد دارند در آینده کالا(سکه یا معاملات بازار آتی به طور فیزیکی زعفران های) خود را به فروش برسانند، امروز میتوانند به قیمت معین برای ماه دلخواه در آینده پیشفروش کنند. نوسان گیرها: کسانی که قصد خرید وفروش فیزیکی اصل کالا (سکه یا زعفران) را ندارند، بلکه میخواهند با پیشبینی روند قیمت کالا (سکه یا زعفران) سود سرشاری به دست آورند. طبیعتا این دسته از افراد متوجه ریسک بسیار بالایی نیز هستند و ممکن است حتی کل سرمایه خود را از دست بدهند.
مشتری با مراجعه به یکی از کارگزاران می تواند به یکی از دو صورت زیر به قرارداد آتی وارد شود:
تعهد خرید: مشتری می تواند با سفارش به کارگزاری اقدام به سفارش تعهد خرید کالا بنماید و کارگزار سفارش مشتری را در سامانه معاملاتی عرضه می کند و در صورت وجود سفارش تعهد فروش کالا، قرارداد آتی بین دو طرف منعقد می شود.
تعهد فروش: مشتری می تواند با سفارش به کارگزاری اقدام به سفارش تعهد فروش کالا بنماید و کارگزار سفارش مشتری را در سامانه معاملاتی عرضه می کند و در صورت وجود سفارش تعهد خرید کالا، قرارداد آتی بین دو طرف منعقد می شود.
لازم به ذکر است که اگر مشتری با مطالعه، تحلیل و آگاهی پیش بینی نمود که قیمت در آینده افزایش پیدا خواهد کرد بایستی اقدام به اتخاذ موضع تعهد خرید بنماید و اگر پیش بینی نمود که قیمت در آینده کاهش پیدا خواهد کرد بایستی اقدام به اتخاذ موضع تعهد فروش بنماید.
قرارداد آتی یا فیوچر (Future) در معاملات
پ
قرارداد آتی یا (Future) چیست؟
قراردادهای آتی یا فیوچر، قراردادهای مالی مشتقه ای هستند که طرفین را ملزم به معامله یک دارایی در تاریخ و قیمت آتی از پیش تعیین شده می کند. خریدار باید بدون توجه به قیمت فعلی بازار، در تاریخ انقضا، دارایی پایه را به قیمت تعیین شده خریداری کند یا فروشنده باید دارایی پایه را بفروشد.
دارایی های اساسی شامل کالاهای فیزیکی یا سایر ابزارهای مالی مانند ارزهای دیجیتال است. قراردادهای آتی مقدار دارایی پایه را به تفصیل شرح می دهند و برای تسهیل تجارت در بورس آتی شکل گرفته اند. از معاملات آتی می توان برای پوشش ریسک یا سفته بازی استفاده کرد.
درک بهتر قرادادهای آتی
قراردادهای آتی یا فیوچرز به معامله گران اجازه می دهد قیمت دارایی یا کالای اساسی را قفل کند. این قراردادها تاریخ انقضا دارند و قیمت هایی را تعیین می کنند که از قبل مشخص است. قراردادهای آتی با ماه منقضی می شوند. به عنوان مثال قرارداد آتی طلای دسامبر، در ماه دسامبر منقضی می شود.
معامله گران و سرمایه گذاران از اصطلاح “آتی” با اشاره به طبقه کلی دارایی استفاده می کنند. با این حال، انواع مختلفی از قراردادهای آتی برای معاملات در دسترس می باشد از جمله:
- قراردادهای آتی کالا مانند نفت خام، گاز طبیعی، ذرت و گندم
- معاملات آتی شاخص سهام مانند S&P 500 Index
- معاملات آتی ارز شامل یورو و پوند انگلیس
- معاملات آتی فلزات گرانبها برای طلا و نقره
- قراردادهای آتی خزانه داری ایالات متحده برای اوراق قرضه و سایر محصولات
- معاملات آتی ارزهای دیجیتال یا کریپتوکارنسی
توجه به تمایز بین قراردادهای آپشن و قراردادهای آتی مهم است. قراردادهای آپشن معامله به سبک آمریکایی به دارنده این حق را (و نه تعهد) برای خرید یا فروش دارایی پایه در هر زمانی قبل از تاریخ انقضای قرارداد می دهد اما با قراردادهای آپشن اروپایی شما فقط می توانید در زمان انقضا اقدام کنید، اما مجبور نیستید از این حق استفاده کنید.
از سوی دیگر، خریدار یک قرارداد آتی، موظف است کالای پایه (یا معادل نقدی) را در زمان انقضا و نه قبل از آن، در اختیار بگیرد. خریدار قرارداد آتی می تواند در هر زمانی قبل از انقضا موقعیت خود را بفروشد و از تعهد خود عدول کند. به این ترتیب، خریداران قراردادهای آپشن معامله و آتی از بسته شدن موقعیت دارنده اهرم قبل از تاریخ انقضا سود می برند.
استفاده از معاملات فیوچر
در بازارهای آتی معمولاً از اهرم بالایی استفاده می کنند. اهرم به این معنی است که معامله گر نیازی به قرار دادن ۱۰۰٪ مبلغ قرارداد در هنگام ورود به معامله ندارد. در عوض، کارگزار به یک مقدار حاشیه اولیه نیاز دارد که شامل کسری از ارزش کل قرارداد است.
صرافی که در آن قرارداد آتی معامله می شود تعیین می کند که آیا قرارداد برای تحویل فیزیکی است یا می توان آن را به صورت نقدی تسویه کرد. یک شرکت ممکن است برای قفل کردن قیمت کالایی که برای تولید به آن نیاز دارد، قرارداد تحویل فیزیکی منعقد کند. با این حال، بیشتر قراردادهای آتی مربوط به معامله گرانی است که در مورد معامله سفته بازی می کنند.
قرارداد آتی یا (future) برای سفته بازی یا (Speculation)
یک قرارداد آتی به معامله گر اجازه می دهد تا در مورد جهت حرکت قیمت یک کالا حدس بزند. اگر معاملهگری یک قرارداد آتی بخرد و قیمت کالا افزایش یابد و در انقضا بالاتر از قیمت قرارداد اصلی معامله شود، آنوقت سود خواهد داشت. قبل از انقضا، معامله خرید – موقعیت خرید – با معامله فروش به همان مقدار در قیمت فعلی جبران یا بازگشایی می شود و عملاً موقعیت خرید بسته می شود.
مابه التفاوت قیمت های دو قرارداد به صورت نقدی در حساب کارگزاری سرمایهگذار تسویه می شود و هیچ کالای فیزیکی تغییر نمی کند. با این حال، اگر قیمت کالا کمتر از قیمت خرید مشخص شده در قرارداد آتی باشد، معامله گر می تواند ضرر کند.
در صورت پیشبینی کاهش قیمت دارایی پایه، سفتهبازان میتوانند یک موقعیت سفتهبازی Short یا فروش داشته باشند. اگر قیمت کاهش یابد، معاملهگر برای بستن قرارداد موضع جبرانی را اتخاذ میکند. باز هم، مابه التفاوت خالص در انقضای قرارداد تسویه خواهد شد. اگر قیمت دارایی پایه کمتر از قیمت قرارداد باشد، سرمایهگذار متوجه سود خواهد شد و اگر قیمت فعلی بالاتر از قیمت قرارداد باشد، ضرر خواهد کرد.
معاملهگری را تصور کنید که موجودی حساب کارگزاری ۵۰۰۰ دلاری دارد و در حال معامله برای موقعیت ۵۰۰۰۰ دلاری بیت کوین است. اگر قیمت بیت معاملات بازار آتی به طور فیزیکی کوین برخلاف مبادلات خود حرکت کند، ممکن است زیان هایی را متحمل شود که بسیار بیشتر از مبلغ حاشیه اولیه ۵۰۰۰ دلاری حساب است. در این حالت، کارگزار یک مارجین فراخوانی را انجام میدهد که نیاز به واریز وجوه اضافی برای پوشش زیانهای معاملات بازار آتی به طور فیزیکی بازار دارد.
معاملات آتی برای پوشش ریسک یا (Hedging)
می توان از معاملات آتی برای محافظت از حرکت قیمت دارایی پایه استفاده کرد. در اینجا هدف به جای حدس و گمان، جلوگیری از زیان ناشی از تغییرات بالقوه نامطلوب قیمت است. بسیاری از شرکتهایی که وارد پوشش ریسک میشوند، از دارایی اساسی استفاده میکنند یا در بسیاری موارد تولید میکنند.
به عنوان مثال، کشاورزان گندم می توانند از قراردادهای آتی برای قفل کردن قیمت خاصی برای فروش محصول گندم خود استفاده کنند. با این کار ریسک خود را کاهش می دهند و تضمین می کنند که قیمت ثابت را دریافت خواهند کرد. اگر قیمت گندم کاهش یابد، کشاورز برای جبران ضررهای ناشی از فروش گندم در بازار، سودی در آن خواهد داشت. با چنین سود و زیان هایی که یکدیگر را خنثی می کنند، پوشش ریسک به طور مؤثر اتفاق می افتد.
نمونه قراردادهای آتی در دنیای واقعی
فرض کنید یک معامله گر می خواهد با عقد قرارداد آتی در ماه خرداد با این توقع که قیمت آن تا پایان سال قرار است بیشتر شود، روی قیمت نفت گمانه زنی کند. قرارداد آتی نفت در بهمن ماه با قیمت ۵۰ دلار معامله می شود و معامله گر قرارداد را قفل می کند.
از آنجایی که نفت با افزایش ۱۰۰۰ بشکه ای معامله می شود، سرمایهگذار اکنون موقعیتی به ارزش ۵۰۰۰۰ دلار نفت خام دارد (۱۰۰۰ x 50 دلار = ۵۰۰۰۰ دلار). حاشیه ای که نزد کارگزار سپرده گذاری می کنند.
از ماه خرداد تا بهمن، قیمت نفت مانند ارزش قراردادهای آتی در نوسان است. اگر قیمت نفت بیش از حد نوسان داشته باشد، کارگزار ممکن است درخواست کند وجوه اضافی به حساب مارجین واریز شود.
در دیماه به تاریخ پایان قرارداد نزدیک می شود که در سومین جمعه ماه است. قیمت نفت خام به ۶۵ دلار افزایش یافته است و معامله گر برای خروج از موقعیت، قرارداد اصلی معاملات بازار آتی به طور فیزیکی را می فروشد. تفاوت خالص به صورت نقدی تسویه می شود و آنها ۱۵۰۰۰ دلار، کمتر از هر گونه کارمزد و کمیسیون از کارگزار (۶۵ – ۵۰ دلار = ۱۵ دلار x 1000 = 15،۰۰۰ دلار) به دست می آورند.
با این حال، اگر قیمت نفت به جای آن به ۴۰ دلار کاهش می یافت، سرمایهگذار ۱۰۰۰۰ دلار ضرر می کرد (۴۰ – ۵۰ دلار = منفی ۱۰ دلار در ۱۰۰۰ دلار = منفی ۱۰،۰۰۰ دلار).
قراردادهای آتی چیست؟
قراردادهای آتی ابزار سرمایه گذاری است که به خریدار اجازه می دهد روی قیمت آتی یک کالا یا اوراق بهادار دیگر شرط بندی کند. انواع مختلفی از قراردادهای آتی وجود دارد، در مورد دارایی هایی مانند نفت، شاخص های بورس، ارزها و محصولات کشاورزی
برخلاف قراردادهای آتی که بین طرفین معامله سفارش گذاری می شود، قراردادهای آتی در مبادلات سازمان یافته مانند مواردی که توسط CME Group Inc (CME) اداره می شود، معامله می شود. قراردادهای آتی در میان معامله گرانی که هدفشان سود در نوسانات قیمت است و همچنین مشتریان تجاری که مایل به محافظت از ریسک های خود هستند، محبوبیت دارد.
اگر قرارداد آتی را تا انقضا آن نگه داریم چه اتفاقی می افتد؟
اغلب، معامله گرانی که قراردادهای آتی را تا انقضا نگه می دارند، موقعیت خود را به صورت نقدی تسویه می کنند. به عبارت دیگر، معاملهگر معاملات بازار آتی به طور فیزیکی بسته به افزایش یا کاهش دارایی پایه در طول دوره نگهداری سرمایهگذاری، به سادگی تسویه نقدی را پرداخت یا دریافت میکند.
با این حال، در برخی موارد قراردادهای آتی به تحویل فیزیکی نیاز دارند. در این سناریو، سرمایهگذار دارای قرارداد پس از انقضا، مسئول معاملات بازار آتی به طور فیزیکی نگهداری کالا خواهد بود و باید هزینههای جابجایی مواد، ذخیرهسازی فیزیکی و بیمه را پوشش دهد.
دوره آنلاین بازار آتی و آپشن
اگر در بازار بورس فعالیت میکنید و در معاملات خود از استراتژی شخصی خودتان پیروی میکنید و به سوددهی مستمر رسیدهاید، میتوانید در بازار آتی با ریسک بیشتر سود (یا ضرر) خود را بیشتر کنید.
در این دوره آموزشی تلاش کردهام تا مفاهیم بازار آتی و آپشن را بهصورت ساده و در عین حال کامل برای شما بازگو کنم.
بعد از دیدن این دوره آموزشی، شما بر معاملات بازار آتی به طور فیزیکی مفاهیم و روش معامله در بازار آتی و آپشن (اختیار معامله) مسلط خواهید شد.
مفهوم بازار آتی و معاملات اختیار (آپشن)
اگر با مفهوم بازار آتی و معاملات اختیار (آپشن) آشنا نیستید با یک مثال ساده تا حدودی با این مفاهیم بیشتر آشنا خواهید شد.
فرض کنید شما مالک یک کارخانه خودروسازی هستید و قصد دارید ۶ ماه دیگر یک خودروی جدید با قیمت مشخص تولید و روانه بازار کنید.
اگر قیمت مواد اولیه مورد نیاز شما برای تولید خودرو تا ۶ ماه آینده افزایش یابد شما نخواهید توانست خودروی تولید شده را با قیمت مشخص شده از قبل به مشتریان تحویل دهید و در نتیجه این افزایش قیمت موجب زیان شما خواهد شد.
یک راه حل برای جلوگیری از این ضرر این است که تمامی مواد اولیه لازم تا ۶ ماه آینده را خریداری کرده و در انبار نگهداری کنید. اما اینکار هزینههای جانبی زیادی (مانند انبارداری و …) دارد و عملا مقرون بهصرفه نیست.
راه حل دیگر این است که بخشی از مبلغ مواد اولیه مورد نیاز را به پیمانکار بپردازید و با او قرارداد ببندید که مواد اولیه را 6 ماه بعد با قیمت مشخص شده در قرارداد از او تحویل خواهید گرفت.
این قرارداد مثالی از قراردادهای آتی است.
در قراردادهای آتی، شما با پرداخت بخشی از مبلغ مورد معامله با فروشنده به توافق میرسید که تحویل کالا و تسویه حساب در تاریخ معینی در آینده انجام شود.
تقریبا همه ما از اینکه ارزش ریال روز به روز در حال کاهش است احساس ناراحت کنندهای داریم. اگر فردی با اصول اقتصادی اولیه آشنا باشد متوجه خواهد شد که نگهداری دارایی به شکل ریال اصلا توجیه اقتصادی ندارد.
یک روش موثر برای جلوگیری از کاهش ارزش سرمایه، تبدیل آن به داراییهای فیزیکی مثل زمین، مسکن، طلا یا سایر داراییهای با ارزش است.
در بازار آتی این امکان وجود دارد که با پرداخت بخشی از مبلغ قرارداد در هنگام خرید، کالای مورد نظر خود را با قیمتی که امروز با فروشنده توافق میکنید در آینده تحویل بگیرید.
در صورتیکه در هنگام سررسید تحویل، قیمت کالای مورد معامله افزایش یافته باشد، سرمایه شما به همان میزان رشد خواهد کرد.
دیدگاه شما